Αναλύσεις

Moody’s: Συναγερμός για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα

Ο οίκος αξιολόγησης βλέπει τώρα δυσοίωνο το μέλλον των παγκόσμιων τραπεζών και προειδοποιεί για επιδείνωση - Προειδοποιεί την Κύπρο και για την αποτυχία του σχεδίου «Εστία»

Η υπηρεσία Moody’s Investors Service υποβάθμισε τις προοπτικές της για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Αιτία η επιβράδυνση της ανάπτυξης, τα χαμηλά επιτόκια και οι ασταθείς συνθήκες λειτουργίας.

Η εταιρεία αξιολόγησης άλλαξε τις προοπτικές της στον κλάδο σε αρνητικές από σταθερές, ανέφερε σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη.

«Οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ των Η.Π.Α. και της Κίνας έχουν λάβει πλέον χαρακτηριστικά μονιμότητας, με αρνητικές συνέπειες για τις τράπεζες στις χώρες αυτές καθώς και σε άλλες εξαγωγικές οικονομίες αλλά και για τις τράπεζες που χρηματοδοτούν το εμπόριο», ανέφερε η Moody’s.

Η Moody’s είπε ότι ο αυξανόμενος κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μαζί με την επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ασία και στις αναδυόμενες αγορές, «θα οδηγήσει σε επιδείνωση της ποιότητας των δανείων και υψηλότερο κόστος παροχής δανείων για τις τράπεζες». Ο πολιτικός κίνδυνος θα αποτελέσει επίσης σημαντική πηγή αβεβαιότητας, πρόσθεσε.

Η επιδείνωση των προοπτικών για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα έρχεται λίγο μετά την υποβάθμιση από τη Moody’s των προοπτικών των βρετανικών τραπεζών από σταθερές σε αρνητικές νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα.

Κρούει των κώδωνα για το «Εστία»

Την ίδια στιγμή στο εβδομαδιαίο του credit outlook, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, που προειδοποιεί για τις τράπεζες, αναφέρεται και στην περιορισμένη επιτυχία τού σχεδίου «Εστία».

Συγκεκριμένα, ο οίκος σημειώνει ότι στις 28 Νοεμβρίου ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου αποκάλυψε τις χαμηλότερες από τις αναμενόμενες αιτήσεις για το Εστία, που χρηματοδοτείται από την Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των ΜΕΔ.

Το σχέδιο αποσκοπεί στη μείωση των υπολοίπων και των επιτοκίων των δανείων και στην επέκταση της αποπληρωμής. Σύμφωνα με τον κ. Ηροδότου, μόλις 1.050 αιτήσεις είχαν ληφθεί από τους δανειολήπτες μέσα Νοεμβρίου για συνολικές υποθήκες ΜΕΔ €206 εκ. ή λιγότερο από το 10% των προηγούμενων εκτιμήσεων των συμμετεχόντων στην αγορά για επιλέξιμα δάνεια €2,7 δισ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, οι αιτήσεις για το Εστία θα παραμείνουν κάτω από το 20% των προηγούμενων εκτιμήσεων και το πρόγραμμα θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στη μείωση των ΜΕΔ, κάτι που είναι αρνητικό για τις τράπεζες. «Αρχικά αναμέναμε ότι το Εστία θα υποστηρίξει τις αναδιαρθρώσεις των δανείων και θα βοηθήσει στην επανέναρξη των πληρωμών με τουλάχιστον ένα επιπλέον δισ. στο τραπεζικό σύστημα», σημειώνει ο οίκος.

«Εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι μέχρι το τέλος του 2020 θα διατεθούν περισσότερα από €4 δισ. από τα σημερινά αποθέματα ΜΕΔ του κυπριακού τραπεζικού συστήματος ύψους €10 δισ., μέσω άμεσων πωλήσεων ή μέσω τιτλοποίησης προβληματικών δανείων, τα οποία θα μειώσουν τον δείκτη ΜΕΔ κάτω του 20% από 30% τον Ιούνιο του 2019», τονίζει ο οίκος.

