Έδωσε «σήμα» για μείωση επιτοκίων η ΕΚΤ

Σε μείωση των βασικών της επιτοκίων κατά 0,25% προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στην πρώτη συνεδρίαση του έτους. Το βασικό επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 2,75% σε μια προσπάθεια τόνωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία σημειώνει υποτονική ανάπτυξη. Πρόκειται για την πέμπτη συνολικά μείωση από τον Ιούνιο του 2024 (πέντε ισόποσες μειώσεις 0,25% και 1,25% στο σύνολο).

Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ, μέσω γραπτής του δήλωσης έστειλε «υπενθύμιση» προς τις κυπριακές τράπεζες όπως ανταποκριθούν άμεσα και προχωρήσουν στην ανάλογη μείωση, χωρίς καμία χρονική καθυστέρηση.

«Άλλωστε αυτό αποτέλεσε και μιαν από τις δεσμεύσεις των τραπεζών κατά τις πρόσφατες συναντήσεις», ανέφερε ο Υπουργός.

Προσθέτει ότι η μείωση των επιτοκίων αποτελεί μια θετική εξέλιξη για την ευρωπαϊκή οικονομία, ιδιαίτερα κατά τη συγκεκριμένη οικονομική συγκυρία, ενώ αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις και στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθωρισμός, εντός του 2024, κυμάνθηκε στο 1,8%.

Οι εκτιμήσεις για την πορεία των επιτοκίων

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι, εντός του 2025, η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε ακόμη τρεις μειώσεις, δηλαδή τέσσερεις στο σύνολο, νοουμένου ότι δεν θα υπάρξει αλλαγή στην πορεία του πληθωρισμού. Συνεπώς, το κύριο σενάριο είναι πως, εντός του 2025, το βασικό επιτόκιο του ευρώ θα διαμορφωθεί στο 2%.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Σημερινή», ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης υπέδειξε ότι, ενώ όλοι ανέμεναν διαδοχικές μειώσεις τους επόμενους μήνες, φαίνεται πως η ΕΚΤ προχωρεί σε δεύτερες σκέψεις για διαφοροποίηση του χρονοδιαγράμματος.

«Μια ένδειξη των προθέσεων της ΕΚΤ βρίσκεται στην ορολογία που χρησιμοποιεί για να χαρακτηρίσει το καθεστώς επιτοκίων. Ορολογία, δηλαδή, που δίνει την ευελιξία στην ΕΚΤ να διαφοροποιήσει το χρονοδιάγραμμα από μηνιαίες σε τριμηνιαίες μειώσεις. Η κατεύθυνση της πορείας είναι ξεκάθαρη, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η κ. Λαγκάρντ, αλλά το χρονοδιάγραμμα θα εξαρτηθεί από τα δεδομένα», υποστήριξε ο κ. Τελώνης.

Τι σημαίνει για τον Κύπριο δανειολήπτη

Θετικά μεταφράζεται για τον Κύπριο δανειολήπτη η απόφαση της ΕΚΤ για μείωση επιτοκίων, σύμφωνα με τον Γιάννη Τελώνη, με οφέλη τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, καθώς θα υπάρξουν περαιτέρω μειώσεις στα δανειστικά επιτόκια. Από την άλλη, σημείωσε ότι είναι και αρνητικό, όσον αφορά τα καταθετικά προϊόντα.

«Εκτιμώ ότι θα υπάρχει μια καθυστέρηση στην εφαρμογή των μειώσεων από τις κυπριακές τράπεζες. Επιπρόσθετα, με μία ενδεχόμενη διαφοροποίηση του χρονοδιαγράμματος μειώσεων, θα υπάρχει λιγότερη μείωση μέσα στο 2025, με μέρος να μεταφέρεται στο 2026», πρόσθεσε.

Πτώση του ευρώ και συνέπειες

Όπως ανέφερε ο κ. Τελώνης, ένα παράγωγο της πορείας των επιτοκίων είναι και η ισοτιμία δολαρίου προς ευρώ, που συσχετίζεται και με το ύψος των επιτοκίων σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη, με το ευρώ να βρίσκεται τους τελευταίους μήνες σε πτώση.

«Άνοιξε η επιτοκιακή ψαλίδα μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ διατήρησε τα επιτόκιά της στο 4% την περασμένη Τετάρτη, ενώ αυτό της ΕΚΤ βρίσκεται τώρα στο 2,75%, κάτι που καθιστά τις καταθέσεις σε δολάριο πιο ελκυστικές, με αποτέλεσμα την περαιτέρω ενδυνάμωση του δολαρίου», τόνισε.

