«Στόχος να πειστεί ο Κύπριος να χρησιμοποιεί το λεωφορείο»

Η αύξηση της χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς αποτελεί την απάντηση στο πρόβλημα του κυκλοφοριακού και, παράλληλα, θα δώσει την ώθηση που χρειαζόμαστε για την πράσινη μετάβαση. Προς αυτήν την κατεύθυνση προσανατολίζεται ο Υπουργός Μεταφορών, Αλέξης Βαφειάδης, με στόχο να πειστεί ο Κύπριος πολίτης να χρησιμοποιεί το λεωφορείο για τις μετακινήσεις του.

Σε συνέντευξή του στη «Σ», ο Υπουργός μίλησε για τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης για άμβλυνση του κυκλοφοριακού, υπογραμμίζοντας ότι, μέχρι το 2030, αναμένεται ότι θα προστεθούν ακόμη 50.000 οχήματα στο οδικό δίκτυο, ενώ θα υπάρχουν επιπλέον 200.000 μετακινήσεις.

Ακόμη, αναφέρθηκε στη συνέχιση του προγράμματος φωτοεπισήμανσης, λέγοντας πως κάθε χρόνο θα τοποθετούνται κάμερες σε νέα σημεία, ενώ απαντά και για το «σίριαλ» που εκτυλίσσεται με το σύστημα απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές.

Κυκλοφοριακή συμφόρηση: Το φλέγον θέμα στην καθημερινότητα του πολίτη

Ποια είναι η πρώτη αποτίμηση τους πρώτους τρεις μήνες ως Υπουργός Μεταφορών; Ποιες είναι προτεραιότητες που έχετε θέσει και οι στοχεύσεις σας;

Υπάρχουν ορατά προβλήματα και στόχοι που έχουμε αναλάβει ως κράτος. Προσπαθούμε είτε μια δράση να πετύχει δύο πράγματα, δηλαδή να κινηθούμε προς τους στόχους και να λύσουμε προβλήματα, είτε ανεξάρτητα. Τα έργα που είναι κάτω από την ευθύνη του Υπουργείου έχουν ένα μακροπρόθεσμο πλάνο. Έχουμε διαδικασίες και είναι σωστές. Μπορεί να είναι χρονοβόρες, όμως αν δεν είχαμε διαδικασίες δεν θα υπήρχε εμπιστοσύνη από τον κόσμο ότι γίνονται σωστά.

Ένας στόχος μας είναι να μειωθεί η κυκλοφοριακή συμφόρηση, που πιθανόν να είναι και το πιο σημαντικό και φλέγον θέμα που απασχολεί την καθημερινότητα του πολίτη. Αν δεν αντιμετωπιστεί, τότε διατηρείς τους πολίτες σε μια κατάσταση ταλαιπωρίας. Προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε από πού προέρχεται το πρόβλημα. Όλοι προσπάθησαν να το λύσουν και βάλαμε πολλά λεφτά ως κράτος τα τελευταία 20 χρόνια, χωρίς να λυθεί. Η αύξηση των οχημάτων είναι πιο γρήγορη από την κατασκευή του οδικού δικτύου. Σήμερα έχουμε περίπου 750.000 εγγεγραμμένα οχήματα. Μέχρι το 2030 θα είναι 800.000 οχήματα. Κάθε όχημα δημιουργεί 3-4 διαδρομές την ημέρα. Δηλαδή, τα επόμενα χρόνια θα έχουμε επιπλέον 200.000 μετακινήσεις. Οι περισσότερες διαδρομές είναι προς τους δημοφιλείς κόμβους, όπως η είσοδος της Λευκωσίας. Τις ώρες αιχμής μπαίνουν κατά μέσον όρο 4.000 οχήματα. Ως μέλος της ΕΕ έχουμε πάρει κάποιες αποφάσεις σχετικά με την πράσινη μετάβαση. Μέχρι το 2030 θα μειώσουμε τους ρύπους μας. Αν δεν το κάνουμε, θα πρέπει να αγοράζουμε πράσινες πιστώσεις. Άρα θα πληρώνουμε πέναλτι. Η μείωση καυσίμων θα επιτευχθεί με τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς και έτσι λύνεις και το κυκλοφοριακό. Αν καταφέρουμε και κάνουμε το «Park and Drive» στο ΓΣΠ και 400 οχήματα παρκάρουν εκεί και τους πάρουμε δουλειά με τα λεωφορεία, τότε μειώνουμε τη συμφόρηση κατά 10% και θα εξαφανιστούν οι ουρές στους κόμβους. Αν πείσουμε τον κόσμο να βγει στο λεωφορείο, λύνουμε την κυκλοφοριακή συμφόρηση και το θέμα της πράσινης μετάβασης.

