«Χαστούκι» στην Παιδεία τα περιστατικά βίας στα σχολεία

Απανωτά είναι τα περιστατικά βίας που καταγράφονται στις σχολικές μονάδες ανά το παγκύπριο. Μέσα σε λίγες ημέρες καταγράφηκαν πέντε επεισόδια βίας με πρωταγωνιστές μαθητές, καθηγητές και γονείς.

Συγκεκριμένα, στην επαρχία Αμμοχώστου καταγράφηκαν δύο περιστατικά. Το ένα πρόκειται για καταγγελία μητέρας, η οποία είδε άλλη γυναίκα να σπρώχνει και να κλοτσά τον γιο της έξω από το Δημοτικό. Σε άλλη περίπτωση, μαθητής Γυμνασίου κατήγγειλε ότι καθηγητής τον άρπαξε από τα μαλλιά.

Στην Πάφο, έξι μαθητές της Τεχνικής Σχολής αποβλήθηκαν, καθώς ξυλοκόπησαν δύο συμμαθητές τους. Ο ένας εκ των έξι είχε πετάξει καρέκλα στο κεφάλι καθηγητή του, με αποτέλεσμα αυτός να διακομισθεί στο Νοσοκομείο.

Στη Λεμεσό, καθηγητής Λυκείου κρατήθηκε όμηρος από πατέρα μαθήτριας, λόγω του βαθμού που της έβαλε. Ο καθηγητής στην καταγγελία του ανέφερε ότι δέχθηκε απειλές, καταγράφοντας παράλληλα την αδυναμία της Αστυνομίας να τον προστατεύσει.

Τα πιο πάνω περιστατικά καταγράφηκαν μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, ωστόσο δεν ήταν τα μοναδικά που απασχόλησαν την Αστυνομία και τις αρμόδιες Αρχές. Από την έναρξη λειτουργίας των σχολικών μονάδων, είχαμε άλλες πέντε υποθέσεις με ξυλοδαρμούς μαθητών.

Τα περιστατικά σημειώθηκαν μεταξύ των ημερομηνιών 19 Σεπτεμβρίου και 16 Οκτωβρίου. Συγκεκριμένα, είχαμε καβγά μεταξύ τριών μαθητριών σε Γυμνάσιο στη Λευκωσία, οι οποίες κατέληξαν στο Νοσοκομείο, δύο περιστατικά ξυλοδαρμού δύο αδελφών σε Γυμνάσιο της Λευκωσίας και οπαδικό χτύπημα σε 13χρονο μαθητή στη Λάρνακα, ο οποίος τραυματίστηκε στο κεφάλι. Επίσης σημειώθηκε συμπλοκή μαθητών σε σχολείο στην Πάφο, με αποτέλεσμα δύο μαθητές να μεταφερθούν στο Νοσοκομείο.

Όλα αυτά τα περιστατικά είναι μόνον όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Υπάρχουν επεισόδια τα οποία αποκρύβονται, για να μην εκτεθούν οι σχολικές διευθύνσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αστυνομία χειρίστηκε 508 υποθέσεις σχολικής βίας το 2022.

Τα μέτρα που αποφάσισε το Υπουργείο

Το Υπουργείο Παιδείας, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα με τα συχνά περιστατικά παραβατικότητας εντός των σχολικών μονάδων, ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων, ευελπιστώντας ότι θα περιορίσουν το πρόβλημα.

