Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση εκκρεμεί και αφήνει παρενοχλήσεις στο σκοτάδι

Τα όσα διαδραματίστηκαν, διαδραματίζονται και θα συνεχίσουν να διαδραματίζονται στον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και σε άλλους τομείς είναι αποτελέσματα της ανεπαρκής εκπαίδευσης και παιδείας γύρω από το θέμα. Φάκελος σεξουαλική διαπαιδαγώγηση λοιπόν, ένα θέμα το οποίο συζητείται εδώ και αρκετά χρόνια για να συμπεριληφθεί ως μάθημα στα σχολεία αλλά παραμένει στον αέρα.

Το γεγονός ότι μαθητές και μαθήτριες δεν μπορούν να διαχειριστούν τη σεξουαλική τους ζωή με αποτέλεσμα να βρίσκονται μπροστά σε ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες άλλα και να μην έχουν τις απαραίτητες γνώσεις γύρω από το σεξ, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αλλά και σεξουαλική συμπεριφορά, δεν τους καθιστά ικανούς ούτε κατά την εφηβεία ούτε μετέπειτα να διαχειριστούν τη σεξουαλική παρενόχληση και να καταλάβουν πότε αυτή συμβαίνει.

Οι μαθητές και μαθήτριες, οι νέοι και οι νέες ανέχονται -δυστυχώς- ανάρμοστες συμπεριφορές είτε από συνομήλικους τους είτε από μεγαλύτερους γιατί έχουν την εντύπωση πως το έχουν προκαλέσει οι ίδιοι, ιδιαίτερα τα κορίτσια όταν δεχτούν κάποιου είδους παρενόχλησης τότε αμέσως νιώθουν πως ίσως φταίει η κοντή φούστα, το περπάτημα, το στυλ ή ίσως να είπαν κάτι που να το προκάλεσε. Δυστυχώς αυτό συμβαίνει γιατί οι έφηβοι και προ-έφηβοι μας δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις γύρω από όλες τις διαστάσεις της σεξουαλικής παρενόχλησης αλλά και η μειωμένη γνώση της κοινωνίας η οποία σε τέτοιες περιπτώσεις λιθοβολεί τον αποδιοπομπαίο τράγο.

Ανακάλυψη σεξουαλικής παρενόχλησης μέσω…παραμυθιού

Ωστόσο, αν πάμε λίγο πίσω κάπου στον Αύγουστο του 2021 με αφορμή το δημοσίευμα που αφορά την αποκάλυψη στην οποία ένα παιδί είχε προβεί, έπειτα από βίωμα σεξουαλικής κακοποίησης, μέσω του παραμυθιού «Η Κίκο και το Χέρι», αποδεικνύεται για ακόμα μία φορά ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και η μη τυπική εκπαίδευση των παιδιών με εργαλεία όπως το παραμύθι για τις μικρότερες ηλικίες, έχουν καθοριστική σημασία στη προστασία των παιδιών.

Οι ενήλικες, οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και άλλοι επαγγελματίες που έχουν επαφή με παιδιά μπορούν να βοηθήσουν να ενισχύσουμε τις γνώσεις των παιδιών, να τα ενημερώσουμε για την ανάγκη της ιδιωτικότητας, των ορίων και τη σημασία του «ΟΧΙ» σε κάτι που τα κάνει να νιώθουν άβολα. Έχουμε ευθύνη στην ενδυνάμωση τους και πλέον αυτή μπορεί να γίνει με ποικίλους τρόπους αφού συνέχεια δημιουργούνται νέα εργαλεία που μπορούν να λειτουργήσουν εναλλακτικά μίας συζήτησης που κατά κύριο λόγο οι ενήλικες δυσκολεύονται να έχουν με τα παιδιά.

Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία…πρόκειται να ξεκινήσει

Πριν από ένα μήνα ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού είχε προβεί σε δηλώσεις αναφερόμενος ότι ετοιμάζεται ύλη σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης για τη νέα σχολική χρονιά, πράγμα το οποίο εν τέλη δεν συμπεριλαμβάνεται σήμερα στη διδακτέα ύλη. Ωστόσο, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της πληροφόρησης και της πρόληψης απέναντι σε φαινόμενα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ο Διευθυντής Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δρ Μάριος Στυλιανίδης είχε ήδη αποστείλει εγκύκλιο στα δημοτικά, νηπιαγωγεία και ειδικά σχολεία με συγκεκριμένες οδηγίες, ενώ την ίδια ώρα, ειδικοί τονίζουν τη σημαντικότητα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, η οποία αποτελεί κατοχυρωμένο δικαίωμα του παιδιού που διασφαλίζεται μέσα από διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις. Στην αρχική εγκύκλιο, η ύλη θα επικεντρώνεται σε θέματα σχετικής διαπαιδαγώγησης και προστασίας από τη σεξουαλική κακοποίηση, ιδιαίτερα των παιδιών προδημοτικής ηλικίας και Α΄ τάξης Δημοτικού, ενώ οι εκπαιδευτικοί θα τύχουν σχετικής επιμόρφωσης με στόχο την ενδυνάμωση και στήριξη τους στην εφαρμογή του συγκεκριμένου υλικού.