«Ωστόσο», προστίθεται, «δεν περιμένουμε πλέον το Εστία να είναι ο πρωταρχικός παράγοντας που μειώνει τα ΜΕΔ πιο κοντά στο 10% το 2021 και έπειτα».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, περίπου το ήμισυ των επιλέξιμων ΜΕΔ του «Εστία» κατέχονται στο τραπεζικό σύστημα της χώρας, κυρίως από την Τράπεζα Κύπρου, την Ελληνική Τράπεζα και τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης.

Οι μη τραπεζικές οντότητες, κυρίως η ΚΕΔΙΠΕΣ, κατέχουν το υπόλοιπο.

Ο ΟΧΣ είναι η πιο πληγείσα τράπεζα, επειδή κατέχει περίπου €200 εκ. δυνητικά επιλέξιμων ΜΕΔ του «Εστία», που περιλαμβάνουν περίπου το ένα τρίτο των συνολικών δανείων του.

Παρόλο που η Τράπεζα Κύπρου κατέχει €830 εκ. δυνητικά επιλέξιμων ΜΕΔ, αυτά αντιπροσωπεύουν το 6% των ακαθάριστων δανείων της. Η τράπεζα έχει λάβει αιτήσεις για περίπου €120 εκ. δυνητικά επιλέξιμων ΜΕΔ ή 14% των αρχικών εκτιμήσεών της.

Η Ελληνική Τράπεζα, η οποία κατέχει €290 εκ. δυνητικά επιλέξιμων ΜΕΔ ή 4% των ακαθάριστων δανείων της, έλαβε μόνο 100 αιτήσεις, περίπου 8% των δανειοληπτών που προσδιορίστηκαν ως δυνητικά επιλέξιμοι.

Η ΚΕΔΙΠΕΣ πιθανόν να έχει λάβει το χαμηλότερο ποσοστό των αιτήσεων σε σύγκριση με τις δύο τράπεζες που ανακοίνωσαν τις αιτήσεις που έλαβαν.

Ο ρυθμός των αιτήσεων του «Εστία» επιταχύνεται καθώς λήγει η προθεσμία τέλος του έτους, αλλά αναμένονται αιτήσεις κάτω των €500 εκ., ή λιγότερο από 20% των αρχικών εκτιμήσεων.

«Παρόλο που οι ακριβείς λόγοι για τις περιορισμένες αιτήσεις δεν έχουν εντοπιστεί από τις τράπεζες, πολλοί δανειολήπτες που είναι επιλέξιμοι για το ’’Εστία’’ είναι πιθανό να μην είναι πρόθυμοι επειδή θεωρούν τα δάνεια ως μη βιώσιμα, ακόμη και από τις μειωμένες επιβαρύνσεις πληρωμών του Εστία», υποστηρίζουν οι Moody’s.

Άλλοι δανειολήπτες δεν θέλουν να αποκαλύψουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το σημερινό εισόδημα και πλούτο τους, συμπεριλαμβανομένων πολλών δανειοληπτών που μπορεί να έχουν τους πόρους αλλά δεν επιθυμούν να πληρώσουν με την ελπίδα καλύτερων όρων αποπληρωμής του δανείου. Άλλοι λόγοι περιλαμβάνουν την ανεπαρκή χρηματοοικονομική ικανότητα, την έλλειψη κατανόησης των οφελών του Εστία ή την αδυναμία να ολοκληρωθεί η επίπονη και γραφειοκρατική διαδικασία εφαρμογής παρά την τραπεζική στήριξη.

Ο οίκος υποστηρίζει ότι για τους δυνητικά επιλέξιμους δανειολήπτες που δεν ενταχθούν στο «Εστία», οι τράπεζες θα διερευνήσουν το ενδεχόμενο εκποιήσεων των κύριων κατοικιών τους. Ωστόσο, υπογραμμίζει, αυτό παραμένει ένα δύσκολο ζήτημα στην Κύπρο και είναι κοινωνικά και πολιτικά ευαίσθητο.

Το «Εστία» θα βοηθήσει να εντοπιστούν οι πελάτες που δεν μπορούν να εξοφλήσουν ακόμη και μετά την αναδιάρθρωση, για τους οποίους οι τράπεζες μπορούν να επιδιώξουν εναλλακτικές λύσεις αναδιάρθρωσης.