Αναλύσεις

Χωρίς τέλος… οι αυξήσεις των επιτοκίων

Στη σκιά του υψηλού πληθωρισμού και των επιτοκίων κινείται η παγκόσμια οικονομία, αλλά και η κυπριακή. Τα επιτόκια στην Eυρωζώνη ανεβαίνουν επιθετικά και οι εκτιμήσεις αναλυτών προμηνύουν νέες ανόδους ακόμα και το 2024. Μοιραία όλα αυτά θα οδηγήσουν τα επόμενα χρόνια σε ατραπούς ύφεσης και τους ρυθμούς ανάπτυξης

Σε νέα αύξηση επιτοκίων θα προχωρήσει στις 16 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατά 50 μονάδες βάσης, εντείνοντας περισσότερο τις ανησυχίες σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν να διαχειριστούν ταυτόχρονα και τις εξωφρενικές ανατιμήσεις και σε άλλα βασικά αγαθά. Πλέον το κόστος δανεισμού έχει φθάσει τόσο ψηλά, που τα πρώτα σημάδια στις δανειακές συμβάσεις δεν είναι θετικά.

«Στάδιο 2»

Στην Ευρώπη ήδη παρατηρείται ότι ο αριθμός των δανείων που είναι στο «στάδιο 2» έχει αυξηθεί. Δηλαδή είναι δάνεια τα οποία κινδυνεύουν να καταστούν μη εξυπηρετούμενα. Οι τράπεζες, σύμφωνα με οικονομολόγους, θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση, να παρακολουθούν τα χαρτοφυλάκιά τους και να προσπαθούν σε συνεννόηση με τους δανειζομένους, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες διευθετήσεις για να μην καταστούν ΜΕΔ. Στην περίπτωση δε της Κύπρου, οι τράπεζες θα πρέπει να είναι δυο φορές πιο προσεκτικές, καθώς η κυπριακή οικονομία δεν μπορεί να σηκώσει ένα νέο βάρος κόκκινων δανείων στους ισολογισμούς των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Προειδοποιήσεις Λαγκάρντ

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων μπορεί να χρειαστεί να επιμείνουν πέρα από μια προγραμματισμένη κίνηση μισής μονάδας σε δύο εβδομάδες. «Αυτήν τη στιγμή, είναι πιθανό να συνεχίσουμε σε αυτό το μονοπάτι», είπε η Λαγκάρντ, προσθέτοντας πως «κατά πόσο σε κάθε συνεδρίαση, είναι αδύνατο να πούμε αυτήν τη στιγμή». Χαρακτήρισε την αύξηση του Μαρτίου ως απαραίτητη και πολύ πιθανή, λέγοντας ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα κάνουν τα πάντα για να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο του 2% από τέσσερεις φορές παραπάνω που είναι σήμερα. Η επικεφαλής της ΕΚΤ πρόκειται να προεδρεύσει μιας δεύτερης διαδοχικής αύξησης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, καθώς οι αξιωματούχοι συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, μετά από ισχυρότερα από τα αναμενόμενα ευρωπαϊκά στοιχεία πληθωρισμού που δημοσιεύθηκαν αυτήν την εβδομάδα. Οι επενδυτές βλέπουν τώρα το επιτόκιο καταθέσεων να αυξάνεται στο 4%, από το τρέχον επίπεδο του 2,5%. Ερωτηθείσα για το λεγόμενο τερματικό επιτόκιο, η Λαγκάρντ είπε: «Η πραγματική ειλικρινής απάντηση είναι ότι θα καθοριστεί από τα δεδομένα». Το κόστος δανεισμού θα πρέπει να παραμείνει σε επίπεδα που περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα και δεν μπορεί να μειωθεί, μέχρι να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται στον στόχο. Το βέβαιο, ανέφερε, είναι ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να επαναφέρουμε τον πληθωρισμό στο 2%.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήδη παρατηρείται ότι ο αριθμός των δανείων που κινδυνεύουν να καταστούν μη εξυπηρετούμενα έχει αυξηθεί

Σφίγγουν τα λουριά

Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ιγνάσιο Βίσκο, δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια στη μάχη τους με τον πρωτοφανή πληθωρισμό της εποχής του ευρώ. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η σύσφιγξη του νομισματικού προσανατολισμού της Ευρωζώνης πρέπει να συνεχιστεί, για να διασφαλιστεί ότι η προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού που προκαλείται από ένα σοκ προσφοράς δεν θα γίνει πιο επίμονο φαινόμενο που συντηρείται από παράγοντες ζήτησης», δήλωσε ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ιταλίας. Μετά από μια προγραμματισμένη αύξηση κατά μισή μονάδα αυτόν τον μήνα, ο ρυθμός των κινήσεων των επιτοκίων θα καθοριστεί από τα εισερχόμενα οικονομικά δεδομένα και τις προοπτικές για τις τιμές, είπε ο Βίσκο.

Μέχρι το 2024

Οι «traders» στοιχηματίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα επεκτείνει τον κύκλο σύσφιγξης πέρα από αυτό το έτος. Η τιμολόγηση των swaps δείχνει ότι πόνταραν πως η ΕΚΤ θα αυξήσει το επιτόκιο έως και το 3,9% μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024. Μόλις πριν από εβδομάδες, οι traders στοιχημάτιζαν σε ένα ανώτατο επιτόκιο περίπου 3,5% τον Ιούλιο. Η αναπροσαρμογή των προσδοκιών πυροδοτήθηκε από μια σειρά ισχυρών στοιχείων για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στις ΗΠΑ, σημειώνει το Bloomberg. Περαιτέρω επιδείνωση προκάλεσε η υπόσχεση από αρκετούς φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ να συνεχίσουν να αυξάνουν το κόστος δανεισμού για να επιβραδύνουν τον πληθωρισμό, που παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο του 2%.