Αναφερθήκατε στο «Park and Drive». Υπάρχουν και άλλα συγκεκριμένα μέτρα που θα δράσουν κατά του κυκλοφοριακού;

Αυτό που θέλουμε να κάνουμε στο ΓΣΠ είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού, που ονομάζεται «Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας» και προβλέπεται για όλες τις πόλεις και επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Αναπτύξεως. Στην ουσία ζητούμε από τους πολίτες να αφήσουν το όχημά τους και να βγουν πάνω στο λεωφορείο. Πρέπει να τους δώσουμε κάτι αντίβαρο και αυτό είναι η πιο γρήγορη διαδρομή, γι’ αυτό θα κάνουμε επέμβαση πάνω στους δρόμους για να δίνουμε προτεραιότητα στα λεωφορεία.

Στόχος μας, το εισιτήριο να είναι δωρεάν ή με πολύ χαμηλό κόστος. Αν καταφέρουμε να το κάνουμε δωρεάν, θα χαρώ πάρα πολύ. Για να δουλέψουν καλά τα λεωφορεία, δεν είναι μόνο η κάλυψη των εισόδων της Λευκωσίας ή της Λεμεσού. Πρέπει να έχουμε καλό δίκτυο μέσα στην πόλη. Είναι κάτι που μελετούν οι ανάδοχοι. Τους συμφέρει να έχουν καλύτερες αποδόσεις στις μεταφορές, γιατί πληρώνονται με βάση τους επιβάτες που μεταφέρουν. Εγώ προτρέπω τους πολίτες να επικοινωνούν με την εταιρεία και να τους λένε τα προβλήματα.

Κάτι άλλο που θέλουμε να κάνουμε, είναι το «Από πόρτα σε πόρτα». Είναι ένα πρόγραμμα που «έτρεξε» από πέρσι με μεγάλη επιτυχία. Ένα λεωφορείο μαζί με συνοδό παίρνει τα παιδιά από το σπίτι τους και τα πηγαίνει στο σχολείο και το αντίθετο. Η τροχαία κίνηση σε μέρες που είναι κλειστά τα σχολεία είναι εντάξει. Άρα, είναι τα σχολεία που δημιουργούν επιπρόσθετες μεταφορές. Οι δάσκαλοι έχουν διάφορους ενδοιασμούς για την αλλαγή των ωραρίων, άρα ασχολούμαστε με το να πάρουμε τα παιδιά σχολείο. Διαλέξαμε δεκατρία σχολεία στον Στρόβολο, έτσι ώστε να αφαιρέσουμε διαδρομές από τους άξονες του Στροβόλου. Τώρα περιμένουμε τις απαντήσεις των σχολείων και ελπίζουμε να δεχθούν οι γονείς. Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μεγάλη έλλειψη οδηγών. Τον Σεπτέμβρη θέλουμε να δουλέψει αυτό το πρόγραμμα και το πάρκινγκ στο ΓΣΠ. Μιλάμε και με τον ανάδοχο της Λεμεσού για να δούμε αν μπορεί να ξεκινήσει. Τα μακροπρόθεσμα μέτρα είναι η συμπλήρωση του οδικού δικτύου, ο τεχνολογικός εξοπλισμός και τα έξυπνα φώτα. Όμως αυτά θέλουν δύο χρόνια για να αλλάξουν την καθημερινότητά μας.

