Αναλύσεις

Στον πηγαιμό για τις Βρυξέλλες να κρατούν μικρό καλάθι

Οι κακοτοπιές στην «επένδυση» του ΠτΔ και άλλων, για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό

Όσοι όλα αυτά τα χρόνια διαπίστωναν τα παγωμένα βλέμματα των Ευρωπαίων αξιωματούχων, το κυνικό χαμόγελο και την «κατανόησή» τους που έσταζε υποκρισία, δεν είναι και τόσο αισιόδοξοι ότι η πρόταση του Προέδρου Χριστοδουλίδη για έναν πρωταγωνιστικό ρόλο της Ε.Ε. στην επίλυση του Κυπριακού θα έχει αίσιο τέλος.

Στον πηγαιμό για τις Βρυξέλλες θα συμβούλευαν τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να κρατεί μικρό καλάθι. Βέβαια ο ίδιος, όντας πρώην επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας από τη θέση του ΥΠΕΞ, θα γνωρίζει την «Ανοπαία ατραπό»* και τους σκοτεινούς διαδρόμους που έχει να διαβεί. Σίγουρα θα γνωρίζει και τη ζυγαριά των συμφερόντων όπου η ελίτ των Βρυξελλών συνηθίζει να μετρά τα υπέρ και τα κατά αν θα κάνει το βήμα προς τα εμπρός ή θα τραβήξει πίσω.

Όσοι επίσης επενδύουν στην Ε.Ε. και το επαναλαμβάνουν μετά επιτάσεως, σίγουρα τους διαφεύγουν όχι μόνο η ουσία αλλά και οι λεπτομέρειες. Λεπτομέρειες πολύ επώδυνες για τους Κυπρίους, που τόσα χρόνια επενδύουν σε φίλους προκειμένου το Κυπριακό να καταλήξει σε μια λύση συμβιβαστική μεν, βιώσιμη δε.

Στη διάσκεψη για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά, το καλοκαίρι του 2017, παρούσα ήταν και η τότε Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι, προκάτοχος του Ζοζέπ Μπορέλ. Η εν λόγω αξιωματούχος της Ε.Ε., όπως λέχθηκε δημοσίως τότε, δεν είχε ουσιαστική εμπλοκή. Απλώς εμφανίστηκε για λίγο και περιφερόταν στους διαδρόμους για να δείξει ότι ήταν παρούσα, αλλά τίποτε περισσότερο.

Από την άλλη ο διάδοχος της Μογκερίνι, Ζοζέπ Μπορέλ, πολλές φορές τοποθετήθηκε υπέρ της Τουρκίας για να παρεξηγηθεί ως φιλότουρκος. Δεν φαίνεται για αξιόπιστο άτομο αν λάβουμε υπ’ όψιν τις τελευταίες του παρεμβάσεις σε άλλα ακανθώδη θέματα εξωτερικής πολιτικής .

Τα τελευταία τριάντα χρόνια, η τουρκική πλευρά μαζί με τον αμερικανοβρετανικό παράγοντα κατάφεραν να υποβαθμιστεί έως και να μηδενιστεί το ζήτημα της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού, που είναι η εισβολή και η παράνομη κατοχή μεγάλου τμήματος της Κύπρου. Ο στόχος ήταν να μετατραπεί το Κυπριακό σε ένα μονοδιάστατο εσωτερικό πρόβλημα, που αφορά αποκλειστικά τις σχέσεις και τα δικαιώματα των δύο κοινοτήτων. Με αυτήν τη μετακύλιση η Τουρκία από παραβάτης του Διεθνούς Δικαίου εμφανίζεται ως προστάτης των Τ/κ. Εμμένει για τη διασφάλιση της πλήρους ισότητας της τουρκοκυπριακής κοινότητας (του 18% του πληθυσμού) με την ελληνοκυπριακή του 80%. Η ίδια ωστόσο εμποδίζει μια τέτοια «πλήρη ισότητα» για τα 18 εκατομμύρια Κούρδων της Τουρκίας, που αποτελούν το 22% του πληθυσμού της.

