Αναλύσεις

185 εκατ. ευρώ ζημιά τον χρόνο από τον εφοδιασμό καυσίμων στα κατεχόμενα

Αυξάνονται οι διελεύσεις και ευδοκιμεί το λαθρεμπόριο

Αναβρασμός επικρατεί στις τάξεις των πρατηριούχων με τις αυξανόμενες ροές καταναλωτών προς τα κατεχόμενα για ανεφοδιασμό των οχημάτων τους με καύσιμα.

Το πάρε-δώσε με τα κατεχόμενα όλο και διογκώνεται, ενώ είναι δεδομένο ότι επηρεάζονται και άλλοι τομείς του εμπορίου, όπως τα τρόφιμα και τα είδη ένδυσης και υπόδησης.

Η μεγάλη διαφορά στις τιμές πετρελαιοειδών σε συνδυασμό με τις εξωφρενικές ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά ωθούν όλο και περισσότερους καταναλωτές στα κατεχόμενα για την αγορά βασικών προϊόντων. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκύπριου Συνδέσμου Καταναλωτών, το 25% των καταναλωτών εφοδιάζουν τα οχήματά τους με καύσιμα από τα κατεχόμενα. Πριν από την πανδημία του κορωνοϊού, το ποσοστό ήταν περίπου στο 18%.

Μια άλλη κατηγορία πολιτών προσεγγίζουν το θέμα των αγορών από τα κατεχόμενα με καθαρά καταναλωτικούς και οικονομικούς όρους, χωρίς κατ’ ανάγκην να τίθεται θέμα επιβίωσης. Όμως, υπάρχουν και οι περιπτώσεις συμπολιτών μας που πήγαν τη σχέση τους με τα κατεχόμενα ένα βήμα παρακάτω, κάνοντας διακοπές στα ξενοδοχεία της κατεχόμενης Κερύνειας και κολυμπώντας ξέγνοιαστα στις παραλίες της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου.

Ρεκόρ σε διελεύσεις και εμπόριο το 2022

Η κατακόρυφη αύξηση στις διελεύσεις και στο εμπόριο διά μέσου των οδοφραγμάτων καταγράφεται και μέσα από την ετήσια έκθεση της Κομισιόν για την εφαρμογή του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής το 2022.

Όσον αφορά τις διελεύσεις πολιτών, το 2022 καταγράφηκαν σχεδόν 6 εκατομμύρια διελεύσεις Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, άλλων πολιτών της ΕΕ, καθώς και υπηκόων τρίτων χωρών, ενώ το 2021 είχαν καταγραφεί 2,3 εκατομμύρια διελεύσεις.

Την ίδια ώρα, η συνολική αξία του εμπορίου διαμέσου της Πράσινης Γραμμής έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ 14,6 εκατομμυρίων ευρώ το 2022, καταγράφοντας αύξηση κατά 138% σε σχέση με το 2021, όταν η συνολική αξία ανήλθε σε περίπου 6,2 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως διαφορετικά στατιστικά στοιχεία από τα πιο πάνω που κατέθεσε η ΚΔ, καταγράφει το Τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο. Σύμφωνα με αυτά, η συνολική αξία των εμπορευμάτων για τα οποία είχαν εκδοθεί συνοδευτικά έγγραφα ανήλθε σε 16.697.514 ευρώ, δέκα εκατομμύρια, δηλαδή, περισσότερα σε σχέση με το 2021, που μεταφράζεται σε ποσοστιαία αύξηση 144%. Παράλληλα, βάσει των στοιχείων του Τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου, την αντίθετη πορεία, δηλαδή από την Κυπριακή Δημοκρατία προς τα κατεχόμενα, έκαναν προϊόντα συνολικής αξίας 711 χιλιάδων ευρώ.

Σύμφωνα με τον κατάλογο των προϊόντων που εισήχθησαν στις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα το 2022, στην κορυφή της λίστας βρίσκονται τα οικοδομικά υλικά, ενώ ακολουθούν τα έπιπλα, τα πλαστικά και μωσαϊκά μάρμαρα και τα φρέσκα ψάρια. Στη λίστα, μάλιστα, μπήκαν και νέα προϊόντα, όπως κουτιά από χαρτόνι, συσκευές κουζίνας, αλουμίνιο, ντουλάπια από αλουμίνια και ηλεκτρικός εξοπλισμός.

