Αναλύσεις

Δύσκολη εξίσωση τα επιτόκια

Οποιεσδήποτε αποφάσεις θα λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο την πορεία του πληθωρισμού, αλλά και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και διασφάλιση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης

Συνεχίζουν οι Kεντρικές Tράπεζες τις αυξήσεις των επιτοκίων, σε μικρότερη ένταση απ’ ό,τι είχαμε δει πέρυσι, σε μια προσπάθεια μείωσης του πληθωρισμού κοντά στο 2%. Παρά την επιβράδυνση που παρατηρείται, ο πληθωρισμός παραμένει σε υψηλά επίπεδα, κάτι που οδηγεί τα συμβούλια των Κεντρικών Τραπεζών, πέραν των αυξήσεων, να ανακοινώνουν περαιτέρω νομισματική σύσφιγξη.

Είναι παραδεκτό ότι η απορρόφηση της ρευστότητας από την οικονομία μέσω των νομισματικών πολιτικών δεν έχει την αμεσότητα και τον αντίκτυπο που θα ανέμενε κάποιος στο ύψος των τιμών. Αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στα δομικά προβλήματα των οικονομιών και τις τεχνητές παρεμβάσεις στο διεθνές εμπόριο.

Ο πληθωρισμός στην Κύπρο

Την ίδια στιγμή στην Κύπρο τον Απρίλιο καταγράφηκε σημαντική μείωση του ποσοστού πληθωρισμού σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αλλά η ακρίβεια παραμένει. Αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στα χαρακτηριστικά της κυπριακής οικονομίας.

Μεγάλο μέρος του πληθωρισμού στην Κύπρο οφείλεται στις εισαγωγές, κυρίως καυσίμων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές διεθνώς έχουν μειωθεί σημαντικά, τότε και το αντίστοιχο ποσοστό πληθωρισμού μειώνεται.

Την ίδια στιγμή οι τιμές των τροφίμων παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Επιπλέον μπορεί το ποσοστό πληθωρισμού να παρουσιάζεται μειωμένο, παραμένει όμως θετικό και προστίθεται στις ήδη αυξημένες περσινές τιμές.

Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή όταν αφαιρεθεί η επίδραση των τιμών των καυσίμων και των τροφίμων, σύμφωνα και με τη Διοικήτρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Υπάρχει διάχυση της ακρίβειας οριζόντια σε προϊόντα και υπηρεσίες που χρησιμοποιούν οι καταναλωτές και θα απαιτηθεί χρόνος για την αναστροφή της κατάστασης. Δυστυχώς, η οικονομία μας δεν παρουσιάζει τα αντανακλαστικά και την αποτελεσματικότητα να αντιδρά άμεσα στις μειώσεις των τιμών.

Παγκόσμια οικονομία

Γίνεται αντιληπτό ότι η σύσφιγξη των νομισματικών πολιτικών προκαλεί ζητήματα στον χρηματοπιστωτικό τομέα με τις περιφερειακές τράπεζες της Αμερικής να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα ζητήματα, ειδικά αυτές που παρουσιάζουν προβληματικά επιχειρηματικά μοντέλα και δομικά προβλήματα.

Προς το τέλος του δεύτερου εξαμήνου του χρόνου, παγκοσμίως οι οικονομίες αναμένεται να παρουσιάσουν επιβράδυνση, καθώς τα αποτελέσματα των νομισματικών και δημοσιονομικών πολιτικών εμφανίζονται στην πραγματική οικονομία με καθυστέρηση. Οπότε, οι Κεντρικές Τράπεζες, αναλύοντας τα στατιστικά στοιχεία, θα λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες από τη μια θα οδηγήσουν στη μείωση του πληθωρισμού, από την άλλη θα διασφαλίζουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη θετική πορεία των οικονομιών.

Σταδιακά οι καταθέσεις θα αυξάνονται και η παραχώρηση νέου δανεισμού θα γίνει ακόμη δυσκολότερη. Ο προϋπολογισμός κάθε νοικοκυριού και επιχείρησης, ο οποίος διασφαλίζει τόσο το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης για τα άτομα αλλά και για τις επιχειρήσεις, τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξή τους, προσαρμόζεται στα δεδομένα που επικρατούν στην αγορά αλλά και στο γενικότερο οικονομικό και πολιτικό κλίμα. Είναι αναμενόμενο ότι, σε περιόδους αστάθειας, μεταβλητότητας και ύφεσης οι καταναλωτές θα είναι πιο επιφυλακτικοί αναφορικά με τις δαπάνες τους, ενώ σε περιόδους ευφορίας συμβαίνει το αντίθετο.

