Μέχρι τον Μάιο το νομοσχέδιο αναγνώρισης ταυτότητας φύλου

Τα ανθρώπινα δικαιώματα κάποιες φορές δεν είναι δεδομένα για ορισμένα άτομα, αφού λόγω της ταυτότητας και του σεξουαλικού τους προσανατολισμού αντιμετωπίζουν κοινωνικές αλλά και νομικές διακρίσεις σε διάφορα θέματα. Τα ΛΟΑΤΙ + άτομα στην Κύπρο μπορεί πρόσφατα να απέκτησαν το δικαίωμα στη νόμιμη σχέση μεταξύ τους με το σύμφωνο συμβίωσης, όμως σε αρκετά άλλα θέματα, όπως η τεκνοθεσια, δεν αντιμετωπίζονται το ίδιο όπως τα ετερόφυλα ζευγάρια.

Διαφορετικά δικαιώματα για ΛΟΑΤΙ + άτομα;

Ερωτηθείς για τα δικαιώματα που μπορεί να κατέχουν τα ΛΟΑΤΙ άτομα, τα οποία ίσως να μην απολαμβάνουν τα ετερόφυλα ο Κώστας Γαβριηλίδης, Σύμβουλος του ΠτΔ για θέματα πολυπολιτισμικότητας, αποδοχής και σεβασμού στη διαφορετικότητα ξεκαθάρισε αρχικά πως «τα ΛΟΑΤΙ άτομα δεν έχουν οποιαδήποτε διαφορετικά δικαιώματα από αυτά που έχει ο μέσος Κύπριος. Αυτό που λέμε ΛΟΑΤΙ δικαιώματα είναι κατά πόσο έχουν το δικαίωμα να μην περνούν από διακρίσεις. Για παράδειγμα, το πιο γνωστό και σημαντικό από όλα είναι η πολιτική συμβίωση την οποία έχουμε από το 2015, το οποίο δεν δίνει κάποιο παραπάνω δικαίωμα στα ΛΟΑΤΙ άτομα, αφού έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Η σχέση τους αναγνωρίζεται από το κράτος όπως γίνεται και με τα παντρεμένα ζευγάρια, διότι ζητούμε από ομόφυλα ζευγάρια να στηρίζει ο ένας τον άλλον και αυτό να γίνεται κατανοητό από τη πολιτεία με ό,τι κι αν εξυπακούεται αυτό».

Τα ΛΟΑΤΙ άτομα ήταν και είναι αντιμέτωπα με την ομοφοβία, ενώ η πολιτεία επιλαμβάνεται επιτέλους του θέματος. Ο κ. Γαβριηλίδης τόνισε πως «άλλο ένα δικαίωμα είναι η ποινικοποίηση της ρητορικής μίσους για ομοφοβικούς λόγους, το οποίο και πάλι δεν είναι έξτρα δικαίωμα αλλά προσπαθούμε να αποτρέψουμε κάποιους που στοχοποιούν τα ΛΟΑΤΙ άτομα συγκεκριμένα για τον σεξουαλικό προσανατολισμό και για την ταυτότητα φύλου τους. Αυτό τέθηκε το 2016».

Εξάλλου από το 2018 εντάχθηκε στη νομολογία ως επιβαρυντικός παράγοντας η ομοφοβία και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το δικαστήριο για επιβολή μεγαλύτερης ποινής. Δηλαδή αν ένα έγκλημα φανεί ότι έχει διαπραχθεί λόγω ομοφοβίας, ο δικαστής δικαιούται να εκδώσει μεγαλύτερη ποινή από την αναμενόμενη. Επίσης, με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. το 2004 απαγορεύτηκε και επίσημα η διάκριση σεξουαλικής ταυτότητας στους χώρους εργασίας. «Άρα σε γενικές γραμμές τα νομικά δικαιώματα που προκύπτουν μέσα από τους νόμους μας, είναι αυτά που αποτρέπουν τις διακρίσεις», ανέφερε ο κ. Γαβριηλίδης.

Νομοσχέδιο για αναγνώριση ταυτότητας φύλου προς ψήφιση από τη Βουλή

Πρωτοποριακό για την Κύπρο το Νομοσχέδιο που ετοιμάζεται για να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση. Το εν λόγω Νομοσχέδιο αφορά τα τρανς άτομα και τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου. Την αλλαγή, δηλαδή, σε ταυτότητες και έγγραφα ενός ατόμου που θέλει να προβεί σε αλλαγή φύλου, χωρίς απαραίτητα να προβεί σε εγχείρηση.