Σε ποια ηλικία πρέπει να ξεκινά η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση;

Η σεξουαλική αγωγή, η μάθηση δηλαδή που αφορά στις γνωστικές, συναισθηματικές, κοινωνικές και σωματικές πτυχές της σεξουαλικότητας του κάθε ανθρώπου, πρέπει να ξεκινά νωρίς και συγκεκριμένα κατά τη παιδική ηλικία. Η σεξουαλική αγωγή είναι πάρα πολύ σημαντική για τα παιδιά ώστε να υποστηριχθούν και να προστατευθούν γύρω από τη σεξουαλική τους ανάπτυξη, όπως και από τυχόν περιστατικά κακοποίησης τους. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πρέπει να ξεκινά απ’ όταν το παιδί αρχίζει να καταλαβαίνει τον εαυτό του, δηλαδή γύρω στην ηλικία των 2,5 - 3 ετών για παιδιά που είναι πιο ανεπτυγμένα, και γύρω στα 3 - 3,5 για κάποια άλλα που έχουν μια αργή ωρίμανση, ενώ η εκπαίδευση πρέπει να συνεχίζεται τόσο κατά την εφηβεία όσο και στην ενήλικη ζωή. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση βοηθά τα παιδιά να έχουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής, να διατηρήσουν ασφάλεια κατά τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και να αναλάβουν την ευθύνη για τη δική τους σεξουαλική υγεία και ευημερία.

Ορθή εκμάθηση σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης

Ο ορθός τρόπος διδασκαλίας της σεξουαλικής αγωγής είναι ένα λεπτό ζήτημα αφού το κάθε παιδί δέχεται με τον δικό του τρόπο τις πληροφορίες. Ωστόσο, ένα μικρό παιδί θα πρέπει να λαμβάνει λιγότερες πληροφορίες ενώ όσο μεγαλώνει να του δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες. Ωστόσο, ο τρόπος εκπαίδευσης μπορεί να διαφοροποιηθεί ανάλογα με το επίπεδο των γνώσεων και της κοινωνικο-συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού.

Για τα μικρά παιδιά το ιδανικό είναι να τα διαπαιδαγωγούμε μέσω παραμυθιών, ιστοριών ή ακόμα και ειδικά εκπαιδευτικά βίντεο ειδικά για την ηλικία τους. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν σταματά εδώ, αφού μεγαλώνοντας τα παιδιά και αφού έχουν ανακαλύψει το σώμα τους και βρίσκονται στη προ-εφηβεία τότε μπορούμε να τους ενημερώσουμε λεπτομερώς γύρω από τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Τα παιδιά σε όλες τις ηλικίες θα πρέπει να γνωρίζουν πότε παρενοχλούνται άλλα και πως να το σταματούν ή να μην το αφήνουν να συμβεί.

Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση φυσικά δεν αφορά μόνο τους εκπαιδευτικούς αλλά και τους γονείς. Ειδικότερα τους γονείς που πρέπει να προστατεύουν τα παιδιά τους, να μην τα αναγκάζουν να έχουν οικειότητα με οποίον τα ίδια δεν θέλουν, να αντιληφθούν οι γονείς ότι δεν πρέπει να αναφέρουν ξένους «Θείος» ή «Θεία» ώστε τα παιδιά να αντιλαμβάνονται ποιοι είναι οικογένεια και ποιοι όχι ώστε αν τα προσεγγίσει κάποιος ξένος να ξέρουν να το διαχειριστούν και φυσικά να τα κάνουν να νιώθουν άνετα που πολύ μικρή ηλικία και να αναφέρουν ότι τυχόν τα κάνει να νιώθουν άβολα. Φυσικά όχι μόνο εντός σχολείων ή εξωσχολικά μπορεί ένα παιδί να υποστεί σεξουαλική παρενόχληση αλλά και εντός σπιτιού. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέλη της οικογένειας έχουν παρενοχλήσει παιδιά όλων των ηλικιών. Ωστόσο αυτό θα πρέπει να διδάσκεται και στα σχολεία και να νιώσουν άνετα τα παιδιά να μοιραστούν μια κακή εμπειρία με τον υπεύθυνο καθηγητή τους ή ακόμα και τον σχολικό ψυχολόγο.

Πρόταση νόμου περί Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης στη….κατάψυξη!

