To κύκνειο άσμα του Ακάμα για σωτηρία

Απέλπιδα προσπάθεια προκειμένου να ανατραπούν-μετριαστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από το αναθεωρημένο Τοπικό Σχέδιο του Ακάμα καταβάλλουν διάφορες περιβαλλοντικές ομάδες και οργανωμένα σύνολα. Μέσα στην εβδομάδα κυκλοφόρησε στον ημερήσιο Τύπο η θέση της Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, η οποία, στη βάση επιστημονικής μελέτης, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μη αναστρέψιμες οικολογικές ζημιές στη χερσόνησο του Ακάμα αν το Σχέδιο υλοποιηθεί με την υφιστάμενη μορφή. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, κατόπιν πιέσεων μέχρι αργά το απόγευμα της Παρασκευής, τα δεδομένα άλλαξαν, μαζί και η θέση της Υπηρεσίας Θήρας, η οποία έστειλε νέα επικαιροποιημένη θέση που βρίσκεται ήδη στα χέρια της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος . Στη νέα επιστολή αναιρούνται ουσιαστικά οι θέσεις της προηγούμενης επιστολής και σημειώνεται ότι θα γίνουν νέες συναντήσεις με το Τμήμα Πολεοδομίας για μεγαλύτερη κατανόηση επιμέρους ζητημάτων.

Πάντως, από πλευράς Κυβέρνησης δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι βρισκόμαστε λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές και τα περιβαλλοντικά ζητήματα βρίσκονται, μεταξύ άλλων, στην κορυφή της πυραμίδας στην πολιτική ατζέντα. Επιπλέον το γεγονός ότι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και οι κυνηγοί αποτελούν αξιοσέβαστο μέρος των ψηφοφόρων δεν μπορεί να αγνοηθεί, ειδικά σε μια επαρχία όπως η Πάφος, που θα έχει 2 βασικούς υποψηφίους για την Προεδρία.

Οι Μελέτες που προηγήθηκαν

Υπενθυμίζεται ότι αρχές Οκτωβρίου του 2021 η Περιβαλλοντική Αρχή εξέδωσε την Έκθεση για τη Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης και τη Γνωμάτευση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα. Σύμφωνα με το συμπέρασμα της Έκθεσης για τη Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης: «Η Περιβαλλοντική Αρχή, στην αρχική αυτή αξιολόγηση, έχει εντοπίσει ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός, όπως προτείνεται, δύναται να δημιουργήσει αρνητικές επιπτώσεις στις περιοχές του Δικτύου Νatura 2000 [...] και για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η κατάργηση ή αλλαγή των ζωνών ή/και η τροποποίηση των προνοιών τους, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν θα δημιουργηθούν επιπτώσεις στα είδη και τους οικοτόπους καθορισμού στις περιοχές του Δικτύου Natura 2000».

Ακολούθησε τον Φεβρουάριο του 2022 νέα Μελέτη, που εστιάζει στις αλλαγές του Πολεοδομικού Συμβουλίου επί του Τοπικού Σχεδίου, ως αποτέλεσμα της γνωμάτευσης της Περιβαλλοντικής Αρχής. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με το ίδιο το Τμήμα Περιβάλλοντος, η επικαιροποιημένη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά από την αρχική αξιολόγηση.

Η θέση της Κυπριακής Ομοσπονδίας Κυνηγίου

Η Κυπριακή Ομοσπονδία Κυνηγίου δηλώνει πάντως ενήμερη για την αρχικά αρνητική θέση της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας για το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα. «Με ανησυχία και θυμό πληροφορηθήκαμε ότι νέα επιστολή έχει πάει από την ίδια Υπηρεσία προς την Υπηρεσία Περιβάλλοντος και ακυρώνει τις θέσεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προτεινόμενου σχεδίου, που μόλις πριν από μερικές μέρες διατύπωσε μετά από επιστημονικές μελέτες και τεκμηρίωση», αναφέρουν σε Δελτίο Τύπου.

«Ουσιαστικά με την προτεινόμενη αλλαγή πολεοδομικής πολιτικής ο Ακάμας τσιμεντοποιείται, ενώ ανοίγει ο δρόμος και σε παρόμοιες αναπτύξεις σε άλλες περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές αλλά και αποτελεί κακό προηγούμενο για νέες διαφοροποιήσεις στις πολεοδομικές πολιτικές επόμενων κυβερνήσεων. Κάτι παρόμοιο», σημειώνουν, «συνέβη με τις αναπτύξεις στις θαλασσινές σπηλιές στην Πέγεια από άλλη διακυβέρνηση, πάλι λίγο πριν από προεδρικές εκλογές, με τη δημιουργία παραθεριστικών ζωνών πάνω από τις σπηλιές».

Εν συντομία, η Κυπριακή Ομοσπονδία Κυνηγίου υπογραμμίζει πως οι κύριες επιπτώσεις συνοψίζονται ως ακολούθως:

– Δημιουργία μέχρι 28 (!) συγκεκαλυμμένων ξενοδοχείων πίσω από τον όρο «αγρόκτημα» με πισίνες και γήπεδα αθλοπαιδιών, τα οποία θα κτιστούν διάσπαρτα και μακριά από τις κοινότητες.