Σκέψεις, ώστε να γίνουν πιο προσιτά τα ηλεκτρικά οχήματα

Γιατί τα ηλεκτρικά οχήματα δεν «αγκαλιάστηκαν» από τον κόσμο;

Αυτήν τη στιγμή έχουμε 22.000 υβριδικά αυτοκίνητα και 3.000 αμιγώς ηλεκτρικά. Το 3% του στόλου της Κύπρου είναι ηλεκτρικά-υβριδικά χαμηλών ρύπων. Αποκλείεται σε επτά χρόνια να αντικαταστήσουμε όλα τα αυτοκίνητά μας. Η τροφοδοτική αλυσίδα έχει τεράστια προβλήματα. Το ηλεκτρικό όχημα είναι καλή λύση και την στηρίζουμε και την επιχορηγούμε, αλλά δεν πιστεύω ότι είναι η λύση στο πρόβλημά μας, γιατί δεν λύνει τη συμφόρηση. Συνεχίζουμε να τα επιχορηγούμε και σκοπός μας είναι στο επόμενο πρόγραμμα να περιορίσουμε τις επιχορηγήσεις, ούτως ώστε τα ακριβά οχήματα να μην επιχορηγούνται και να επιχορηγούνται τα μικρού κυβισμού οχήματα, γιατί θα βοηθήσουμε εκείνους που έχουν ανάγκη για την επιχορήγηση. Υπάρχει εισήγηση να «τρέχει» συνεχόμενα το πρόγραμμα και να μην χρειάζεται ο ενδιαφερόμενος να κάνει αίτηση. Το πρόβλημα είναι ότι με αυτήν τη διαδικασία θα λείψουν τα λεφτά σε 3-4 μήνες. Ο αριθμός των ατόμων που θα επωφεληθούν θα είναι ο ίδιος. Πρέπει να βρούμε τους τρόπους να παίρνουν οι οδηγοί πιο εύκολα ηλεκτρικά, η μεσαία τάξη και η χαμηλά αμειβόμενη τάξη να μπορέσει να αγοράσει ηλεκτρικό όχημα. Είναι αυτοί που θα επωφεληθούν άμεσα γιατί βελτιώνεται ο οικογενειακός προϋπολογισμός.

Στα σκαριά νέα νομοθεσία: Οι ελεγκτές θα εκδίδουν εξώδικα

Πρόσφατα σημειώθηκε το περιστατικό με τον τροχό του λεωφορείου. Πώς το αντιμετώπισε το Υπουργείο και ποια μέτρα ελάβατε;

Είμαι της θεωρίας ότι, όταν εμφανιστεί ένα πρόβλημα, πιθανόν να υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Έγινε το περιστατικό με τον τροχό του λεωφορείου. Μπορεί να ήταν μια άτυχη στιγμή, μπορεί και να μην ήταν. Υποχρέωσή μας είναι να καλύψουμε το ενδεχόμενο αμέλειας. Γι’ αυτό ανακοινώσαμε εκτεταμένους ελέγχους σε όλη την αλυσίδα της υπηρεσίας. Της εταιρείας που ανήκε το λεωφορείο, φέραμε όλον τον στόλο της μέσα για έλεγχο. Πρέπει να επιμένουμε στους συχνούς ελέγχους και πρέπει να ξέρει ότι θα τιμωρηθεί αυτός που θα παρανομήσει. Εγώ ανησυχώ γιατί ο λόγος που παρανομεί κάποιος είναι επειδή δεν φοβάται. Δεν ανησυχεί, γιατί η αμοιβή του είναι περισσότερη από την παρανομία. Ετοιμάζουμε αλλαγή της νομοθεσίας. Οι ελεγκτές στους δρόμους να μπορούν να βάζουν εξώδικα. Στην περίπτωση με τον τροχό του λεωφορείου, αν οι δύο οδηγοί δεν ήταν καλοί, θα είχαμε τραγωδία στα χέρια μας.

«Δεν είναι αυτοσκοπός να κάνω τραμ»

Ο προκάτοχός σας είχε επαναφέρει τη συζήτηση για τραμ στη Λευκωσία. Μέχρι πού βρίσκονται οι σχεδιασμοί του μεγαλεπήβολου αυτού έργου;

