Debate: Δηλαδή τι θα κάνουν στο Κυπριακό αν εκλεγούν

Ποια είναι η κατάσταση που έχουμε μπροστά μας στο Κυπριακό, πώς θα προχωρήσει ο καθένας σε περίπτωση που εκλεγεί, ποιες είναι οι μεταξύ τους διαφορές στο εθνικό μας ζήτημα.

Σε αυτά τα ερωτήματα βρίσκεται η πολιτική ουσία της πρώτης τηλεμαχίας που έγινε την περασμένη Πέμπτη στο ΡΙΚ.

Πέραν λοιπόν από τις διάφορες «σούπερ» επικοινωνιακές τακτικές (φευ!) και τα διάφορα «λαβράκια» (ξανά, φευ!) που έβγαλε το debate, το σημείο που έχει (ή θα έπρεπε να έχει) την περισσότερη ουσία είναι οι πρωτοβουλίες που είπε πως θα λάβει ο καθένας τους, σε περίπτωση που εκλεγεί Πρόεδρος, προκειμένου να άρει το αδιέξοδο και να οδηγήσει στη λύση του το μεγαλύτερο πρόβλημα του τόπου: την επί 48 χρόνια κατοχή της Τουρκίας.

Κοινή άποψη και των τριών είναι πως η κατάσταση στο εθνικό μας θέμα έχει τελματώσει και τα πράγματα είναι δύσκολα, με δεδομένη μάλιστα την τουρκική αδιαλλαξία και την αξίωση για λύση δύο κρατών. Επιπλέον, οι τρεις υποψήφιοι που προηγούνται δημοσκοπικά των υπολοίπων, ξεκαθάρισαν ότι συμφωνούν στη βάση λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ). Ωστόσο, διαφοροποιούνται, όπως επεσήμαναν, στο τακτικό επίπεδο.

Τι μας είπαν ότι θα κάνουν, λοιπόν, αν εκλεγούν, ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο Νίκος Χριστοδουλίδης για να οδηγηθούμε στη λύση από το πρόβλημα της τουρκική κατοχής;

Αβέρωφ: Επανεκκίνηση και λύση μέσω ΜΟΕ, ΝΑΤΟ και ενέργειας

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ σημείωσε πως πρέπει να βγούμε μπροστά με πρωτοβουλίες και πρωτίστως με αξιοπιστία και να ξέρουμε επ’ ακριβώς τι θέλουμε. «Εγώ ξέρω τι θέλω», είπε με έμφαση ο κ. Νεοφύτου.

Έκανε ξεκάθαρον ότι δεν θα υιοθετήσει πολιτική κυρώσεων. «Η πολιτική προσέγγιση ότι με κυρώσεις θα λυγίσουμε την Τουρκία, νομίζω δεν χρειάζεται να τις σχολιάσω», είπε.

Από την άλλη, θα βάλει ξανά τα ΜΟΕ στο τραπέζι, αφού «είχαν κάποια θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά το κλίμα στην Ευρώπη, αλλά και σε ένα μέρος της τουρκοκυπριακής κοινότητας».

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, πέραν από τα ΜΟΕ -που απορρίφθηκαν κατ’ επανάληψη από την τ/κ πλευρά και δεν είχαν επί της ουσίας κανένα αποτέλεσμα- (ίσως φυσικά να εννοεί άλλα ΜΟΕ…), προτάσσει πρωτοβουλίες σχετικές με θέματα ασφάλειας και ενέργειας.

Σε ό,τι αφορά τα θέματα ασφάλειας, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ προτάσσει την προσέγγιση της ΚΔ στο ΝΑΤΟ. Όπως διευκρινιστικά ανέφεραν στη «Σημερινή» από τον ΔΗΣΥ, ουσιαστικά πρόκειται για προσπάθεια άσκησης πίεσης στην Τουρκία, η οποία «θεωρείται δεδομένον ότι θα αποτρέψει την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ». Ωστόσο, μετά τη λύση του Κυπριακού, στην Πινδάρου θεωρούν πως η αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ θα είναι πιο στοχευμένη και θα συνδυαστεί, μεταξύ άλλων, με το θέμα της ασφάλειας.

