Τροποποιήσεις στον περί φορολογίας του εισοδήματος νόμο
Οι αλλαγές που επήλθαν στη νομοθεσία έχουν στόχο τη θέσπιση κανόνων κατά πρακτικών φοροαποφυγής
Με ισχύ από 1 Ιανουαρίου 2019, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε στις 5 Απριλίου 2019 τον περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποιητικός Αρ. 3) Νόμο του 2019, που αφορά την υιοθέτηση της Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη θέσπιση αντι-καταχρηστικών κανόνων κατά πρακτικών φοροαποφυγής, που έχουν άμεσα επίπτωση στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Οι κυριότερες πρόνοιες των κανόνων που ψηφίστηκαν είναι:
- Κανόνας περιορισμού των τόκων
Σκοπός του εν λόγω κανόνα είναι η αποτροπή των ρυθμίσεων τεχνητού χρέους. Οι ρυθμίσεις αυτές αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση των φόρων λόγω πληρωμών τόκων σε συνδεδεμένες εταιρείες που έχουν τη φορολογική τους κατοικία σε δικαιοδοσίες με χαμηλότερους συντελεστές φορολογίας.
Συγκεκριμένα, ο κανόνας προνοεί ότι δεν εκπίπτεται για σκοπούς φορολογίας το «υπερβαίνον κόστος δανεισμού» (ΥΚΔ) το οποίο υπερβαίνει το 30% του φορολογητέου εισοδήματος προ τόκων, φόρων, αφαιρέσεων και προσθέσεων αναφορικά με στοιχεία πάγιου ενεργητικού. Το κόστος δανεισμού περιλαμβάνει τόκους κάθε μορφής χρέους, άλλες δαπάνες οικονομικά ισοδύναμες με τόκους και έξοδα που προκύπτουν από άντληση χρηματοδότησης.
Το ΥΚΔ ισούται με το εκπιπτόμενο κόστος δανεισμού μείον τα φορολογικά έσοδα από τόκους και άλλα οικονομικώς ισοδύναμα φορολογητέα έσοδα. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση όπου τα φορολογητέα έσοδα από τόκους και άλλα οικονομικώς ισοδύναμα φορολογητέα έσοδα είναι ίσα ή υπερβαίνουν το εκπιπτόμενο κόστος δανεισμού, τότε κανένας περιορισμός δεν προκύπτει.
Σημειώνεται ότι:
(α) Δεν αποτελεί «κόστος δανεισμού» η Λογιζόμενη Έκπτωση Τόκου που παραχωρείται πάνω σε νέα κεφάλαια.
(β) Δεν αποτελεί «υπερβαίνον κόστος δανεισμού» οτιδήποτε δεν εκπίπτει με βάση τον περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμο, καθώς επίσης και τόκοι εισπρακτέοι ή άλλα οικονομικώς ισοδύναμα έσοδα που απαλλάσσονται της φορολογίας.
Το ΥΚΔ εκπίπτει μέχρι του ποσού των τριών εκατομμυρίων ευρώ (€3.000.000) ανά φορολογικό έτος, ανά εταιρεία ή κυπριακό όμιλο, ανάλογα με την περίπτωση.
Ο κανόνας δεν εφαρμόζεται σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, σε αυτοτελείς οντότητες που δεν αποτελούν μέρος ενός ενοποιημένου ομίλου για λογιστικούς σκοπούς και δεν διαθέτουν συνδεδεμένες εταιρείες ή μόνιμη εγκατάσταση, σε ΥΚΔ που προκύπτει σχετικά με δάνεια που είχαν συναφθεί πριν από τις 17 Ιουλίου 2016 και σε ΥΚΔ που προκύπτει σχετικά με δάνεια που χρησιμοποιήθηκαν για τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων μακροπρόθεσμων δημόσιων έργων υποδομής.
Το ΥΚΔ που δεν εκπίπτει κατά τη διάρκεια του έτους, λόγω του περιορισμού της έκπτωσης στο 30%, μπορεί να μεταφερθεί και να χρησιμοποιηθεί στα επόμενα 5 χρόνια.
Ο κανόνας αυτός αναμένεται ότι θα επηρεάσει συγκροτήματα εταιρειών με υψηλά ποσά δανεισμού, αλλά το ελάχιστο ποσό της έκπτωσης μέχρι ποσού τριών εκατομμυρίων παρέχει μία σχετική ασφάλεια για πάρα πολλά συγκροτήματα εταιρειών.