Μιλώντας για το θέμα στην εκπομπή του ΣΙΓΜΑ «Μεσημέρι και Κάτι», η Επίτροπος Νομοθεσίας, Λουΐζα Ζαννέττου, ανέφερε πως η προσπάθεια άρχισε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης επί Ιωνά Νικολάου, όταν διαμορφώθηκε ένα κείμενο το οποίο οδηγήθηκε στη Νομική Υπηρεσία, όπου έγιναν έλεγχοι. Ωστόσο διαπιστώθηκαν κάποιες ελλείψεις. Το κείμενο αυτό αργότερα απεστάλη στο Υπουργείο Εσωτερικών, πρόνοιές του βελτιώθηκαν και θα μελετηθεί, ενώ αργότερα θα γίνει δημόσια διαβούλευσή του, ανέφερε η Επίτροπος. Εκείνο που πρέπει να τονιστεί, είπε, είναι το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Να μπορεί δηλαδή ο κάθε ένας να δικαιούται να επιλέγει το φύλο το οποίο νιώθει ότι τον εκπροσωπεί και αυτή είναι η φιλοσοφία του Νομοσχεδίου, πρόσθεσε. 

Το Νομοσχέδιο έχει μεταφερθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης από τις 28 Φεβρουάριου, καθώς αφορά τα ανθρωπινά δικαιώματα. Στο ζήτημα εμπλέκονται και άλλα Υπουργεία για κάποια θέματα. Για παράδειγμα εμπλέκεται το Υπουργείο Παιδείας, ώστε να καθοριστεί διαδικασία σε περίπτωση που κάποιος αλλάξει το φύλο του στην ενηλικίωση και χρειαστεί να επιστρέψει στο σχολείο για να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στο απολυτήριό του. Πάντως, αφού το θέμα έχει μπει κάτω από την ομπρέλα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα το χειριστεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης με την ελπίδα τον Μάιο να έχει μπει στη βουλή.

Ο Κώστας Γαβριηλίδης ανέφερε πως «νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου είναι η νομική αναγνώριση φύλου, δηλαδή το να μπορεί κάποιο άτομο να αποφασίζει το ίδιο για το φύλο στο οποίο ανήκει. Αυτό αφορά κυρίως τα τρανς άτομα και άτομα τα οποία έχουν τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του αντίθετου φύλου, όπως μια γυναίκα που γεννιέται με εξωτερικά χαρακτηριστικά άντρα. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι την ικανότητα το κάθε άτομο να επιλέγει το φύλο του. Αυτό προσπαθούμε να το εφαρμόσουμε εδώ και πολλά χρόνια με ένα Νομοσχέδιο, το οποίο δυστυχώς καθυστέρησε, αλλά είμαστε τώρα σε ευχάριστη θέση καθώς έχει δρομολογηθεί και ελπίζουμε ότι θα κατατεθεί στη βουλή μέχρι τον Μάιο».

Ουσιαστικά με την αναγνώριση ταυτότητας φύλου, ένα άτομο μπορεί να αλλάξει στην ταυτότητα, στο διαβατήριο και στο πιστοποιητικό γέννησής του το φύλο και το πρώτο όνομά του. «Αυτό δεν είναι κάτι διαφορετικό και θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό λόγω του ότι το ίδιο το κράτος δεν μπορεί να έρχεται να επιβάλλει στο άτομο το φύλο του. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν παίζει ρόλο το φύλο του κάθε ατόμου, ξέρουμε πόσους πολίτες έχουμε και αυτό είναι το σημαντικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει να προστατεύονται ξεχωριστά τα δικαιώματα του κάθε ατόμου», τόνισε ο κ. Γαβριηλίδης.

