Υπάρχει υγιής ανταγωνισμός στα καύσιμα;
Η απόκλιση στις τιμές, οι ενδείξεις για στρεβλώσεις και τα ερωτηματικά στη διαφάνεια του ανταγωνισμού
Απόκλιση παρατηρείται στις τιμές καυσίμων ανά πρατήριο, που φτάνει έως και τα 12 σεντ για τη βενζίνη 95 οκτανίων, τα 14 σεντ για το πετρέλαιο κίνησης και τα 28,8 σεντ για το πετρέλαιο θέρμανσης, όπως φανερώνει η έρευνα του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών (ημ.14/11). Η επαρχία Αμμοχώστου εμφανίζει τη μικρότερη απόκλιση, ενώ η Λευκωσία καταγράφει τη μεγαλύτερη, γεγονός που προκαλεί έντονο προβληματισμό.
Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών διαψεύδει την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας
«Υπάρχει απόκλιση στις τιμές καυσίμων και δεν ευθύνονται τα πρατήρια», ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης, μιλώντας στην εφημερίδα «Σημερινή». Η τιμολογιακή πολιτική των εταιρειών εισαγωγής, σύμφωνα με τον κ. Δρουσιώτη, φαίνεται ότι ευνοεί κάποια συγκεκριμένα πρατήρια.
«Γιατί αυτό συμβαίνει μόνο στην επαρχία Λευκωσίας και όχι στις άλλες επαρχίες; Η μόνη λογική εξήγηση είναι ότι, ενδεχομένως, υπάρχει διαφορετική τιμολογιακή πολιτική από τις εταιρείες εισαγωγής», πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα, ο αντιπρόεδρος και εκπρόσωπος Τύπου του Συνδέσμου Πρατηριούχων, Χριστόδουλος Χριστοδούλου, επισήμανε ότι υπάρχουν πρατήρια στη Λευκωσία που πωλούν καύσιμα λιανικώς σε τιμές χαμηλότερες από αυτές που οι περισσότεροι προμηθευτές αγοράζουν χονδρικώς.
Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών διαψεύδει την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας, που υποστηρίζει ότι οι αποκλίσεις στις τιμές είναι σημάδια υγιούς ανταγωνισμού.
«Αυτό δεν μπορεί να ισχύει στα καύσιμα, καθώς είναι ελεγχόμενη αγορά και το μεικτό περιθώριο κέρδους για τους πρατηριούχους είναι 6 - 6,5 σεντ το λίτρο. Οι αποκλίσεις, που παρατηρούνται, ξεπερνούν αυτό το ποσό», είπε συγκεκριμένα.
Συν τοις άλλοις, ο Σύνδεσμος Καταναλωτών τονίζει ότι χρειάζεται να γίνει έρευνα εις βάθος από τις αρμόδιες Αρχές και να μελετηθούν οι λόγοι της διαφορετικής τιμολογιακής πολιτικής, καθώς υπάρχουν ενδείξεις για στρεβλώσεις στην εμπορία καυσίμων.
«Πρέπει να γίνει έρευνα. Για σκοπούς παρακολούθησης των τιμών και ενεργειών συγκράτησης τιμών των καυσίμων, αρμόδια είναι η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή. Τα καύσιμα είναι μεταξύ των προϊόντων όπου μπορεί ο Υπουργός με διάταγμά του να παρεμβαίνει και να καθορίζει για 45 μέρες ανώτατη τιμή. Ωστόσο, ο Σύνδεσμος δεν είναι αισιόδοξος ότι θα παρέμβει το Υπουργείο Ενέργειας», πρόσθεσε ο Μάριος Δρουσιώτης.
Ο έλεγχος του ανταγωνισμού
Η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) είναι η Υπηρεσία στην Κύπρο που έχει την ευθύνη για διατήρηση του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού, με σκοπό την οικονομική ανάπτυξη του τόπου και την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών.
«Η ΕΠΑ μέχρι τώρα δεν έδειξε κάτι ουσιαστικό στην προστασία του ανταγωνισμού. Δεν φαίνεται να υπάρχει η αποφασιστικότητα για έρευνα σχετικά με νόθευση του ανταγωνισμού στην εμπορία των καυσίμων», δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών στη «Σ».
Τη Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου, παρουσιάστηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών ο προϋπολογισμός της ΕΠΑ. Κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού, ανάμεσα σε άλλα, βουλευτές αναφέρθηκαν στην κατακόρυφη αύξηση τιμών στα ενεργειακά, που δεν οφείλεται μόνο σε εξωτερικούς παράγοντες.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, έθεσε το ερώτημα προς την πρόεδρο της ΕΠΑ σχετικά με το τι έπραξε η Επιτροπή για τις ραγδαίες αυξήσεις των τιμών στα καύσιμα και κατά πόσον έχουν διαπιστωθεί υπερχρεώσεις.
