Το μήνυμα των Χριστουγέννων από τα χωριά των εγκλωβισμένων

Η Γέννηση του Θεανθρώπου στέλνει σε όλη την ανθρωπότητα το μήνυμα της αγάπης, της συγχώρεσης και της αλληλεγγύης. Για τα φετινά Χριστούγεννα η «Σ» επικοινώνησε με ανθρώπους που ζουν εγκλωβισμένοι σε κατεχόμενα χωριά της Κύπρου και διατηρούν το ελληνικό και το χριστιανικό στοιχείο στη σκλαβωμένη γη. Ριζοκάρπασο, Αγία Τριάδα, Άγιος Ανδρόνικος και Κορμακίτης είναι σήμερα τα τέσσερα χωριά όπου οι εγκλωβισμένοι συμπολίτες μας πρόκειται να περάσουν και φέτος τη γιορτή των Χριστουγέννων. Οι Κοινοτάρχες των τεσσάρων κατεχόμενων χωριών, όπου ζουν Ελληνοκύπριοι, δέχθηκαν με μεγάλη προθυμία να μιλήσουν για τον τόπο τους, να εκφράσουν την αγάπη τους γι’ αυτόν και να μοιραστούν μαζί μας τα έθιμα που περνούν από γενιά σε γενιά.

Ξεχωριστά έθιμα Ριζοκαρπάσου

Σε κλίμα οικογενειακό αναμένεται να περάσουν τη γιορτή των Χριστουγέννων οι εγκλωβισμένοι κάτοικοι των κατεχόμενων χωριών της Κύπρου. Λιγοστοί φίλοι και συγγενείς υπολογίζεται να είναι γύρω από το γιορτινό τραπέζι για να τσουγκρίσουν το ποτήρι της αισιοδοξίας και να γευτούν παραδοσιακές γεύσεις του τόπου. Η γεννόπιττα, τα κουλούρια, το γεμιστό κοτόπουλο, το οφτόν της τερατσιάς είναι τα χαρακτηριστικά εδέσματα που κάθε χρόνο τέτοια ημέρα βασιλεύουν στα γεύματα των Ριζοκαρπασιτών. Στη «Σ» μίλησαν οι τρεις Κοινοτάρχες του Ριζοκαρπάσου για το πώς θα γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και φέτος οι περίπου 250 εγκλωβισμένοι συγχωριανοί τους, από τους οποίους οι 50 είναι επανεγκατασταθέντες.

Ο Κοινοτάρχης της ενορίας Ανάβρυσης, Μιχάλλης Μικέλλης, αναφέρει ότι τα Χριστούγεννα στο Ριζοκάρπασο θα εορταστούν όπως κάθε χρόνο με ευλάβεια, κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας νωρίς το πρωί στον ιερό ναό του Αγίου Συνεσίου. Όπως λέει, οι κάτοικοι του χωριού πηγαίνουν να εκκλησιαστούν μαζί με τους συγγενείς τους που έρχονται κατά τις εορτές για να τους ανταμώσουν. «Δεν θα δεις να γίνονται τα παλιά έθιμα, όπως η σφαγή των γουρουνιών, αλλά ζυμώνουν τα χριστουγεννιάτικα καρπασίτικα κουλούρια, τη βασιλόπιτα δημιουργώντας ανθρωπάκια με τη μορφή του Αγίου Βασιλείου φτιαγμένα από ζυμάρι». Μάλιστα, ένα από τα έθιμα που μας μεταφέρει ο κ. Μικέλλης είναι ότι το βράδυ της Πρωτοχρονιάς αφήνουν επάνω στην τραπεζαρία ένα ποτήρι κρασί, ένα πιάτο με σιτάρι, ένα κερί και το πορτοφόλι τους, για να φέρει ο Άγιος Βασίλης χρήματα και να κεραστεί.

Βασιλόπιτα από το Ριζοκάρπασο

Όπως αναφέρει ο Κοινοτάρχης της ενορίας Λεκό, Ανδρέας Χρονίας, τηρούνται τα παραδοσιακά έθιμα στα σπίτια μαγειρεύοντας γεύματα με κρέατα, όπως η γουρουνιά στον φούρνο, ξεχωριστά εδέσματα για την ημέρα των Χριστουγέννων και ζυμωτά που τα ψήνουν στον ξυλόφουρνο. «Τις γιορτινές νύχτες δεν έχει κάπου να πάμε τα βράδια και τις περνούμε σε συγγενικά σπίτια. Οικογενειακά, ήσυχα, θα εκκλησιαστούμε για το καλό του νέου έτους και θα γευματίσουμε με τους συγγενείς για να ευχηθούμε». Τη Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων προβλέπεται να τελέσει ο π. Ζαχαρίας με βοηθό τον Αρχιμανδρίτη Γεώργιο Χριστοδούλου, προσθέτει.

