Φόβοι για ροές Αφγανών στην Ευρώπη - Στοπ από Αυστρία

Η νέα κρίση στο Αφγανιστάν πιθανόν να προκαλέσει νέα προσφυγικά κύματα προς την Ευρώπη.

Ήδη, όπως αναφέρει η «Wiener Zeitung» η χώρα προετοιμάζεται για τα νέα κύματα μετανάστευσης ενισχύοντας τα σύνορα με Σλοβακία, Σλοβενία και Ουγγαρία, στέλνοντας επιπλέον προσωπικό και μέσω του Υπουργού Εσωτερικών δηλώνουν πως Γερμανία και Αυστρία δεν προτίθενται να λύσουν το πρόβλημα του Αφγανιστάν για την ΕΕ.

Με σκοπό την αποτροπή ενός τέτοιου σεναρίου, ο Καγκελάριος της Αυστρίας Sebastian Kurz τοποθετήθηκε δημόσια, λέγοντας πως όσοι φεύγουν από Αφγανισταν δεν θα πρέπει να έρθουν στην Ευρώπη, αλλά να παραμείνουν στην Τουρκία.

«Με όλο τον σεβασμό, αν οι άνθρωποι αναγκάζονται να φύγουν, νομίζω ότι γειτονικά κράτη όπως η Τουρκία ή άλλα ασφαλή μέρη του Αφγανιστάν είναι σαφώς καλύτερα μέρη από την Αυστρία, τη Γερμανία ή τη Σουηδία», ήταν οι προχθεσινές δηλώσεις του Kurz στην γερμανική εφημερίδα «BILD».

Η «Bianet» αναφέρει ότι τον περασμένο μήνα, πρόσφυγες από το Αφγανιστάν περνούν τα σύνορα με την Τουρκία μέσω Ιράν, καθώς οι Ταλιμπάν επεκτείνουν τις περιοχές υπό τον έλεγχό τους.

Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, η Τουρκία φιλοξενεί ήδη εκατοντάδες χιλιάδες Αφγανούς πρόσφυγες.

Ο Kurz εξέφρασε ανησυχίες ότι η κατάσταση στη χώρα μπορεί να επιδεινωθεί καθώς όλα τα ξένα στρατεύματα, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, πρόκειται να αποσυρθούν.

Φόβοι για επανάληψη του 2015

Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση για να αποτρέψει ένα σενάριο παρόμοιο με την μεγάλη, μαζική εισροή προσφύγων του 2015, πρόσθεσε ο Kurz, σημειώνοντας ότι ήταν ικανοποιημένος που οι μεταναστευτικές πολιτικές της Γερμανίας και της Ευρώπης έχουν αλλάξει από το τότε.

Τις δηλώσεις του Αυστριακού Καγκελάριου καταδίκασε η Άγκυρα μέσω του τουρκικού ΥΠΕΞ, αλλά και των εφημεριδών «Sabah» και «Hurriyet».

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ ανέφερε πως η Τουρκία δεν πρόκειται να αναλάβει τις διεθνείς υποχρεώσεις τρίτων χωρών και κάλεσε την Αυστρία να προσφέρει διεθνή προστασία στους Αφγανούς πρόσφυγες, στα πλαίσια των διεθνών της υποχρεώσεων και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Να σημειωθεί πως το «Al-Monitor» αναφέρει πως η παρουσία Αφγανών παράτυπων μεταναστών και αιτητών ασύλου, που είναι πλέον η μεγαλύτερη μετά τους Σύριους και υπολογίζονται πολύ χονδρικά σε περισσότερους από 500,000 -στην πλειοψηφία τους νεαροί άνδρες 16 με 25 ετών- έχει προκαλέσει το αντιπροσφυγικό αίσθημα των Τούρκων.

Τον Μάρτιο του 2016 η Τουρκία συμφώνησε με την ΕΕ να κρατήσει περισσότερα από τρεισήμισι εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες και μετανάστες στην χώρα με αντάλλαγμα οικονομική υποστήριξη από τις Βρυξέλλες. Η συμφωνία, θεωρητικά, παραμένει στα χαρτιά.

