Αναλύσεις

Ψάχνουν να βρουν την άκρη για «Πόθεν Έσχες» και πολλαπλές συντάξεις

Τι αλλάζει, τι προνοούν οι τρεις προτάσεις νόμου για τις πολλαπλές συντάξεις, και τα παραθυράκια του νόμου

Ακρίβεια, συνεχόμενες αυξήσεις επιτοκίων, πληθωρισμός, αύξηση τιμών στα καύσιμα αλλά και στο ρεύμα, κατάργηση των μέτρων στήριξης των πολιτών και ένα σωρό άλλα τινά συμπληρώνουν το παζλ της κυπριακής οικονομίας σήμερα. Η κοινωνία παλεύει να τα βγάλει πέρα, την ίδια ώρα που οι αξιωματούχοι της λαμβάνουν όχι μία αλλά πολλαπλές συντάξεις, πέραν των «παχυλών» μισθών τους.

Το κεφάλαιο των πολλαπλών συντάξεων άνοιξε, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο πρώτος τη τάξει πολίτης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, και έξι υπουργοί της κυβέρνησής του λαμβάνουν όχι απλώς τον μισθό τους, που δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος, αλλά και σύνταξη κάθε τέλος του μήνα.

Αίσθηση όμως προκάλεσε το γεγονός ότι ο Πρόεδρος δεν δηλώνει στο «Πόθεν Έσχες» τη σύνταξη που λαμβάνει από το 2018 μέχρι σήμερα.

Και για να είμαστε ακριβείς, η νομοθεσία σήμερα επιτρέπει υπό προϋποθέσεις την καταβολή επαγγελματικής σύνταξης, ανεξαρτήτως ηλικίας, στις περιπτώσεις υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, που αφυπηρετούν πρόωρα για ν’ αναλάβουν δημόσιο αξίωμα (π.χ. Προέδρος της Δημοκρατίας, υπουργοί - υφυπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι κ.ά.).

Να σημειωθεί κάπου εδώ πως, οι απλοί πολίτες, εάν αφυπηρετήσουν στα 63 τους, ή αν απολυθούν στα 63 τους και λάβουν σύνταξη πρόωρα, τότε πληρώνουν 12% πέναλτι.

Και επιστρέφουμε στην υφιστάμενη νομοθεσία, με την οποία ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης λαμβάνει σύνταξη Δημοσίου από τον Μάρτιο του 2018, όταν και παραιτήθηκε από τη θέση του γενικού προξένου στο Υπουργείο Εξωτερικών, για ν’ αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εξωτερικών.

Και κάπου εδώ εγείρονται ορισμένα ερωτήματα, τα οποία φυσικά η Κυβέρνηση απάντησε.

  1. Γιατί ο νυν Πρόεδρος δεν ακολούθησε το παράδειγμα του προκατόχου του και να αποποιηθεί με την εκλογή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας τη σύνταξη;
  2. Γιατί αποκρύβει τη σύνταξη αυτή από τις δηλώσεις «Πόθεν Έσχες», τις οποίες συμπληρώνει από το έτος 2018;

Η απάντηση της Κυβέρνησης

Η απάντηση ήρθε διά του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, ο οποίος δήλωσε ότι το κράτος γνωρίζει για την καταβολή της σύνταξης, καθώς, όπως είπε, «πολλοί δεν δηλώνουν στο ‘Πόθεν Έσχες’ τα εισοδήματα που λαμβάνουν από το κράτος, διότι το κράτος που τα καταβάλλει γνωρίζει την προέλευσή τους». Πρόσθεσε ακόμη πως όλα τα εισοδήματα του Προέδρου συμπεριλαμβάνονται στη φορολογική του δήλωση.

Κατ’ επέκτασιν η Κυβέρνηση δεν βλέπει την όποια στρέβλωση και ξεκαθαρίζει πως όλα γίνονται νόμιμα.

Μάλιστα, ο κ. Λετυμπιώτης έριξε το μπαλάκι στο Νομοθετικό Σώμα, που εδώ και χρόνια δεν έχει αλλάξει, αναφέροντας ότι η νομοθεσία έχει συγκεκριμένους και προφανείς στόχους, που το νομοθετικό Σώμα για δεκαετίες δεν αμφισβήτησε ή τροποποίησε. «Η Κυβέρνηση δεν έχει κανένα πρόβλημα εάν υπάρξει τέτοια εξέλιξη και είναι έτοιμη για πλήρη δημοσιοποίηση για το πώς και για ποιους εφαρμόστηκε αυτή η νομοθεσία όλα τα χρόνια που βρίσκεται σε ισχύ».

