Οι εξελίξεις στα μέτωπα της Ουκρανίας - Οι στρατηγικές των αντιπάλων

Η ρωσική στρατηγική αντιμετώπιση της ουκρανικής αντεπίθεσης

Διαφαίνεται ότι η ρωσική στρατιωτική ηγεσία έχει προσαρμοστεί στο γεγονός ότι πλέον δεν διαθέτει ικανά στρατεύματα για να διεξάγει επιθετικές ενέργειες όπως στην αρχή του πολέμου. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, η ρωσική στρατηγική στοχεύει να επικρατήσει σε έναν πόλεμο φθοράς εξαντλώντας τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και προκαλώντας τους μεγαλύτερες απώλειες, που η Ουκρανία δεν μπορεί να εξισορροπήσει, παρά τη στρατολόγηση των πρόσφατα ενηλικιωμένων Ουκρανών. Παρά την απουσία εντυπωσιακών επιτυχιών στο πεδίο της μάχης, ο ρωσικός στρατηγικός στόχος είναι εφικτός. Για την άμυνα του Μπαχμούτ, οι Ουκρανοί έστειλαν λόγω λειψανδρίας πολέμου νεοσύλλεκτους χωρίς την ελάχιστη δυνατή εκπαίδευση στην πιο σκληρή μάχη του. Μέχρι την έναρξη της ουκρανικής αντεπίθεσης του 2023 οι Ρώσοι βομβάρδιζαν τις ουκρανικές αμυντικές θέσεις με δέκα χιλιάδες βλήματα πυροβολικού ανά ημέρα, επειδή έτσι αναπόφευκτα σκοτώνονταν τουλάχιστον 100 Ουκρανοί στρατιώτες σε ημερήσια βάση. Οι Ουκρανοί αντίστοιχα χρησιμοποιούσαν μέχρι τρεις χιλιάδες βλήματα ανά ημέρα. Παράλληλα, οι ρωσικές δυνάμεις προσαρμόζονται στις ουκρανικές τακτικές και ενώ στην αρχή του πολέμου είχαν υποστεί τα πάνδεινα από τα ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πλέον καταρρίπτουν δέκα χιλιάδες ανά μήνα - γύρω στα 300 ημερησίως. Πέραν αυτών των ενδεικτικών στοιχείων, το ίδιο το γεγονός πως ο ουκρανικός στρατός επιτίθεται εναντίον των ρωσικών θέσεων, καθορίζει ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είναι εκείνες που θα υποφέρουν δυσανάλογες απώλειες σε σχέση με τους Ρώσους, επειδή μεταξύ ισότιμων αντίπαλων δυνάμεων ο επιτιθέμενος υποφέρει τις μεγαλύτερες απώλειες σε σύγκριση με τον αμυνόμενο. Επιπρόσθετα, η Ρωσία εξακολουθεί εσκεμμένα να πλήττει αμάχους με πυραύλους υποχρεώνοντας το μεγαλύτερο μέρος των ουκρανικών αντιαεροπορικών όπλων να υπερασπίζονται τα αστικά κέντρα αντί για τους στρατιώτες στο μέτωπο. Η έλλειψη μεγάλου αριθμού αντιαεροπορικών όπλων στο μέτωπο για την υποστήριξη των επιτιθέμενων Ουκρανών είναι ένας από τους παράγοντες που ευθύνονται για το γεγονός ότι εδώ και μήνες όλες οι ουκρανικές πολεμικές επιχειρήσεις διεξάγονται από μικρές ομάδες πεζικού. Εάν ο ουκρανικός στρατός δοκιμάσει να διεξαγάγει μαζική επίθεση με εκατοντάδες τεθωρακισμένα, αυτά θα γίνουν εύκολος στόχος της ρωσικής αεροπορίας. Επιπρόσθετα, οι Ρώσοι δείχνουν να έχουν βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό τη στρατηγική τους προσέγγιση, εγκαταλείποντας τη μάταιη προσπάθειά τους να εξαντλήσουν τα ουκρανικά αντιαεροπορικά συστήματα και αντ’ αυτού αποδυναμώνουν την ουκρανική αντεπίθεση δημιουργώντας δίλημμα για την ουκρανική ηγεσία για το εάν θα προστατέψει τους αμάχους στις πόλεις, ή τα στρατεύματά της. Γι’ αυτόν τον λόγο, και μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της ρωσικής αεροπορικής υπεροχής, δεν πρόκειται να υπάρξουν μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις από τους Ουκρανούς.