1. Ειδικότερα, εντάσσονται μέτρα πρόληψης της βίας και παραβατικότητας στο Σχέδιο Βελτίωσης της κάθε σχολικής μονάδας.
2. Θεσμοθετείται και παρακολουθείται η εφαρμογή της αντιρατσιστικής πολιτικής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
3. Εισάγονται διαθεματικά στο Αναλυτικό Πρόγραμμα όλων των βαθμίδων, έννοιες και ενότητες της Αγωγής του Πολίτη, Ειρηνικής Επίλυσης Διαφορών και Διαλόγου.
4. Σχεδιάζονται εναλλακτικά προγράμματα μάθησης για παιδιά με παραβατική συμπεριφορά.
5. Ενισχύεται περαιτέρω ο ρόλος του Υπεύθυνου Τμήματος ως πυρήνα πρόληψης της ενδοσχολικής βίας.
6. Αξιοποιείται ο Σύνδεσμος Γονέων/Κηδεμόνων μέσω σχετικής επιμόρφωσης.
7. Προωθείται η επιμόρφωση γονέων/κηδεμόνων σε θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας στην οικογένεια.
8. Προγραμματίζεται η υλοποίηση προγραμμάτων ενδυνάμωσης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε θέματα βίας και παραβατικότητας.
9. Απλοποιείται η διαδικασία διαχείρισης κρίσεων στα σχολεία.
10. Αρχίζει η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης στην προσχολική εκπαίδευση.
11. Ενισχύεται το πρόγραμμα σχολικής διαμεσολάβησης.
12. Θεσμοθετείται η επιμόρφωση των σχολικών φρουρών.

«Υπάρχει πρόβλημα με τη μαθητική παραβατικότητα»

Μετά τις επιθέσεις που δέχθηκαν καθηγητές, η Οργάνωση Ελλήνων Εκπαιδευτικών Κύπρου (ΟΕΛΜΕΚ), σε ανακοίνωσή της ζήτησε επιπλέον μέτρα από το Υπουργείο Παιδείας, έτσι ώστε να αναχαιτιστεί η μαθητική παραβατικότητα που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε μέτρα αντίδρασης.

Ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Δημήτρης Ταλιαδώρος, μιλώντας στη «Σ» ανέφερε ότι πλέον διαπιστώνεται πως δεν πρόκειται για μεμονωμένα επεισόδια. «Υπάρχει ένα πρόβλημα, που όποιος δεν το αναγνωρίζει, εθελοτυφλεί. Υπάρχει πρόβλημα με τη μαθητική παραβατικότητα», είπε.

Συμπλήρωσε ότι «δεν ξέρω αν οφείλεται στην συνθήκες που βιώσαμε πριν και στην πανδημία. Παιδιά του Γυμνασίου και του Λυκείου πέρασαν μέσα από την πανδημία και τον εγκλεισμό στο σπίτι».

Ο κ. Ταλιαδώρος ανέφερε ότι είναι ένα φαινόμενο που πρέπει να προβληματίσει, τονίζοντας ότι για τα παιδιά που παρουσιάζουν έντονη παραβατική συμπεριφορά, σίγουρα υπάρχουν κάποιοι λόγοι. «Μπορεί να είναι ψυχολογικοί ή ψυχιατρικοί».

Σημείωσε ότι η τελευταία απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου φωτογραφίζει τέτοιες συμπεριφορές. «Αυτά τα παιδιά δεν μπορούν να παραμένουν αβοήθητα μέσα στις σχολικές μονάδες. Πρέπει να έχουν την εξειδικευμένη φροντίδα που χρειάζονται είτε από ψυχολόγους είτε από ψυχιάτρους», ανέφερε.

Επεσήμανε ότι εδώ και 15 χρόνια υπάρχει η εισήγηση για δημιουργία κέντρων εναλλακτικής φοίτησης. «Είναι πολυθεματικά κέντρα, στα οποία θα φοιτούν οι συγκεκριμένοι μαθητές με την έντονη παραβατική συμπεριφορά. Αυτά τα κέντρα θα πρέπει να έχουν άμεση διασύνδεση με το Γραφείο Ευημερίας, διότι σίγουρα αυτά τα παιδιά προέρχονται από οικογένειες οι οποίες δεν λειτουργούν όπως πρέπει».

Πρόσθεσε ότι είναι μια λύση και μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά σε κάποια επαρχία. «Τα επεισόδια δεν είναι αμελητέα όπως μας είπε στην αρχή το Υπουργείο Παιδείας», τόνισε.

«Μαθητές πηγαίνουν το βράδυ και προκαλούν ζημιές στα σχολεία»

Ακόμη, ανέφερε ότι υπάρχουν περιστατικά όπου μαθητές πηγαίνουν το βράδυ στο σχολείο και προκαλούν ζημιές, με στόχο να παρακωλύσουν την λειτουργία του. «Πρέπει να υπάρξει φύλαξη των σχολείων και στις ώρες μη λειτουργίας», είπε.

