Στρωμένη με τουρκικές νάρκες η Πενταμερής

Η σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου την περασμένη Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου 2025, από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη με σκοπό την ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, έφερε στο φως εκ νέου τον προβληματισμό για την επερχόμενη Πενταμερή.

Μάλιστα, υπό τον φόβο οι εξελίξεις από τη συνάντηση να μην έχουν την αναμενόμενη τροπή, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης φέρεται να αναζήτησε διόδους απεγκλωβισμού.



Με δεκανίκι τα κόμματα



Με τις προσδοκίες να μην είναι ιδιαίτερα υψηλές, αφενός από τη συνεχιζόμενη τουρκική αδιαλλαξία και αφετέρου από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών, που συνεχίζουν στο πλαίσιο της παγίως αποτυχημένης τακτικής εξευμενισμού να ζητούν από την κυπριακή πλευρά ΜΟΕ -ως ένδειξη καλής θελήσεως- και με ελάχιστο έως μηδενικό αντίκρισμα στο πλαίσιο επανέναρξης των συνομιλιών ήρθε η συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Προβληματισμένος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για την πολυμερή της Γενεύης, ζήτησε από τους πολιτικούς αρχηγούς να του δώσουν τρόπους για ν’ απεγκλωβιστεί και δη διαδικαστικούς, στην περίπτωση που η πολυμερής της Γενεύης δεν εξελιχθεί όπως θα ήταν δυνατό να εξελιχθεί.



Σε ναρκοπέδιο που… στρώσαμε μόνοι μας



Και αυτό συμβαίνει διότι η τουρκική πλευρά δεν πρόκειται, σύμφωνα με όσα έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενώπιόν του, ν’ αλλάξει τους στόχους της, που περιλαμβάνουν την ισότιμη κυριαρχία, τα δύο κράτη και την άρση του λεγόμενου εμπάργκο σε βάρος των Τ/κ. Παρότι ο ΠτΔ αντιλαμβάνεται ότι μπαίνει σε ναρκοπέδιο, υποστήριξε ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου ότι δεν μπορεί ν’ αρνηθεί την πρόσκληση του ΓΓ του ΟΗΕ, που ο ίδιος έστρωσε -προφανώς με λανθασμένο τρόπο- εφόσον η τουρκική πλευρά όχι μόνο διαλλακτικότερη δεν έγινε, αλλά κατά γενικήν ομολογίαν, σκλήρυνε τη στάση της.



Να γίνουμε και ευέλικτοι



Μάλιστα, όπως πληροφορούμαστε, ο ΓΓ του ΟΗΕ και οι εκπρόσωποί του ζήτησαν να είναι ευέλικτη η ε/κ πλευρά και να βοηθήσει τη διαδικασία στο θέμα των οδοφραγμάτων και των ΜΟΕ.

Μέσα -προφανώς- σε αυτό το πλαίσιο είχαν γίνει και η εισηγήσεις του Προέδρου για τα διάφορα σημεία, μεταξύ των οποίων, εκτός από τα οδοφράγματα, περιλαμβάνονται θέματα νεολαίας και θέματα της κοινωνίας των πολιτών. Ως προς τα οδοφράγματα ο ΠτΔ διευκρίνισε ότι δεν θα δεχτεί οποιαδήποτε συμφωνία εάν σε αυτή δεν περιλαμβάνεται η διάνοιξη των οδοφραγμάτων Πυροΐου και Κοκκίνων. Προτίθεται, δε,αναλόγως των εξελίξεων, να καλέσει τους αρχηγούς των κομμάτων να μεταβούν μαζί του στη Γενεύη.



Σκούρα τα πράγματα



Απόδειξη του γεγονότος ότι τα πράγματα είναι σκούρα αποτελούν και οι εισηγήσεις του Προέδρου επί διαδικαστικών ζητημάτων για ν’ αποφευχθεί το ναυάγιο. Όπως διπλωματικές πληροφορίες αναφέρουν, δύο από τις φόρμουλες που θα ήταν δυνατόν να υιοθετηθούν για να κρατηθεί ζωντανή η διαδικασία της Γενεύης είναι:

1) Να συνεχιστούν οι προσπάθειες για ΜΟΕ μετά τη Γενεύη εφόσον δεν εξευρεθεί πριν από αυτή συμφωνίαεπί των ΜΟΕ και συναφών επαναπροσεγγιστικώνπροτάσεων, που υποβλήθηκαν από τις δυο πλευρές.

2) Να δοθεί χρόνος για να μελετηθούν από τα εμπλεκόμενα στην Πενταμερή μέρη, οι απόψεις τους και,αφού γίνει διερεύνηση, να εξεταστεί το έδαφος για συνέχιση της διαδικασίας.



Το παράδειγμα Αναστασιάδη και η αντίθεση ΕΛΑΜ

Ο ΠτΔ ως προς το θέμα της διαδικασίας ευνοεί να υπάρξουν δύο ή τρία τραπέζια, όπου θα γίνουν χωριστές συζητήσεις επί διαφόρων θεμάτων. Μεταξύ αυτών, στο ένα θα συμμετέχουν και οι εγγυήτριες δυνάμεις. Τα θέματα όμως των εγγυητριών δυνάμεων είναι συνδεδεμένα με την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων. Σχετική ήταν και η τοποθέτηση του τέως Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη στο Εθνικό Συμβούλιο, ότι κατά το τελευταίο δείπνο στο Κραν Μοντανά, όταν ζήτησε από τον Τσαβούσογλου να διευκρινίσει εάν δέχεται 0 στρατεύματα, 0 εγγυήσεις, ο Τούρκος ΥΠΕΞ αρνήθηκε να δώσει θετική απάντηση, με τον ΓΓ του ΟΗΕ να διακόπτει τις συνομιλίες.



Το ΕΛΑΜ διαφώνησε κάθετα με τη διαδικασία αφού είναι αντίθετο με τη λύση της Ομοσπονδίας,επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του για ενιαίο κράτος. Η ΕΔΕΚ, παρά τις διαφωνίες της, είπε ότι θα μεταβεί, αν κληθεί, στη Γενεύη υποβάλλοντας γραπτώς τις απόψεις της. Τα υπόλοιπα κόμματα,πρωτοστατούντων των ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ, έδωσαν στήριξη στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη υπό την έννοια ότι υπάρχει πρόσκληση από τον ΓΓ του ΟΗΕ και, ως εκ τούτου, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν μπορεί ν’αρνηθεί.

Τονίζουν μάλιστα ότι η διαδικασία θα πρέπει να συνεχιστεί από εκεί που έμεινε στο Κραν Μοντανά. Από την πλευρά του ο ΠτΔ διευκρίνισε πως δεν πρόκειται να δεχθεί συζήτηση για δύο κράτη, ούτε για τα τρία Άλφα (απευθείας πτήσεις, απευθείας εμπόριο και απευθείας [διεθνείς] σχέσεις) που αξιώνει η τουρκική πλευρά.

Το ερώτημα που απασχολεί έχει ως εξής. Εφόσον δεν έχει ξεκαθαρίσει ποια είναι η κοινή βάση και αν αυτή δεν ξεκαθαρίσει από την αρχή της συζήτησης στη Γενεύη,πώς θα στηθούν τραπέζια ή θα συζητηθούν τα υπόλοιπα;