Μια πρόταση νόμου η οποία είχε κατατεθεί από το 2019 από τον σημερινό πρόεδρο του Κινήματος Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών, κ. Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, περί της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης και της Διαδικασίας Διακοπής Ανεπιθύμητης Κύησης, έχει κατατεθεί και μέχρι σήμερα εκκρεμεί. Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η θέσπιση νομοθεσίας με την οποία διασφαλίζεται η παροχή σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στο κοινό και στα παιδιά. Παράλληλα, προτείνεται η δημιουργία συμβουλευτικών κέντρων και ρυθμίζοντα θέματα που αφορούν στη στήριξη της εγκύου που επιθυμεί να προχωρήσει με διακοπή της κύησης, αφού πρώτα έχει ενημερωθεί σωστά και δεν της επιβάλει κανείς αυτή τη διαδικασία, όσο και τη παροχή συμβουλευτικής στήριξης σε αυτή.

Σε επικοινωνία της «Σημερινής Online» με τον κ. Θεόπεμπτου, ο πρόεδρος του κινήματος ανέφερε πως « Όταν είχα καταθέσει την πρόταση νόμου δεν ήταν σε εφαρμογή το ΓεΣΥ, γι’ αυτό έχει μέσα στο νομοσχέδιο πρόνοιες οι οποίες χρειάζεται να διαμορφωθούν και να εναρμονιστεί το νομοσχέδιο με τις σημερινές καταστάσεις. Μετέπειτα θα προχωρήσω με τις αλλαγές του νομοσχέδιου για ενδυνάμωση της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης η οποία, μέσω του νομοσχέδιου, παροτρύνεται να είναι υποχρεωτική»

Παράλληλα να τονίσουμε ότι στη μέση εκπαίδευση υπαρχουν πολύ καλά εγχειρίδια και έχει γίνει πολύ καλή δουλειά στο κομμάτι της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, όμως σύμφωνα με τον κ. Θεόπεμπτου «Το πρόβλημα που παραμένει είναι το γεγονός ότι είναι προαιρετικό το θέμα και πολλοί καθηγητές δεν το προσφέρουν».

Ωστόσο μέσα και από τις δικές του εμπειρίες ως φοιτητής ο πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων- Συνεργασία Πολιτών ανέφερε πως έστειλε σε όλους του Πρυτάνεις των Πανεπιστήμιων της Κύπρου επιστολή ώστε να εντάξουν στη πρώτη μέρα γνωριμίας και ενημέρωσης των νέων φοιτητών και μια δίωρη ενημέρωση περί σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, κάτι το οποίο ο ίδιος βίωσε ως φοιτητής στη Μ. Βρετανία. Ενώ ανέφερε πως θα προβεί σε αλλαγές του νομοσχέδιου ώστε να το φέρει στα μέτρα των σημερινών δεδομένων και θα το επανακαταθέσει στην επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την ελπίδα να ψηφιστεί σε νόμο.

Όσον αφορά το σημείο του νομοσχέδιου για το κέντρο ενημέρωσης της εγκύου ο κ. Θεοπέμπτου ανέφερε στη «Σημερινή Online» ότι «εντός του νομοσχεδίου υπήρχε μια πρόνοια για έγκυες κοπέλες και δεν επιθυμούν να κυοφορήσουν και θα μπορούσαν να αποταθούν στο κέντρο για συμβουλές. Οι συμβουλές και το κέντρο θα απευθυνόνταν σε όλες τις κοπέλες, είτε αυτές που θα ήθελαν να κυοφορήσουν και να κρατήσουν το παιδί και ποια θα ήταν τα βοηθήματα της κυβέρνησης, στις κοπέλες που θα ήθελαν να δώσουν για υιοθεσία το παιδί να βοηθηθούν με τα διαδικαστικά και τέλος θα απευθύνονταν και σε κοπέλες που θα επιθυμούσαν να διακόψουν την κύηση τους, κάτι το οποίο είναι εντός ΓεΣΥ.»

Οι αμβλώσεις στα πλαίσια του ΓεΣΥ παρέχονται στα πλαίσια ενδονοσοκομειακής φροντίδας υγείας, η οποία εντάχθηκε στο ΓεΣΥ την 1η Ιουνίου 2020. Μέχρι σήμερα στο ΓεΣΥ είναι εγγεγραμμένοι εκατό σαράντα οκτώ γυναικολόγοι-μαιευτήρες. Αναφορικά με τον αριθμό των αμβλώσεων που έχουν διενεργηθεί μέσω του ΓεΣΥ κατόπιν έρευνας στο σύστημα πληροφορικής διαφάνηκε ότι από τον Ιούνιο 2020 μέχρι τον Μάρτιο 2021 οι αμβλώσεις διαμορφώθηκαν ως εξής:

Καταληκτικά ο κ. Θεοπέμπτου τόνισε ότι «πρέπει ο κόσμος να καταλάβει ότι ένα εξαιρετικά σοβαρό θέμα, είναι ένα θέμα το οποίο ταλαιπωρεί χιλιάδες άτομα κάθε χρόνο γιατί δεν γνωρίζουν και δεν έχουν την πληροφόρηση για τα βασικά και δημιουργούνται δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις, γι’ αυτό όπως γίνεται σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο θα πρέπει να προχωρήσουμε και να γίνεται μια σωστή εκπαίδευση γύρω από το θέμα»