Το ΟΧΙ εναντίον του βρετανικού «Σχεδίου Ανάν» - H συμβολή της Oμογένειας

Γράφτηκαν διάφορα άρθρα αυτές τις μέρες θυμίζοντας και τιμώντας το γενναίο ΟΧΙ μας στις 24 Απριλίου 2004, εναντίον του εκτρώματος του Σερ Ντέιβιντ Χάνει, λεγόμενου «Σχεδίου Ανάν».

Σήμερα θα προσθέσω στην ιστορική διαδρομή, καλύπτοντας (για όσους δεν γνωρίζουν) και τη συμβολή της oμογένειας στο Ηνωμένο Βασίλειο (της μικρής Κύπρου εκτός Κύπρου), που συνέβαλε δυναμικά για την επίτευξη του στόχου του ΟΧΙ. Και για την ιστορία εξηγώ πώς ξεκινήσαμε.

Μια Δευτέρα πρωί, μέσα Νοεμβρίου 2003 (λίγες μέρες μετά την παρουσίαση του «Σχεδίου Aνάν»), με πήρε τηλέφωνο ο Μιχάλης Έλληνας (διευθυντής της εφημερίδας ''Ελευθερία στο Λονδίνο'') και μου είπε τη σκέψη του για δράση και από την Ομογένεια εναντίον του «Σχεδίου Ανάν». Συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε αμέσως με μια ad hoc Επιτροπή και ανακοινώθηκε κάλεσμα στην Ομογένεια…

Σε σύσκεψη που ακολούθησε στο οίκημα της Ελληνικής Κυπριακής Αδελφότητας, στο βόρειο Λονδίνο (η ανταπόκριση της Ομογένειας ήταν άμεση και αθρόα), παρευρέθησαν 75 άτομα (μεταξύ των οποίων και ο συμπατριώτης μας Βασίλης Κωστή, ξάδελφος του μ. Δημήτρη Χριστόφια), όπου αποφασίστηκε η ίδρυση «Κίνησης Κυπρίων Πολιτών» και στο Λονδίνο.

Στόχος της Κίνησης ήταν η προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η αποτροπή διχοτομικής λύσης, την οποία προνοούσε το «Σχέδιο Ανάν». Στη σύσκεψη αποφασίστηκε σειρά άμεσων δραστηριοτήτων, ώστε να ενημερωθούν οι συμπατρώτες/τισσές μας για το πραγματικό περιεχόμενο του σχεδίου του Φόρεϊν Όφις/Σερ Ντέιβιντ Χάνει…

Αποφασίστηκε πανπαροικιακή ανοικτή συγκέντρωση στην αίθουσα εκδηλώσεων Penridge, τη Δευτέρα, 8 Μαρτίου 2004 και ώρα 7.30 μ.μ., με τίτλο «Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΝ», με ομιλητές τον μ. Βάσο Λυσσαρίδη (βουλευτή τότε και επίτιμο πρόεδρο του ΚΣ ΕΔΕΚ), τον Ανδρέα Αγγελίδη (βουλευτή τότε του ΔΗΚΟ) και τον Χρήστο Κληρίδη (βουλευτή τότε Νέων Οριζόντων - ΝΕΟ) (Η εκδήλωση υπήρξε μια από τις πιο μαζικές που έγιναν ποτέ στην παροικία).

Στο τέλος έγινε εκλογή Συντονιστικής Επιτροπής, αποτελούμενης από τα εξής 15 μέλη:

Συντονιστής, Μιχάλης Έλληνας, βοηθός συντονιστής, Λεωνίδας Λεωνίδου, γραμματέας, Χαράλαμπος Κουνούπιας, ταμίας, Σάββας Χρυσάνθου, βοηθός ταμίας, Ανδρέας Τριτέος, μέλη: Νίνος Κουμέττου, Γιώργος Μουxτάρης, Φανούλα Αργυρού, Aνδρέας Χαραλάμπους, Δημήτρης Δημητρίου, Χρίστος Παπαδόπουλος, Δημήτρης Ευσταθίου, Μαρία Καραθάνος, Άρης Ιωάννου, Πάρης Στυλιανίδης.

Μέλη της Συντονιστής Επιτροπής ανέλαβαν να πάνε στην Κύπρο και να συνεργαστούν με την «Επιτροπή Πολιτών» στην Κύπρο, όπως και έγινε.

Ταυτόχρονα ξεκίνησε και περισυλλογή χρημάτων, για τα έξοδα των δραστηριοτήτων της Συντονιστικής, που κάλυπταν διαφημίσεις σε έντυπα, διαλέξεις κ.ά. Μαζεύτηκαν τότε περίπου £30.000, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν, κυρίως, για την προώθηση του ΟΧΙ στην Κύπρο.