Ανησυχίες για Κύπρο & Ελλάδα

Ωστόσο, όπως απέδειξαν τα γεγονότα στα ελλαδικά σύνορα στον Έβρο, στα νησιά του Αιγαίου, αλλά και με τις συνεχιζόμενες μεταναστευτικές ροές μέσω λαθροδιακινητών στις ελεύθερες περιοχές, η Τουρκία προσπαθεί να διοχετεύσει πολλούς πρόσφυγες προς Ευρώπη, κατά παράβαση της συμφωνίας με την ΕΕ.

Πιο πρόσφατο παράδειγμα της τουρκικής κρατικής εμπλοκής στη λαθρομετανάστευση ήταν στις 16 Ιουλίου, όταν τουρκική ακταιωρός άνοιξε πυρ κατά σκάφους της Λιμενικής & Ναυτικής Αστυνομίας Κύπρου που εκτελούσε συνήθη περιπολία για αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης στην θαλάσσια περιοχή του Κάτω Πύργου Τηλλυρίας.

Τα σενάρια για νέα κύματα προσφύγων, αυτή τη φορά από το Αφγανιστάν, προκαλούν ανησυχία σε Κύπρο και Ελλάδα με φόβους για εκμετάλλευσή τους από λαθροδιακινητές ή διενέργεια νέων επιχειρήσεων «υβριδικού πολέμου» από την Τουρκία, για να απαλλαγεί από αυτούς.

Για το θέμα τοποθετήθηκε ήδη το ΕΛΑΜ, που ανέφερε πως «η κατάσταση όπως εξελίσσεται στο Αφγανιστάν με την προέλαση των Ταλιμπάν θα πρέπει να ανησυχήσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Ήδη μεγάλες ροές Αφγανών εγκαταλείπουν την χώρα τους και κατευθύνονται στα σύνορα Ιράν-Τουρκίας». Το ΕΛΑΜ κάλεσε την κυβέρνηση «να λάβει άμεσα μέτρα αποτροπής» και υπενθύμισε ότι «το 4% του πληθυσμού της Κύπρου είναι αιτητές ασύλου, τουτέστιν οι υποδομές του κράτους δεν μπορούν να αντέξουν άλλους».

Πρόσφυγες & συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας για Αεροδρόμιο Καμπούλ

Το νέο κύμα προσφύγων συμπίπτει με τη συμφωνία Τουρκίας-ΗΠΑ για λειτουργία του Αεροδρομίου της πρωτεύουσας Καμπούλ υπό τουρκικό έλεγχο, μετά την απόσυρση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ από την χώρα.

Αναφορικά με το θέμα, η «Σημερινή της Κυριακής» κατέγραψε τις δηλώσεις της Αμερικανίδας Υφυπουργού Πολιτικών Υποθέσεων Βικτόρια Νούλαντ στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας: «Η πρόθεση της Τουρκίας να κρατήσει στρατεύματα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ είναι απαραίτητη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της να διατηρήσουν τη διπλωματική παρουσία στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ».

Υπενθυμίζεται ότι η Βικτόρια Νούλαντ έπαιξε ρόλο κλειδί στην κατάληξη του κοινού ανακοινωθέντος της 11ης Φεβρουαρίου του 2014 ανάμεσα στον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον τότε κατοχικό ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Η ίδια το 2016 μεσολάβησε και πίεσε για να κορυφωθούν οι διαδικασίες, ούτως ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τις συνομιλίες στην Ελβετία, προτού φτάσουμε σε αδιέξοδο, το καλοκαίρι του 2017 στο Κραν Μοντανά.

Συγκρούσεις στο Αφγανιστάν

Σε μια νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι περισσότεροι από 1500 Αφγανοί πολίτες σκοτώθηκαν τους πρώτους έξι μήνες του 2021. Εκτιμάται ότι οι μισοί από αυτούς ήταν γυναίκες και παιδιά.

Αυτό αποτελεί και την πιο απότομη αύξηση των θανάτων πολιτών από τον καιρό που ο ΟΗΕ ξεκίνησε την εν λόγω καταγραφή, το 2009, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.

Στις αρχές του μήνα, οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν περίπου 250 Αφγανούς μετανάστες στην ανατολική συνοριακή επαρχία του Βαν σε δύο ξεχωριστά περιστατικά.

Πηγές του «DPA» αναφέρουν πως περίπου 1000 Αφγανοί καταφθάνουν στην επαρχία Βαν κάθε μέρα.

Η Υπηρεσία Προσφύγων του ΟΗΕ εκτιμά ότι 270,000 Αφγανοί έχουν εκτοπιστεί μέσα στην χώρα από τον Ιανούαριο, αυξάνοντας τον αριθμό αυτών που έχουν εκδιωχθεί από τα σπίτια τους σε περισσότερα από3,5 εκατομμύρια.

Ισλάμ μέσα από το πρίσμα Τουρκίας & Ταλιμπάν

Στο προαναφερθέν άρθρο της «Σημερινής» παρατίθεται απόσπασμα από πρόσφατη συνέντευξη του εκπρόσωπου των Ταλιμπάν, Zabiullah Mujahid ο οποίος ανέφερε ότι η Άγκυρα θα πρέπει να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση και την ένωση του Αφγανιστάν μετά από δεκαετίες πολέμου και να αποσύρει τις ένοπλες δυνάμεις της.

Ο ίδιος είπε πως οι Ταλιμπάν δεν συμφωνούν με την τελευταία τουρκική στάση. «Αυτό είναι αντίθετο με την αρχή της ανεξαρτησίας, αντίθετο με τις συμβάσεις μεταξύ των ισλαμικών κρατών παγκοσμίως. Δυστυχώς, η τουρκική ύπαρξη στο Αφγανιστάν ήρθε μετά από ένα αμερικανικό αίτημα». Απευθυνόμενος στον Τούρκο Πρόεδρο, είπε: «Ο Ερντογάν είναι ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας και ο ηγέτης του τουρκικού λαού. Πρέπει να σταθεί με τον αφγανικό λαό και να συμβάλει στην ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν. Η χώρα μας υφίσταται καταστροφές εδώ και 20 χρόνια. Η χώρα μας καταστράφηκε και χρειάζεται ανθρωπιστική βοήθεια από τα μουσουλμανικά έθνη. Ευχόμαστε η Τουρκία, με επικεφαλής τον Ερντογάν, να στείλει μηχανικούς για να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της χώρας μας, να μας βοηθήσει να καταπολεμήσουμε τη φτώχια, να προσφέρουμε στέγαση και να τερματίσουμε την καταστροφή που έπληξε τον λαό μας . Αλλά η ύπαρξη των τουρκικών στρατευμάτων στην Καμπούλ για την προστασία του αεροδρομίου δεν αντιπροσωπεύει κοινούς στόχους , αλλά θεωρείται παρέμβαση στις υποθέσεις μας. Η Τουρκία έπρεπε να ήταν το πρώτο κράτος που θα είχε αποσυρθεί από το Αφγανιστάν, και να άφηνε τον αφγανικό λαό να ενωθεί και να μας βοηθήσει να ανοικοδομήσουμε τη χώρα. Ζητούμε από τον Ερντογάν να αλλάξει τη στάση του και να αποσύρει τα τουρκικά στρατεύματα και να στείλει μηχανικούς, οικονομολόγους και εμπόρους, καθώς και ανθρωπιστική βοήθεια, όχι στρατεύματα».

Παρά την προσπάθεια και των δύο πλευρών να παρουσιάσουν το Ισλάμ ως συνδετικό κρίκο, αναλυτές επισημαίνουν πως το μοντέλο του πολιτικού Ισλάμ Τουρκίας και Ταλιμπάν είναι διαφορετικό. Πολλοί μη μουσουλμάνοι παρατηρητές θεωρούν τον Πρόεδρο Ερντογάν ως το αφεντικό σχεδόν όλων των πολιτικών ισλαμικών κινημάτων στη λεγόμενη «Μεγαλύτερη Μέση Ανατολή» (Βόρεια Αφρική-Δυτική Ασία-Κεντρική Ασία), αλλά αυτό δεν ισχύει για τους Ταλιμπάν, τους οποίους η Τουρκία δεν προστατεύει. Ο Ερντογάν χαϊδεύει δημόσια τους Ταλιμπάν, εξαίροντας την «θρησκευτική τους ευσέβεια», εκείνοι, ωστόσο, υποπτεύονται ότι απλώς κάνει τα θελήματα των ΗΠΑ. Άλλωστε η επίσκεψη «διπλωματικής» αντιπροσωπείας στην Μόσχα μέσα στην βδομάδα και τα μηνύματα που έχουν σταλεί προς την Τουρκία καταδεικνύουν ότι ο δρόμος συνεργασίας με την Άγκυρα δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.