Περιβάλλον

Έτοιμη η Κύπρος ενόψει πυρκαγιών;

Χωρίς τα πτητικά μέσα από τη Ρωσία φέτος, έπειτα από 20 χρόνια. Ποιο το «Plan B» του Υπουργείου Γεωργίας;

Έσφιξαν οι ζέστες για τα καλά, με το καλοκαίρι να μπαίνει πολύ πιο νωρίς φέτος. Παρά το γεγονός ότι η σκόνη έπληξε το νησί μας τις τελευταίες μέρες, δημιουργώντας ατμόσφαιρα Σαχάρας, είχαμε και τις λίγες βροχές που «καθάρισαν» την ατμόσφαιρα. Η πρόωρη έλευση του καλοκαιριού φέτος μπορεί για κάποιους να είναι «δώρο», όμως για κάποιους άλλους αποτελεί πονοκέφαλο αφού κάθε χρόνο αυτή η εποχή είναι συνυφασμένη με μεγάλες και επικίνδυνες πυρκαγιές. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τις τεράστιες πυρκαγιές που έπληξαν το νησί μας, όπως αυτή στη Σολέα, η τελευταία στον Αρακαπά κ.ά. Οι Αρχές κάθε χρόνο προετοιμάζονται για τα χειρότερα, ενώ τα μέσα τα οποία διαθέτουν ίσως να μην ανταποκρίνονται εν τέλει στα όσα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν.

Οι κυρώσεις στη Ρωσία θα μας αφήσουν χωρίς πτητικά μέσα;

Η φετινή χρονιά θα είναι πολύ διαφορετική για την πυρασφάλιση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η κρίση αυτή έφερε πολλές αναπροσαρμογές σε όλη την Ευρώπη αφού η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις στην Ρωσία. Στην Κύπρο ανατρέπονται όσα ίσχυαν τα προηγούμενα 20 χρόνια (όπως η ενοικίαση ρωσικών ελικοπτέρων πυρόσβεσης) λόγω των αλλαγών που επέφεραν οι κυρώσεις στη Ρωσία. Αυτή τη στιγμή, παρά το γεγονός ότι οι διαγωνισμοί που προκηρύχθηκαν για ενοικίαση δύο αεροπλάνων και δύο ελικοπτέρων πυρόσβεσης αποδείχτηκαν δύο φορές άγονοι, έχει τεθεί σε εφαρμογή το «Σχέδιο Β», το οποίο προνοεί ουσιαστικά διαπραγμάτευση με όσους φορείς εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τους πιο πάνω διαγωνισμούς, αλλά για οποιοδήποτε λόγο δεν υπέβαλαν προσφορά.

Το Υπουργείο Γεωργίας εντατικοποιεί τη διασφάλιση της πλήρους και συνεχούς επιχειρησιακής ετοιμότητας των πτητικών μέσων που έχουμε αυτή τη στιγμή στη διάθεσή μας. Παράλληλα, προσπαθεί να εξασφαλίσει από την ΕΕ εξαίρεση για την Κύπρο για εκ νέου ενοικίαση ρωσικών ελικοπτέρων, εφόσον δεν καταστεί δυνατή η εξασφάλιση ελικοπτέρων από άλλες χώρες, ενώ κινητοποιεί και την άφιξη στην Κύπρο μέσα στις επόμενες μέρες δύο πυροσβεστικών αεροπλάνων από την Ισπανία. Εάν αυτές οι προσπάθειες του Υπουργείου Γεωργίας καρποφορήσουν, τότε θα ξεπεράσουμε τον αριθμό των οκτώ πρωτευόντων μέσων αεροπυρόσβεσης φτάνοντας έτσι σε αριθμούς που δεν είχαμε ποτέ προηγουμένως. Ωστόσο, ολοκληρώνεται και η διαδικασία συντήρησης των δύο αεροσκαφών του Τμήματος Δασών, τα οποία θα είναι έτοιμα να ριχτούν στη μάχη κατά των πυρκαγιών. Πάντως στο Υπουργείο Γεωργίας επικρατεί αισιοδοξία ότι θα καλυφθούν τα κενά μέχρι τα μέσα προς τα τέλη Μαΐου, ενώ μέχρι τις 13 Μαΐου θα φτάσουν και δύο ισπανικά αεροπλάνα, τα οποία ήρθαν και πέρσι με μίσθωση.

110 θέσεις για δασοπυροσβέστες

Η πυρασφάλιση του νησιού δεν εξαρτάται σαφώς μόνο από τα πτητικά μέσα, αλλά και από το προσωπικό. Έτσι, όσον αφορά στη διασφάλιση της πλήρους ετοιμότητας του Τμήματος Δασών, αυτή τη στιγμή ολοκληρώνεται η διαδικασία πρόσληψης 110 δασοπυροσβεστών.

Συγκεκριμένα, τον περασμένο Μάρτιο το Τμήμα Δασών προκήρυξε 27 θέσεις για τη Δασική Περιφέρεια Λευκωσίας, Λάρνακας, Αμμοχώστου, 43 θέσεις για τη Δασική Περιφέρεια Τροόδους και 41 θέσεις για τη Δασική Περιφέρεια Πάφου. Οι αιτήσεις έκλεισαν στις 8 Απριλίου και ήδη διεξήχθησαν οι σωματικές δοκιμασίες, αλλά και η προφορική συνέντευξη για όσους δήλωσαν στις περιφέρειες Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου.