Ρώσοι μπλόγκερ επί μέρες υποστήριζαν ότι η ουκρανική αντεπίθεση ήδη απέτυχε, ανεβάζοντας βίντεο στα οποία έδειχναν την καταστροφή Δυτικών τεθωρακισμένων οχημάτων. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για διαφορετικές λήψεις από μία αποτυχημένη ουκρανική επίθεση, όπου μερικά αμερικανικά τεθωρακισμένα οχήματα πεζικού και γερμανικά κύρια άρματα μάχης είχαν ακινητοποιηθεί από νάρκες. Οι Ρώσοι θεωρούσαν αυτά τα τεθωρακισμένα απώλειες, αγνοώντας ότι τα περισσότερα θα επισκευαστούν, και κυρίως το γεγονός ότι προστάτεψαν τα πληρώματά τους. Αυτή η κατάσταση είναι ενδεικτική της απόγνωσης στην οποία βρίσκονται οι Ρώσοι, που έχουν φτάσει να πανηγυρίζουν για λίγα χτυπημένα τεθωρακισμένα, ενώ ο στρατός τους έχει χάσει πάνω από δύο χιλιάδες σύγχρονα κύρια άρματα μάχης και αναγκάζεται να χρησιμοποιεί παρωχημένα Τ-62, που ήταν το κύριο άρμα μάχης του Νάσερ κατά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών, και Τ-55, με τα οποία ο Χρουστσώφ είχε καταστείλει την εξέγερση της Ουγγαρίας το 1956. Ο ουκρανικός στρατός έλυσε γρήγορα αυτό το πρόβλημα χρησιμοποιώντας μικρές ομάδες πεζικού για τις επιθέσεις σε ρωσικές οχυρωμένες θέσεις, ενώ τα ουκρανικά τεθωρακισμένα οχήματα τούς υποστηρίζουν με τα πυρά τους. Οι Ουκρανοί απέδειξαν την αποτελεσματικότητα των νέων τακτικών τους δημοσιοποιώντας βίντεο από μία φονική κατάληψη ενός ρωσικού χαρακώματος.

Η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ουκρανία έγκειται στο εάν οι απώλειες που θα έχει υποστεί μετά την απελευθέρωση της Ζαπορίζια και της Χερσώνας είναι τόσο μεγάλες, που ίσως χάσει τη δυνατότητά της να διεξαγάγει ξανά μια επιθετική εκστρατεία για να απελευθερώσει την Κριμαία, το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ. Η Δύση θα καλύψει τις ουκρανικές ανάγκες πυρομαχικών και οχημάτων που χρειάζονται για την απελευθέρωση ολόκληρης της Ουκρανίας. Ο κίνδυνος που εγκυμονεί είναι, εάν οι Ουκρανοί υποστούν μεγάλες απώλειες κατά την απελευθέρωση των επαρχιών της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, το Κίεβο θα υποχρεωθεί να συνθηκολογήσει με τον Πούτιν χάνοντας οριστικά την Κριμαία και τα ανατολικά της εδάφη. Μη μπορώντας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με κατεχόμενα εδάφη από τους Ρώσους, το Κίεβο θα περιμένει την ημέρα που το Κρεμλίνο θα ξαναδοκιμάσει να κατακτήσει την υπόλοιπη Ουκρανία. Αυτή η πιθανότητα θα αποφευχθεί όταν η Ουκρανία παραλάβει Δυτικά μαχητικά. Τα πιο πιθανά αεροσκάφη είναι τα σουηδικά Gripen, τα ολλανδικά F-16 και τα αυστραλιανά F-18. Εάν αποφασιστεί να παραδοθούν F-16 στην Ουκρανία, θα ήταν ευχής έργον η συμβολή της Αθήνας στην εκπαίδευση των Ουκρανών πιλότων, μιας και η ΠΑ χρησιμοποιεί από τους πιο παλιούς τύπους των συγκεκριμένων μαχητικών μέχρι τα τελευταίας γενιάς, απαντώντας έτσι στην καταστροφή της ελληνικής ομογένειας της Ουκρανίας από τις ρωσικές κατοχικές δυνάμεις. Με σαράντα F-16 η Ουκρανία δεν πρόκειται να ανατρέψει την αεροπορική ισορροπία, διότι αντιμάχεται περίπου πεντακόσια ρωσικά αεροσκάφη, αλλά θα έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει αεροπορική υπεροχή σε μέρος του εναέριου χώρου της. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι ουκρανικές χερσαίες δυνάμεις θα μπορούν να αποκτήσουν συντριπτική υπεροχή δύναμης πυρός σε ένα σημείο -για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα- ώστε να καταστρέφουν γρήγορα τις ρωσικές άμυνες χωρίς να υποφέρουν μεγάλες απώλειες.

