Η αντικατοχική που θα γινόταν δικοινοτική

Η αντικατοχική, που ήταν να γίνει δικοινοτική, αλλά τελικά δεν έγινε. Ούτε στα πιο τρελά τους όνειρα δεν θα μπορούσαν να φανταστούν αυτά που γίνονται οι Τούρκοι και πώς το κομματικό κατεστημένο ερμηνεύει την παρουσία, άκουσον - άκουσον, Τουρκοκύπριων «αξιωματούχων», σε αντικατοχική εκδήλωση του Δήμου Αμμοχώστου. Ο Δήμαρχος Αμμοχώστου και η πλειοψηφία των Δημοτικών Συμβούλων υπεραμύνθηκαν της απόφασής τους να προσκαλέσουν τον ψευδοδήμαρχο Αμμοχώστου στην αντικατοχική εκδήλωση της πόλης, εκφράζοντας την άποψη ότι κάτι τέτοιο ενισχύει το αντικατοχικό μήνυμα. Φυσικά, μετά τις έντονες αντιδράσεις που προκλήθηκαν από πολλούς χώρους για την αλλοίωση του χαρακτήρα της εκδήλωσης, τόσο από μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου όσο και από κόμματα, κυβερνώντα και μη, αποφασίστηκε ο ψευδοδήμαρχος να μη δώσει το «παρών» του στην αντικατοχική εκδήλωση. Τα μεγάλα κόμματα του τόπου, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, με ανακοινώσεις τους χαιρέτισαν την πρόσκλησή του, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η ΔΗΠΑ. Στον αντίποδα, ΔΗΚΟ, ΕΛΑΜ και ΕΔΕΚ καταδίκασαν μια τέτοια εξέλιξη. Εντύπωση στο όλο ζήτημα προκάλεσε η άρνηση της Κυβέρνησης να σχολιάσει επώνυμα το τι σκόπευε να πράξει ο Πρόεδρος. Εν τέλει ο ψευδοδήμαρχος δεν παρέστη στην εκδήλωση και το μόνο που άφησε πίσω της αυτή η ιστορία είναι διδάγματα για την ελαφρότητα με την οποία γίνεται αντιληπτό το εθνικό πρόβλημα του τόπου.

Η νομιμότητα της «ΤΔΒΚ»

Οι υποστηρικτές της πρόσκλησης του ψευδοδημάρχου επικαλέστηκαν μάλιστα το Σύνταγμα του 1960, λέγοντας ότι, με βάση αυτό, «θα πρέπει να εκλεγεί Τουρκοκύπριος δήμαρχος για τις τουρκοκυπριακές κοινότητες εντός της Αμμοχώστου». Η αναφορά αυτή παραπέμπει στο Άρθρο 173 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, που προβλέπει εκλογή χωριστών δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων. Μόνο που φαίνεται να ξεχνούν ότι, το Συμβούλιο Ασφαλείας (Σ.Α.), με τα ψηφίσματα 168/1964, 541/1983 και 550/1984, καταδίκασε τη μονομερή αυτή ανακήρυξη καλώντας όλα τα υπόλοιπα κράτη να μην αναγνωρίσουν κανένα άλλο κράτος στο έδαφος του νησιού πέρα από αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, με την οποία η ΕΕ ξεκαθαρίζει απαντώντας ουσιαστικά προς την Τουρκία ότι στο νησί αναγνωρίζει ως μόνο κράτος αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα κατ’ όνομα κυρίαρχα κράτη, τα οποία βρίσκονται υπό ξένο έλεγχο, περιγράφονται στο Διεθνές Δίκαιο ως κράτη ανδρείκελα ή κράτη μαριονέτες. Στην πράξη τέτοιες οντότητες δημιουργούνται κατόπιν στρατιωτικής επέμβασης και δεν μπορούν να αποκτήσουν διεθνή αναγνώριση, ακριβώς επειδή δημιουργήθηκαν διά της βίας και συνεχίζουν να υπάρχουν λόγοι αυτής ή της απειλής χρήσης της. Στην υπόθεση Λοϊζίδου κατά Τουρκίας, το Διεθνές Δικαστήριο ανέφερε ότι «υπεύθυνη για τις ενέργειες και παραλείψεις του κράτους ανδρείκελου είναι αποκλειστικώς η κατέχουσα δύναμη». Χαρακτηριστικό παράδειγμα «κράτους μαριονέτα» είναι η «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ).