Στο μεταξύ, έντονη είναι η ανησυχία που επικρατεί για την αποχή των Υπαλλήλων του Τμήματος Δασών από υπερωριακά και ειδικά ωράρια, με εξαίρεση εάν κληθούν σε δασικές πυρκαγιές. Η αποχή τους παρατηρείται από τον περασμένο Φεβρουάριο και ο λόγος που λήφθηκαν τα συγκεκριμένα μέτρα ήταν διότι δεν σημειώθηκε οποιαδήποτε πρόοδος στο θέμα της επαναφοράς των 27 θέσεων για αποκατάσταση της στελέχωσης του Τμήματος Δασών.

Πάντως ο Εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, κ. Ανδρέας Κεττής, ανέφερε στο ΚΥΠΕ σχετικά με την στελέχωση της Υπηρεσίας ότι «τα τρία τελευταία χρόνια η ΠΥ έχει προσλάβει πέραν των 100 πυροσβεστών και προγραμματίζεται νέα πρόσληψη – και μιλώ για επαγγελματίες πυροσβέστες – στη διαδικασία που τρέχει με την αστυνομία, καθότι όταν είχε γίνει η προκήρυξη ήμασταν ως τότε μαζί με την Αστυνομία, δεν είχαμε αυτονομηθεί. Κατόπιν πολλών προσπαθειών και της Διοίκησης και του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως έχουν εξασφαλιστεί και άλλες θέσεις, γύρω στις 120 για το 2020-2023. Άρα, θεωρώ ότι θα φτάσουμε, όταν υλοποιηθούν όλα αυτά, σε ένα καλό επίπεδο στελέχωσης. Σίγουρα υπάρχουν κενές θέσεις. Είμαστε στις 80 μέχρι αυτή την περίοδο. Μέχρι το τέλος του χρόνου οι κενές θέσεις μπορεί να πάνε μέχρι και τις 88, αλλά μέσα σε αυτό το πακέτο καλυπτόμαστε σε ό,τι αφορά στην πλήρωση των θέσεων ως ένα βαθμό».

Ολιστικό πρόγραμμα παρακολούθησης μετά την πυρκαγιά του Αρακαπά

Αμέσως μετά την πυρκαγιά του Αρακαπά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έδωσε οδηγίες για να γίνει μια μελέτη αναφορικά με το θέμα ενός ολιστικού προγράμματος παρακολούθησης τόσο της υπαίθρου όσο και των δασών, και έγκαιρου εντοπισμού πυρκαγιών. Αυτή η μελέτη έχει ολοκληρωθεί υπό την επίβλεψη και την ηγεσία του Αρχιπύραρχου Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Πολύβιου Χατζηβασιλείου. Έχει γίνει παρουσίαση με πολύ καλές εντυπώσεις, αλλά προκειμένου να εφαρμοστεί το ολιστικό πρόγραμμα παρακολούθησης θα χρειαστεί χρόνος, γιατί είναι πάρα πολλά πράγματα τα οποία πρέπει να μπουν σε λειτουργία και να αγοραστούν. Ωστλισι, σκοπός του κράτους είναι να εφαρμοστεί από φέτος.

Όπως ανέφερε και στο ΚΥΠΕ ο κ. Κεττής, «ήδη έχει γίνει ένα προκαταρκτικό σχέδιο για το πώς ξεκινά να εφαρμόζεται, με ένα κονδύλι γύρω στα 4,5 εκατομμύρια ευρώ, που είναι μια πρώτη φάση, γιατί το ολοκληρωμένο μπορεί να ξεπερνά και τα 20 εκατομμύρια. Ήδη έχει αποσταλεί αίτημα στο Υπουργείο Οικονομικών για εξασφάλιση του αναγκαίου ποσού για να προχωρήσει στο Υπουργικό Συμβούλιο και αυτό προνοεί ζωντανή παρακολούθηση διάφορων περιοχών μέσω καμερών ή άλλων μέσων, ούτως ώστε να έχουμε άμεση επαφή με το περιβάλλον και εδώ είναι η ουσία: ο έγκυρος εντοπισμός και η έγκυρη καταστολή. Αυτή είναι η φιλοσοφία και της πρόληψης αλλά και της κατάσβεσης».

Δύσκολη η φετινή θερινή περίοδος

Σε μήνυμά του ενόψει της θερινής περιόδου, ο κ. Κεττής είπε ότι προβλέπεται να είναι δύσκολη. «Άλλωστε δεν έχουμε εύκολη θερινή περίοδο στην Κύπρο και εμείς, ως Υπηρεσίες, να ξέρετε ότι θα προσπαθούμε και θα προσπαθούμε το μέγιστο. Αλλά σίγουρα χωρίς τη βοήθεια και τη συμβολή του κοινού τίποτε δεν μπορεί να είναι εύκολο σε θέματα πρόληψης, που αφορούν τον έγκαιρο εντοπισμό μιας πυρκαγιάς, την έγκυρη ενημέρωση για πυρκαγιά στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, ώστε να ανταποκριθεί [η Υπηρεσία] είτε αυτή μπορεί να είναι αστική είτε αυτή μπορεί να είναι υπαίθρου ή δασική [πυρκαγιά]. Άρα, η ευαισθητοποίηση του κοινού, η έγκυρη ενημέρωση και η συμβολή όλων είναι απαραίτητα ούτως ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια αλώβητη χρονιά, γιατί τα πράγματα όντως είναι επικίνδυνα».