Φάκελος υιοθεσία για ομόφυλα ζευγάρια

Κάτι το οποίο δεν απολαμβάνουν τα ΛΟΑΤΙ άτομα, ενώ για τα ετερόφυλα ζευγάρια είναι κάτι το δεδομένο, είναι το δικαίωμα στην τεκνοθεσία αφού η νομοθεσία δεν καλύπτει αυτά τα ζευγάρια ώστε να μπορέσουν να φτιάξουν τη δική τους οικογένεια. «Δυστυχώς όταν συζητήθηκε η πολιτική συμβίωση το 2015 δεν ενέταξαν μέσα και το θέμα της τεκνοθεσίας, άρα πολύ συγκεκριμένα αφαιρέθηκε από τον νόμο της πολιτικής συμβίωσης. Σίγουρα αυτό αποτελεί διάκριση, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι οι νομοθέτες μας δεν ήταν έτοιμοι να κατανοήσουν ότι δεν πρέπει να βλέπουμε την τεκνοθεσία από την πλευρά των γονέων, άλλα τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους γίνεται η τεκνοθεσία και από ετερόφυλα ζευγάρια. Αυτό συμβαίνει για να βοηθήσεις ένα παιδί που στην προκείμενη περίπτωση χρειάζεται ένα σπίτι, στο οποίο τα άτομα ασχέτως φύλου θα μπορούν να δώσουν την αγάπη και την εκπαίδευση που χρειάζεται για να μεγαλώσει. Σε αυτό το σημείο μπορούμε να σχολιάσουμε και τον πολιτικό γάμο που ισχύει μόνο για τα ετερόφυλα ζευγάρια, ενώ κατά την άποψή μου θα έπρεπε να ισχύει και για τα ομόφυλα ζευγάρια με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται, χωρίς να εξαιρείται και η τεκνοθεσία», ανέφερε ο κ. Γαβριηλίδης.

Μνημόνιο συναντίληψης με Ην. Βασίλειο για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΙ+

Στην ανάγκη για αλλαγή κουλτούρας σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΙ κοινότητας στην Κύπρο εστίασε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Στέφη Δράκου, η οποία υπέγραψε μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ Κύπρου και Ηνωμένου Βασιλείου για την προστασία και προαγωγή των δικαιωμάτων για τα ΛΟΑΤΙ άτομα. Το μνημόνιο υπεγράφη σε σύνδεση μέσω διαδικτύου με την Υπουργό Εξωτερικών Υποθέσεων, Κοινοπολιτείας και Αναπτυξιακών Θεμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου, Amanda Milling,

«Η Κυπριακή δημοκρατία έχει κάνει αρκετά βήματα τα τελευταία χρόνια και σε διεθνές επίπεδο για την κατανόηση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΙ + ατόμων, ενώ είχαμε υπογράψει και ένα μνημόνιο συνεργασίας μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο τον περασμένο μήνα για την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο της κοινοπολιτείας. Περαιτέρω εντός του συμβουλίου της Ευρώπης, η Κύπρος μαζί με το ΗΒ, τον Μάιο θα φιλοξενήσει στη Λεμεσό το πανευρωπαϊκό συνέδριο IDAHOT+ Forum, στο οποίο συναντιόνται οι κυβερνήσεις μαζί με την κοινωνία των πολιτών, ώστε να συζητήσουν θέματα που άπτονται των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΙ», τόνισε ο κ. Γαβριηλίδης.

Μεταστροφή ΛΟΑΤΙ(!)

Κάποιες ομάδες ανθρώπων δεν μπορούν να δεχτούν τη διαφορετικότητα των ατόμων αυτών και προσπαθούν να την… αποτρέψουν. Έτσι πολλοί εισηγήθηκαν «θεραπείες» κατά της ομοφυλοφιλίας, κάτι το οποίο σίγουρα δεν ισχύει και δεν μπορούν να αλλάξουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ΛΟΑΤΙ ατόμων. Μάλιστα το ζήτημα αυτό έφτασε μέχρι και τη Βουλή, και συζητήθηκε διεξοδικά. Ο Κώστας Γαβριηλίδης εξέφρασε την ικανοποίησή του αναφέροντας ότι «την περασμένη βδομάδα είχε συζητηθεί στην επιτροπή νομικών το θέμα της ψυχοθεραπειών μεταστροφής, στο οποίο φάνηκε πως όλα τα κόμματα συμφωνούν. Είναι οι προσπάθειες που κάνουν για να πείσουν ένα ΛΟΑΤΙ + άτομο ότι δεν είναι γκέι, ομοφυλόφιλος ή τρανς, με θεραπείες από ψυχολόγους, ψυχίατρους και οποιονδήποτε άλλον ασχολείται με τέτοιου είδους θεραπείες, και χαίρομαι που είδα την απαγόρευση αυτών των «μεθόδων» από όλα τα κόμματα.