Παίζουν με το κεφάλι του Ερντογάν: Μήνυμα για κατάρρευση οικονομίας και… σωσίβιο από τουρισμό

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι οικονομικές επιπτώσεις μιας κρίσης στο Αιγαίο επί της ΕΕ αλλά κυρίως επί της Άγκυρας, που απειλεί να τρυπήσει το σωσίβιο του τουρισμού, καθώς και το ανοικτό ζήτημα της αγοράς όπλων από τις αγορές της Γερμανία και των ΗΠΑ βάζουν, επί του παρόντος και μόνο, χαλινάρι στην επιθετική πρακτική του Ταγίπ Ερντογάν. Όχι, όμως, και στη ρητορική του, αφού επιμένει μανιωδώς στη Γαλάζια Πατρίδα, παρότι, όπως διπλωματικές πηγές αναφέρουν, «η δική του σωτηρία στηρίζεται σε μια καλή γεώτρηση, που θα μπορεί να την πωλήσει προεκλογικά, κυρίως στο εσωτερικό». Το τέταρτο γεωτρύπανο, με την επωνυμία του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Χαν, δεν προκάλεσε Κύπρο και Ελλάδα, αφού επιχειρεί 55 χιλιόμετρα από τα τουρκικά παράλια, στα βόρεια της Κύπρου, αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή της δράσης του, καθότι το ταξίδι του θα διαρκέσει δύο μήνες.

Συνοχή ΝΑΤΟ και κόστος στην ΕΕ

Ο Τούρκος Πρόεδρος παίζει ορθολογιστικά. Και από την πλευρά τους, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία παίζουν με τις φιλοδοξίες ενόψει εκλογών το 2023 και το κεφάλι του Ερντογάν, δημιουργώντας μια συγκυριακή συνθήκη αποτροπής της κρίσης στο Αιγαίο, για τους εξής λόγους:

Πρώτο, οι Γερμανοί οι οποίοι αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα λόγω των μέτρων σε βάρος της Ρωσίας, που εξελίσσονται σε μπούμερανγκ, ουδόλως θα ήθελαν να δουν μια κρίση μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Η Ελλάδα είναι κράτος μέλος της ΕΕ και του ευρώ. Από μια κρίση με την Τουρκία δεν θα πληγούν μόνο οι οικονομίες των δύο χωρών, αλλά και της ΕΕ, λόγω της ελληνικής νομισματικής σύνδεσης με το ευρώ, που διολίσθησε κατά ποσοστό 1,6% σε σχέση με το δολάριο. Η ΕΕ αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα πληθωρισμού και είναι στα όρια της ύφεσης. Μια ελληνοτουρκική κρίση δεν θα κτυπούσε μόνο τη γερμανική οικονομία, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Η σπονδυλική στήλη της ΕΕ δεν μπορεί ν’ αντέξει στην παρούσα φάση δυο μεγάλες κρίσεις, η μία στην Ουκρανία και η άλλη στη Μεσόγειο.

Δεύτερο, οι ΗΠΑ επ’ ουδενί θα ήθελαν να δουν δυο χώρες του ΝΑΤΟ να φτάνουν σε κρίση αυτήν την περίοδο, κατά την οποία αφενός είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία και, αφετέρου, επικρατεί ένταση στις σχέσεις τής Ταϊβάν με την Κίνα. Αυτήν την περίοδο, οι ΗΠΑ θέλουν το ΝΑΤΟ σε συνοχή.

Τουρισμός, οικονομία και εξοπλισμοί

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία έχουν στείλει το μήνυμα στην Τουρκία ότι, εάν προχωρήσει σε κλιμάκωση της έντασης και σε κρίση με την Ελλάδα:

1. Θα υποστεί οικονομική κατάρρευση, αφού αντιμετωπίζει ήδη τον εφιάλτη του πληθωρισμού 80% και τη νομισματική διάλυση της λίρας. Ταυτοχρόνως, ο τουρισμός πετά στην Τουρκία, αφού όπως δήλωσε στις 2 Αυγούστου ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Mehmet Nuri Ersoy, τα έσοδα αναμένεται να φτάσουν στα 37 δις δολάρια (από 35 δις προηγουμένως). Μόνο το δεύτερο τρίμηνο αυξήθηκαν κατά 190% συγκριτικά με πέρυσι, ενώ η χώρα προσβλέπει σε 47 εκατ. διεθνείς αφίξεις φέτος, έναντι των 42 εκατ. που ήταν ο προηγούμενος στόχος. Την περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου, δηλαδή το πρώτο τρίμηνο, ο τουρισμός αυξήθηκε κατά 122% και τα έσοδα έφτασαν στα 5,45 δις δολάρια. Το δεύτερο τρίμηνο τα έσοδα έφτασαν τα 8,7 δις δολάρια και το τουρκικό Υπουργείο Τουρισμού πανηγυρίζει ότι έχει ξεπεράσει σε επιδόσεις την Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα, που περιλαμβάνονται μεταξύ των κύριων ανταγωνιστών. Οι Γερμανοί και οι Ρώσοι τουρίστες είναι οι κύριοι αιμοδότες του εξωτερικού τουρισμού, που φτάνει το 83,8%. Συνεπώς το ερώτημα για τον Ερντογάν ήταν και παραμένει εάν θα ανακόψει αυτήν την πορεία εσόδων, που συνιστά μερικώς έστω σωσίβιο στην οικονομία του ή εάν θα προχωρήσει σε κρίση, την οποία λόγω της ελληνικής αποτροπής στο Αιγαίο δεν είναι βέβαιο τώρα εάν θα κερδίσει. Δηλαδή το δίλημμα είναι εάν θα βουλιάξει κι άλλο στα χρέη ή εάν θα βουλιάξει στον τουρισμό και σε έσοδα από αυτόν.
2. Θα πρέπει να ξεχάσει τα γερμανικά υποβρύχια 214 και τα F-16, συν τη διεύρυνση του στρατιωτικού εμπάργκο που θα επιβληθεί. Ειδικώς επί του θέματος των πολεμικών αεροσκαφών ο Ερντογάν έχει κτυπήσει την πόρτα του Παρισιού για την αγορά Ραφάλ ως εναλλακτική επιλογή. Όμως, εκεί είναι δύσκολα τα πράγματα, διότι η Γαλλία: Α) Είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που έχει αντιληφθεί ότι μια αυτοκρατορική Τουρκία είναι αντίθετη με τα συμφέροντα των εταίρων και του Παρισιού. Γιατί; Διότι η Άγκυρα θα θέσει υπό τον έλεγχό της θαλάσσιες και εναέριες οδούς και, ως εκ τούτου, θα θέσει την Ευρώπη κάτω από μιαν αυξημένη εξάρτηση. Β) Έχει υπογράψει με την Ελλάδα μια συμφωνία εξοπλιστικών προγραμμάτων της τάξης των 5 δις ευρώ με τις ευλογίες των ΗΠΑ ως αντάλλαγμα της ακυρωθείσας από την Αυστραλία στρατιωτικής συμφωνίας που είχε υπογράψει η Γαλλία και τελικώς άλλαξε χέρια. Πέρασε στους Αμερικανούς.
   
   

Η λογική της Ρωσίας

Υπό αυτές τις συνθήκες, ακόμη και αν κάποιος ισχυριστεί ότι η Τουρκία θα ήταν δυνατό να βρει στήριξη στη Ρωσία, μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι βέβαιη. Ποιος είναι ο λόγος; Διότι η Μόσχα γιατί να μη θέλει μιαν αποδυναμωμένη Τουρκία, που θα της επιτρέπει ακόμη μεγαλύτερη κυριαρχία στη Μαύρη Θάλασσα και μια πιο ελαστική έναντι της Ρωσίας πολιτική από την Άγκυρα στο θέμα των στενών. Ταυτοχρόνως, δε, η Τουρκία είναι κράτος μέλος του ΝΑΤΟ και η Μόσχα θα έτριβε τα χέρια της εάν δυο χώρες της αντίπαλης συμμαχίας έφταναν σε πολεμική σύγκρουση. Ακόμη, λοιπόν, και αν η Ρωσία προσφέρει κάποια στήριξη στην Άγκυρα, θα το πράξει για να εξυπηρετήσει και να προστατεύσει τα δικά της συμφέροντα. Ούτε βήμα περισσότερο. Αυτό φαίνεται μέχρι στιγμής και από το γεγονός ότι, όχι μόνο οι ΗΠΑ, αλλά και η Μόσχα δεν έχει δώσει το πράσινο φως για στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία.

