Ρένος Λυσιώτης: Ο αγωνιστής, ο νομικός, ο επιχειρηματίας, ο άνθρωπος

Παρουσιάστηκε πρόσφατα το βιβλίο του Λεωνίδα Λεωνίδου «Ρένος Λυσιώτης - Ο αγωνιστής, ο νομικός, ο επιχειρηματίας, ο άνθρωπος». Το βιβλίο αποτελεί μια συντομογραφική βιογραφία της πολυκύμαντης ζωής μιάς ανά το παγκύπριο γνωστής προσωπικότητας, που διαθέτει μια σπάνια, αξιοθαύμαστη και αξιοζήλευτη ενεργητικότητα, παρά το προχωρημένο της ηλικίας της. Θαλερός και ακμαίος εξακολουθεί να δίνει το «παρών» του στο συγγραφικό, επιχειρηματικό και κοινωνικό του έργο. Θαλερός και ακούραστος παραμένει ο Ρένος Λυσιώτης στην καθημερινή του ζωή, σε βαθμό που δεν αποκρύβουν γι’ αυτόν το θαυμασμό τους όχι μόνο οι άνθρωποι του στενού οικογενειακού του περιβάλλοντος, αλλά και οι πολυπληθείς εκτιμητές του έργου του, συναγωνιστές και φίλοι. Άνθρωποι που τον έζησαν σαν πατέρα, παππού, συγγενή, συνάδελφο και συναγωνιστή.

Τον Ρένο Λυσιώτη τον είχα γνωρίσει το 1964, όταν ήμουν νεαρός συντάκτης στην εφημερίδα «Πατρίς κι εκείνος διοικητικός σύμβουλος της εταιρίας που εξέδιδε την εφημερίδα. Επισκεπτόταν συχνά τα γραφεία της εφημερίδας, συνομιλούσε με το προσωπικό και εκτίμησα τη συμπεριφορά του απέναντι στους συντάκτες, με τους οποίους είχε γίνει φίλος. Τη φιλία του απέναντί μου την απέδειξε έμπρακτα, όταν ο λογιστής μου, συμπεριφέρθηκε άδικα και παράλογα. Συγκεκριμένα, είχα κληθεί για θητεία στην Εθνική Φρουρά και είχε γίνει διευθέτηση με το συμβούλιο της εταιρείας να συνεχίσω να γράφω καθημερινά την ιστορική επιφυλλίδα, «Σαν Σήμερα», την οποία είχα καθιερώσει σε καθημερινή βάση, με εντολή του Αρχηγού της ΑΣΔΑΚ Στρατηγού Γρίβα Διγενή και να παίρνω 15 λίρες το μήνα μέχρι ν’ αποστρατευτώ. Όταν πήρα άδεια και γύρισα στη Λευκωσία από το ΚΕΝ Λάρνακας, πήγα στο γραφεία της εφημερίδας για να πάρω τις 15 λίρες. Ο λογιστής, όμως, αρνήθηκε να μου δώσει τις 15 λίρες με τη δικαιολογία ότι, δεν γνώριζε καμιά διευθέτηση. Του είπα ότι την άλλη μέρα θα πήγαινα στο ΓΕΕΦ και θα τον κατάγγελλα στον Αρχηγό. Κ ι εκείνη τη στιγμή που συζητούσαμε, κατέφθασε στα γραφεία της εφημερίδας ο Ρένος, όπως συνήθιζε συχνά και τού είπα για τη στάση του λογιστή, που ήταν εκεί μπροστά μας. Με το γνωστό μειλίχιο του ύφος του ο Ρένος είπε στο λογιστή ότι υπήρχε διευθέτηση του θέματος. Αλλά και αν ακόμη δεν την γνώριζες, του υπέδειξε, όφειλες να μας ρωτήσεις. Έτσι πληρώθηκα, ευχαρίστησα το Ρένο για την παρέμβασή του και από τότε η εκτίμησα τον άνθρωπο, γίναμε φίλοι και η φιλία μας κρατεί μέχρι σήμερα. Η εκτίμησή μου στο πρόσωπό του ήταν μεγάλη. Κι όταν αποστρατεύτηκα και γύρισα στην εφημερίδα η φιλία μας με το Ρένο όλο και μεγάλωνε και κρατεί μέχρι σήμερα ασυννέφιαστη.