Συνεπώς, ο λεγόμενος δήμαρχος εξελέγη με παράνομη εκλογική διαδικασία, ενός παράνομου μορφώματος, το οποίο δεν αναγνωρίζεται διεθνώς και για τη διεθνή κοινότητα αποτελεί «κράτος μαριονέτα»! Όπως φαίνεται, ο Δήμαρχος καθώς και η πλειοψηφία των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου αποδέχονται τον σφετεριστή του ίδιου τους του Δήμου και του δίδουν υπόσταση ως οργάνου της «ΤΔΒΚ».

Συνένοχοι φυσικά και τα πολιτικά κόμματα, των οποίων οι δημοτικοί Σύμβουλοι υπερψήφισαν και αποδέχτηκαν το πρόγραμμα όπως τους παρουσιάστηκε από τον Δήμαρχο, Σίμο Ιωάννου. Μια απόφαση που, επί της ουσίας, ξεπλένει την κατοχή και το παράνομο μόρφωμα προσκαλώντας λεγόμενους αξιωματούχους σε αντικατοχική εκδήλωση.

Για να προλάβουμε, όμως, όσους θα σπεύσουν να βάλουν τις ταμπέλες του «απορριπτικού» και «διχοτομικού» σε όσους δεν συμμερίζονται τη Δ.Δ.Ο., η θέση είναι ξεκάθαρη. Κανείς δεν είναι εναντίον των επαφών μεταξύ Ε/κ και Τ/κ, ούτε και εναντίον της συμμετοχής Τ/κ σε εκδηλώσεις της Κ.Δ. Υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι αυτοί καταδικάζουν το ψευδοκράτος, το οποίο είναι το μεγαλύτερο σύμβολο της κατοχής του 1/3 του νησιού και αποτελεί παράνομη οντότητα βάσει του Διεθνούς Δικαίου και αποφάσεων του δικαστηρίου.

ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ

«Κληθήκαμε να ψηφίσουμε τα τετελεσμένα»

Κοινή δήλωση εξέδωσαν την περασμένη Παρασκευή τρία μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου, θέλοντας να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους επί του θέματος.

Στην κοινή δήλωσή τους, την οποία συνυπογράφουν οι Δημήτρης Δημητρίου, Δημοτικός Σύμβουλος ΕΔΕΚ, Πόλυς Ευαγγελίδης, Δημοτικός Σύμβουλος ΕΛΑΜ, Ανδρέας Μορφίτης, Δημοτικός Σύμβουλος Αλληλεγγύης, αναφέρουν τα ακόλουθα:

«Παρατηρήσαμε με λύπη μας την απεγνωσμένη προσπάθεια στα Μ.Μ.Ε. του Δημάρχου Αμμοχώστου κ. Σίμου Ιωάννου να δικαιολογήσει με ανακρίβειες και παραπλανητικούς ισχυρισμούς την απόφασή του να συμμετάσχει στην αντικατοχική εκδήλωση της Αμμοχώστου στις 05/08/23 ο ούτω καλούμενος ‘‘Τουρκοκύπριος δήμαρχος Αμμοχώστου’’.

»Επιβεβαιώνουμε για μια ακόμα φορά ότι το πρόγραμμα της αντικατοχικής εκδήλωσης με τη συμμετοχή της τουρκοκυπριακής χορωδίας κοινοποιήθηκε στην ολομέλεια του Δημοτικού Συμβουλίου μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μόλις τη Δευτέρα, 31/07/23, και η πρόσκληση για συμμετοχή του Τουρκοκύπριου «δημάρχου Αμμοχώστου» διέρρευσε στα ΜΜΕ μέσω των δηλώσεων του κ. Σίμου Ιωάννου την ίδια μέρα, σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφων.

»Είναι φανερό ότι η ολομέλεια του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου κλήθηκε την Τετάρτη, 2/8/23, για να υπερψηφίσει τα τετελεσμένα που τέθηκαν ενώπιόν της από τον Δήμαρχο Αμμοχώστου και μια μικρή ομάδα συνεργατών του».