Zητήματα στην αγορά εργασίας, είναι αναμενόμενο ότι θα δημιουργηθούν από το αυξημένο κόστος δανεισμού και την παράλληλη επιβράδυνση των επενδύσεων και τον περιορισμό της κατανάλωσης.

Ο στασιμοπληθωρισμός (σε πρόπτωση που οι οικονομίες παρουσιάζουν σταθερότητα ή ασθενική ανάπτυξη) είναι ένα φαινόμενο το οποίο έχει αρνητικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Σε αυτήν την περίπτωση, η αύξηση των τιμών οφείλεται σε άλλους παράγοντες, οι οποίοι δεν σχετίζονται με την αύξηση της ζήτησης, όπως η αύξηση στο κόστος της ενέργειας. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε ακριβότερες επενδύσεις, με αποτέλεσμα να λειτουργεί ως αντικίνητρο σε επενδυτές και επιχειρήσεις και ως κατάληξη ο υψηλός πληθωρισμός να συνοδεύεται με ύφεση ή ισχνή ανάπτυξη της οικονομίας και ενίσχυση των ποσοστών ανεργίας.

Η διασφάλιση της χρηματοδότησης των αναγκών μιας επιχείρησης αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες επιβίωσης και ανάπτυξής της. Μια επιχείρηση, ως ζωντανός οργανισμός, πρέπει να έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζεται στο επιχειρησιακό και οικονομικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί.

Για τις επιχειρήσεις όπως και για οποιοδήποτε οργανισμό, ακόμα και για τα νοικοκυριά, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένας σωστός σχεδιασμός, ώστε τα εισοδήματα να καλύπτουν τις δαπάνες και τις ανάγκες χρηματοδότησης.

Υπάρχουν τα σταθερά / ανελαστικά έξοδα, τα οποία είναι σημαντικό να είναι όσο το δυνατόν μικρότερα, φυσικά αυτό εξαρτάται από το είδος της επιχείρησης και τα μεταβαλλόμενα τα οποία αυξομειώνονται ανάλογα με τον τζίρο. Γίνεται αντιληπτό ότι η χρήση τεχνολογικά αναβαθμισμένων μεθόδων από τη μια απαιτεί σημαντική επένδυση σε εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό, ενώ από την άλλη δίνει τη δυνατότητα λειτουργίας της επιχείρησης με πιο αποδοτικό τρόπο, αυξάνοντας το περιθώριο κέρδους.

Οπότε, το ερώτημα το οποίο γεννιέται, είναι αν οι επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε τέτοιους σχεδιασμούς, αν τους έχουν προσαρμόσει στα νέα δεδομένα της οικονομίας και των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται στη διεθνή αλλά και την τοπική σκηνή, και συγκεκριμένα αν υπήρξε ανάλυση ευαισθησίας για την κατάσταση μετά την άρση των μέτρων στήριξης, καθώς και αν εφαρμόζουν αποδοτικές μεθόδους παραγωγής και διαχείρισης.

Ο δανεισμός αποτελεί σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης επενδύσεων και μέρος του κεφαλαίου κίνησης των επιχειρήσεων. Η μόχλευση στο πλαίσιο ενός λογικού χρηματοδοτικού σχεδίου είναι ένα απόλυτα υγιές φαινόμενο, το οποίο μεγιστοποιεί τα κέρδη μιας επένδυσης.

Φυσικά η μόχλευση σταματά να είναι χρηματοδοτικό εργαλείο τη στιγμή που γίνεται με υπερβολικό τρόπο, χωρίς να διασφαλίζεται η δυνατότητα αποπληρωμής και φυσικά όταν ο δανεισμός διοχετεύεται σε αμφιβόλου ποιότητας επενδύσεις, χωρίς καμιάν αξιολόγηση του ρίσκου που αναλαμβάνεται.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, παρόλο που η Διοικήτρια της ΕΚΤ δήλωνε τη βδομάδα που μας πέρασε ότι θα συνεχίσουν οι αυξήσεις των επιτοκίων, οποιεσδήποτε αποφάσεις θα λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο την πορεία του πληθωρισμού, αλλά και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και διασφάλιση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης.