Αναλύσεις

Πενταμερής με φόντο τουρκικές ασκήσεις και κανονιές (BINTEO)

Πώς οι Τούρκοι εμπεδώνουν τη διχοτόμηση και πώς ο ΟΗΕ ανοίγει Κερκόπορτες

Ενώ η αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στο Κυπριακό, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Γκουεγιάρ, τηρεί ίσες αποστάσεις, αλλά φλερτάρει με τις διχοτομικές θέσεις του κατοχικού ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, η Πενταμερής της Νέας Υόρκης, που θα πραγματοποιηθεί στις 16 και 17 Ιουλίου, τελεί υπό τη σκιά τουρκικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά, που είναι σχεδιασμένες να διεξαχθούν στην περιοχή μεταξύ Καρπασίας και Αμμοχώστου, σε δυο φάσεις. Η πρώτη φάση θα λάβει χώραν από τις 28 ώς τις 31 Ιουλίου και η δεύτερη από τις 18 ώς τις 22 Αυγούστου.

Μπαράζ ασκήσεων και ερευνών

Οι δράσεις αυτές δεν είναι μεμονωμένες, αλλά συναφείς με άλλες, όπως ήταν, λίαν προσφάτως, η άσκηση έρευνας και διάσωσης στ’ ανοικτά της Αμμοχώστου από τις κατοχικές δυνάμεις του ψευδοκράτους και του Αττίλα (25 Ιουνίου - Sehit Tegmen Goyneyl) και όπως ήταν οι έρευνες που διεξήχθησαν μεταξύ 8 και 12 Ιουνίου στις βόρειες θάλασσες της Κύπρου ώς την Αμμόχωστο με το σκάφος Ateniz Arastima. Σημειώνεται επί τούτων ότι, από τις 23 ώς τις 4 Ιουλίου, ήταν σε εξέλιξη η διεθνής άσκηση εναέριων δυνάμεων με την κωδική ονομασία «Anatolian Eagle 2025».

Τουρκικοί στόχοι

Τόσο η άσκηση με πραγματικά πύρα όσο και οι προηγούμενες παραβιάζουν την ΑΟΖ στα κατεχόμενα και τα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως έχουν καθοριστεί τον Απρίλιο του 2019 και έχουν κατατεθεί στον ΟΗΕ με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Οι παράνομες τουρκικές δραστηριότητες έχουν πολλαπλούς σκοπούς:

  1. Προβολή ισχύος και έλεγχο της περιοχής.
  2. Ανάδειξη του ψευδοκράτους ως «κράτους», αφού χρησιμοποιούνται ραντάρ και άλλες εγκαταστάσεις των κατοχικών δυνάμεων, που εμφανίζονται και ως δικές του. Η πολιτική αυτή είναι ενταγμένη στην αξίωση περί της λύσης των δύο κρατών, που προκαλεί το χάσμα, όπως ισχυρίζεται η κ. Ολγκίν, δημιουργώντας έτσι σκιές υπό την εξής έννοια: Εφόσον η άλλη πλευρά δεν θέλει την ομοσπονδία, εάν θα εξευρεθεί διευθέτηση θα πρέπει να προσεγγιστεί η φόρμουλα των δύο κρατών κάτω από έναν προχωρημένο πολιτειακό μανδύα συνομοσπονδίας.
  3. Η Αμμόχωστος και δη το λιμάνι της, το οποίο έχει αναβαθμιστεί για στρατιωτικούς σκοπούς, συνιστά το μακρύ χέρι της Άγκυρας και ορμητήριο στην περιοχή. Υπό αυτές τις συνθήκες, τόσο η Καρπασία όσο και η Αμμόχωστος είναι αναγκαία στρατηγικά σημεία, τα οποία η Τουρκία θα διατηρήσει εκ των πραγμάτων για την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων, στο πλαίσιο: Α) Της Γαλάζιας Πατρίδας. Β) Του καθορισμού ΑΟΖ με τη Συρία. Τόσο με την ίδια όσο και με το ψευδοκράτος. Ήδη, βρίσκονται επί του θέματος σε εξέλιξη μυστικές διαβουλεύσεις. Το γεγονός αυτό συνιστά άλλη μια απειλή και, αν υλοποιηθεί, θα πρόκειται για τετελεσμένο, που θα επηρεάζει τη διευθέτηση του Κυπριακού. Η Συρία δεν διαθέτει πλέον τακτικό συγκροτημένο στρατό και υποδομές. Πώς αντιδρούν επί τούτου, Τουρκία και Ισραήλ; Η Άγκυρα θα ήθελε να εγκαταστήσει εκεί μόνιμες τουρκικές Βάσεις. Το Ισραήλ, όμως, δεν θέλει ούτε τακτικό συριακό στρατό, ούτε την Τουρκία να έχει Βάσεις, διότι δεν επιθυμεί να υπάρχει απευθείας απειλή σε βάρος του. Η Άγκυρα, από την πλευρά της, θέλει τις ένοπλες δυνάμεις της Συρίας να είναι κάτω από τον δικό της έλεγχο, που σημαίνει τη μετατροπή της Συρίας σε προτεκτοράτο.
  4. Έλεγχος του διαύλου από το Σουέζ στην Αλεξανδρέττα, κατά τρόπον ενεργειακό, εμπορικό, ναυτικό και εναέριο. Αυτός ο έλεγχος σημαίνει εκείνον των υφιστάμενων και μελλοντικών απολήξεων αγωγών φυσικού αερίου είτε από το Τσεϊχάν είτε από τη Συρία. Ο αναφερθείς σχεδιασμός σχετίζεται με εκείνους προς το Αιγαίο και τη Λιβύη, για να ελέγχονται οι θαλάσσιες πύλες του Αιγαίου και της Βεγγάζης από την Τουρκία: Α) Αφενός προς τη Μαύρη Θάλασσα, όπου πλέον η Τουρκία - μετά την κατοχή της Κριμαίας και άλλων ουκρανικών περιοχών - την μοιράζεται με τη Ρωσία. Β) Αφετέρου προς το Γιβραλτάρ. Δεν είναι καθόλου τυχαίες οι Βάσεις που διαθέτει η Τουρκία στην Αλβανία και στη Λιβύη. Είναι δε πρόδηλον ότι, στην παρούσα φάση, δεν διαπιστώνεται απλώς μια στροφή του στρατηγού Χαφτάρ, καθώς και της Αιγύπτου προς την Τουρκία, αλλά και εμπλοκή της Άγκυρας σε έναν «proxy υβριδικό πόλεμο» με τη μεταφορά κυμάτων μεταναστών στην Κρήτη.