- Γενικός κανόνας απαγόρευσης των καταχρήσεων
Σκοπός του εν λόγω κανόνα είναι να αντιμετωπίσει τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό όταν δεν εφαρμόζονται άλλοι ειδικοί κανόνες.
Με βάση τον κανόνα δεν λαμβάνεται υπόψη ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων που έχουν γίνει με κύριο σκοπό την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος που ματαιώνει το αντικείμενο ή τον σκοπό των εφαρμοστέων φορολογικών διατάξεων και οι οποίες δεν είναι γνήσιες, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία και περιστάσεις.
Ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων θεωρούνται μη γνήσιες στο βαθμό που δεν τίθενται σε εφαρμογή για βασικούς εμπορικούς λόγους που απηχούν την οικονομική πραγματικότητα.
- Κανόνες για ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (EAE)
Σκοπός της εν λόγω πρόνοιας είναι η αποτροπή της μετατόπισης κερδών σε χώρες με χαμηλή ή μηδενική φορολογία.
Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία θεωρείται μια αλλοδαπή εταιρεία ή μόνιμη εγκατάσταση (ΜΕ) της οποίας τα κέρδη δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται στην Κύπρο, όταν πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
(α) Η κυπριακή εταιρεία, είτε μόνη της ή από κοινού με συνδεδεμένες εταιρείες της, έχει άμεση ή έμμεση συμμετοχή πάνω από 50% στα δικαιώματα ψήφου, κεφαλαίου ή κερδών της αλλοδαπής εταιρείας, και
β) Ο πραγματικός εταιρικός φόρος που καταβάλλεται πάνω στα κέρδη της αλλοδαπής εταιρείας ή της ΜΕ είναι χαμηλότερος του 50% του φόρου που θα επιβαλλόταν, αν τα κέρδη αυτά φορολογούνταν στην Κύπρο.
Ο κανόνας αυτός δεν εφαρμόζεται αν:
(α) τα λογιστικά κέρδη της EAE δεν υπερβαίνουν τις €750.000 και τα εισοδήματα από μη εμπορικές δραστηριότητες δεν υπερβαίνουν τις €75.000 ή
(β) τα λογιστικά κέρδη δεν υπερβαίνουν το 10% των λειτουργικών δαπανών του έτους.
Ο εν λόγω κανόνας προνοεί ότι τα μη διανεμηθέντα κέρδη μιας οικονομικής οντότητας που θεωρείται ΕΑΕ, που προκύπτουν από μη γνήσιες ρυθμίσεις που έχουν γίνει με ουσιαστικό σκοπό την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος, προστίθενται στο φορολογητέο εισόδημα της εταιρείας κατοίκου της Δημοκρατίας.
Ως μη διανεμηθέν εισόδημα θεωρείται το μετά του φόρου λογιστικό κέρδος της ΕΑΕ όπως αυτό καθορίζεται στις οικονομικές της καταστάσεις, οι οποίες ετοιμάζονται με βάση τις αποδεκτές από τον Έφορο λογιστικές αρχές, και το οποίο δεν διανεμήθηκε στην Εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους στο οποίο τα εν λόγω κέρδη περιλαμβάνονται, καθώς και κατά τους επόμενους επτά (7) μήνες από τέλος της φορολογικής περιόδου.
Ο κανόνας αυτός εφαρμόζεται κατ’ αναλογίαν και στην περίπτωση που η ΕΑΕ πραγματοποιεί ζημιά αντί κέρδος.
Το κέρδος ή ζημιά που προστίθενται στο φορολογητέο εισόδημα της κυπριακής εταιρείας υπολογίζονται με βάση το ποσοστό των κερδών που δικαιούται να εισπράττει από την ΕΑΕ.
Ο κανόνας αυτός δεν αναμένεται να έχει επιπτώσεις σε συγκροτήματα εταιρειών με θυγατρικές οι οποίες ασκούν εμπορικές δραστηριότητες και οι οποίες στελεχώνονται με επαρκή και κατάλληλο προσωπικό.
Τέλος, σημειώνεται ότι οι πρόνοιες της Οδηγίας της ΕΕ αναφορικά με τη φορολόγηση κατά την Έξοδο και τον Κανόνα για ασυμφωνίες στη μεταχείριση υβριδικών μέσων, αναμένεται να ψηφιστούν τα επόμενα έτη.
*Senior Associate, KPMG Limited