Με τα χρόνια η φιλία μας σφυρηλατείτο στην αλληλοεκτίμηση, στους εθνικούς προσανατολισμούς και στην μεγάλη μας αγάπη στην Ελλάδα. Ο Ρένος δεν ήταν μόνο κορυφαίο στέλεχος της ΕΟΚΑ και από τους ελάχιστους συνεργάτες και νομικούς συμβούλους του Αρχηγού της Οργάνωσης ακόμα και μετά το τέλος του Αγώνα ,κατά τη διάρκεια του οποίου έδειξε τις διοικητικές του ικανότητες και την ευφυία του. Διατέλεσε αρχικά αρχηγός της νεολαία και αργότερα της ΠΕΚΑ. Ήταν αυτός που ρεζίλεψε τον αιμοσταγή κυβερνήτη στρατάρχη Χάρντικ, όταν οργάνωσε την παράδοση του γαϊδάρου στην λεωφόρο Ευαγόρου της Λευκωσία, όταν ο αιμοσταγής στρατάρχης είχε ζητήσει από τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ να παραδοθούν με τον οπλισμό τους.

Είχε, επίσης, υπερασπιστεί με άλλους πατριώτες δικηγόρους αγωνιστές, που οδηγούντο από την αποικιακή κυβέρνηση στα ειδικά δικαστήρια που είχε στήσει για να διώκει τους αγωνιστές. Κι όταν ακόμη συνελήφθη και κλείστηκε στα κρατητήρια η αδούλωτη ψυχή του παρέμεινε στητή κι ολόρθη. Πρωτοστάτησε στη λειτουργία σχολείου για κρατούμενους μαθητές, στη διοργάνωση θεατρικών, πατριωτικών παραστάσεων και άλλε εκδηλώσεις, που συντηρούσαν σε ψηλά επίπεδα το ηθικό και αγωνιστικό φρόνημα των κρατουμένων.

^{Ο Ρένος με τη μητέρα και τα αδέλφια του αγωνιστή Αλέξανδρου Πανταζή.}

Για τη προσωπικότητα του Ρένου Λυσιώτη θα πει στην παρουσίαση του βιβλίου για τον πατέρα της, η κόρη του Βέρα: «Ο Ρένος Λυσιώτης είναι έτσι κι αλλιώς γνωστός στα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας. Ο άνθρωπος, ο αγωνιστής, ο νομικός, ο επιχειρηματίας, ο θεατρόφιλος, ο ταχυδακτυλουργός, ο οικογενειάρχης… ο πατέρας. Πολύπλευρος και υπέροχος. Με μια λέξη, μοναδικός. Άντρας παλαιάς κοπής, αλλά ταυτόχρονα και σύγχρονος, με ελεύθερο πνεύμα και προχωρημένες ιδέες. Κι ακόμα έτοιμος πάντα να μαθαίνει, να δημιουργεί, να ονειρεύεται. Παθιασμένος με τον αγώνα της ΕΟΚΑ, ερωτευμένος με την πατρίδα, εμμονικός με την εντιμότητα, αριστοκράτης στους τρόπους και στην κομψότητα, αγνός και καθαρός σαν παιδί, ένας αιώνιος έφηβος, που διψά για ζωή… Μα πάνω απ’ όλα ο Ρένος Λυσιώτης είναι ο γιός του ποιητή Ξάνθου, ο εγγονός του νεοδιδασκάλου Κοσμά, ο απόγονος του πειρατή καπετάν Γιαννάκη, είναι ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ. Είναι το συνώνυμο της ελεύθερης ψυχής, που αρνήθηκε κάθε πολιτικό αξίωμα γιατί ήθελε να ζήσει χωρίς καθοπρεπισμούς, είναι ο ιδεολόγος που αγαπά το γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού του τόπου μας… Είναι ο αγωνιστής που σε κάθε εθνική γιορτή είναι γι’ αυτόν ιεροτελεστία να τοποθετήσει τη σημαία και να τη δει να κυματίζει πλατιά και περήφανα…».

Αυτός είναι ο εν παντί αγωνιστής και άνθρωπος Ρένος Λυσιώτης.