Συμπεράσματα

Τα ρωσικά στρατεύματα δείχνουν ανίκανα να εμποδίσουν την ουκρανική προέλαση και να αντεπιτεθούν, ενώ οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις διαρκώς ενισχύονται. Η αντιπαράθεση στο εσωτερικό της Ρωσίας φτάνει στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου και ο Πούτιν από απόλυτος κυρίαρχος της Ρωσίας με σιδηρά πυγμή επί 23 χρόνια, μετά την αποκάλυψη της ανικανότητάς του να αντιμετωπίσει μόλις 25.000 ένοπλους και τη φυγή του από την πρωτεύουσα, πλέον έχει φτάσει στο σημείο να αμφισβητείται η ικανότητά του να παραμείνει στην εξουσία. Μετά την αποτυχία της ανταρσίας, η Ρωσία έχασε τον Πριγκόζιν, τον πιο χαρισματικό της ηγέτη στον πόλεμο, τον Σουροβίκιν, τον πιο ικανό της στρατηγό, και ενδεχομένως τη Βάγκνερ, το πιο αποτελεσματικό στρατιωτικό της σώμα. Όλες οι στρατηγικές επιλογές του Πούτιν για ρωσική νίκη έχουν αποτύχει: από τη γρήγορη κατάληψη του Κιέβου την πρώτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής, στον ενεργειακό εκβιασμό της Ευρώπης, ώς και την αποτυχημένη απόπειρα της καταστροφής της ουκρανικής ηλεκτροδότησης κατά τον χειμώνα του 2022. Πλέον, ο Πούτιν βασίζει τις ελπίδες του στο ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις θα εξαντλήσουν τον ουκρανικό στρατό σκοτώνοντας περισσότερους Ουκρανούς στρατιώτες αναλογικά με αυτούς που επιστρατεύονται στην ηλικία των 18. Όμως, για να πετύχει ο Πούτιν την καταστροφή της Ουκρανίας θυσιάζει καθημερινά πολλαπλάσιους Ρώσους στρατιώτες συγκριτικά με τις απώλειες των Ουκρανών, δημιούργησε ομάδες που πυροβολούν τους Ρώσους στρατιώτες όταν τους πιάνουν να υποχωρούν, καταστρέφει φράγματα, επιτρέπει την άσκηση τρομοκρατίας εις βάρος των Ουκρανών αιχμαλώτων, λειτουργεί ένα δίκτυο θαλάμων βασανιστηρίων για την επιβολή της ρωσικής κυριαρχίας στα κατεχόμενα και απάγει τα παιδιά των Ουκρανών από τα κατεχόμενα προσφέροντάς τα για υιοθεσία σε ρωσικές οικογένειες. Για το ειδεχθές έγκλημα πολέμου της στοχοποίησης των παιδιών της Ουκρανίας έχει άλλωστε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης του Πούτιν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.

Η ουκρανική αντεπίθεση ενώ προς το παρόν είναι αργόσυρτη, έχει ήδη απελευθερώσει πάνω από διακόσια τετραγωνικά χιλιόμετρα και συνεχίζει σταθερά να αποσπά κατεχόμενα εδάφη από τη Ρωσία, επειδή μέχρι τώρα ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί λιγότερες από τις μισές μεραρχίες που είχαν ετοιμαστεί για την αντεπίθεση. Ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η επίθεση που διεξάγει η Ουκρανία δεν έχει προηγούμενο στην πρόσφατη στρατιωτική ιστορία. Μέχρι σήμερα, θεωρείτο αδύνατο να αποσπά εδάφη μία στρατιωτική δύναμη από έναν καλά προετοιμασμένο εχθρό που υπερέχει αριθμητικά και απολαμβάνει αεροπορική υπεροχή. Όταν το φθινόπωρο η Ουκρανία θα διαθέτει τουλάχιστον σαράντα Δυτικά μαχητικά, κι ενώ παράλληλα η Δύση συνεχίζει να την εξοπλίζει με αντιαεροπορικά συστήματα, τότε η πλάστιγγα θα γείρει αποφασιστικά υπέρ της. Η τελική έκβαση του πολέμου θα είναι η πλήρης απελευθέρωση των εδαφών της Ουκρανίας, αποδεικνύοντας ότι η Δύση και η δημοκρατία εξακολουθούν να διαθέτουν ηθική και στρατιωτική υπεροχή έναντι του αυταρχισμού. Είναι ειρωνεία ότι η Ιστορία θα επαναληφθεί, αφού τον πόλεμο κατά της Ρωσίας θα τον κερδίσει η Ουκρανία με έναν ηθοποιό για Πρόεδρο, όπως ακριβώς κέρδισαν οι ΗΠΑ τον Ψυχρό Πόλεμο χάρη στη στιβαρή ηγεσία του R. Reagan.

*Αρχική δημοσίευση: https://tomanifesto.gr/konstantinos-lentakis-sto-manifesto-oi-stratigikes-ton-antipalon-sto-roso-oykraniko-polemo-148048