Υπογράμμισε ότι πρέπει να μπουν κάποια προσόντα στην πρόσληψη φρουρών στα σχολεία. «Είμαι Διευθυντής σε σχολείο και μου έτυχε να δω φρουρούς που δεν μπορούσαν να εκπληρώσουν τα καθήκοντα τους». Εξήγησε ότι το προσωπικό φύλαξης ενός εργοστασίου δεν μπορεί να είναι το ίδιο με τους φρουρούς σε σχολεία κατά τις ώρες λειτουργίας.

Τέλος, ανέφερε ότι «δεν μπορούμε να παρακολουθούμε με απάθεια τα όσα συμβαίνουν. Πρέπει να υπάρξει κάποια αντίδραση».

«Υπάρχει σχολείο που έχει μαθητές από 17 χώρες»

Μία διαφορετική πτυχή του όλου ζητήματος ανέδειξε ο αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, Χρύσανθος Σαββίδης. Μιλώντας στη «Σ», εξήγησε ότι υπάρχει μεγάλη πληθυσμιακή ανομοιογένεια μέσα στα σχολεία.

Αρχικά ανέφερε ότι τα προηγούμενα χρόνια είχε ψηφιστεί η νομοθεσία περί πρόληψης αλλά παρέμεινε ανενεργή. «Η Υπουργός Παιδείας Αθηνά Μιχαηλίδου άρχισε και εφαρμόζει κομμάτια της νομοθεσίας», ανέφερε.

Συμπλήρωσε ότι ως Επιτροπή Παιδείας μπορούν να ασκήσουν περισσότερη πίεση, ώστε να εφαρμοστεί η νομοθεσία. «Το πιο σημαντικό είναι ότι τα σχολεία έχουν αποκτήσει μεγάλη πληθυσμιακή ανομοιογένεια. Μπαίνεις μέσα σε μια σχολική μονάδα και βλέπεις ότι το 50%-60% των μαθητών είναι από διαφορετικές χώρες», τόνισε.

Υπογράμμισε ότι υπάρχει σχολείο που έχει μαθητές από 17 χώρες. «Οι μαθητές ξεκινούν από μια διαφορετική αφετηρία, με διαφορετικά πρότυπα στα μυαλά τους. Αυτό δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία των σχολείων».

Επιπλέον ανέφερε ότι σε κάποια στιγμή θα χρειαστεί ενίσχυση ο θεσμός του εκπαιδευτικού συμβούλου. Η αναλογία σήμερα είναι ένας για 400-500 μαθητές. Περιορίστηκε ο ρόλος τους.

Πρόσθεσε ότι χρειάζονται περισσότεροι ψυχολόγοι στα σχολεία. «Εμείς προσπαθούμε να πιέσουμε, ώστε να μπορέσουν τα σχολεία να ανταποκριθούν σε αυτές τις σύγχρονες απαιτήσεις».

«Οι σχολικές μονάδες αποκρύβουν τα περιστατικά»

Ο κ. Σαββίδης εξήγησε ότι πλέον έχει αλλάξει ο θεσμός της οικογένειας. «Οι περισσότεροι από εμάς εργαζόμαστε από το πρωί μέχρι τη νύχτα. Δεν έχουμε καθημερινή επαφή με τα παιδιά μας».

Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, κρατούν κινητό. «Η πρόσβαση στα social media χωρίς τον απαιτούμενο έλεγχο οδηγεί σε τέτοιες παραβατικές συμπεριφορές», είπε.

Ακόμη ανέφερε ότι στην Επιτροπή Παιδείας φτάνουν συνεχώς περιστατικά βίας στα σχολεία. «Είναι καθημερινά τα επεισόδια. Υπάρχουν περίπου 500 περιστατικά κάθε χρόνο, όμως είναι ελάχιστα αυτά που καταγγέλλονται. Οι σχολικές μονάδες αποκρύβουν τα περιστατικά για να μη στοχοποιηθούν», τόνισε.