Σχετικά με τα θέματα της ενέργειας, ο κ. Νεοφύτου είπε ότι «όλες οι χώρες της περιοχής», φωτογραφίζοντας προφανώς την Τουρκία, «πρέπει να μπουν στην εξίσωση της διανομής», αλλά, όπως τόνισε, «μετά τη λύση».

Επιμονή στην ΔΔΟ και αποκατάσταση αξιοπιστίας το «κλειδί» του Μαυρογιάννη

Κάπως πιο γενική και εν μέρει αόριστη ήταν η προσέγγιση του κ. Μαυρογιάννη. Η πρότασή του για την άρση του αδιεξόδου στο Κυπριακό είναι η χωρίς κλυδωνισμούς και με συνέπεια, σύνεση και αποφασιστικότητα αφοσίωση στην βάση λύσης της ΔΔΟ.

Για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στη λύση του Κυπριακού, κατά τον τέως διαπραγματευτή, πρέπει επίσης «να προβούμε σε συγκεκριμένες ενέργειες προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα άμεσα», χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει το περιεχόμενο των ενεργειών αυτών. Επίσης, είπε ότι χρειάζεται να γίνουν βήματα και να ληφθούν μέτρα για τη δημιουργία «οργανικών συνθηκών της ειρήνης», με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό.

Επιπρόσθετα, όπως είπε ο κ. Μαυρογιάννης, οποιαδήποτε βοήθεια μπορούμε να πάρουμε από τους συμμάχους μας στην ΕΕ και τις διεθνείς μας συνεργασίες είναι καλοδεχούμενη.

Αναφορικά με τους «κλυδωνισμούς» της πλευράς μας μετά το Κραν Μοντανά που «επέτρεψαν στα Ηνωμένα Έθνη» να μην αναφέρονται στη βάση λύσης ΔΔΟ, όπως είπε ο κ. Μαυρογιάννης, μπορεί να μην τέθηκε ποτέ στο τραπέζι επισήμως, αλλά «μόνοι μας βάλαμε στην εξίσωση ζήτημα δύο κρατών, θέματα περί αποκέντρωσης, επιστροφή στο Σύνταγμα του ‘60» και δόθηκε η αντίληψη ότι η πλευρά μας «κλυδωνιζόταν». Ως προς αυτό, ο κ. Μαυρογιάννης τόνισε την ανάγκη αποκατάστασης της αξιοπιστίας της ελληνοκυπριακής θέσης για λύση ΔΔΟ.

Εξάλλου, σε ό,τι αφορά το ενεργειακό ως εργαλείο άρσης του αδιεξόδου και κάμψης της τουρκικής αδιαλλαξίας, η θέση του κ. Μαυρογιάννη για διοχέτευση φυσικού αερίου στην Τουρκία πριν από την επίλυση του Κυπριακού είναι διατυπωμένη εδώ και καιρό.

Χριστοδουλίδης: Έμφαση σε ΕΕ με γεωπολιτικά και ενεργειακά κίνητρα

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε πως κάθε πρωτοβουλία για επανέναρξη του διαλόγου και επίλυση του Κυπριακού πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο, αφενός, του διεθνούς πλαισίου και, αφετέρου, της ολιστικής πολιτικής που αγγίζει θέματα εκτός Κυπριακού, όπως «η εξωτερική πολιτική, ενέργειας, αμυντικής πολιτικής αλλά και θέματα που άπτονται της σχέσης μας με τους Τ/κ».

Με δεδομένες τις συνθήκες που δημιουργήθηκαν στη διεθνή διπλωματική σκηνή από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μας δίνεται, κατά τον κ. Χριστοδουλίδη, «μια χρυσή ευκαιρία επανακαθορισμού του Κυπριακού που είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής».

