Αναλύσεις

Πέραν των 300 ανήλικων παράτυπων μεταναστών εισήλθαν στην Κ.Δ. το 2022

Μεγάλοι οι αριθμοί των ασυνόδευτων ανηλίκων που εισέρχονται παράτυπα στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου. Ποιες οι διαδικασίες διαχείρισης και διαμονής τους;

Το μεταναστευτικό είναι θέμα το οποίο ταλανίζει εδώ και καιρό την Ε.Ε. και συνάμα την Κύπρο, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με τους παράτυπους μετανάστες που καταφεύγουν στο νησί για άσυλο, ευελπιστώντας να μπορέσουν μετέπειτα να διακινηθούν ελεύθεροι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Μάλιστα, οι περισσότεροι μετανάστες δεν προέρχονται καν από εμπόλεμες χώρες, ενώ η ζωή τους δεν διατρέχει κάποιον κίνδυνο. Ο λόγος που επιλέγουν τον παράνομο τρόπο να εισέλθουν στο νησί μας -και τον πιο ακριβό, αφού πληρώνουν αρκετές χιλιάδες για μια θέση στη… βάρκα- είναι λόγω της μεγάλης διαδικασίας που απαιτείται για εξασφάλιση άδειας εισόδου και παραμονής στο νησί μας, καθώς οι περισσότεροι μπορεί και να μην πληρούν τα κριτήρια. Εάν εισέλθουν παράνομα και ζητήσουν άσυλο, τότε τους παρέχεται στέγη, τροφή και φυσικά επίδομα. Όπως προαναφέραμε σε ρεπορτάζ της «Σημερινής Online», τα τελευταία επτά χρόνια έχουν δαπανηθεί περίπου €300 εκατομμύρια για τη φροντίδα, τη στέγαση και τα επιδόματα των παράτυπων αυτών μεταναστών, οι οποίοι αναζητούν στην Ε.Ε. ένα καλύτερο μέλλον.

Και ασυνόδευτοι ανήλικοι ανάμεσα στους παράτυπους μετανάστες

Ωστόσο, αρκετοί είναι και αυτοί που έρχονται με τις οικογένειές τους, είτε διά θαλάσσης είτε δια μέσου της Πράσινης Γραμμής. Άλλοι πάλι έρχονται διαδοχικά, στέλνοντας πρώτα τα ανήλικα παιδιά τους, εφόσον γνωρίζουν ότι οι κυπριακές Αρχές θα τα φροντίσουν κατάλληλα. Τα παιδιά αυτά έρχονται ασυνόδευτα και την επιμέλεια, αλλά και τη φροντίδα τους αναλαμβάνουν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι με τον ερχομό παράτυπων μεταναστών στο νησί μας, γίνεται εξέταση των στοιχείων τους και τα ασυνόδευτα παιδιά τυγχάνουν διαφορετικής μεταχείρισης από τους ενήλικες, ειδικά όταν αυτά είναι ασυνόδευτα. Φυσικά όσα παιδιά εισέρχονται με τους γονείς ή τους συγγένειες τους στο νησί δεν τους χωρίζονται, αλλά φροντίζουν οι Αρχές να παραμείνουν μαζί. Από την άλλη, τα ασυνόδευτα παιδιά μπαίνουν σε διαφορετικό χώρο διαμονής, μακριά από ενήλικες ώστε να παραμείνουν ασφαλή.

Στο «Πουρνάρα» σήμερα, σύμφωνα και με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ, φιλοξενούνται 3.300 άτομα, ανάμεσά τους και ασυνόδευτα παιδιά τα οποία ανέρχονται σε 197, ενώ άλλα 224 βρίσκονται σε ξενοδοχεία της Πάφου και της Λάρνακας. Από τον Ιανουάριο του 2022 μέχρι σήμερα εισήλθαν στα ελεύθερα εδάφη της Κ.Δ. πέραν των 301 ασυνόδευτων ανηλίκων, στην πλειοψηφία τους αγόρια. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, 169 από αυτούς κατάγονται από τη Σομαλία, 62 από τη Συρία, 33 από το Κονγκό και 37 από ασιατικές και αφρικανικές χώρες (Πακιστάν, Σιέρα Λεόνε, Νιγηρία). Το μεγαλύτερο ποσοστό ασυνόδευτων ανηλίκων το 2022 στην Κύπρο (87%) είναι πάνω των 15 ετών και οι πλείστοι εισέρχονται μέσω της Πράσινης Γραμμής.