Επίσης, ο Κοινοτάρχης της ενορίας Αγίας Τριάδας, Ιωάννης Παπαπέτρου, εξηγεί ότι κάθε σπίτι επιμελείται τον δικό του χριστουγεννιάτικο στολισμό για να μπει στο πνεύμα των εορτών, μιας και οι δρόμοι στο χωριό δεν είναι στολισμένοι. Η γεννόπιττα παραμένει διαχρονικά ένα παραδοσιακό έδεσμα, το οποίο συμβολίζει τη Γέννηση του Χριστού, συμπληρώνει.

Γενόπιττα από τον Ριζοκάρπασο

Αγία Τριάδα Αιγιαλούσας

Δυστυχώς, τα φετινά Χριστούγεννα δεν θα εορταστούν στον ιερό ναό της Αγίας Τριάδας στο χωριό της Αγίας Τριάδας στη Γιαλούσα. Οι λιγοστοί ηλικιωμένοι κάτοικοι θα μείνουν χωρίς εκκλησιασμό, καθώς είναι δύσκολο γι’ αυτούς να μετακινηθούν μέχρι το Ριζοκάρπασο. Ο Κοινοτάρχης της Αγίας Τριάδας, Γιαννάκης Χατζηγιάννης, αναφέρει στη «Σ» ότι συνολικά οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του χωριού κυμαίνονται στα 45 άτομα, με τους περισσότερους από αυτούς να είναι ηλικιωμένοι που πηγαινοέρχονται σε νοσοκομεία για λόγους υγείας. Στέλνει, όμως, τις ευχές του για ευτυχισμένα Χριστούγεννα με υγεία, χαρές και επιστροφή στις ρίζες μας.

Άγιος Ανδρόνικος Καρπασίας

Μια Κύπρο όπου να μπορούν όλοι να ζουν αγαπημένοι και αρμονικά, εύχεται από τη «Σ» η Κοινοτάρχισσα του Αγίου Ανδρονίκου Καρπασίας, Στέλλα Φυσέντζου. Μόνο δύο Ελληνοκύπριοι παραμένουν στο χωριό, ένα ηλικιωμένο ζευγάρι. Ο σύζυγος άνω των 95 ετών και η σύζυγος γύρω στα 90 έτη, με πλήρη πνευματική διαύγεια, όπως αναφέρει η κ. Φυσέντζου. «Για εκείνους δεν έχει σταματήσει ο χρόνος και συνεχίζουν τις ίδιες ασχολίες, όπως την κτηνοτροφία και τη γεωργία», προσθέτει. Ο ιερός ναός της Αγίας Φωτεινής στο χωριό δεν θα λειτουργήσει ούτε αυτά τα Χριστούγεννα, ωστόσο, όπως συμπληρώνει, γίνεται έρανος για να τον επιδιορθώσουν.

Φάτνη στον Κορμακίτη 

Πανηγυρική δοξολογία Κορμακίτη

Αισιόδοξος για τα φετινά Χριστούγεννα δηλώνει στη «Σ» ο Κοινοτάρχης του Κορμακίτη, Βαλεντίνος Κουμέττου. «Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι φέτος θα περάσουμε όμορφα Χριστούγεννα στο κατεχόμενο χωριό μας. Έχουμε στολίσει τους δρόμους και την πλατεία με μια φάτνη και η εκκλησία ντύθηκε στα γιορτινά της περιμένοντας τον κόσμο να έρθει, καθώς αναμένουμε την προσέλευση εκατοντάδων χωριανών και φίλων», ανέφερε. Ζωντάνια δίνουν οι εκδηλώσεις, όπως μαθήματα ζαχαροπλαστικής και η φωταγώγηση της πλατείας του χωριού με κοκτέιλ πάρτι δωρεάν για όλους. Όπως εξηγεί, ένα έθιμο στον Κορμακίτη είναι η παρασκευή του χριστουγεννιάτικου σταυροκούλουρου, εξαιρετικής ποιότητας, οι λιχουδιές, όπως οι κουραμπιέδες και το άναμμα των φούρνων.

Η Πανηγυρική Δοξολογία της Έλευσης του Χριστού θα τελεστεί στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου. «Υποδεχόμαστε τα Χριστούγεννα στις 24 Δεκεμβρίου στις 12 τα μεσάνυχτα και έπειτα τρώμε την παραδοσιακή σούπα, όπως στον Καλό Λόγο. Οι παραδοσιακοί αραμαϊκοί ψαλμοί έχουν εξαιρετική σημασία για εμάς γιατί προέρχονται από τους προπάππους μας και δεν θέλουμε να χάσουμε την αραμαϊκή μουσική. Στα 50 χρόνια κατοχής, οι καμπάνες του ναού δεν σταμάτησαν ποτέ να ηχούν. Σε αυτά τα χωριά μάς κράτησε η πίστη και η απέραντη αγάπη προς την εκκλησία και τα χωριά μας». Σήμερα στον Κορμακίτη έχουν απομείνει 43 κάτοικοι του 1974 και έχουν επανεγκατασταθεί ακόμη 340 άτομα, ενώ τις γιορτές ο κόσμος ξεπερνά τα 1.000 άτομα, καταλήγει ο κ. Κουμέττου.