Ο κ. Χριστοδουλίδης θεωρεί καθοριστικής σημασίας τη μεγαλύτερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό και εκεί, όπως είπε, θα εστιάσει, αν εκλεγεί. Εξάλλου, στην πρόταση του κ. Νεοφύτου αναφορικά με το ΝΑΤΟ, ο κ. Χριστοδουλίδης υποστήριξε πως εκεί υπάρχει συγκριτικό πλεονέκτημα της Τουρκίας και άρα δύσκολα μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας.

Συγκεκριμένα, προτείνει τον διορισμό μιας «ισχυρής προσωπικότητας» ως ειδικού αντιπροσώπου από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι το Ευρωκοινοβούλιο ή την Επιτροπή, για πιο ενεργό ρόλο της ΕΕ. Όπως είπε, μάλιστα, έχει και κάποια πρόσωπα υπ’ όψιν του που μπορούν να αναλάβουν αυτόν τον ρόλο.

Πάντως, στις συνομιλίες του πρόσφατου παρελθόντος, η όποια συμμετοχή της ΕΕ αφορούσε παρατηρητές της Κομισιόν, ενώ και υψηλόβαθμοι Αξιωματούχοι, όπως ο κ. Γιούνκερ και η Επίτροπος Μογκερίνι, σε Κραν Μοντανά και Γενεύη, δεν είχαν κάποιαν καταλυτική και επί της ουσίας συμμετοχή. Όμως, ακόμη και αυτή η «μειωμένη» συμμετοχή της ΕΕ τότε, δεν έγινε δεκτή με τον ευκολότερο τρόπο από την τουρκική πλευρά. Ως εκ τούτου, ερωτήματα εγείρονται για το κατά πόσον η πρόταση του κ. Χριστοδουλίδη θα βρει πρόσφορον έδαφος είτε στην ΕΕ, είτε στην τ/κ πλευρά.

Τέλος, αναφορικά με το θέμα των ΜΟΕ, ο κ. Χριστοδουλίδης επανέλαβε τη θέση του ότι πρέπει αυτό να γίνει συνδυαστικά και με άλλες πολιτικές, μεταξύ των οποίων και πολιτικές προσεγγίσεις κυρώσεων.

Συμπερασματικά

Οι θέσεις των τριών υποψηφίων για το μείζον εθνικό μας ζήτημα δεν παρουσιάζουν κάποια φοβερή καινοτομία η οποία να μοιάζει μάλιστα ικανή να άρει το αδιέξοδο και την τουρκική αδιαλλαξία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα όσα ειπώθηκαν είναι είτε «ξαναζεσταμένο φαΐ», είτε προτάσεις εσωτερικής κατανάλωσης, είτε αοριστίες και γενικόλογα. Το Κυπριακό έχει εισέλθει σε μια νέα ιστορική φάση, με την Τουρκία να προσανατολίζεται στη λύση δύο κρατών και άρα την όποια προσπάθεια της δικής μας πλευράς να γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Πέραν λοιπόν από τα επικοινωνιακά βραβεία που πιστώνονται στον τάδε ή τον δείνα υποψήφιο, την επαύριον των εκλογών πρέπει ο νέος Πρόεδρος να δουλέψει για επίλυση του Κυπριακού.

Αν θεωρεί κάποιος ότι μπορεί η μοιρασμένη Κύπρος των 850 χιλιάδων να χρησιμοποιήσει το ΝΑΤΟ για να «στριμώξει» την Τουρκία ή να πείσει τους Τούρκους να δεχτούν ΜΟΕ που έχουν απορρίψει δύο φορές σε έναν χρόνο, ή να φέρει τα πάνω κάτω με τον διορισμό μιας «ισχυρής» προσωπικότητας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ή να «αλλαξοπιστήσει» τους Τούρκους δίνοντάς τους ρόλο στη διανομή του φυσικού αερίου που ακόμα δεν το είδαμε, τότε έχουμε γιορτή: Η λύση είναι θέμα χρόνου και ο Πρόεδρος της λύσης καθόταν στο πάνελ του ΡΙΚ την περασμένη Πέμπτη. Αν όμως δεν θεωρεί κανείς ότι τα όσα προαναφέρονται δεν αποτελούν συστατικά της λύσης… ζήτω που καήκαμε.