Ένα ακόμη ιατρικό άλμα μπροστά

Για τα θετικά που προκύπτουν από τη σύγχρονη θεραπεία της περιτοναϊκής καρκινωμάτωσης μιλά στη «Σ» ο Επικεφαλής της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής Ήπατος, Χοληφόρων και Παγκρέατος, Δρ Αθανάσιος Πέτρου. Δίνει απαντήσεις στο ποιος είναι ο σκοπός και τι ακριβώς συνιστά η μέθοδος αυτής της μορφής χειρουργικής ογκολογίας, αλλά και το πώς γίνεται η Ενδοπεριτοναϊκή διεγχειρητική υπέρθερμη χημειοθεραπεία - HIPEC.
Δρ Πέτρου, με τον όρο Γενικευμένη Καρκινωμάτωση της κοιλίας τι εννοούμε;
Η γενικευμένη καρκινωμάτωση της κοιλιάς ή αλλιώς περιτοναϊκή καρκινωμάτωση αφορά τη γενικευμένη διασπορά της καρκινικής νόσου στην επιφάνεια του περιτοναίου και των οργάνων της κοιλίας. Προέλευση της, διάφορες μορφές πρωτοπαθούς νόσου του περιτοναίου είτε η μεταστατική νόσος προερχόμενη από ενδοκοιλιακά όργανα όπως οι ωοθήκες, το παχύ έντερο, η σκωληκοειδής απόφυση, το λεπτό έντερο, στομάχι, κ.λπ.
Ποια η σύγχρονη θεραπεία της περιτοναϊκής καρκινωμάτωσης; Υφίσταται η απαισιοδοξία του παρελθόντος;
Η διαφοροποίηση και τα αποτελέσματα την τελευταία δεκαετία έχουν αλλάξει σημαντικά μιας και από την παρηγορική θεραπεία και τα φτωχά αποτελέσματα περάσαμε στη σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση. Πλέον, με την επιστημονικά τεκμηριωμένη συνεργασία κλινικών ογκολόγων κι εξειδικευμένων χειρουργών, προχωρήσαμε στην επιθετική πολυπαραγοντική προσέγγιση, όπου η Συστηματική Χημειοθεραπεία σε συνδυασμό με το δίπτυχο της Χειρουργικής Κυτταρομείωσης και Υπερθερμίας ή αλλιώς HIPEC, έδωσαν ρεαλιστική ελπίδα στους ασθενείς και άλλαξαν σημαντικά την πρόγνωση και το προσδόκιμο επιβίωσης.
Ποιος είναι ο σκοπός και τι ακριβώς συνιστά η μέθοδος αυτής της μορφής χειρουργικής ογκολογίας;
Σκοπός της κυτταρομειωτικής χειρουργικής είναι η εξαίρεση του μακροσκοπικά ορατού καρκινικού φορτιού, δηλαδή αυτού που είναι αντιληπτός με γυμνό μάτι. Η αφαίρεση πρέπει να είναι η μέγιστη δυνατή και το τελικό αποτέλεσμα προκειμένου να είναι το επιθυμητό, εναπόκειται σε ένα σύνολο πραγμάτων. Ανεξάρτητοι αλλά αδιαμφισβήτητοι παράγοντες, όπως η εκπαίδευση στο αντικείμενο, η εξειδίκευση της χειρουργικής ομάδας και του νοσηλευτικού προσωπικού, ειδική αναισθησιολογική ομάδα, ο ειδικός ιατρο-τεχνολογικός εξοπλισμός και οι νοσοκομειακές υποδομές, είναι που εξασφαλίζουν τόσο το επιθυμητό ογκολογικό αποτέλεσμα, όσο και την απαραίτητη φροντίδα και περιεγχειρητική ασφάλεια. Με γνώμονα αυτές τις ποιοτικές προδιαγραφές, και αφού τις εξασφαλίσαμε προς όφελος των ασθενών μας, εντάξαμε και ξεκινήσαμε τη συγκεκριμένη μορφή θεραπείας στο πλαίσιο του UNIT of HPB & SURGICAL ONCOLOGY, στο AMERICAN MEDICAL CENTER.
