Σύγκρουση ανεξάρτητων αξιωματούχων Κ.Δ.

Κύριο θέμα, που απασχολεί την κοινή γνώμη, είναι η σύγκρουση ανάμεσα στον Γενικό Ελεγκτή και τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Η διαφωνία τους έχει σχέση με τις ενέργειες του Γενικού Ελεγκτή και με τη διαφάνεια που συνοδεύει κάθε του ενέργεια. Σκοπός του Γενικού Ελεγκτή είναι να ενημερώνει την κοινή γνώμη για τις ενέργειές του και για τα ευρήματα διερευνήσεών του, που γίνονται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.

Φυσικά ο Γενικός Ελεγκτής δεν έχει υποχρέωση να εκδίδει ανακοινώσεις για τις ενέργειές του κι έτσι το κοινό να ενημερώνεται για γεγονότα που διερευνά και για ενέργειες στις οποίες προβαίνει. Φυσικά όμως και δεν υπάρχει νόμος ή κανονισμός που να του απαγορεύει να δημοσιοποιεί τις διερευνήσεις του, τα συμπεράσματά του και τις ενέργειές του για περαιτέρω διερεύνηση. Όμως ο ίδιος επιλέγει τη δημοσιοποίηση και τη διαφάνεια των ενεργειών του, ώστε το κοινό να ενημερώνεται και να παρακολουθεί τις εξελίξεις.

Με την πρακτική αυτή διαφωνεί ο Γενικός Εισαγγελέας. Κατηγορεί μάλιστα τον Γενικό Ελεγκτή γι’ αυτήν την τακτική του. Θεωρεί ότι υπερβαίνει τα όρια των αρμοδιοτήτων του και ότι δημιουργεί μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, που καταπατεί το τεκμήριο της αθωότητας για διερευνώμενες καταγγελίες. Έτσι, με τις δημόσιες ανακοινώσεις των δυο ανεξάρτητων αξιωματούχων, προξενείται μια αντιπαράθεση. Πολλοί θεωρούν αχρείαστη αυτήν την αντιπαράθεση μεταξύ τους και πιθανόν να της αποδίδουν αλλότρια κίνητρα. Η κυπριακή κοινωνία δεν έχει συνηθίσει ένα περιβάλλον απόλυτης διαφάνειας, η οποία μπορεί πράγματι να προξενεί προβλήματα σε κάποια πρόσωπα. Για τούτο είδαμε τις τελευταίες μέρες άρθρα σοβαρών παραγόντων της νομικής και γενικά της πολιτικής δεοντολογίας, που αποφαίνονται ότι είναι καλύτερα να μη δημοσιοποιούνται αυτές οι διαφωνίες, αλλά να επιλύονται με συνεννόηση μεταξύ των δυο αξιωματούχων.

Αυτή η πρακτική και η εισήγηση φαίνεται λογική. Την υιοθετούν όσοι ενδιαφέρονται για μια διαδικασία χωρίς δημόσιες αντιπαραθέσεις και όσοι τάσσονται με το μέρος των προσώπων που βρίσκονται σε δυσμενή θέση εξαιτίας της διαφάνειας, που δεν είναι υποχρεωτική διαδικασία. Τονίζουν, μάλιστα, ότι πλήττεται το τεκμήριο της αθωότητας και τα δικαιώματα κάποιου, για τον οποίο διεξάγονται έρευνες για διακρίβωση των γεγονότων. Επίσης τονίζουν ότι, σε περίπτωση αθωότητάς του, μένει μια αχρείαστη προσβολή για τον ίδιο και μια σοβαρή ευθύνη για εκείνον που χρησιμοποιεί τη διαφάνεια για να προβάλλει τις ενέργειές τους.

Προσωπικά πιστεύω ότι αυτή η πλήρης διαφάνεια, την οποία αξιοποιεί ο Γενικός Ελεγκτής, είναι και δικαιολογημένη και απαραίτητη στη σημερινή κυπριακή πραγματικότητα. Σε μια κοινωνία, στην οποία βασιλεύει η διαπλοκή και η διαφθορά. Και ο καλύτερος σύμμαχος της διαπλοκής και της διαφθοράς είναι η συσκότιση, η απόκρυψη γεγονότων και στοιχείων και τελικά η λήθη διαφόρων γεγονότων, όταν δεν υπάρχουν τρανταχτές αποδείξεις ενοχής. Άλλωστε το «κρύψε να περάσουμε» έχει γίνει τρόπος ζωής στην κυπριακή κοινωνία.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες ενός ανηλεούς πολέμου, που δέχεται ο Γενικός Ελεγκτής από τις εξουσίες του κράτους. Ιδιαίτερα η εκτελεστική εξουσία, αντί να τον παροτρύνει και να τον ευκολύνει στην διαδικασία του ελέγχου, του φέρνει προσκόμματα και τον κατηγορεί για υπέρβαση εξουσίας. Και γίναμε μάρτυρες ακόμα και για απόκρυψη στοιχείων, τα οποία ζητούσε ο Γενικός Ελεγκτής για να επιτελέσει το έργο του.

Αιχμή του δόρατος της Κυβέρνησης εναντίον του Γενικού Ελεγκτή είναι ο Γενικός Εισαγγελέας. Οι αποφάσεις του είναι πάντα υπέρ της εκτελεστικής εξουσίας. Η στάση του δίνει το δικαίωμα σε όσους πιστεύουν πως ο αντιδεοντολογικός πολιτικά διορισμός του ιδίου και του βοηθού του έγινε, κατά παράβαση της δεοντολογίας, ακριβώς γι’ αυτόν τον σκοπό. Και ακόμα για να προστατεύσει τον τέως ΠτΔ, αν εγερθούν εναντίον του ποινικές υποθέσεις. Πολλοί θεωρούν απαράδεκτους τους δύο διορισμούς, αφού και οι δύο ήταν μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου και είναι συνυπεύθυνοι με τον τέως ΠτΔ για παρανομίες, όπως την έκδοση χιλιάδων παράνομων διαβατηρίων, για την οποία εκκρεμούν ακόμα υποθέσεις.

Προσωπικά υποστηρίζω την άποψη, τις θέσεις και τις ενέργειες του Γενικού Ελεγκτή για πλήρη διαφάνεια. Με την άποψη αυτή δεν βρήκα κανένα να διαφωνεί, όταν ρώτησα αρκετούς, πριν δημοσιεύσω αυτό το άρθρο. Όλοι πιστεύουν πως η διαφάνεια δεν είναι μόνο δικαίωμα του Γενικού Ελεγκτή, αλλά είναι και καθήκον του. Άλλωστε, όπως μου είπε κάποιος, η διαφθορά και η διαπλοκή δεν καταπολεμούνται με ενέργειες «μη μου άπτου» και με την αγιαστούρα.

Εδώ που φτάσαμε μόνο η πλήρης διαφάνεια μπορεί να φωτίσει σκοτεινές πράξεις που η συσκότιση προσπαθεί να καλύψει. Και, εκτός των άλλων, η δημοσιοποίηση και διαφάνεια είναι ένα αποτελεσματικό αμυντικό όπλο για τον Γενικό Ελεγκτή έναντι των συμφερόντων που τον πολεμούν.

Οι πολίτες απαιτούν πλήρη διαφάνεια. Μόνο έτσι θα νικηθεί η ανήθικη κάλυψη της παρανομίας με συσκότιση, φαινόμενο σύνηθες στην κυπριακή κοινωνία.