Το «κόκκινο κουμπί» περιμένει από το 2018 να… σώσει ζωές

Σε πρόσφατη δημοσιογραφική διάσκεψη που παρέθεσε ο ΟΣΑΚ σε κοινό μέτωπο με το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας, με στόχο την εξάλειψη των φαινομένων ηλικιακού ρατσισμού στον τομέα της Υγείας, παρατέθηκαν τόσο απτά παραδείγματα περιστατικών με ηλικιωμένους όσο και η αδήριτη ανάγκη για ενίσχυση και στήριξη όχι μόνο των ατόμων τρίτης ηλικίας, αλλά και σε ευρύτερο πλαίσιο όσων έχουν ιδιαίτερες ή αυξημένες ανάγκες φροντίδας και προσοχής. Για να γίνει μια στοχευμένη κατανομή των δράσεων, το Παρατηρητήριο διαχώρισε τις ανάγκες σε πέντε υποκατηγορίες, οι οποίες αποτελούν ουσιαστικά τους πυλώνες γύρω από τους οποίους θα κινηθεί στρατηγικά για να εξαλειφθούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον. Εμείς θα ασχοληθούμε με τον πρώτο εξ αυτών. Αυτόν που ακούει στο όνομα «κόκκινο κουμπί». 

Τι είναι το κόκκινο κουμπί; 

Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το «πρότζεκτ» για το «κόκκινο κουμπί» ως μια εξαιρετική ιδέα, που μπορεί -όταν, εάν και εφόσον εφαρμοστεί- να αλλάξει ή και να σώσει τις ζωές εκατοντάδων συνανθρώπων μας παρέχοντας παράλληλα μια πολυδιάστατη χείρα βοηθείας για κάθε λογής ασθενή ή πάσχοντα. Η ιδέα και πρωτοβουλία του συστάθηκε από το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας το 2018 και αγκαλιάστηκε με θέρμη από την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου, ενώ μόλις ένα χρόνο αργότερα έλαβε το πράσινο φως του Υπουργικού Συμβουλίου. Όπως εξήγησε ο καθ’ ύλην αρμόδιος Διευθυντής του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, Δήμος Αντωνίου, μιλώντας στη «Σημερινή», πρόκειται για μία 24ωρη υπηρεσία, που με το πάτημα ενός κουμπιού -το οποίο βρίσκεται σε ειδικά διαμορφωμένη συσκευή που είναι συνήθως βραχιόλι ή μενταγιόν- ειδοποιεί ένα τηλεφωνικό κέντρο κλήσεων διαχείρισης περιστατικών άμεσης ανάγκης. Για να γίνει απλούστερα κατανοητό, το λεγόμενο «κόκκινο κουμπί» με το πάτημα στέλνει σήμα στο κέντρο κλήσεων, όπου εθελοντές το αξιολογούν και εν συνεχεία επικοινωνούν με Αστυνομία, Νοσοκομείο ή τον ίδιο τον ασθενή προς εξυπηρέτηση του παθόντος. Όπως γίνεται αντιληπτό, το «πρότζεκτ» χωρίζεται σε δύο κομμάτια. Τις συσκευές και το τηλεφωνικό κέντρο. Με το πάτημα του κουμπιού, στην οθόνη του αρμόδιου λειτουργού θα εμφανίζεται το ιστορικό του παθόντος/ασθενούς, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα διαφωτιστικό (π.χ. άτομο με βηματοδότη, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί απινιδωτής). 

Πρόκειται για μία 24ωρη υπηρεσία, που με το πάτημα ενός κουμπιού -το οποίο βρίσκεται σε ειδικά διαμορφωμένη συσκευή που είναι συνήθως βραχιόλι ή μενταγιόν- ειδοποιεί ένα τηλεφωνικό κέντρο κλήσεων διαχείρισης περιστατικών άμεσης ανάγκης

Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι και πόσα θα κοστίζει;

Σύμφωνα με τον Δήμο Αντωνίου, το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες σε άλλες ευρωπαϊκές -και όχι μόνο- χώρες, ενώ υπογράμμισε πως έχει υπογραφτεί μνημόνιο συνεργασίας με τη Γραμμή Ζωής Ελλάδος, με μέλη του Φορέα Τρίτης Ηλικίας να έχουν ήδη συναντηθεί με το αντίστοιχο ελληνικό τμήμα δύο φορές, ενώ έχουν εκπαιδευτεί σε παρόμοια συστήματα, με δικά τους έξοδα. Σε ό,τι αφορά τους δικαιούχους, το «κόκκινο κουμπί» αναμένεται να λειτουργήσει αρχικά πιλοτικά και σε εύρος 300-400 ατόμων, στους οποίους οι συσκευές θα παραχωρηθούν δωρεάν. Το διάστημα πιλοτικής δοκιμής μπορεί να διαρκέσει από 6 μήνες μέχρι ένα χρόνο για να εντοπιστούν οποιαδήποτε κενά και παραλείψεις -και όχι όπως λειτούργησε η γραμμή 1450, όπως χαρακτηριστικά μας αναφέρθηκε- αφού είναι πολλές και διάφορες οι παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Όταν και εφόσον λειτουργήσει κανονικά, οποιοσδήποτε θα μπορεί να προμηθευτεί τη συσκευή (μενταγιόν ή βραχιόλι) σε μία τιμή που κυμαίνεται γύρω στα €300-€350, ενώ αναμένεται να υπάρχει και μία τυπική μηνιαία συνδρομή για σύνδεση με την υπηρεσία και το κέντρο διαχείρισης με συμβολικό ποσό τα 5 ευρώ. Όταν λέμε οποιοσδήποτε, εννοούμε πως με αυτήν μπορούν να εξυπηρετηθούν άτομα τρίτης ηλικίας, χρόνιοι πάσχοντες, άτομα με αναπηρία ή ακόμη και ασθενείς με ψυχολογικά προβλήματα αφού πρόθεση είναι η στελέχωση του κέντρου να καλύπτει όλες τις ανάγκες, αποτελώντας μόνιμη χείρα βοηθείας και ασπίδα προστασίας σε άτομα που ενδεχομένως να είναι μόνα ή δεν αυτοεξυπηρετούνται. 