Απορίας άξιον, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι και η Κυβέρνηση μπορεί ν’ αλλάξει την υφιστάμενη νομοθεσία, καταρτίζοντας Νομοσχέδιο, με την άνωθεν πρόταση να θυμίζει τη λαϊκή ρήση 100 η αλεπού, 101 τα αλεπουδάκια.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος, ερωτηθείς απάντησε: «Μπορεί ο καιρός να είναι βροχερός, αλλά καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται», επισημαίνοντας ότι χαίρεται «για την ευαισθησία των κομμάτων που εκδηλώθηκε τώρα, ενώ πολλοί αξιωματούχοι αυτών των κομμάτων τόσο καιρό δεν είχαν καμία ευαισθησία» και ο νοών νοείτω.

Ξεσκονίζουν παλιές προτάσεις νόμου

Η ιστορία είναι μακρά! Το 2014, το Ανώτατο Δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματική πρόταση που έβαζε «τάξη» στις πολλαπλές συντάξεις, μετά από προσφυγές αξιωματούχων που επηρεάζονταν από τη νομοθεσία. Έκτοτε δεν υπήρξε κάποια δραστική λύση. Το 2016 κατατέθηκαν 4 προτάσεις νόμου, εκ των οποίων οι τρεις έρχονται στο προσκήνιο.

Στον προγραμματισμό της Βουλής, πριν από τη διακοπή των εργασιών της το καλοκαίρι, σύμφωνα με τη βουλευτή του ΔΗΚΟ και πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών, Χρ. Ερωτοκρίτου, το θέμα των πολλαπλών συντάξεων είχε μπει στην ατζέντα. Μάλιστα ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, είχε ανοίξει το θέμα και πάλι.

Η «Σ» επικοινώνησε με τον κ. Νεοφύτου για το περιεχόμενο των δύο από τις τρεις προτάσεις νόμου που θα εξετάσει η Επιτροπή Οικονομικών στις 16 Οκτωβρίου, και τις οποίες ο ίδιος είχε καταθέσει πρώτη φορά το 2016, όταν είχε την προεδρία της ίδιας Επιτροπής.

Ο κ. Νεοφύτου τόνισε ότι τότε ήσαν πολλά τα εμπόδια και οι «φωνές» ενάντια στις προτάσεις, με τον ίδιο μάλιστα να δηλώνει πως τις επόμενες μέρες αναμένεται να προβεί σε δηλώσεις που να αφορούν στο θέμα των συντάξεων.

Στο διά ταύτα, η πρώτη πρόταση προτείνει την επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης των βουλευτών και των υπουργών από το 60ό έτος της ηλικίας τους, που ισχύει σήμερα, στο 65ο έτος, όπως ισχύει για όλους τους πολίτες.

Η δεύτερη πρόταση προσπαθεί να ρυθμίσει την ταυτόχρονη καταβολή σύνταξης και μισθού σε αξιωματούχους.

Στόχος των προτάσεων, σύμφωνα με τον ίδιο, να αποκατασταθούν οι στρεβλώσεις, που μόνο δυσμενείς επιπτώσεις έχουν για την οικονομία, και προκαλούν το περί δικαίου αίσθημα των πολιτών, δικαιολογημένα.

Πρόταση για να διορθωθεί η στρέβλωση κατέθεσε τον Μάρτιο του 2016 και ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος.

Η πρόταση εκ μέρους του Δημοκρατικού Κόμματος αποσκοπεί στη θέσπιση ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για την καταβολή συντάξεων σε αξιωματούχους, τόσο πρώην όσο και εν ενεργεία, για σκοπούς συμμόρφωσης με αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου αλλά και με στόχο να διορθωθούν οι στρεβλώσεις που υπάρχουν.

Και οι τρεις προτάσεις Νόμου θα τεθούν προς συζήτηση στις 16 Οκτωβρίου, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών.

«Αμπαρώνουν» τα «παραθυράκια» για το «Πόθεν Έσχες»

Δικλίδες ασφαλείας, στη διαφάνεια, προσπαθεί εδώ και λίγο καιρό να βάλει η Επιτροπή Θεσμών της Βουλής, τροποποιώντας τα άρθρα 49 και 50 της υφιστάμενης νομοθεσίας για το «Πόθεν Έσχες».

Η δήλωση για το «Πόθεν Έσχες» -ας μας επιτραπεί να πούμε δήλωση «τιμιότητας» των αξιωματούχων- θα γίνεται ηλεκτρονικά, με λεπτομέρεια, ώστε να κλείσει όσο το δυνατόν περισσότερα «παραθυράκια», από τα οποία θα μπορεί κανείς να εκφύγει, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών και βουλευτή του ΔΗΣΥ, Δημήτρη Δημητρίου.

Η «Σ» επικοινώνησε με τον κ. Δημητρίου, ο οποίος τόνισε πως κορωνίδα των τροποποιήσεων με στόχο τη διαφάνεια είναι η συνεπικουρία από τον Έφορο Φορολογίας. Ο Έφορος θα μπορεί να ελέγχει τις δηλώσεις των αξιωματούχων, αποκλείοντας έτσι φαινόμενα διαφθοράς ή αδιαφάνειας.