Το ευρωπαϊκό κεκτημένο πρέπει να αποτελεί περιεχόμενο της ΔΔΟ
Προσωπικά δεν πιστεύω ότι θα εξευρεθεί λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου της «ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Σ.Σ.». Η Τουρκία έδειξε και απέδειξε ότι τα θέλει όλα και δεν είναι διατεθειμένη να κάνει οποιαδήποτε υποχώρηση. Ούτε θα αποδεχθεί αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων ή κατάργηση των εγγυήσεων και του δικαιώματος επέμβασης. Στο θέμα της εσωτερικής διακυβέρνησης τα πήρε σχεδόν όλα όσα απαιτεί και τα κατοχύρωσε με τις συγκλίσεις και τις πρόνοιες του σχεδίου Ανάν.
Από την άλλη, πιστεύω ότι, αν κάποτε εξευρεθεί λύση, αυτή θα είναι μια μορφή ΔΔΟ με πολιτική ισότητα. Το πρόβλημα είναι το περιεχόμενο αυτής της ΔΔΟ και κατά πόσο θα αποτελεί βιώσιμη λύση ή θα είναι ένας καταστροφικός συμβιβασμός, που θα καταλήξει σε τουρκοποίηση της Κύπρου. Παρά την άσχημη αυτή προοπτική, η πλευρά μας επιμένει στην λύση ΔΔΟ, που είναι κατοχυρωμένη με ψήφισμα του Σ.Α. Δυστυχώς δεν μπορούμε να αρνηθούμε αυτήν τη μορφή της λύσης. Αν αρχίσουν διαπραγματεύσεις, το περιεχόμενο αυτής της λύσης πρέπει να φροντίσουμε, να επιδιώξουμε και να επιμείνουμε να είναι σύμφωνο με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και με τη διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Τουρκία επιδιώκει βασικά την κατάργηση της Κ.Δ., που τη θεωρεί εκλιπούσα. Η λύση των δύο κρατών θα είναι η επισημότερη διχοτομική λύση. Αλλά και οποιαδήποτε μορφή ΔΔΟ θα είναι και πάλι διχοτομική. Τη διχοτόμηση θα εκφράζουν τα δύο συνιστώντα κρατίδια. Γιατί, είναι φανερόν ότι, η τουρκοκυπριακή κοινότητα, δηλαδή η Τουρκία, θα ασκεί πλήρη έλεγχο και στην ουσία κυριαρχία επί του εδάφους του κρατιδίου, έστω κι αν δεν της αναγνωριστεί. Ποια δικαιώματα ή εξουσία θα έχει το ελληνοκυπριακό κρατίδιο στην επικράτεια του τουρκοκυπριακού κρατιδίου; Αυτά τα δύο κρατίδια θα είναι η έκφραση της διχοτόμησης και όχι της επανένωσης, όπως μας κοροϊδεύουν κάποιοι ηγέτες. Αν υπάρχει κάποια μορφή επανένωσης, αυτή θα είναι η επανένωση των δύο κρατιδίων σε ένα τουρκικό προτεκτοράτο.
Οποιαδήποτε μορφή ΔΔΟ με οποιοδήποτε περιεχόμενο θα αποτελεί νομιμοποίηση της διχοτόμησης. Δεν θα αποκαλείται φυσικά διχοτόμηση, αλλά με εκφράσεις εποικοδομητικής ασάφειας και βρετανικής υπουλίας θα παρουσιάζεται ως επανένωση.
Ένα σωστό περιεχόμενο της λύσης θα μπορεί να μετριάσει αυτή την πραγματική διχοτόμηση της Κύπρου. Η μόνη ενοποιός δύναμη, που μπορεί να αποδυναμώσει τη διχοτόμηση, είναι η εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια και η εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους κατοίκους. Αυτά σχετικά με την εσωτερική διευθέτηση και τη διακυβέρνηση της ΔΔΟ.
Αλλά το σοβαρότερο σημείο είναι η απαίτηση της Τουρκίας να έχει λόγο στα δύο κρατίδια. Αυτό θα το επιδιώξει με τη νόμιμη παραμονή των κατοχικών στρατευμάτων, με νομιμοποίηση, δηλαδή, της κατοχής. Θα το απαιτήσει για προστασία δήθεν των Τουρκοκυπρίων. Θα απαιτήσει επίσης τη συνέχιση των εγγυητικών και επεμβατικών της δικαιωμάτων.
Προσωπικά πιστεύω ότι, με αυτά τα δεδομένα, δεν υπάρχει περίπτωση να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Όμως, ας μην ξεχνάμε ότι η Κ.Δ. δέχεται και θα εντατικοποιηθούν οι πιέσεις από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και το ΝΑΤΟ, αλλά και από την ΕΕ να κάνουμε κάποιες υποχωρήσεις για να επαναφέρουμε την Τουρκία στις συνομιλίες για ΔΔΟ. Η Τουρκία δεν θα έχει πρόβλημα να κάνει δήθεν υποχωρήσεις και να αποδεχτεί επανέναρξη των συνομιλιών. Θα εξασφαλίσει τις πλάτες της και την υποστήριξη του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, και την ανοχή του ΟΗΕ και ης Ε.Ε. Για τούτο είναι απαραίτητο ο ΠτΔ και τα δύο μεγάλα κόμματα, που οι ψηφοφόροι τους αποτελούν το 50%-60% και πιέζουν τον ΠτΔ να κάνει τολμηρά βήματα, για να πεισθεί η Τουρκία και η διεθνής κοινότητα ότι θέλουμε λύση, να μας δηλώσουν σαφώς και καθαρά ποιες υποχωρήσεις συστήνουν να κάνει ο ΠτΔ.
Αποδέχονται να αποδεχτούμε κάποιου είδους κυριαρχική ισότητα των κρατιδίων, καμουφλαρισμένη μέσα σε εποικοδομητική ασάφεια, στην οποία έχει πατέντα η Βρετανία;
Αποδέχονται η λύση να περιλαμβάνει μόνιμες αποκλίσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο;
Αποδέχονται παραμονή μερικών χιλιάδων κατοχικού στρατού με νομιμοποίηση της παρουσίας του;
Αποδέχονται η Τουρκία να είναι εγγυήτρια δύναμη του τουρκοκυπριακού κρατιδίου;
Αποδέχονται διπλή κυριαρχία, διπλή υπηκοότητα των Κυπρίων και διεθνή υπόσταση των δύο κρατιδίων, ώστε να μπορούν να υπογράφουν διεθνείς συμφωνίες;
Είναι η ώρα τα κόμματα να δηλώσουν τις κρυφές τους θέσεις με σαφήνεια. Έτσι θα ξέρει και ο ΠτΔ ότι θα μπορεί να αντιμετωπίσει την αδιαλλαξία και τον επεκτατισμό της Τουρκίας. Με αγώνα για βιώσιμη λύση με μετεξέλιξη της ΚΔ ή με αποδοχή των τουρκικών όρων και κατάργηση της Κ.Δ.