Οι υπολογισμένες αποφάσεις του Ερντογάν

Από την άλλη, ο Ερντογάν προχωρεί στη λογική των «υπολογισμένων αποφάσεων». Στόχος του είναι να κερδίσει τις εκλογές το 2023 και όχι να τις χάσει και να κινδυνέψει να βρεθεί στη φυλακή ή ακόμη και μπροστά στην κρεμάλα. Οι κινήσεις του πρέπει να του προσφέρουν εσωτερικό όφελος και όχι κόστος. Μια κρίση, την οποία δεν θα ελέγχει, θα φέρει ακόμη και αυτό το τέλος πριν από τις εκλογές. Γι’ αυτό επί του παρόντος: 1. Μένει εντός της δικής του υφαλοκρηπίδας αλλά εντός της λεγόμενης τουρκικής λίμνης, που ξεκινά από τη Μαρμαρίδα και φτάνει στην Αλεξανδρέττα. Και αποτελεί τμήμα της Γαλάζιας Πατρίδας. 2. Δεν προκαλεί ούτε τις ΗΠΑ ούτε τη Γερμανία, που δεν επιθυμούν ένταση και κρίση αναμένοντας τις δικές τους αποφάσεις για τα υποβρύχια και τα F-16. Διατηρεί, άλλωστε, ως επιτιθέμενος την πρωτοβουλία κινήσεων στη σκακιέρα της Κύπρου, του Καστελορίζου και της Κρήτης. Εάν δηλαδή κρίνει ότι θα πρέπει να εκβιάσει τη Δύση μέσα από την κρίση, την οποία ούτε η Γερμανία ούτε οι ΗΠΑ επιθυμούν, θα το πράξει για να λάβει ανταλλάγματα. Όχι για να χάσει την κρίση και την εξουσία. Στη μεν περιοχή του Καστελορίζου και στ’ ανοικτά της Κρήτης, όπου χαράχθηκε το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η πρόκληση μιας ελεγχόμενη έντασης ή κρίσης δίνει μεγαλύτερο πρεστίζ στον Τούρκο Πρόεδρο απ’ ό,τι η δημιουργία έντασης στην Κύπρο, που είναι αθωράκιστη. Έχει, όμως, μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας λόγω της ελληνικής αποτρεπτικής ικανότητας. Στις κυπριακές θάλασσες είναι πιο εύκολα τα πράγματα για την Άγκυρα, διότι δεν διαθέτουμε ούτε ναυτικό ούτε αποτροπή. Ούτε η Ελλάδα ή άλλη χώρα θα έρθει σε αντιπαράθεση για μας, όταν εμείς έχουμε αποφασίσει να είμαστε αθωράκιστοι, οπότε είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να καταπιούμε άλλη μια ταπείνωση. Το ερώτημα για τον Τούρκο Πρόεδρο είναι κατά πόσον θέλει ή όχι να έρθει σε αντιπαράθεση με τα συμφέροντα γαλλικών, ιταλικών, αμερικανικών και ισραηλινών εταιρειών; Θα μετρήσει το κόστος και το όφελος. Η Τουρκία, βεβαίως, όπως και στο Αιγαίο, υιοθετεί την εξής τακτική στις περιοχές που θέτει υπό αμφισβήτηση: Όταν δεν εκμεταλλεύεται η ίδια τα οφέλη και δεν αποκτά πλήρη κυριαρχία, τότε αφήνει τις διαδικασίες παγωμένες. Δηλαδή, εφόσον δεν έχει την ιδιοκτησία η ίδια, δεν την έχει ούτε ο κύριος ιδιοκτήτης. Είναι η λογική της «Αιγαιοποίησης» των κυπριακών θαλασσών στον Νότο και των γκρίζων ζωνών, τις οποίες προσδοκά να κοκκινίσει σιγά-σιγά.

