«Αποχαιρετισμός» του Γιάννη Ρίτσου: Θεατρικές παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη

Το εμβληματικό έργο του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, «Αποχαιρετισμός», σε σκηνοθεσία και ερμηνεία του ηθοποιού και σκηνοθέτη, Νεοκλή Νεοκλέους και υπό τις μελωδικές συνθέσεις του συνθέτη και τραγουδοποιού, Γιώργου Καλογήρου, παρουσιάστηκε σε σειρά παραστάσεων στη Θεσσαλονίκη στα πλαίσια μνήμης και τιμής της επετείου της 1ης Απριλίου.

Οι παραστάσεις του μονόπρακτου θεατρικού έργου διοργανώθηκαν από το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ), την Ένωση Κυπριών Βορείας Ελλάδας και την Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας ενώ στήριξαν οι Δήμοι Πυλαίας - Χορτιάτη και Καλαμαριάς.

O Γιάννης Ρίτσος έγραψε τον «Αποχαιρετισμό» δύο μόλις μέρες μετά τη συγκλονιστική θυσία και τον ηρωικό θάνατο του Γρηγόρη Αυξεντίου, ως φόρο τιμής στον ήρωα. Στο έργο, χωρίς εξάρσεις και μεγαλοστομίες, παρουσιάζεται ο γενναίος νέος στο κρησφύγετό του να αναλογίζεται τη ζωή του και σε έκσταση να σκέφτεται συνειδητά την απάρνηση της ζωής και την υπερνίκηση του θανάτου. Ο ήρωας, μόνος με την ιστορία, αποχαιρετά τον κόσμο, τη ζωή, τον τόπο του και προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον ερχόμενο βέβαιο θάνατο: «Η φωνή ενός παιδιού – δεν μπορεί – θ' ακουγόταν στα χωράφια ένα απόγευμα – κ' η ματιά μιας γυναίκας που ονειρεύεται χαμογελώντας – η ματιά της χαμένη στο βράδυ, θα σ' άγγιζε, η ματιά μιας γυναίκας που δε σ’ είδε και την είδες».

Αυτή η απλότητα, η ηρεμία και φυσικότητα, η αναφορά στο θάνατο, στη θυσία, στους αγώνες του ανθρώπου, μετατρέπουν τον απλό καθημερινό άνθρωπο σε ήρωα. Έτσι, μεγιστοποιείται η πράξη της θυσίας του, μεταβάλλεται σε υπεράνθρωπος, κατακτά παγκόσμια φήμη και αιώνια ακτινοβολία και η πράξη του αποκτά οικουμενική σημασία.

Συγκεκριμένα οι θεατρικές παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιήθηκαν τόσο για μαθητές όσο και για το ευρύτερο κοινό στους Δήμους Πυλαίας – Χορτιάτη, στο "Αμφιθέατρο Σταύρος Κουγιουμτζής" στο Δημαρχείο Πανοράματος και στο Δήμο Καλαμαριάς, στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς "Μελίνα Μερκούρη". Αντίστοιχα, τόσο ο Δήμαρχος Πυλαίας - Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης μαζί με την Αντιδημαρχο Πολιτισμού και Τουρισμού, Ανατολή Κωνσταντινίδου καθώς και η Δήμαρχος Καλαμαριάς, Χρύσα Αράπογλου και ο Αντιδήμαρχος Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Πολιτισμού, Αθανάσιος Γιαννακός, χαιρέτισαν τις παραστάσεις και έστειλαν τα δικά τους μηνύματα τιμώντας την μνήμη των ηρώων που θυσιάστηκαν για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη.

Η Πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Βορείου Ελλάδας, κα Βάσω Ιωσηφίδου σε χαιρετισμό της τόνισε ότι «οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν για να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη και πως το συγκεκριμένο έργο για τον Γρηγόρη Αυξεντίου, αποτελεί έμπνευση για όλους τους επί γης καταπιεσμένους λαούς που αναζητούν ελευθερία και δικαίωση».

Με τη σειρά της η κα Γεωργία Κούμα, Μέλος του ΔΣ του ΣΙΜΑΕ, δήλωσε «ατενίζοντας τις στρατιές των ηρώων που συγκροτούν και συγκρατούν, ως ισχυροί δεσμοί, την αλυσίδα της Ιστορίας μας ανά τους αιώνες, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τη διασφάλιση της συνέχειας του Κυπριακού Ελληνισμού σε μια ελεύθερη και επανενωμένη πατρίδα. Αυτή θα είναι και η δικαίωση της θυσίας των ηρώων του Απελευθερωτικού Αγώνα του 1955-’59, αλλά και όλων όσοι συμμετείχαν, επώνυμα ή ανώνυμα, στους αγώνες που διαχρονικά έδωσε ο λαός μας. 50 χρόνια τουρκικής κατοχής, 50 χρόνια μισής πατρίδας είναι πολλά, είναι πάρα πολλά!»

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι τις παραστάσεις χαιρέτισε και τίμησε με τη παρουσία του ο Γενικός Πρόξενος της Κύπρου στη Θεσσαλονίκη, κ. Κωνσταντίνος Πολυκάρπου, ο οποίος σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «ο απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ του 1955-1959 στην Κύπρο, διαμόρφωσε το πνεύμα αντίστασης και αξιών για τις νέες γενεές τις οποίες και οφείλουμε να συνεχίζουμε να τιμούμε στη μνήμη των ηρώων που θυσιάστηκαν για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη. Είναι γι αυτους τους λογους ετήσιος θεσμός να τιμάται η θυσία του Γρηγόρη Αυξεντίου σε πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης. Έχουμε ιερό καθήκον να μεταλαμπαδευσουμε αυτές τις αξίες στις επόμενες γενεές».

Επί σκηνής ήταν ο Νεοκλής Νεοκλέους (ερμηνεία – σκηνοθεσία), ο Γιώργος Καλογήρου (μουσική σύνθεση – λαούτο) και οι μουσικοί Στέλλα Αβραμίδου, φλάουτο και Στέλλα Τέμπρελη, τσέλο.