Αυτό που θέλουμε στη Λευκωσία είναι να υπάρχουν συχνές διαδρομές και να μεταφέρουν πολύ κόσμο. Μετά σκέφτεσαι το οικονομικό. Τεχνοοικονομικά τι θα μου στοιχίσει να κάνω τραμ και τι όφελος θα έχω; Το τραμ θέλει υποδομές και έχει ένα υψηλό κόστος. Αν μπορώ να κάνω το ίδιο πράγμα με συνεχόμενα λεωφορεία το ένα πίσω από το άλλο και μεταφέρουν 150 άτομα σε μια διαδρομή και εξυπηρετήσει τις ανάγκες των πολιτών, γιατί να μην το κάνουμε με πιο λίγο κόστος παρά τη δημιουργία του τραμ; Αν το τραμ βγάζει τα λεφτά του καλώς, αν όμως είναι πολλά τα λεφτά και μπορούμε να βρούμε άλλη λύση, τότε δεν είναι αυτοσκοπός να κάνω τραμ. Έχουμε να κάνουμε σχολεία, νοσοκομεία και άλλες παραγωγικές μονάδες που εξυπηρετούν την Κύπρο. Δεν έφτασα στο σημείο να αξιολογήσω το τραμ. Έχω ως προτεραιότητα να κάνω καλές διαδρομές μέσα στις πόλεις και τα έργα μεγάλης επένδυσης θα τα δούμε στην πορεία. Η αντίθετη πλευρά λέει ότι αυτά τα έργα τα επιχορηγεί η ΕΕ. Μέσα στο μυαλό μου δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει χρηματοδότηση από την ΕΕ, αν είναι δάνειο και θα το αποπληρώσω ή είναι δωρεάν λεφτά. Πρέπει να έχουμε κατά νουν πώς μπορούμε να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα λεφτά, χωρίς όμως να καταλήγουμε στο φθηνό. Σκεφτείτε τα λιμάνια. Έρχονται κρουαζιερόπλοια και μπορούν να σου κατεβάσουν 5.000 άτομα σε μια μέρα στη Λεμεσό. Θα αγοράσουν πράγματα, θα φάνε, θα πάνε στα Μουσεία. Θα θέλουν τροφοδοσία πριν φύγουν. Αλλάζει όλη η οικονομία μας. Αν γλιτώσουμε κάποια λεφτά από το τραμ και κάνω μια επέκταση στο λιμάνι, τότε θα αναπτυχθεί ο τουριστικός και αγροτικός τομέας.

«Κάθε χρόνο θα μπαίνουν κάμερες»

Εδώ και ενάμιση χρόνο τοποθετήθηκαν στους δρόμους οι κάμερες τροχαίας. Ποια είναι η μέχρι στιγμής αποτίμηση του συστήματος φωτοεπισήμανσης και τι θα ακολουθήσει στην πορεία;

Είναι ένα πιλοτικό έργο, όπου βάλαμε κάμερες σε κάποιους κόμβους. Εγώ θεωρώ ότι οι κάμερες πετυχαίνουν την πειθαρχία σε αυτούς τους κόμβους και παράλληλα δημιουργούν και πολύ άγχος με τον κόσμο να παραπονιέται. Το δέχομαι, όμως πρέπει να προσαρμοστούμε γιατί μέχρι σήμερα δεν σεβόμασταν το stop, περνούσαμε με κόκκινο φανάρι. Είναι θέματα οδικής ασφάλειας. Δεν αξίζει να χάσεις έστω έναν άνθρωπο για να έχεις το δικαίωμα να περνάς από τα φώτα χωρίς να σε γράψει η κάμερα. Παρόλο που ταλαιπωρούν το κοινό, είναι σωστές οι κάμερες. Πρόθεσή μου είναι να βάλουμε και αλλού κάμερες. Για τον νομοταγή πολίτη είναι υπηρεσία γιατί του εξασφαλίζει ασφάλεια στους δρόμους. Η Αστυνομία δεν μπορεί να είναι παντού και πιστεύω ότι πρέπει να την ενισχύσω με περισσότερες κάμερες. Θα το συνεχίσουμε το πρόγραμμα και θα μου επιτρέψει να αφαιρέσω τα κυρτώματα, τα οποία δεν τα κατασκευάζουμε σωστά. Χτυπούν τα αυτοκίνητα πάνω και νομίζουμε ότι θα μείνει το όχημα, ενώ δημιουργούνται πολλοί ρύποι μέσα στις κατοικημένες περιοχές. Η ΕΕ μιλά για 400.000 πρόωρους θανάτους λόγω των ρύπων. Θα έπρεπε να περνάμε με 30 χιλιόμετρα και να μην το νιώθεις. Έχουμε στη Βουλή το λεγόμενο πράσινο νομοσχέδιο, το οποίο θα επιτρέψει να λειτουργήσουν οι κάμερες στη Μακαρίου και ελπίζουμε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα περάσει από την Ολομέλεια. Πάντα στην αρχή ο κόσμος πειραματίζεται και σκέφτεται αν θέλει ένα έργο που προωθεί το κράτος, αν όμως καταλάβει ότι έχει οφέλη, το θέλει για παντού. Θεωρώ ότι κάθε χρόνο θα μπαίνουν κάμερες. Ιδανικά θα ήθελα να συνοδεύονται και με αισθητήρες ποιότητας του αέρα, έτσι ώστε να τροφοδοτηθεί μια συζήτηση πώς να βελτιώσουμε την ποιότητα του αέρα.