Αποσιωπήθηκε η φύση του στρατοκρατικού καθεστώτος στα κατεχόμενα

Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια δεν καταγγέλθηκε ή δεν αποκαλύφθηκε επαρκώς η φύση του στρατοκρατικού καθεστώτος στην κατεχόμενη Κύπρο. Ούτε και η τραγική πραγματικότητα ότι τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν καταντήσει η πίσω αυλή της Τουρκίας, όπου καταλήγουν οι σφετεριστές, οι βαρόνοι της μαφίας και οι τυχοδιώκτες του καθεστώτος της Άγκυρας.

Τα τελευταία χρόνια, μετά τον εντοπισμό φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ, η Τουρκία ενισχυμένη και από τον βρετανικό παράγοντα μετέτρεψε το πρόβλημα της «προστασίας των Τ/κ» και σε πρόβλημα κατανομής των εισπράξεων από τους θαλάσσιους πόρους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δηλώνει ως συνδικαιούχος που υπερασπίζεται, τάχα, την ορθή κατανομή των πόρων και με παράνομες ενέργειες εμποδίζει εξορύξεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Τι έπραξαν οι Βρυξέλλες για να εμποδίσουν τις έκνομες ενέργειές της; Τι έκαναν για ν’ αποτραπεί το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου; Εξέδιδαν μόνον ανακοινώσεις. Ούτε το ένα χιλιοστό των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία για την επέμβασή της στην Ουκρανία -που είναι μια τρίτη χώρα και όχι μέλος της Ε.Ε. όπως η Κύπρος- δεν υιοθετήθηκαν κατά της Τουρκίας.

Ό,τι και να λένε, η Τουρκία βαραίνει στη ζυγαριά

Η Τουρκία δεν επιθυμεί λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Δεν θα ήθελε να έχει στο μαλακό υπογάστριό της ένα «καθαρό» ελληνοκυπριακό κράτος. Εκείνο που επιθυμεί είναι να έχει υπό τον έλεγχό της το τμήμα που παράνομα κατέχει και να ελέγχει, μέσω αυτού, τη συνολική εξωτερική και αμυντική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και τους πόρους της. Και αυτό μπορεί να το πετύχει με την προβολή των «δύο κρατών» και στη συνέχεια να «καταλήξει» στον δήθεν συμβιβασμό της συνομοσπονδίας, η οποία να ονομαστεί, για το θεαθήναι, ως «ένα ιδιαίτερο είδος Ομοσπονδίας». Επιδιώκει δηλαδή ένα θεσμικό έκτρωμα που θα αποτρέπει το να γίνει η Κύπρος ένα κανονικό κράτος, όπως είχε ζητήσει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Κραν Μοντανά.

Δυστυχώς, εκείνοι που ασκούν πιέσεις τόσο εντός Κύπρου όσο και εκτός και υιοθετούν εν μέρει τουρκικά επιχειρήματα, φαίνεται να είναι έτοιμοι να αποδεχτούν ένα τέτοιο έκτρωμα, που θα ενταφιάσει στο διηνεκές μια λύση βιώσιμη και διαρκή με διασφαλισμένα όλα τα πολιτικά δικαιώματα όλων των νόμιμων κατοίκων του νησιού.

ΝΑΤΟ και Ε.Ε. σε αναμονή

Οι Βρυξέλλες, με το πρόσχημα των εκλογών στην Τουρκία, σίγουρα δεν θα ήθελαν να έχουν τώρα εμπλοκή και μάλιστα με έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για τη λύση του Κυπριακού.

Θα αναμένουν τις εξελίξεις μαζί με το ΝΑΤΟ, η ηγεσία του οποίου δεν τόλμησε να εκφέρει κακό λόγο κατά της Τουρκίας, παρά την τακτική Ερντογάν να διατηρεί καλές σχέσεις με τη Ρωσία και να εμποδίζει την επέκτασή του.

