Πού σκοντάφτει η συνεργασία της αντιπολίτευσης

Οι διεργασίες για τις προεδρικές εκλογές στο μέτωπο των κομμάτων της αντιπολίτευσης συνεχίζονται, με τις άτυπες και επίσημες επαφές να δίνουν και να παίρνουν, ωστόσο, για την ώρα, προσκρούουν στα αδιέξοδα που το ίδιο το πολιτικό σύστημα της Κύπρου τροφοδότησε. Αναδεικνύοντας ξεκάθαρα πως, παρά τη θέληση συγκεκριμένων στελεχών, το σχήμα της διευρυμένης αντιπολίτευσης, που προτάσσεται, αγνοώντας τις επιμέρους πολιτικές και ιστορικές διαφωνίες, δεν αποτελεί εύκολο στόχο. Αν στην εξίσωση ενταχθεί και η -εκ πρώτης όψεως- αποδιοργανωτική δυναμική που πυροδοτεί η πιθανή υποψηφιότητα ενός στελέχους του ΔΗΣΥ, του Νίκου Χριστοδουλίδη, που συναντά μεγάλη δημοσκοπική απήχηση σε όλα τα κόμματα, καταδεικνύεται εμφαντικά η παραδοξότητα, και, ως εκ τούτου, το πόσο δισεπίλυτο είναι το παζλ της εξουσίας για τα κόμματα.

Η συνεργασία ΑΚΕΛ - ΔΗΚΟ και υπολοίπων

Η γενικευμένη απουσία οράματος, η εκλογίκευση και παγίωση της «κυπριακής ήττας» έναντι του διεθνούς στερεώματος, αλλά και η διάχυτη ιδεολογική ασυνέπεια, ως κανόνες της πολιτικής ζωής του τόπου, νομιμοποιούν ευκαιριακές συνεργασίες. Που, όμως, φαίνεται να σκοντάφτουν σε εσωτερικές ηγεμονικές τάσεις, αλλά και στην απουσία ηγετικών φυσιογνωμιών που μπορούν να βάλουν τέρμα στον κατήφορο, που σύσσωμη η αντιπολίτευση αναδεικνύει. Ενώ, λοιπόν, υπάρχει η κοινωνική νομιμοποίηση για ετερόκλητες συμμαχίες, η εγγενής πολιτική ανεπάρκεια δεν εκτρέφει τα πρόσωπα που, έστω και αισθητηριακά, η κυπριακή κοινωνία ζητεί.

Τα κόμματα έχουν επίσης να αναμετρηθούν με το εξής σημαντικό: την επιβίωση ιδεολογικών, ιστορικών και πολιτικών σχημάτων στις μάζες, που καθόριζαν το πολιτικό σκηνικό από το 1974 και εντεύθεν, στη βάση των οποίων συγκροτήθηκαν τα κομματικά αφηγήματα και, ως εκ τούτου, τα ιδεολογικά όρια μεταξύ τους. Το εγχείρημα, δηλαδή, της προσέγγισης ΑΚΕΛ – ΔΗΚΟ δεν σκοντάφτει απλώς στην ανικανότητα του Νικόλα Παπαδόπουλου να διεισδύσει στις ΑΚΕΛικές μάζες, λόγω του ότι «ήρθε πολλές φορές σε άμεση αντιπαράθεση μαζί τους», όπως υποστηρίζουν στελέχη κι από τα δύο κόμματα. Έχει να κάνει με το ότι η ηγεσία του κόμματος φέρει, συμβολικά και αντικειμενικά, όλο το πολιτικό και ιστορικό κεφάλαιο μιας παράταξης. Κάτι που φαίνεται ότι κατανοεί η ηγεσία του ΑΚΕΛ, αλλά όχι απόλυτα η ηγεσία του ΔΗΚΟ. Από την άλλη, στο ΑΚΕΛ, προτάσσοντας υποψηφιότητες όπως του Αχιλλέα Δημητριάδη, του Τάσου Χριστοφίδη και της Ερατούς Κοζάκου Μαρκουλλή, φαίνεται να αγνοούν επιδεικτικά τις ανησυχίες που επιδεικνύουν ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ακόμη και μερίδα της ΔΗΠΑ και των Οικολόγων, στο Κυπριακό.

Λύσεις «συστημικής αντισυστημικότητας»

Παράλληλα, τα κόμματα αδυνατούν να διαχειριστούν τις αντιφατικές πραγματικότητες που διαπνέουν την κυπριακή κοινωνία. Από τη μια, την αίσθηση απογοήτευσης που επιζητεί την αλλαγή, και, από την άλλη, την ανετοιμότητα του εκλογικού σώματος να εξετάσει λύσεις πέραν των τετριμμένων, που υπερβαίνουν το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Σ΄ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η δημοτικότητα Νίκου Χριστοδουλίδη και Ειρήνης Χαραλαμπίδου, με το συμπέρασμα που εξάγεται να είναι το εξής: Ο κόσμος στρέφεται προς ασφαλείς επιλογές «συστημικής αντισυστημικότητας».