Σύντομα οι ανακοινώσεις για το σύστημα απενεργοποίησης κινητών στις Φυλακές

Ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που είδε φέτος το φως της δημοσιότητας ήταν οι αποκαλύψεις στις Κεντρικές Φυλακές. Το Υπουργείο σας έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει, αφού η αναβάθμιση του συστήματος για τα κινητά τηλέφωνα αποτελεί δική σας αρμοδιότητα. Σε ποια κατεύθυνση κινείται το Υπουργείο, ώστε να επιλύσει το πρόβλημα;

Σε αυτό το έργο εμπλέκονται τρία Υπουργεία, το Δικαιοσύνης, το Μεταφορών και το Καινοτομίας. Το χρειαζόμαστε άμεσα γιατί υπάρχει μεγάλη ανησυχία για οργάνωση εγκλημάτων μέσα από τις Φυλακές. Καταλαβαίνω γιατί οι προηγούμενοι Υπουργοί έδιναν παρατάσεις στον ανάδοχο με την ελπίδα ότι θα βρει λύσεις. Από την άλλη, ο Γενικός Ελεγκτής ορθώς ανέδειξε το θέμα γιατί ήταν ολοφάνερο ότι η σύμβαση δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί. Όταν αναλάβαμε εμείς, έληγε η περίοδος που δόθηκε στον ανάδοχο για να παραδώσει το έργο. Ήταν από πέρσι τον Ιούνιο που έτρεχε το έργο και έπρεπε να αποφασίσουμε αν θα δώσουμε ακόμη μια παράταση ή θα δεχθούμε ότι δεν μπορεί να το κάνει. Στο τέλος της μέρας έπρεπε να δεχθούμε ότι δεν μπορεί να κάνει τη σύμβαση και την κακή θέση στην οποία μας βάζει η αποτυχία του αναδόχου γιατί φάγαμε δύο χρόνια χωρίς να καταφέρουμε κάτι. Λαμβάνουμε τα μέτρα μας, όμως δεν μπορώ να πω τι κάνουμε. Όμως «τρέχουμε» μια διαδικασία για να μπορέσουμε να εγκαταστήσουμε ένα λειτουργικό σύστημα το συντομότερο δυνατό. Ελπίζω ότι σύντομα θα έχουμε κάτι να ανακοινώσουμε.

«Δεν είμαστε η Κυβέρνηση που καθόμαστε πίσω και βλέπουμε αφ’ υψηλού»

Καταληκτικά ο κ. Βαφειάδης ανέφερε. «Έχουμε την επιθυμία ως Υπουργικό Συμβούλιο να συνεργαζόμαστε ο ένας με τον άλλον. Με τον Γιώργο Παπαναστασίου έχουμε κοινά θέματα και συνεργαζόμαστε. Με το Υφυπουργείο Ναυτιλίας και Τουρισμού πήγαμε μαζί να δούμε τα λιμάνια. Δεν είμαστε η Κυβέρνηση που καθόμαστε πίσω και βλέπουμε αφ’ υψηλού. Η Κυβέρνηση είναι εκεί για να υλοποιεί τα οράματα του κόσμου και να λύνει τα προβλήματα. Θέλουμε ο κόσμος να συμμετέχει στην καθημερινότητά του. Να ξέρει ότι έχει ευθύνη και ο πολίτης στην ανάδειξη ενός προβλήματος. Είμαστε εκεί για τον κόσμο και όχι για να είμαστε Υπουργοί. Όταν αναλάβαμε ο Πρόεδρος έδωσε εντολή να ελέγξουμε τις υποδομές. «Τρέξαμε» μια διαδικασία εξέτασης των κτηρίων. Αν γίνει ένας σεισμός και καταρρεύσει ένα κτήριο, να μπορεί το κράτος να λειτουργήσει. Είναι μεγάλο το φάσμα εφαρμογών του Υπουργείου. Προσπαθούμε να εφαρμόζουμε στρατηγικές για τον μέλλον, ώστε πάρουμε τον τόπο μπροστά».