Τι ψάχνει ο Τούρκος Πρόεδρος

Τώρα ο Τούρκος Πρόεδρος θα έχει και την πίεση της αντιπολίτευσης, η οποία ήδη τον αποκαλεί δειλό επειδή μόνο γαβγίζει, χωρίς να πάρει ένα-δυο νησιά… Ήδη, ο Τζιχάτ Γιαϊτζί, ο φερόμενος ως πατέρας της Γαλάζιας Πατρίδας, πυροβολεί τον Ερντογάν επειδή, όπως δήλωσε, το «Αμπντουλχαμίτ Χαν» δεν βγήκε στη Μεσόγειο, αλλά είναι παγιδευμένο στον κόλπο της Αττάλειας. Άρα ο Τούρκος Πρόεδρος θα έχει να αντιμετωπίσει την κριτική των αντιπάλων του, ότι δηλαδή οι κινήσεις του χαρακτηρίζονται από δειλία, καθώς και την οικονομική δεινή θέση στην οποία βρίσκεται, που αποτυπώνεται στον πληθωρισμό (80%) και τη φτώχια. Εκείνο που χρειάζεται να δείξει είναι μια επιτυχία. Δηλαδή να εμφανίσει μιαν από τις γεωτρήσεις ως επιτυχημένη και να εξαγγείλει την εκμετάλλευση φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Μια τέτοια εξέλιξη είναι συναφής με την οικονομία, την ανάπτυξη και την κυριαρχία στη Γαλάζια Πατρίδα.

Η αποδοχή του ψευδοκράτους

Όσο, δε, για την Κύπρο, που είναι τμήμα της τουρκικής λίμνης και της Γαλάζιας Πατρίδας, οι ενέργειες της Άγκυρας επικεντρώνονται στις κινήσεις αποδοχής (acknowledgment) του ψευδοκράτους, που συνιστά βήμα πριν από την επίσημη αναγνώριση. Και πρωταγωνίστρια χώρα είναι το Αζερμπαϊτζάν. Αδερφή με την Τουρκία χώρα. Τατάρ και Αλίεφ εμφανίστηκαν μαζί ως Πρόεδροι. Και οι Αζέροι αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να δέχονται τα διαβατήρια του ψευδοκράτους ως επίσημο ταξιδιωτικό έγγραφο. Και η Λευκωσία ενεργεί νωχελικά. Αρχικά η παρασκηνιακή αντίδραση της Κυβέρνησης ήταν περίπου ως εξής: «Καλά, και τι έγινε, δεν είναι η πρώτη φορά». Μετά τις πρώτες αντιδράσεις υποσχέθηκε να προβεί σε διαβήματα και δη στην ΕΕ. Μας υποχρέωσε… Με τι αξιοπιστία να γίνουν πλέον διαβήματα όταν: Α) Η ίδια Κυβέρνηση προτείνει ΜΟΕ που νομιμοποιούν το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου πριν από τη λύση και δημιουργούν συνθήκες χωριστής οντότητας με την εμπλοκή του ΟΗΕ και της ΕΕ; Β) Η αναφορά στα δυο ισότιμα συνιστώντα κράτη με πολιτική ισότητα οδηγούν στα δυο κράτη και στην ισότιμη κυριαρχία;

Το τραγικό και το ράσο του Εθνάρχη…

Το τραγικό είναι ότι όποιος αναφέρεται στην Κυπριακή Δημοκρατία στήνεται στον τοίχο από το κατεστημένο, διότι προκαλεί ενοχές και αποκαλύπτει τον διχοτομικό χαρακτήρα της λύσης, η οποία, όπως είχε πει ο Μακάριος το ΄75, εάν συζητήσουμε για μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι ως να συζητούμε για συνομοσπονδία. Ανεξαρτήτως πώς τοποθετείται κάποιος ιστορικά έναντι του Μακαρίου, στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή είχε πει μιαν αλήθεια, την οποία η ηγεσία μας αρνείται να λέει στον λαό, για να μπορεί 48 χρόνια μετά να κρύβεται κάτω από τα ράσα του Αρχιεπισκόπου είτε για να του φορτώνει, πέραν των δικών του, και τις δικές της ευθύνες, είτε για να αντλεί νομιμοποίηση, την οποία δεν διαθέτει. Γράφονται αυτά διότι εάν υπογραφεί η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, όπως την αφήσαμε στο Κραν Μοντάνα, δεν θα χρειαστεί το τρυπάνι και ο στόλος του Σουλτάνου για να πάρει τα οικόπεδά μας στον νότο. Οι ίδιες οι μελέτες της Κυβέρνησης δείχνουν ότι, από τη σημερινή ΑΟΖ, οι Τούρκοι μάς αφήνουν το 6%. Τι έχουν να πουν επί τούτου οι υποψήφιοι Πρόεδροι;..