Αγνοούνται 11 ανήλικοι

Αυτό που συγκλόνισε προ ολίγων ημερών την κοινή γνώμη είναι η εξαφάνιση 11 ασυνόδευτων παιδιών από το «Πουρνάρα», τα οποία ουδείς γνωρίζει πού κατέληξαν. Σύμφωνα με έγγραφο του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, τα τέσσερα ασυνόδευτα παιδιά εξαφανίστηκαν το 2019, τα τρία το 2021 και τα υπόλοιπα τέσσερα τους πρώτους μήνες του 2022. Μέχρι τα τέλη Μαρτίου υπέβαλαν αίτηση διεθνούς προστασίας 261 ασυνόδευτοι ανήλικοι, με το υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας να ζητά εναγωνίως άτομα για να ενισχύσουν το έργο του αφού αδυνατεί να χειριστεί τους μεγάλους αυτούς αριθμούς. Στο κέντρο φιλοξενίας «Πουρνάρα», όταν ένα παιδί δεν παραλάβει το γεύμα του οι υπεύθυνοι λειτουργοί των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας αναλαμβάνουν τις διαδικασίες εντοπισμού του εντός του κέντρου. Εάν δεν καταστεί δυνατός ο εντοπισμός του, ειδοποιείται ο υπάλληλος που λειτουργεί σαν κηδεμόνας του και τον δηλώνει ως ελλείπον πρόσωπο στην αστυνομία. 

Ωστόσο, απορίες δημιουργούνται και γύρω από τις διαδικασίες διαχείρισης ανήλικων παιδιών που εισέρχονται παράνομα στο νησί μας. Με την άφιξη ανηλίκων που είναι ασυνόδευτοι στην Κύπρο ενημερώνεται η Διευθύντρια Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Όταν ο ανήλικος είναι κάτω των 15 ετών, ο λειτουργός των Υπηρεσιών προβαίνει στις ενέργειες για μεταφορά του σε δομή ή σε ανάδοχη οικογένεια.  Επίσης παιδιά που δηλώνουν ηλικία κάτω των 15 ετών και συνοδεύονται από άλλους συγγενείς, μεταφέρονται στο «Πουρνάρα» όπου υποβάλουν αίτηση εξασφάλισης καθεστώτος διεθνούς προστασίας και με την ολοκλήρωση των διαδικασιών μένουν με τα συγγενικά τους πρόσωπα. Σε περιπτώσεις που ασυνόδευτοι ανήλικοι που έλαβαν καθεστώς διεθνούς προστασίας εντοπιστούν εκτός δομής, πρέπει να ειδοποιηθούν οι λειτουργοί Κοινωνικής Ευημερίας για να αναλάβουν τον χειρισμό της υπόθεσης.

Νέα μέτρα κατά του μεταναστευτικού

Σε χθεσινή σύσκεψη, της οποίας προέδρευε ο ΠτΔ, στο Προεδρικό Μέγαρο με θέμα το μεταναστευτικό, αποφασίστηκε μια σειρά μέτρων για να εξαλειφθούν οι μεταναστευτικές ροές στις ελεύθερες περιοχές μέσω της πράσινης γραμμής.

Μετά το πέρα της σύσκεψης, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Μάριος Πελεκάνος δήλωσε ότι συζητήθηκαν «οι συνεχιζόμενες αυξημένες μεταναστευτικές ροές οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο στην εργαλειοποίησή τους εκ μέρους της Τουρκίας, με στόχο τη δημογραφική αλλοίωση των υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχών και έχουν οδηγήσει σε πρωτόγνωρο αριθμό αιτητών πολιτικού ασύλου. Από όσα τέθηκαν κατά τη σύσκεψη, οι αιτούντες πολιτικό άσυλο ανέρχονται σήμερα σε ποσοστό 5% του πληθυσμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν σε όλες τις χώρες πρώτης γραμμής της Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό δεν υπερβαίνει το 1%.»

Ως αποτέλεσμα της σύσκεψης αποφασίστηκε μια σειρά μέτρων, με στόχο την αποτροπή εισόδου στις υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές παράτυπων μεταναστών, την αυστηροποίηση των μέτρων για καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού στις δομές φιλοξενίας ή στις Κεντρικές Φυλακές, τη συνέχιση των προσπαθειών προς την κατεύθυνση της Ε.Ε. ώστε το συντομότερο να υπάρξουν κεντρικές πολιτικές εκ μέρους των Βρυξελλών για την επιστροφή παράτυπων μεταναστών σε ασφαλείς χώρες.

Ο Κ.Ε. τόνισε σχετικά με τα μέτρα που προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για αποτροπή της παράνομης εισροής μεταναστών από τα κατεχόμενα: «Υπάρχουν μέτρα, τα οποία, ήδη, λαμβάνονται. Όπως γνωρίζετε είναι το θέμα των φυσικών εμποδίων, υπάρχει το θέμα της ηλεκτρονικής παρακολούθησης που τροχοδρομείται και αναμένεται ότι πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους θα ξεκινήσει η εγκατάσταση του συστήματος και το θέμα της σύστασης μονάδας επιτήρησης της πράσινης γραμμής. Αυτά είναι θέματα που συζητήθηκαν κατά τη σημερινή σύσκεψη και έγινε ενημέρωση για τις εξελίξεις που προκύπτουν».