Βάσος Λυσσαρίδης: Έφυγε λεύτερος, απροσκύνητος επαναστάτης

Ο Βάσος Λυσσαρίδης, ο μεγάλος οραματιστής, ο σπουδαίος πνευματικός άνθρωπος, ο επιστήμονας, ο ποιητής, ο ζωγράφος, ταξίδεψε στην αιωνιότητα. Μπορεί να έφυγε, αλλά παραμένει ζωντανός στη σκέψη όλων μας, αφού οι απόψεις του συνεχίζουν να σκιαγραφούν την οδυνηρή πραγματικότητα στον τόπο και στη ζωή μας.

Ο δυναμισμός κι η τόλμη του να λέει τα πράγματα με τ’ όνομα τους, η έντονη προσωπικότητά του, η αδιαμφισβήτητη φιλοπατρία και διορατικότητά του, θα παραμένουν φωτεινός φάρος στην ψυχή και στη συνείδησή μας.

Ο άνθρωπος που δεν τα ’βαζε ποτέ κάτω, ο αιώνιος έφηβος, η μεγάλη φυσιογνωμία, όχι μόνο της κυπριακής κοινωνίας, ο γεννημένος πολιτικός, με τη σημασία της λέξης, είναι ο άνθρωπος που πρόσφερε σε πολλές γενιές τις αξίες και την ιδεολογία της ανθρωπιάς, της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τον άνθρωπο. Έφυγε με τον πόνο στην ψυχή για τον ανεκπλήρωτο πόθο της απελευθέρωσης της πατρίδας και την έγνοια για τους κινδύνους που μας ζώνουν, για την πορεία του εθνικού μας θέματος, σε καιρούς χαλεπούς αλληλοφαγώματος, κομματικών και προσωπικών συμφερόντων.

Μέσα στη διαλυτική σύγχυση και στην παθητικότητα που γεννά η απογοήτευση και η ανασφάλεια, μια καθαρή συνείδηση και θέληση για το καλό του τόπου, μια ρωμαλέα, αθόλωτη φωνή υψωνόταν, του Βάσου Λυσσαρίδη.

Γνήσιος πολιτικός νους, άνθρωπος προικισμένος με ευρύτατο πνευματικό ορίζοντα, γερή επιστημονική κατάρτιση, μα πάνω απ’ όλα συνείδηση ορθή και βαθύτατα ευαίσθητη στον παλμό του λαού του και στη λαχτάρα του σύγχρονου ανθρώπου για λύτρωση, ο Βάσος Λυσσαρίδης ήταν η αναμφισβήτητη πολιτική προσωπικότητα της Κύπρου και από τους ελάχιστους κορυφαίους πολιτικούς ηγέτες, στους οποίους ο Ελληνισμός εδικαιούτο και στήριξε τις ελπίδες του.

Οξύς ανατόμος των πολιτικών και ιστορικών φαινομένων, προικισμένος με σπάνια διορατικότητα και κριτικό πνεύμα, βρισκόταν στην πρώτη γραμμή της μάχης για την επιβίωση του κυπριακού λαού, ανυποχώρητος πολεμιστής του αγαθού, του αληθινού, του δίκαιου.

«Η φωνή του δυστυχώς ανάκουστη. Αν ο λόγος του εύρισκε απήχηση σε λαό και κυβερνήσεις, ίσως διαφορετικά να ήταν τα πράγματα στο μεγάλο εθνικό μας πρόβλημα. Λίγο ή καθόλου λάβαμε υπ’ όψιν το "κάθε σπίτι και κάστρο", λησμονήσαμε ή αποδιώξαμε από την καθημερινότητά μας το "δεν ξεχνώ" και φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση. Δε συνηθίζουμε να ακούμε τα πρότυπα όσο βρίσκονται ανάμεσά μας. Ίσως στο μέλλον, μετά θάνατον, μας διδάξει τη μεγάλη αρετή που υπηρέτησε στη ζωή του "πολιτικώς ευ πράττει"».

Με πλήρη πίστη στη σοσιαλιστική ιδέα, της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, της διασφάλισης του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης των πολιτών, ο Βάσος Λυσαρίδης ήταν από τους πρώτους που αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα ενός συστήματος υγείας πλήρους κάλυψης για τους πολίτες, ενώ δεν παρέλειπε να κρίνει τις πολιτικές συντηρητισμού που εφαρμόστηκαν στην Ευρώπη.

«Ούτε ενός κράτους δυνάστη όπως το υιοθετεί η κομμουνιστική αντίληψη, ούτε ενός κράτους παθητικού θεατή που διαιωνίζει και μεγεθύνει τις οικονομικές ανισότητες όπως το θέλουν οι συντηρητικοί».

Αυτός με τον Αντρέα Παπανδρέου και τον Φρανσουά Μιτεράν υποστήριζαν την Ευρώπη των λαών, της αλληλεγγύης και σίγουρα στο «καφενείο του παραδείσου» θα προβληματίζονται για όσα βλέπουν.

«Σου ’παν. Είσαι μικρός. Αν κάνεις ένα ακόμα βήμα θα σε αφανίσουν. Είπες. Αν δεν το κάνω θα είμαι ακόμα πιο μικρός. Και έφυγες από τα μαρμαρένια αλώνια με σημάδια πληγών, μα περήφανος, αγονάτιστος και έτοιμος να συνεχίσεις τη λογική άρνηση υπογραφής καταστροφικών σχεδίων. Και τώρα, ας μας μετρήσουν καλύτερα.

»Και τότε οι ξένοι ήσαν βέβαιοι για το αποτέλεσμα. Και προσωπικά με προειδοποίησαν ότι εμμονή σε απόρριψη ισοδυναμούσε με δονκιχωτισμό. Και πιστός στη δική σας εντολή, διερμηνεύοντας τις δικές σας αποφάσεις, έδωσα τη δική σας απάντηση. Ότι όταν υπάρχουν ανεμόμυλοι επικίνδυνοι σαν κι αυτούς, χρειαζόντουσαν Δον Κιχώτες σαν κι εμάς για να τους ανατρέψουν».

Έφυγε πριν από λίγες μέρες, λεύτερος, απροσκύνητος επαναστάτης, αφήνοντας αλυσοδεμένη την ελευθερία και τη δημοκρατία στη γη που αγάπησε και με πάθος υπερασπίστηκε. Καλό ταξίδι, μαχητή της λευτεριάς και της αντίστασης.