– Κτίσιμο μεμονωμένων κατοικιών 500 μέτρα γύρω από τις κοινότητες, οι οποίες, σημειωτέον, έχουν καλύψει μόνο το 17% των πολεοδομικά επιτρεπτών περιοχών μέσα στα όριά τους. Η πιο πάνω απόφαση πάρθηκε χωρίς οποιαδήποτε τεχνική ή οικονομική τεκμηρίωση και αγνοώντας πλήρως ότι πλείστες από τις πυρκαγιές που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια προήλθαν από μεμονωμένες κατοικίες.

– Παραχωρούνται δικαιώματα ανάπτυξης κατά μήκος των νέων δρόμων που θα εγγραφούν ενθαρρύνοντας περαιτέρω την άναρχη ανάπτυξη.

– Παραχωρούνται δικαιώματα για νέες διάσπαρτες ζώνες ανάπτυξης με την αφηρημένη περιγραφή «ζώνες εξειδικευμένων αναπτύξεων».

Επίσης, οι κυνηγοί ισχυρίζονται πως δεν επιλύονται και δεν αντιμετωπίζονται επί ίσοις όροις τα ζητήματα με τα περίκλειστα ιδιωτικά τεμάχια εντός της κρατικής γης, κάτι το οποίο θα διαιωνίζει το πρόβλημα.

«Ουσιαστικά η διάσπαρτη ανάπτυξη μακριά από τις κοινότητες θα λειτουργεί σαν ωρολογιακή βόμβα για το περιβάλλον, ενώ η φυσιογνωμία της τελευταίας ανέπαφης παραθαλάσσιας περιοχής θα ακολουθήσει τον δρόμο της Αγίας Νάπας και άλλων πόλεων», αναφέρουν.

Τέλος, η κυνηγετική οικογένεια των 60.000 ατόμων δηλώνει οργισμένη με τις πιο πάνω εξελίξεις και απηύθυνε κάλεσμα για άμεση τροποποίηση ή ριζικό επανασχεδιασμό του σχεδίου που να συμπεριλαμβάνει σχεδιασμό με μεγαλύτερη περιβαλλοντική ευαισθησία αλλά και παροχή πραγματικών αντισταθμιστικών μέτρων προς τις επηρεαζόμενες κοινότητες.

Bird-Life και Terra Cypria

Με τη σειρά του ο Διευθυντής του πτηνολογικού συνδέσμου (Bird Life), Μάρτιν Χέλικαρ, σε δηλώσεις του σε ιστοσελίδες αλλά και στο Ράδιο Πρώτο, εξέφρασε την ανησυχία του για το μέλλον της περιοχής και τόνισε την ανάγκη ενός Σχεδίου που θα σέβεται τη φύση. Η Υπηρεσία Θήρας πάντως κάνει λόγο επίσης για σοβαρές επιπτώσεις για σημαντικά είδη πτηνοπανίδας, όπως ο Σπιζαετός (Aquila fasciata), το Διπλογέρακο (Buteo rufinus), ο Ζάνος (Falco peregrinus), η Κράγκα (Coracias garrulus), κυρίως σε μέρη της περιοχής τροφοληψίας και διασποράς των ειδών.

Το Terra Cypria -το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος- προειδοποιεί από τον περασμένο Νοέμβριο ότι το Τοπικό Σχέδιο για τον Ακάμα χρήζει ριζικής αναθεώρησης και αναδιαμόρφωσης, ώστε να ανταποκρίνεται στις τοπικές ανάγκες της περιοχής του Ακάμα.

Αντιδράσεις προς Υπουργείο Εσωτερικών

Στην πιο πολυπληθή γενική συνέλευση των τελευταίων δεκαετιών ο Πρόεδρος της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Ηλίας Πεκρής διατύπωσε τις βασανιστικές ανησυχίες της Ομοσπονδίας όσον αφορά τα περιβαλλοντικά προβλήματα με κύριο θέμα την επικείμενη «τσιμεντοποίηση», όπως χαρακτηριστικά είπε, μέρους της Χερσονήσου του Ακάμα.

Στην ομιλία του ο κ. Πεκρής εξέφρασε τις ανησυχίες του για τα όσα συμπεριλαμβάνει το τοπικό σχέδιο Ακάμα τόσο για τις ιδιωτικές περιουσίες όσο και για τον σχεδιασμό του εθνικού πάρκου.

Στον χαιρετισμό του ο Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών κ. Κώστας Κωνσταντίνου ήταν καθησυχαστικός, αλλά δεν φαίνεται να έπεισε ικανοποιητικά όσον αφορά τις αναπτύξεις που συμπεριλαμβάνει το τοπικό σχέδιο Ακάμα, ενώ υπήρξε αντίδραση από το ακροατήριο όταν αναφέρθηκε μόνο σε περιορισμένες επιπτώσεις του Τοπικού Σχεδίου.

Αξίζει να σημειωθεί πως στη συνέλευση βραβεύθηκαν προηγούμενοι πρόεδροι της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας. Έκδηλη ήταν η ανησυχία των παρισταμένων μελών των κυνηγετικών συλλόγων για τα σχεδιαζόμενα στον Ακάμα, ζητώντας από το Διοικητικό Συμβούλιο συνεχή ενημέρωση αλλά και ζητώντας πληροφόρηση για σχέδιο αντίδρασης.