Από τη Λιβύη στη Συρία

Υπό αυτές τις συνθήκες, ποιος μπορεί να πιστέψει ότι υπάρχει καλή πρόθεση από πλευράς Τουρκίας για την επίλυση είτε του Κυπριακού είτε των ελλαδοτουρκικών διαφορών όταν χρησιμοποιεί: 1) Τη Λιβύη για να προκαλεί νέα μεταναστευτικά προβλήματα στην Ελλάδα. 2) Τη Συρία για να αυξήσει μέσω των μυστικών συνομιλιών για την ΑΟΖ τα προβλήματα της Κύπρου, που είναι συναφή με την κατοχή και τη δημιουργία νέων τετελεσμένων στη θάλασσα, τα οποία θα μεταφερθούν στο τραπέζι των συνομιλιών, εάν και όταν αυτές επαναρχίσουν. Και στις δυο περιπτώσεις, ο σκοπός είναι η αποδυνάμωση της γεωπολιτικής σημασίας της Κύπρου και η αύξηση της τουρκικής. Είναι ένα είδος γεωπολιτικής κλοπής.

Γεωπολιτική υπεροχή, Ολγκίν και οι νέες «πραγματικότητες»

Αυτή ακριβώς η τουρκική υπεροχή γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής ισχύος, καθώς και η εξευμενιστική πολιτική των Αθηνών και της Λευκωσίας, που αποτυπώνεται στα ήρεμα νερά του Αιγαίου και σε μια διαδικασία στο Κυπριακό χωρίς βάση λύσης, τροφοδοτεί την τουρκική αδιαλλαξία και επιθετικότητα, που εκδηλώνεται με την αντίληψη των δύο κρατών με ισότιμη κυριαρχία ως συνέχεια της προηγούμενης τουρκικής θέσης για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. Υπό αυτές τις συνθήκες έχουμε αριθμό στοιχείων, επί τη βάσει των οποίων μεταβαίνουν στην Πενταμερή της 16ης και 17ης Ιουλίου, η Κύπρος και η Ελλάδα. Το πρώτο, είναι η αύξηση της τουρκικής γεωπολιτικής ισχύος, καθώς και της στρατιωτικής, ως εργαλείων επίλυσης συγκρούσεων. Το δεύτερο είναι η αδιάλλακτη και διεκδικητική στάση και το τρίτο είναι ότι δεν υπάρχει κοινή βάση. Ή να το θέσουμε αλλιώς. Και οι δυο βάσεις, δηλαδή και η ομοσπονδία και τα δύο κράτη, είναι τουρκικής κατασκευής και προελεύσεως. Αυτός είναι ο εγκλωβισμός των Αθηνών και της Λευκωσίας. Επέτρεψαν στην Τουρκία να κατοχυρώσει την ομοσπονδία στο Κραν Μοντανά και τώρα τι λέει η Άγκυρα; Εφόσον δεν υποταχθήκατε, τότε θα υποταχθείτε σήμερα με χειρότερους όρους. Αυτή η αντίληψη, αλλά με πιο ήπια διπλωματική μορφή, έχει περάσει ως αποδοχή των «νέων πραγματικοτήτων» και στην κυρία Ολγκίν, η οποία διαπιστώνει χάσμα, όπως είπε, μεταξύ των μερών και ότι η άλλη πλευρά δεν δέχεται ούτε την ομοσπονδία ως βάση συνομιλιών ούτε τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ως έχουν σήμερα. Άρα, τονίζει: «Αυτή η πραγματικότητα πρέπει να ληφθεί υπόψη». Και τι ζητά ο Τατάρ; Διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δύο κράτη. Άρα πώς θα προχωρήσει, όπως σαφώς αφήνει να νοηθεί η διαδικασία, χωρίς τις αμοιβαίες υποχωρήσεις και τη νέα βάση συνομιλιών; Με άλλα λόγια, θα πρέπει να τετραγωνιστεί ο κύκλος, όπως είχε πει το 2008 ο τότε Επίτροπος της ΕΕ, Όλι Ρεν, και μετά το Κραν Μοντανά, ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