Η πρόεδρος της ΕΠΑ απάντησε ότι η Επιτροπή είναι σε συνεχή επαφή με την Υπηρεσία Καταναλωτών του Υπουργείου Ενέργειας και, για να ξεκινήσει κάποια έρευνα εναντίον των εταιρειών, χρειάζεται κάποιο έναυσμα ή κάποια συγκεκριμένη καταγγελία, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρξε.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η ΕΠΑ έχει την εξουσία για διεξαγωγή αυτεπάγγελτης έρευνας για έλεγχο του ανταγωνισμό. Επίσης, σύμφωνα με τους πρατηριούχους, υπάρχει καταγγελία, την οποία οι ίδιοι κατέθεσαν και δεν εξετάστηκε.
«Πριν από ένα χρόνο καταθέσαμε καταγγελία στην ΕΠΑ για την απόκλιση των τιμών στα πρατήρια καυσίμων. Η καταγγελία μας έγινε εμπεριστατωμένα από ειδικό για θέματα ανταγωνισμού. Ήταν περίπου 1200 σελίδες. Μας ζήτησαν τρεις φορές επιπρόσθετα στοιχεία, τα οποία και παρουσιάσαμε. Στη συνέχεια μάς είπαν δεν μπορούν να την εξετάσουν γιατί είναι ελλιπή τα στοιχεία», ανέφερε συγκεκριμένα ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου στη «Σ».
Μετά την εξέταση του προϋπολογισμού της ΕΠΑ στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, σε δηλώσεις του στα ΜΜΕ, μίλησε για ενδεχόμενο συνεννόησης των τιμών, με τη μορφή καρτέλ, από τις εταιρείες πετρελαιοειδών, κάτι που έθεσε και ενώπιον της ΕΠΑ κατά τη συζήτηση.
«Τα τεράστια προβλήματα και κενά που υπάρχουν και ζημιώνουν τους καταναλωτές, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αφορούν είτε σε έλλειψη βούλησης από πλευράς της Επιτροπής είτε σε ανικανότητα είτε και στα δύο», τόνισε ο Γιώργος Λουκαΐδης.
Υπ. Ενέργειας: AI για παρακολούθηση τιμών
Την παρακολούθηση των τιμών μέσω ηλεκτρονικού συστήματος με τεχνητή νοημοσύνη (AI) επιδιώκει το Υπουργείο Ενέργειας. Συγκεκριμένα, ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών (08/11), ανέφερε ότι το νέο εργαλείο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία πριν από το τέλος του χρόνου, από την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή. Το σύστημα, σύμφωνα με τον Υπουργό, θα παρακολουθεί τις τιμές και μέσω αλγορίθμων θα καταγράφονται οι απότομες αυξήσεις και μεταβολές.
Οι τιμές καυσίμων σήμερα
Mε βάση το παρατηρητήριο τιμών του Υπουργείου Ενέργειας, oι τιμές καυσίμων (22/11) διαμορφώνονται ως εξής:
Αμόλυβδη 95 οκτανίων:
- Μέση τιμή παγκύπρια: €1,39 ανά λίτρο.
- Φθηνότερη τιμή: €1,338.
- Ακριβότερη τιμή: €1,489.
- Απόκλιση: 15,1 σεντ.
Αμόλυβδη 98 οκτανίων:
- Μέση τιμή παγκύπρια: €1,471.
- Φθηνότερη τιμή: €1,416.
- Ακριβότερη τιμή: €1,599.
- Απόκλιση: 18,3 σεντ.
Πετρέλαιο κίνησης:
- Μέση τιμή παγκύπρια: €1,458.
- Φθηνότερη τιμή: €1,388.
- Ακριβότερη τιμή: €1,546.
- Απόκλιση: 15,8 σεντ.
Πετρέλαιο θέρμανσης:
- Μέση τιμή: €1,006.
- Φθηνότερη τιμή: €0,949.
- Ακριβότερη τιμή: €1,179.
- Απόκλιση: 23 σεντ.
* Σημειώνεται ότι τα πιο κάτω στοιχεία για τις τιμές καυσίμων συγκεντρώθηκαν στις 22/11 και είναι πιθανό αυτήν τη στιγμή να παρουσιάζουν μικρή απόκλιση, καθώς ανανεώνονται συνεχώς.