Όπως αποδείχθηκε, πέραν των συγκεντρώσεων - διαφωτιστικών διαλέξεων για το τι πράγματι σήμαινε για τον Ελληνισμό της Κύπρου το «Σχέδιο Ανάν», το μεγαλύτερο επίτευγμα της Συντονιστικής Επιτροπής Λονδίνου υπήρξε η τεράστια προσπάθεια μελών της [Σαββάκη Χρυσάνθου, Γεώργιου Μιχαήλ (Μισιελλή) και άλλων] που δραστηριοποιήθηκαν στο νησί, στο να γεμίσουν μέσα σε μια νύχτα την ελεύθερη Κύπρο με αυτοκόλλητες αφίσες του ΟΧΙ σε συνεργασία με την «Επιτροπή Πολιτών» της Κύπρου.

«Ρατσιστικά στοιχεία»

Στις 17 Μαρτίου 2004, η «Κίνηση Κυπρίων Πολιτών» εξέδωσε ανακοίνωση ενημερώνοντας ότι τρία μέλη της Συντονιστικής της είχαν συνάντηση μίας ώρας στο Φόρεϊν Όφις, με τους ανώτερους αξιωματούχους του Βρετανικού Υπ. Εξωτερικών (Φόρεϊν Όφις) , τον διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Dominic Chillcott, και τον Matthew Lewis, μέλος του Τμήματος Κυπριακών και Ελλαδικών Υποθέσεων. Την αντιπροσωπία αποτελούσαν οι Λεωνίδας Λεωνίδου, Χαράλαμπος Κουνούπιας και Βάσος Ιωάννου, οι οποίοι τόνισαν στους Βρετανούς, μεταξύ άλλων, ότι το «Σχέδιο Ανάν» ήταν ετεροβαρές ευνοώντας τους Τ/κυπρίους, παραβίαζε τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των Κυπρίων, δεν πρόσφερε λειτουργική ούτε οικονομικά βιώσιμη λύση, ήταν παράλογο να ζητείτο επανα-επικύρωση της Συνθήκης προσχώρησης της ΚΔ στην ΕΕ και επέκριναν τις δηλώσεις τού τότε Υπ. Εξωτερικών Jack Straw στο CNN Turk, καλώντας την βρετανική κυβέρνηση να σέβεται την υπογραφή της ως εγγυήτριας χώρας και άλλα…

Ο κ. Chilcott στις απαντήσεις του, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι δεν υπήρχε καμία περίπτωση επαναδιαπραγμάτευσης της Συνθήκης Προσχώρησης της ΚΔ και παραδέχθηκε ότι η λύση που προτείνετο με το Σχέδιο Ανάν περιείχε ρατσιστικά στοιχεία, με την έννοια ότι διαχώριζε τις δύο κοινότητες…, και δικαιολόγησε τις δηλώσεις Στρο, λέγοντας ότι αυτός… παρεξηγήθηκε!..

Mark Stevens: «Έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας»

Πέραν των ενεργειών της «Επιτροπής Πολιτών» Λονδίνου, με ξεχωριστές δραστηριότητές του πρέπει να αναφέρω ότι έδρασε και το «Λόμπυ για την Κύπρο» («Lobby for Cyprus») (το οποίο ήταν πολύ δραστήριο τα χρόνια εκείνα από την ίδρυσή του αρχές του 1990 με σύνθημα εναντίον της ρατσιστικής Δικοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας) εναντίον του «Σχεδίου Ανάν», σε συνεργασία με την «Κίνηση Πολιτών» στην Κύπρο. Μια από αυτές ήταν η διοργάνωση σεμιναρίου στο «Φιλοξένια», στη Λευκωσία, με διάφορους καλεσμένους ομιλητές, καθηγητές από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι εξήγησαν πόσο αναγκαία ήταν η απόρριψη του «Σχεδίου Ανάν». Το σύνθημα του «Λόμπυ για την Κύπρο» ήταν «ΟΧΙ ΑΠΑΡΤΧΑΪΝΤ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ» (“NO APARTHEID IN CYPRUS”) (Στο σεμινάριο συμμετείχε και η γράφουσα, η οποία απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό).

Ένας από τους ομιλητές από το Λονδίνο, ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Mark Stevens, δεν μάσησε τα λόγια του και κατηγόρησε τα Ηνωμένα Έθνη ότι με το «Σχέδιο Ανάν» παραβίαζαν τον ίδιο τον Χάρτη τους, στερώντας από τους Κυπρίους το δικαίωμα της επιστροφής στα σπίτια και περιουσίες τους. Σε μια σαρωτική επίθεση, ο Mark Stevens είπε ότι το δικαίωμα των ανθρώπων να επιστρέψουν στη χώρα όπου γεννήθηκαν ήταν θεμελιώδες θέμα που αναγνωρίζεται από το Διεθνές Δίκαιο από τον καιρό της Κοινωνίας των Εθνών. Και το οποίο είναι απόλυτο και δεν μπορεί κανένας να το πάρει πίσω, είναι εγγυημένο από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τη Σύμβαση της Γενεύης και άλλες διεθνείς συμβάσεις, τονίζοντας ότι το «Σχέδιο Ανάν» βασιζόταν στο εθνικό ξεκαθάρισμα, επομένως συνιστούσε έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας (βλέπε Cyprus Weekly, Feb 14-20, 2003 by Philippos Stylianou).