Στη χοάνη των Ελληνοτουρκικών

Το Κυπριακό, μπαίνοντας στη χοάνη των Ελλαδοτουρκικών, υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί σε ένα παζάρι ανταλλαγών, νέων συμβιβασμών και υποβιβασμού της διεθνούς πτυχής του, που είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει εγκαταλειφθεί η ανάγκη σύγκλισης μιας διεθνούς διάσκεψης με τη συμμετοχή των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας προκειμένου να ξεφύγουμε από τα πλοκάμια Ε.Ε.-ΝΑΤΟ, που πρώτα θα διασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα μη εξαιρουμένων της Τουρκίας και τελευταία του κυπριακού λαού.

Όπως και να ‘χει, να ευχηθούμε στον Πρόεδρο καλές επιτυχίες, αλλά ας μην έχουμε τόσο μεγάλες προσδοκίες. Το Κυπριακό πρέπει να μπει στις σωστές ράγες ως διεθνές πρόβλημα για να αποτραπεί ο κίνδυνος εκτροχιασμού.

Ο πνευματικός πατέρας του Κιλιτσντάρογλου

Σε περίπτωση που εκλεγεί ο επικεφαλής του συνασπισμού των έξι κομμάτων με τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τα πράγματα δεν θα είναι και τόσο ευνοϊκά όσο κάποιοι ενδεχομένως να ελπίζουν εδώ στην Κύπρο. Μπορεί να είναι ευνοϊκή κατάληξη για το ΝΑΤΟ και την ηγεσία της Ε.Ε. καθότι αναμένεται να επιστρέψει στη φιλοδυτική πολιτική.

Ο Κιλιτσντάρογλου έχει μεν διαφορές με τον Ερντογάν, αλλά έχει και πολλές ομοιότητες. Ειδικά στην εξωτερική πολιτική, δεν διαφέρει. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει βαθιά ριζωμένο τον τουρκικό εθνικισμό. Ο πνευματικός πατέρας του Κιλιτσντάρογλου είναι ο μακελάρης της Κύπρου, Μπουλέντ Ετζεβίτ, που έφερε τον Αττίλα Ι και ΙΙ το 1974.

Η Τουρκία έχει μια δομημένη στρατηγική κουλτούρα. Ο αναθεωρητισμός, δεν είναι τωρινός. Δεν είναι έργο του Ερντογάν. Η Τουρκία είναι αναθεωρητική εδώ και δεκαετίες. Είναι κράτος που πιστεύει στη σκληρή ισχύ. Στον συνασπισμό της αντιπολίτευσης, υπάρχει μέσα το στοιχείο των Γκρίζων Λύκων. Δηλαδή το σκληρό εθνικιστικό κομμάτι της Τουρκίας. Η ηγέτιδα του Καλού Κόμματος Μεράλ Ακσενέρ -γνωστή και με το υποκοριστικό Ασένα (λύκαινα)-είναι ορκισμένη εχθρός του Ελληνισμού. Μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς της ήταν μεταξύ των μουσουλμάνων που έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη το 1922 και εγκαταστάθηκαν στην Τουρκία.

Να υπενθυμίσουμε πως οι μεγάλες κρίσεις, που έχουν δημιουργηθεί στις σχέσεις Τουρκίας - Ελλάδας και Κύπρου, έχουν προκληθεί από Κεμαλικούς. Με τον Ετζεβίτ στην Κύπρο και την Τανσού Τσιλέρ στα Ίμια.

*Το δύσβατο μυστικό μονοπάτι από το οποίο ο Εφιάλτης οδήγησε τους Πέρσες στη μάχη των Θερμοπυλών, με αποτέλεσμα να καταλάβουν τα νώτα των Ελλήνων.