Οπότε ο επαρκής χειρουργικός καθαρισμός αποτελεί την απαρχή της σωστής θεραπείας;
Εν μέρει ισχύει, ωστόσο ακόμη και με πολύ καλό χειρουργικό καθαρισμό, θα υπάρχει πάντοτε μικροσκοπική υπολειπόμενη νόσος, που δεν αναγνωρίζεται από το ανθρώπινο μάτι και παραμένει στην κοιλιακή χώρα. Σε αυτό το σημείο, ο ρόλος της ενδοπεριτοναϊκής διεγχειρητικής υπέρθερμης χημειοθεραπείας (HIPEC) είναι σημαντικότατος, καθώς πρακτικά η μέθοδος μπορεί να καταστρέψει την υπολειμματική μικροσκοπική νόσο, που αποτελεί τον απόλυτο μελλοντικό παράγοντα υποτροπής.
Πώς γίνεται η Ενδοπεριτοναϊκή διεγχειρητική υπέρθερμη χημειοθεραπεία - HIPEC;
Με μια μείζονα και χειρουργικά απαιτητική επέμβαση, αφαιρείται εξολοκλήρου το περιτόναιο που καλύπτει τα κοιλιακά τοιχώματα και το διάφραγμα και στη συνέχεια εκτέμνεται οποιαδήποτε εστία είναι μακροσκοπικά ορατή. Η συναφαίρεση του πρωτοπαθούς όγκου, ή σπλάχνων που έχουν επηρεαστεί, ή ακόμη και η καταστροφή με διαφορετικές τεχνολογίες άλλων μεταστατικών εστιών, είναι συχνά απαραίτητη. Η διαδικασία της κυτταρομειώσης και της εκτομής του περιτοναίου προκειμένου να είναι ογκολογικά αποτελεσματική, ασφαλής και αναίμακτη στο κέντρο μας πραγματοποιείται με χρήση J-Plsma και ειδικής διαθερμίας με ενέργεια ραδιοσυχνοτήτων που αποτελούν την κορωνίδα της μοντέρνας χειρουργικής τεχνολογίας.
Μετά το πέρας του προαναφερθέντος, καθαρά χειρουργικού μέρους, η χορήγηση των ενδεδειγμένων ανά περίσταση χημειοθεραπευτικών φαρμάκων γίνεται στοχευμένα στην κοιλιά του ασθενούς. Η διαδικασία πραγματοποιείται με την απαραίτητη αρωγή και συνεργασία ειδικού κλινικού ογκολόγου, ειδικού νοσηλευτή (perfusionist) και της ομάδας HIPEC. Κοινός μας σκοπός η άμεση καταστροφή των υπολειπόμενων καρκινικών κυττάρων και η βελτιστοποίηση της πρόγνωσης. Το δεύτερο αυτό μέρος της επέμβασης στηρίζεται αποκλειστικά στη χρήση ειδικής συσκευής HIPEC (στο κέντρο μας στηριζόμαστε σε ένα από τα πλέον διαδεδομένα συστήματα, ThermoChemTM HT, στο οποίο και έχει εκπαιδευτεί η ομάδα μας). Σε προκαθορισμένη από κλινικές μελέτες και πρωτόκολλά, σταθερά υψηλή θερμοκρασία και πίεση, τα οποία ελέγχονται από το λογισμικό της συσκευής HIPEC, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την κυτταροτοξικότητα της θερμότητας αλλά και την καλύτερη διάχυση και απορρόφηση του φαρμάκου από τους ιστούς.
Υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις για την εφαρμογή Κυτταρομειωτικής Χειρουργικής και HIPEC;
Στις πλέον σαφείς ενδείξεις περιλαμβάνονται παθήσεις όπως το ψευδομύξωμα και το μεσοθηλίωμα του περιτοναίου, ο μεταστατικός καρκίνος των ωοθηκών, του παχέος εντέρου, αλλά και επιλεγμένες περιπτώσεις όγκων όπου έχει γίνει διασπορά καρκινικών κυττάρων λόγω ρήξης του όγκου. Οι ασθενείς υποβάλλονται σε αυτήν τη θεραπεία πάντα κατόπιν ενδείξεων και μετά από απόφαση που λαμβάνεται στα πλαίσια ογκολογικού συμβουλίου, και φυσικά μετά από πλήρη ενημέρωση του ασθενούς.