Παράλληλα το «Λόμπυ για την Κύπρο» εξέδωσε και ένα βιβλίο 50 σελίδων, γραμμένο από τους ακαδημαϊκούς Βαγγέλη Κουφουδάκη και Κλέαρχο Κυριακίδη, με τίτλο «Η θέση εναντίον του Σχεδίου Ανάν» (“The case against the Annan Plan”), εξηγώντας τι σήμαινε εκείνο το «σχέδιο». Το βιβλίο προλόγισε ο επίσης ακαδημαϊκός, κ. Βασίλης Κ. Φούσκας. Οφείλω να σημειώσω όμως και την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλαν τότε ο μ. Κ. Χριστοδούλου και το άλλο δραστήριο μέλος της οργάνωσης, Χρίστος Ευαγγέλου, για την αστραπιαία ετοιμασία του βιβλίου κατ' αρχάς σε ηλεκτρονική μορφή, αρχές Απριλίου 2004.

Ο Βαγγέλης Κουφουδάκης δήλωσε για το «Σχέδιο Ανάν»: «Είναι ειρωνικό ότι από την 1η Μαΐου 2004 οι Κύπριοι θα μπορούν να ταξιδέψουν, να δουλέψουν, να επενδύσουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ, εκτός από την ίδια τους την πατρίδα, καθώς άλλοι πολίτες των χωρών της ΕΕ θα απολαμβάνουν αυτά τα δικαιώματα στην Κύπρο. Αυτό το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα δεν μπορεί να πεταχτεί κάτω από το χαλί».

Ο Κλέαρχος Κυριακίδης «Πράγματι, η διεθνής κοινότητα θέλει να δημιουργήσει προηγούμενο, όπου μια μειονότητα μπορεί σταδιακά να πάρει ίσο στάτους, ίσα δικαιώματα και το δικό της ''συνιστών κράτος'' ως αποτέλεσμα μιας εισβολής που έγινε παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο;».

Και ο τότε Συντονιστής του Λόμπυ, μ. Κυριάκος Χριστοδούλου: «Έχοντας διαβάσει το τελευταίο Σχέδιο Ανάν, που δημοσιοποιήθηκε στις 31 Μαρτίου 2004, είμαι περισσότερο πεπεισμένος ότι οι Έλληνες Κύπριοι πρέπει να πουν ''ΟΧΙ'' στο προσεχές δημοψήφισμα. Το ''Λόμπυ για την Κύπρο'' εργάζεται εναντίον του σχεδίου και υπέρ των αρχών για δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και διεθνές δίκαιο».

Πρέπει επίσης να προσθέσω ότι η συνεισφορά του Κλέαρχου Α. Κυριακίδη στην εκστρατεία κατά του λεγόμενου «Σχεδίου Ανάν» περιελάμβανε και ομιλία του σε άλλο σεμινάριο του «Λόμπυ για την Κύπρο», που έλαβεν χώραν στην αίθουσα εκδηλώσεων του Καθεδρικού Ναού Τιμίου Σταυρού και Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Golders Green βορείου Λονδίνου, στις 18 Μαρτίου 2004, με κατάμεστη την αίθουσα. Τίτλος της διάλεξης «Νομιμοποιώντας τα παράνομα;» («Legitimising the illegitimate?»).

Η ομιλία βρίσκεται στις σελίδες 17-48 του βιβλίου που προανέφερα και μπορείτε να το διαβάσετε ελεύθερα, σύνδεσμος εδώ: https://web.archive.org/web/20040622204649/www.lobbyforcyprus.org/annanplan/Lobby-Annan-book-lo-res.pdf

Κλείνω με τα λόγια της αείμνηστης Κλαίρης Αγγελίδου, γιατί απορρίψαμε το ξεπούλημα της πατρίδας με το ΟΧΙ μας. Παραμονές του διπλού δημοψηφίσματος, που λανθασμένα επιβλήθηκε και έγινε δεκτό δυστυχώς (ήταν τουρκικό παλαιό αίτημα…), δημοσίευσε άρθρο της στη «Σημερινή» με «Σταράτα» λόγια, το οποίο ολοκλήρωσε με τα εξής:

«…Δεν είναι θέμα ελεημοσύνης, δεν είναι θέμα καλής θέλησης. Είναι θέμα ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ. Γι' αυτό λέμε στο Σχέδιο Ανάν ένα μεγάλο και αμετακίνητο ΟΧΙ».

Ναι, γι’ αυτό δουλέψαμε εντός και εκτός Κύπρου και το απορρίψαμε. Για λόγους ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ! Ακούς, Sir David Hannay;