Το χαρτί της Χριστιάνας δεν φαίνεται να φέρνει το χαρτί της Ειρήνης

Τη μέχρι τώρα προσπάθεια συνεργασίας ΑΚΕΛ - ΔΗΚΟ φαίνεται να κερδίζει επικοινωνιακά το κόμμα του κέντρου, καθώς θέτει προνομιακά τις δικές του προτάσεις για κοινή υποψηφιότητα, οι οποίες μονοπωλούν τη δημόσια συζήτηση. Από την άλλη, οι υποψηφιότητες του ΑΚΕΛ φαίνεται να πέφτουν στο κενό, τόσο στη μεταξύ τους συζήτηση, όσο και σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπό τους στην κοινή γνώμη. Κάτι που σχετίζεται, ενδεχομένως, με την εσωστρέφεια που διαπνέει το ΑΚΕΛ, αλλά και την απουσία προσώπων που παράγουν συναινετικές λύσεις, απόρροια της ιδεολογικής απομόνωσης στην οποία έχει περιέλθει.

Συγκλίνουσες πληροφορίες θέλουν τα δύο κόμματα να παίζουν τα τελευταία τους χαρτιά, καθώς ήδη άρχισαν να εξετάζουν εναλλακτικά σενάρια. Αν και στο ΔΗΚΟ αναφέρουν πως το όνομα της Χριστιάνας Ερωτοκρίτου είναι ίσως το τελευταίο, εντούτοις, είναι ανοιχτοί «σε κάποιο άλλο όνομα που θα προκύψει». Με το όνομα της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, δεδομένης της μεγάλης απήχησης που φαίνεται να έχει, να μη «μαυρίζεται» εκ των προτέρων. Όπως χαρακτηριστικά διερωτήθηκαν στη «Σημερινή» πηγές από το ΔΗΚΟ, «θα προτείνουμε εμείς άτομα προερχόμενα από το ΑΚΕΛ;».

Το χαρτί του Σιζόπουλου παίζει ο Νικόλας

Το χαρτί της ΕΔΕΚ, κατόπιν παρέμβασης Σιζόπουλου, φαίνεται να παίζει ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Όπως πληροφορείται η «Σημερινή», δόθηκε η εξουσιοδότηση να μεταφερθεί στο ΑΚΕΛ ότι πρωτεύουσα θέση στην ΕΔΕΚ έχει η συνέργεια με το ΔΗΚΟ, ιδίως σε μια υποψηφιότητα του Προέδρου του. Απ’ εκεί και πέρα, σε περίπτωση που ναυαγήσει η προοπτική με το ΑΚΕΛ, τότε θα βολιδοσκοπήσουν ΔΗΠΑ και Οικολόγους, επαναφέροντας αρχικά την υποψηφιότητα Νικόλα. Αν όχι, τότε το σενάριο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι πιο ορατό από ποτέ, καθώς φαίνεται να διασώζει τόσο τον Νικόλα Παπαδόπουλου, όσο και τον Μαρίνο Σιζόπουλο, από την επιλογή να αναμετρηθούν αποκλειστικά βασιζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις. Αμφότεροι θα ήθελαν να αποφύγουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς η αποτυχία θα πυροδοτούσε περαιτέρω εσωκομματικούς τριγμούς. Με αυτό το σκεπτικό αποκλείεται και η στήριξη της ηγεσίας της ΕΔΕΚ στον ανεξάρτητο Γιώργο Κολοκασίδη, παρά την ιδεολογική συνάφεια.

Μάννα εξ ουρανού - Σώζει τους πάντες ο Χριστοδουλίδης;

Στη ΔΗΠΑ φαίνεται να γνωρίζουν πως η πρότασή τους για κυβέρνηση εθνικής ενότητας δεν αποτελεί ρεαλιστική πρόταση, αν και πηγές από το κόμμα αναφέρουν πως «θα το πάνε μέχρι τέλους». Η εκτίμησή τους, ωστόσο, είναι πως, στο τέλος, η πραγματικότητα θα οδηγήσει σ’ αυτό που ονομάζουν «δεύτερο στάδιο» της πρότασής τους, δηλαδή, μια κυβέρνηση ευρύτερης αποδοχής. Με την προοπτική του Νίκου Χριστοδουλίδη, για τα περισσότερα στελέχη της παράταξης, να φαντάζει το ιδανικό σενάριο που, αφενός, θα οδηγούσε στη συμμετοχή στην εξουσία και, αφετέρου, θα έδιωχνε την ρετσινιά που θέλει τη ΔΗΠΑ να αποτελεί ουρά - έστω του επίσημου - ΔΗΣΥ.

Οι Οικολόγοι, παρά την ολοκλήρωση των εσωκομματικών διαδικασιών, φαίνεται να βρίσκονται ακόμη στα χαμένα. Όπως αναφέρουν πηγές από το κόμμα, «δεν υπάρχουν ξεκάθαρες εισηγήσεις ακόμη από τα κομματικά σώματα. Για την ώρα, μπαίνει μια σειρά από όρους για τον πιθανό υποψήφιο, με έμφαση σε ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας, νεολαίας και πολιτισμού». Ερωτηματικό, πάντως, δεδομένης και της πολυσυλλεκτικότητας του κινήματος και του σαφούς χάσματος στο Κυπριακό, είναι το πώς θα κινηθεί στην περίπτωση που ναυαγήσει οριστικά η προοπτική συμμαχίας όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, του ΑΚΕΛ συμπεριλαμβανομένου. Εκεί, το Κίνημα θα βρεθεί σε δυσάρεστα διλήμματα.