Το γεγονός αυτό επιφέρει άμεσες επιπτώσεις, κυρίως στην τιμή του πετρελαίου, η οποία αυξάνεται όταν το δολάριο γίνεται ισχυρότερο.

«Επομένως, παράλληλα με τον προβληματισμό για τις επιπτώσεις πάνω στην οικονομική δραστηριότητα της Ε.Ε. από τους δασμούς με τους οποίους απειλεί ο Ντόναλντ Τραμπ, υπάρχει και η επίπτωση στον πληθωρισμό της Ευρωζώνης από ένα πιο ισχυροποιημένο δολάριο», τονίζει.

Για την Κύπρο, όπου το πετρέλαιο εξακολουθεί να έχει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας, η κατάσταση αυτή, όπως εξήγησε ο κ. Τελώνης, μπορεί να οδηγήσει σε μία επιπρόσθετη πληθωριστική πίεση απ’ ό,τι θα υφίσταται η υπόλοιπή Ευρωζώνη.

Τα επιτόκια ανά τράπεζα στην Κύπρο

Με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, από τον Ιούλιο του 2024, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) δημοσιεύει αναλυτικά στοιχεία επιτοκίων για κάθε τράπεζα.

Τα τελευταία στοιχεία αφορούν τον μήνα Νοέμβριο (2024). Όσον αφορά τα νέα στεγαστικά δάνεια, τα επιτόκια διαμορφώθηκαν ως εξής:

- Alpha Bank: - (3,34% τον Οκτώβρη)

- Ancoria Bank: 3,78%

- Astrobank: 4,85%

- Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου): 4,76%

- Ελληνική Τράπεζα: 4,02%

- Eurobank Cyprus: 4,54%

- Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως (CDB Bank): - (5,22% τον Σεπτέμβρη)

- Οργανισμός Χρηματοδοτήσεων Στέγης: 3,53%

- Τράπεζα Κύπρου: 5,2%

Στον «ΠΙΝΑΚΑ 1» καταγράφονται αναλυτικά τα επιτόκια στεγαστικών δανείων ανά τράπεζα από τον Ιούλιο του 2024 έως τον Νοέμβριο του 2024, όπως αυτά δημοσιεύθηκαν.

Η πορεία των επιτοκίων

Το ιστορικό των υψηλών επιτοκίων ξεκινά από τον Ιούνιο του 2022, όταν ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφτασε το 8,6%. Έκτοτε ακολούθησαν δέκα αυξήσεις από την ΕΚΤ με στόχο την επαναφορά του πληθωρισμού στο 2%. Τον Δεκέμβριο του 2024, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 2,4%, με την Πρόεδρο της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, να αναφέρει μετά τη συνεδρίαση της Πέμπτης (30/01) ότι «η πορεία του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλά επίπεδα, γεγονός που επιτρέπει τη μείωση των επιτοκίων».

Επανέλαβε ότι η ΕΚΤ δεν δεσμεύεται για τις επόμενες κινήσεις της, καθώς οι αποφάσεις θα λαμβάνονται σε κάθε συνεδρίαση με βάση τα νεότερα στοιχεία για τον πληθωρισμό και την πορεία της οικονομίας.

Στάσιμη η οικονομία της Ευρωζώνης

Η Κριστίν Λαγκάρντ πρόσθεσε ότι η οικονομία της Ευρωζώνης εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με αντίξοους παράγοντες.

«Η οικονομία παρέμεινε στάσιμη το 4ο τρίμηνο. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, αναμένεται να παραμείνει αδύναμη στο εγγύς μέλλον. Οι έρευνες δείχνουν ότι η μεταποίηση συνεχίζει να συρρικνώνεται, ενώ η δραστηριότητα των υπηρεσιών επεκτείνεται, η εμπιστοσύνη των καταναλωτών είναι εύθραυστη και τα νοικοκυριά δεν έχουν λάβει ακόμη επαρκή ενθάρρυνση από την αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων για να αυξήσουν σημαντικά τις δαπάνες τους», υπογράμμισε, η Κριστίν Λαγκάρντ.

Αναφερόμενη στους κινδύνους, η Πρόεδρος της ΕΚΤ έδειξε τα προβλήματα στο παγκόσμιο εμπόριο, τα οποία ενδεχομένως να περιορίσουν τις εξαγωγές.