Η ουδετερότητα του ΟΗΕ και η συνείδηση

Η λεγόμενη ουδετερότητα του ΟΗΕ εξελίσσεται σε εργαλείο που συγκλίνει προς τις θέσεις του ισχυρού και εκείνου, ο οποίος διεκδικεί. Δηλαδή είναι προς όφελος της Τουρκίας. Διότι, άλλωστε, η κυπριακή Κυβέρνηση, όχι μόνο δεν διεκδικεί, αλλά παγιδεύεται από την Άγκυρα επειδή δεν έχει σχέδιο Β, και επιχειρεί να καθαγιάσει την τουρκική διχοτομική ομοσπονδία. Επειδή, μάλιστα, δεν υπάρχει κοινή βάση, οι διαδικασίες της πρώτης και δεύτερης Πενταμερούς επικεντρώνονται στα ΜΟΕ, που αφορούν στη διάνοιξη νέων οδοφραγμάτων και στην αποναρκοθέτηση. Ακόμη και αν τελικά τα βρουν οι δυο πλευρές στα ΜΟΕ, τι θα σημαίνει κάτι τέτοιο;

Πρώτο, ενίσχυση της χωριστής κρατικής οντότητας του ψευδοκράτους και της χωριστής κρατικής συνείδησης, διότι έτσι το εκλαμβάνει η άλλη πλευρά, εφόσον δεν υπάρχει κοινή βάση λύσης.

Δεύτερο, περαιτέρω ενίσχυση των δυνατοτήτων των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στην Κύπρο, εφόσον η αποναρκοθέτηση επιτρέπει στον επιτιθέμενο Αττίλα να απειλεί ή, εάν χρειαστεί, να προελάσει με σβηστές τις μηχανές των αρμάτων του. Η διαδικασία αυτή τροφοδοτεί την περαιτέρω αλλαγή των ισοζυγίων δυνάμεων προς όφελος του Αττίλα και περιορίζει τις πιθανότητες διαλλακτικότερης τουρκικής στάσης εφόσον μειώνει το κόστος στην Άγκυρα, διαβρώνει ακόμη περισσότερο την όποια αποτροπή και αυξάνει την σε βάρος μας τουρκική απειλή. Βάζει σφαίρες στο τουρκικό πιστόλι, που βρίσκεται ήδη στον κρόταφο του Προέδρου.

Τα πυρά και οι εκλογές

Πώς πάει λοιπόν ο Πρόεδρος στην Πενταμερή; Τι θα κάνει εκεί; Την προηγούμενη φορά, στην πρώτη Πενταμερή στη Βιέννη, πανηγύριζε μαζί με το λοιπό κομματικό κατεστημένο, που τον συνόδευσε. Τώρα, τον άφησαν μόνο, για να μπορούν, εάν πάει κάτι στραβά, κατά τη μικροπολιτική τους αντίληψη, ν’ αρχίσουν να τον πυροβολούν. Έρχονται άλλωστε και εκλογές…

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 28-31 ΙΟΥΛ 2025.jpg

Πρόκειται για τουρκική άσκηση με πραγματικά πυρά σε δύο φάσεις στο τέλος Ιουλίου και στα μέσα περί το τέλος Αυγούστου. Και αυτές οι ασκήσεις δεν είναι μεμονωμένες. Είναι συνέχεια προηγούμενων, καθώς και ερευνών που είχαμε δημοσιεύσει πριν από δύο εβδομάδες (δες δίπλα). Ποια θετική εξέλιξη μπορεί να έχει η Πενταμερής, όταν η Τουρκία απειλεί παντού; Και ποιος πιστεύει ότι με την επιθετική της πολιτική από τη μια και την εξευμενιστική της από την άλλη θα υπάρξει πρόοδος θετική ή θα επιστραφεί η Αμμόχωστος, που συνιστά ορμητήριο της Γαλάζιας Πατρίδας;

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ.jpg

Ο χάρτης αποτυπώνει την Τουρκία εκτός των τειχών και τον τρόπο με τον οποίο απλώνει τα πλοκάμια της παντού. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ενισχύουν συνεχώς τις δυνάμεις τους και διενεργούν ασκήσεις. Αυτό έπραξαν με την αναβάθμιση του Ακσάζ, για να ελέγξουν τις εισόδους του Αιγαίου στ’ ανατολικά και τις δυνάμεις καταδρομών στα σύνορα με τη Συρία πριν από την ανατροπή του Άσαντ.