Φαύλος κύκλος

Η αυτοπαγίδευση συνεχίζεται και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και στην ενδεχόμενη συνάντηση του Προέδρου με τον κατοχικό ηγέτη στη Νέα Υόρκη

Τείνει να μετατραπεί σε φαύλο κύκλο η ιστορία του Κυπριακού και γι’ ακόμη μια φορά βαδίζουμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Επειδή, όμως, «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται αλλά κάνει ομοιοκαταληξίες», όλα δείχνουν ότι σε αυτήν την επανάληψη οι Τούρκοι, επειδή ξέρουν τι θέλουν, θα κατοχυρώσουν νέα κέρδη. Η ομοιοκαταληξία είναι ότι, και πάλι ο φταίχτης θα είμαστε εμείς. Οι Ευρωπαίοι, λαμβάνοντας τα μηνύματα της Άγκυρας, φαίνεται ήδη να καλοβλέπουν το ξεπάγωμα της ενταξιακής της πορείας. Γι’ αυτό φυσικά δεν μπορούμε να έχουμε παράπονο, αφού τέθηκε ως ένα από τα ανταλλάγματα που μπορούμε να δώσουμε για την επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Η αυτοπαγίδευση όμως συνεχίζεται και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και στην ενδεχόμενη συνάντηση του Προέδρου με τον κατοχικό ηγέτη στη Νέα Υόρκη.

Το μπούμερανγκ της Ε.Ε.

Η ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κυπριακό φαίνεται ότι γυρίζει μπούμερανγκ στις προσπάθειες που γίνονται για επανέναρξη του διαλόγου. Στο προεκλογικό του πρόγραμμα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έθετε το πλαίσιο για το τι εννοεί με την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βάζοντας στο κάδρο την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, τη φιλελευθεροποίηση των θεωρήσεων εισόδου, την αεροπορική συμφωνία και τα «παγωμένα» κεφάλαια της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Ήδη, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδονται από τα κλειστά δώματα των Βρυξελλών, φαίνεται να υπάρχει κινητικότητα σχετικά με την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. - Τουρκίας. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Οικονομία, Πάολο Τζεντιλόνι, συναντήθηκε δύο φορές με τον Τούρκο Υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ τις τελευταίες δύο εβδομάδες και είπε ότι ενδιαφέρεται να ακούσει τα «θετικά μηνύματα του Υπουργού τόσο για τα οικονομικά σχέδια της κυβέρνησης όσο και για τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ». Όσο αφορά δε την τελωνειακή, αξιολογούνται θετικά τα «νέα σήματα από την Τουρκία». Από την πλευρά του ο Γιοχάνες Χαν, επίτροπος της ΕΕ για τον προϋπολογισμό, υπογράμμισε ότι «η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης είναι κάτι που είναι κατ' αρχήν εφικτό». Όπως καταλαβαίνουμε υπάρχει ενδιαφέρον από την Ε.Ε. να πάρει πράγματα από την Τουρκία όπως και από την Τουρκία να λάβει από την Ε.Ε. Η ειρωνεία, ωστόσο, είναι ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και δεν εφαρμόζει την τελωνειακή ένωση μαζί της. Άρα πώς είναι δυνατόν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί μας να είναι έτοιμοι να διαπραγματευτούν για την αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση; Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό. Η απάντηση είναι ότι δεν φταίνε οι Ευρωπαίοι. Είναι η εξευμενιστική προσέγγιση Αθηνών και Λευκωσίας έναντι του θηρίου που οδηγεί τους Ευρωπαίους σε αυτές τις ενέργειες. Επειδή Ελλάδα και Κύπρος δεν δρουν ως ενιαίος χώρος και επειδή δεν διεκδικούν την αναγνώριση της Κ.Δ. από την Τουρκία και την εφαρμογή της υφιστάμενης τελωνειακής ένωσης μαζί της, ως προϋπόθεση για διαπραγμάτευση επί της αναβαθμισμένης τελωνειακής ένωσης, δεν μπορούμε να περιμένουμε από τους Ευρωπαίους να είναι βασιλικότεροι του βασιλέως.