Πού βρίσκεται σήμερα η διαδικασία; 

Ένα σημαντικό ζήτημα, που πρέπει να επιλυθεί για να προχωρήσει το έργο, είναι η εξεύρεση των παρόχων των συσκευών, αφού αυτές πρέπει στη συνέχεια να δύνανται να συνδεθούν με το κέντρο άμεσης διαχείρισης. Όπως ανέφερε ο Διευθυντής του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας αυτό άπτεται των αρμοδιοτήτων του Υφυπουργείου Καινοτομίας, με το οποίο υπογράμμισε πως εδώ και δύο ολόκληρα χρόνια δεν έχει επαφή και ενημέρωση. Ο Φορέας Τρίτης Ηλικίας απέστειλε στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας τις εισηγήσεις του αναφορικά με τους δικαιούχους του «κόκκινου κουμπιού», ενώ αναμένεται συνάντηση και με την κυρία Ευαγγέλου. Υπεύθυνο για το όλο «πρότζεκτ» είναι το Υφυπουργείο Πρόνοιας -με το οποίο υπάρχει συμφωνία με τον Φορέα Τρίτης Ηλικίας- ενώ πριν από δύο εβδομάδες κοινοποιήθηκαν και προτάσεις για τους πρώτους δικαιούχους (όταν βρεθούν οι συσκευές). Στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να τρέξουν παράλληλα αρκετά ανοιχτά μέτωπα αφού, πέραν των συσκευών, θα πρέπει να βρεθεί και να δημιουργηθεί η πλατφόρμα διαχείρισης, ενώ την ίδια ώρα θα πρέπει να εκπαιδευτεί και το προσωπικό που θα την στελεχώσει. Από πλευράς του Υφυπουργείου Καινοτομίας στη «Σημερινή» μίλησε ο νέος Υφυπουργός, Φίλιππος Χατζηζαχαρίας, ο οποίος διαβεβαίωσε πως γνωρίζει και παρακολουθεί στενά το θέμα, όμως τόσο ο ίδιος όσο και ο προκάτοχός του -Κυριάκος Κόκκινος- έχουν αποστείλει επιστολές στο Υφυπουργείο Πρόνοιας και όντας υπεύθυνοι για τα τεχνικά ζητήματα -όπως ανέφερε- αναμένουν να εφοδιαστούν με τα απαιτούμενα στοιχεία και προδιαγραφές. «Εξ όσων έχω ενημερωθεί πρέπει να μας προσκομίσουν όλα τα στοιχεία για να προχωρήσουμε», ήταν η τοποθέτησή του, ενώ ανέφερε πως προγραμματίζει συνάντηση με την Υφυπουργό Πρόνοιας. Από πλευράς Υφυπουργείου Πρόνοιας, καθώς δεν κατέστη δυνατόν να επικοινωνήσουμε με την Υφυπουργό, μας γνωστοποιήθηκε από το γραφείο της πως σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχει κάτι ανακοινώσιμο, αφού αρκετά είναι τα θέματα που μπαίνουν σε σειρά. 

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό το μέγεθος και η σημασία του «πρότζεκτ», «κόκκινο κουμπί». Ένα κουμπί-σωσίβιο για κάθε ηλικιωμένο ή άτομο που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα επείγον περιστατικό, έναν ασθενή με αναπηρία που μπορεί να χρειαστεί ανά πάσα στιγμή μια βοήθεια, έναν συνάνθρωπό μας με ψυχολογικές διαταραχές που οποιαδήποτε ώρα θα μπορεί να μιλήσει με έναν καταρτισμένο ψυχολόγο. Το «κόκκινο κουμπί» καλύπτει μια τεράστια κοινωνική ανάγκη, τόσο όσον αφορά την άμεση αντίδραση σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού, όσο και την ανάγκη της Ομάδας Στόχου (ηλικιωμένοι, ΑμεΑ, μονήρη άτομα με ή χωρίς δυσκολίες που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν) για κοινωνικοποίηση και για μείωση του αισθήματος της μοναξιάς και της παραμέλησης. Ένα κουμπί που θα σώσει και θ’ αλλάξει τις ζωές χιλιάδων συνανθρώπων μας, αποτελώντας ορόσημο στον τομέα της υγείας αλλά και της κοινωνικής πρόνοιας. Ένα κουμπί που αποτέλεσε και προεκλογική δέσμευση του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και είναι ένα από τα εβδομήντα οκτώ σημεία που αφορούσαν την κοινωνική πολιτική του. Για να σώσει και να βελτιώσει όμως ζωές, πρέπει να λειτουργήσει. Άμεσα.