Η ουτοπία της μεταρρύθμισης της Τ.Α.

Η δήλωση του ΥΠΕΣ για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπήρξε εντυπωσιακά ρεαλιστική. Μας προειδοποίησε για το αποτέλεσμα της εφαρμογής της πολυδιαφημιζόμενης μεταρρύθμισης, που τελικά θα αποδειχθεί απορρύθμιση. Οι δήμοι που δημιουργούνται, δεν είναι βιώσιμοι.

Προσωπικά ένιωσα δικαιωμένος για την άποψή μου, που την διατύπωνα σε άρθρα μου τα τελευταία χρόνια. Παρακολουθώντας τις πολιτικές αλχημείες και παρεμβάσεις στις πρόνοιες του νομοσχεδίου, είμαι απολύτως βέβαιος ότι η μεταρρύθμιση δεν θα φέρει κανένα θετικό αποτέλεσμα, ούτε βελτίωση της ζωής των δημοτών. Απλώς θα απορρυθμίσει την Τ.Α. και θα καταστήσει τους Δήμους προβληματικούς.

Ο ΥΠΕΞ έχει αποδείξει στις δυο υπουργικές θητείες του, στα Υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών, ότι είναι ο άνθρωπος που επικεντρώνεται στην ουσία των προβλημάτων, κάνει ρεαλιστικές διαπιστώσεις και παίρνει αποφάσεις και τις εφαρμόζει, ώστε να επιλύσει τα προβλήματα και όχι να τα διαιωνίζει με την ανοχή ή την ατολμία του. Για τούτο θεωρώ τολμηρή και τη δήλωσή του για την τύχη της μεταρρύθμισης κι ελπίζω να πάρει μέτρα.

Οι δήμοι που θα δημιουργηθούν δεν θα λύσουν, αλλά θα δημιουργήσουν προβλήματα. Και τούτο γιατί οι κομματικές παρεμβάσεις και οι αλληλοπαραχωρήσεις των κομμάτων αχρήστευσαν όλες τις τεχνοκρατικές πρόνοιες της νομοθεσίας. Στόχος τους δεν ήταν η επιτυχία της μεταρρύθμισης. Κυρίως τους ενδιέφερε η μεταρρύθμιση της πελατειακής σχέσης των δημοτών με τους κομματικούς άρχοντες.

Όλοι ξέρουμε ότι οι συνενώσεις ή η διατήρησή δήμων δεν έγιναν για εξυπηρέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πρώτος στόχος ήταν η ικανοποίηση των κομματικών σκοπιμοτήτων και των κομματικών στελεχών της Τ.Α.

Όλοι ξέρουμε ότι ο ΠτΔ είχε υποσχεθεί σε κάποιον ότι θα διατηρούσε το κομματικό του φέουδο, πράγμα που πέρασε στον νόμο. Άλλος κατάφερε να διατηρήσει τον κομματικό του προμαχώνα, για να μπορέσει να ανεβεί ξανά στις επάλξεις του. Παρόμοιες αλχημείες έγιναν σε όλη την Κύπρο. Έκαναν ένα «ππατσιάρισμα», αντί συνενώσεις δήμων και διαχώρισαν την Τ.Α. σε νέα φέουδα. Για τούτο δεν θα γίνει μεταρρύθμιση, αλλά απορρύθμιση. Για τούτο δεν θα πραγματοποιηθούν οι εξοικονομήσεις που υπόσχονταν. Για τούτο οι δημότες θα παίρνουν τις ίδιες η υποδεέστερες υπηρεσίες, αλλά σίγουρα θα τις πληρώνουν ακριβότερα.

Ο ΥΠΕΞ έκανε μια ορθότατη διαπίστωση. Οι δήμοι, ή τουλάχιστον οι περισσότεροι, δεν θα είναι βιώσιμοι. Το μέγεθος των δήμων και ο πληθυσμός τους δεν οδηγεί σε εξοικονόμηση πόρων, αλλά σε σπατάλη χρημάτων, που θα οδηγήσει σε νέα οικονομικά προβλήματα. Για τούτο είναι απαραίτητο ο ΥΠΕΞ να επέμβει και να διακόψει την πορεία προς την απορρύθμιση. Και ο μόνος τρόπος είναι να αποστείλει επείγον νομοσχέδιο στη Βουλή, για να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους θέση.

Χρειάζονται μόνο τρεις απλές τροποποιήσεις του νόμου.

Πρώτο, να αλλάξει το περιεχόμενο του πίνακα που καθορίζει τη δημιουργία των νέων δήμων. Η τροποποίηση να ορίζει, ότι δημιουργούνται πέντε μητροπολιτικοί δήμοι με έδρα την πρωτεύουσα της επαρχίας του κάθε δήμου. Για την Αμμόχωστο να ορίζει προσωρινά το Παραλίμνι έδρα του Δήμου της ελεύθερης Αμμοχώστου.

Δεύτερο, να προστεθεί η πρόνοια ότι το Υπουργικό Συμβούλιο με σύσταση του ΥΠΕΞ θα ορίζει τα διαμερίσματα του κάθε δήμου, θα καθορίζει τα όριά τους και θα ορίζει ότι τα διαμερίσματα θα αποτελούν μόνο εκλογικές περιφέρειες για εκλογή δημοτικών συμβούλων, που ο αριθμός τους θα καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των ψηφοφόρων. Αντιδήμαρχοι θα εκλέγονται μόνο στα διαμερίσματα που προέρχονται από πρώην δήμους.

Τρίτο, το Επαρχιακό Συμβούλιο θα αποτελείται από πέντε μέλη. Ο Πρόεδρός του θα διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο και τα μέλη του θα εκλέγονται από τους δημότες κάθε Δήμου συνολικά, όπως και ο Δήμαρχος.

Δεν είμαι νομικός. Απλώς καταγράφω τις ελάχιστες αλλαγές, που όμως διασφαλίζουν τη μεταρρύθμιση της Τ.Α., τη βιωσιμότητα των δήμων, την εξοικονόμηση πόρων και την προσφορά καλύτερων υπηρεσιών στους δημότες. Αν χρειάζεται νομοτεχνική επεξεργασία των αλλαγών, υπάρχει αρμόδια υπηρεσία να την κάμει.

Ιδού οι βιώσιμοι Δήμοι, ιδού και η πραγματική μεταρρύθμιση. Οι άλλες τεχνοκρατικές πρόνοιες του νέου νόμου είναι πολύ καλές για να την πραγματοποιήσουν.