Στο κάδρο οι Γερμανοί

Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο Πρόεδρος δήλωσε ότι Ευρωπαίοι εταίροι της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι οποίοι «διατηρούν μια ιδιαίτερη σχέση με την Τουρκία λόγω πολλών παραγόντων, οικονομικών συμφερόντων, στρατιωτικών συμφερόντων, της ανάγκης η Τουρκία να επανέλθει κοντά στη Δύση... εργάζονται έτσι ώστε να υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό, που θα ανοίξουν την πόρτα για θετικές εξελίξεις στα Ευρωτουρκικά». Η Γερμανία, ως μια από τις χώρες που έχουν δεσμούς με την Τουρκία, λόγω και του μεγάλου αριθμού Τούρκων που κατοικούν στα εδάφη της, φαίνεται να έχει αναλάβει μια πρωτοβουλία σε συντονισμό με τη Λευκωσία. Η ιδέα, όπως καταλαβαίνουμε, είναι η Γερμανία να πείσει τη φίλη της Τουρκία να «υποχωρήσει» και να έρθει στο τραπέζι του διαλόγου στο Κυπριακό, παίρνοντας στο μεταξύ μερικά ανταλλάγματα από την Ε.Ε.

Νέες υποχωρήσεις ή ναυάγιο

Το πρόβλημα ωστόσο εμφανίζεται στα δυσανάλογα πράγματα που ζητά η Λευκωσία ως αντάλλαγμα για επανέναρξη των συνομιλιών. Με τη λογική που προτάσσει η Κ.Δ., η επανέναρξη των συνομιλιών θα γίνει από εκεί που έμεινε στο Κραν Μοντανά και στη βάση της ήδη απορριφθείσας το 2004 Δ.Δ.Ο. Έστω, δηλαδή, ότι οι Ευρωπαίοι τα καταφέρουν και πείσουν την Τουρκία να επανέλθει στο τραπέζι του διαλόγου. Αυτό σημαίνει ότι θα το πράξει για να συζητήσει τις τουρκικές θέσεις και λύσεις που μας οδήγησαν σε κατάρρευση στο Κραν Μοντανά. Ένας φαύλος κύκλος, δηλαδή. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, επειδή όλοι θα έχουν παίξει τον ρόλο τους, τόσο οι Ευρωπαίοι που έπεισαν την Τουρκία, όσο και η Τουρκία που επανήλθε στις διαπραγματεύσεις, είναι ότι το βάρος των υποχωρήσεων θα πέσει στον Πρόεδρο. Όταν λοιπόν η Τουρκία θα κάνει λόγο για συνέχιση της στρατιωτικής της παρουσίας στην Κύπρο, μέχρι πού θα υποχωρήσει ο Πρόεδρος; Αν στην εξίσωση βάλουμε ότι Αθήνα και Λευκωσία προτάσσουν με ένα στόμα-μια φωνή, λύση χωρίς στρατό κατοχής, τότε μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι, μια τέτοια διαπραγματευτική διαδικασία, με αυτό το πλαίσιο, δεν αφήνει πολλές επιλογές. Το δίλημμα θα είναι και πάλι μεταξύ νέων υποχωρήσεων και κατάρρευσης. Ένας φαύλος κύκλος, με κοινό παρονομαστή ότι η Κ.Δ. θα φανεί και πάλι η αδιάλλακτη της εξίσωσης και φταίχτης.

Σε ό,τι αφορά τη συνάντηση που αναμένεται να έχει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και τον κατοχικό ηγέτη στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος να μη γίνει. Πρόκειται για συνάντηση χωρίς προ-απαιτούμενα. Αυτό σημαίνει ότι ο κατοχικός ηγέτης, όπως το έπραξε και στη ΔΕΑ πριν από δύο εβδομάδες, μπορεί χωρίς πρόβλημα να παρουσιάσει ενώπιων του Αντόνιο Γκουτέρες αυτήν τη φορά, το όραμά του για δύο κράτη. Το τραγικό είναι ότι ενώπιον του Γκουτέρες θα τον έχει πάρει ο Πρόεδρος. Έστω, όμως, ότι ο κατοχικός ηγέτης θα λάβει μηνύματα από την Άγκυρα για να μην επαναλάβει τις θέσεις περί αναγνώρισης κυριαρχικής ισότητας και των δύο κρατών, και επανέλθει στις διαπραγματεύσεις. Αυτό θα γίνει επί τη βάσει της προηγούμενης τουρκικής θέσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

Οι πρωτοβουλίες και οι κινήσεις που πραγματοποιεί η Λευκωσία για να δημιουργήσουν συνθήκες διαλόγου φυσικά και είναι ευπρόσδεκτες. Η βάση ωστόσο τέτοιων πρωτοβουλιών, χωρίς η αναγνώριση της Κ.Δ. από την κατοχική Τουρκία να τίθεται ως προ-απαιτούμενο, οδηγεί αναπόφευκτα στο ίδιο αποτέλεσμα.