Ακμάζει και το λαθρεμπόριο

Πέρα από το εμπόριο που διενεργείται στη βάση του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, ακμάζει και το λαθρεμπόριο. Το 2022, η Κυπριακή Δημοκρατία πραγματοποίησε 3.905 κατασχέσεις λαθραίων εμπορευμάτων, 1.900 περισσότερες από το 2021.

Σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, σημειώθηκε μείωση στο λαθρεμπόριο αγροτικών προϊόντων και αύξηση στο λαθρεμπόριο ζωικών και γαλακτοκομικών προϊόντων. Πολύ μεγάλη αύξηση υπήρξε και στις ποσότητες τσιγάρων και καπνού που κατασχέθηκαν από τις Αρχές της ΚΔ στην Πράσινη Γραμμή. Συνολικά κατασχέθηκαν 679.354 τσιγάρα και 413.802 γραμμάρια καπνού. Επιπλέον, κατασχέθηκαν 211.603 στικ ηλεκτρονικών τσιγάρων και 136.012 γραμμάρια καπνού για ναργιλέ.

Επιπλέον αυξήθηκε το λαθρεμπόριο αλκοόλ και αγαθών που παραβιάζουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ενώ, μεταξύ άλλων, κατασχέθηκαν αυτοκίνητα, φάρμακα, φυτοφάρμακα και, βεβαίως, καύσιμα.

Πλέον οι πρατηριούχοι, εκτός από τις καθημερινές κούρσες των πολιτών προς τα κατεχόμενα για ανεφοδιασμό καυσίμων, είναι αντιμέτωποι και με το λαθρεμπόριο καυσίμων που γίνεται μεταξύ κατεχομένων και ελεύθερων περιοχών, καθώς επιτήδειοι, τροποποιώντας τα οχήματά τους, βρήκαν τον τρόπο με τον οποίο εισάγουν παράνομα καύσιμα στις ελεύθερες περιοχές για πώληση. Μάλιστα, τις τελευταίες μέρες ακούσαμε και για βυτιοφόρα που πηγαινοέρχονται στα κατεχόμενα μεταφέροντας παράνομα καύσιμα χωρίς να τους ανακόπτει κάποιος, κάτι το οποίο δείχνει την ανυπαρξία των ελέγχων στα οδοφράγματα.

Αρκετά όμως από τα βυτιοφόρα που διακινούν παράνομα καύσιμα δεν περνούν καν από τις νόμιμες οδούς διέλευσης από και προς τα κατεχόμενα, μιας γνωρίζουν τις λεγόμενες τρύπες της γραμμής αντιπαράταξης, κάνοντας αθόρυβα τη «δουλειά» τους.

Έτσι ευελπιστεί να λύσει το λαθρεμπόριο καυσίμων η Κυβέρνηση

Μετά τη μεγάλη κινητοποίηση που πραγματοποίησαν οι πρατηριούχοι έξω από το οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου και το Προεδρικό, ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός ανακοίνωσε τέσσερα μέτρα με στόχο την πάταξη του φαινομένου της παράνομης διακίνησης καυσίμων από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές, πάντοτε εντός του πλαισίου του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής.

Το Τμήμα Τελωνείων θα εντατικοποιήσει τους ελέγχους που πραγματοποιούνται στα εγκεκριμένα Σημεία Διέλευσης και, στις περιπτώσεις που θα εντοπίζεται παράνομη μεταφορά καυσίμων από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές, ειδικότερα από εμπορικά οχήματα, οι παραβάτες θα υπόκεινται στις εκ του νόμου αυστηρές ποινές.

Οι κατασχέσεις σχετικές με καύσιμα από τις κατεχόμενες περιοχές που πραγματοποιούνται τόσο στα Σημεία Διέλευσης όσο και στην ενδοχώρα, θα ανακοινώνονται και θα δημοσιοποιούνται άμεσα, ώστε αυτό να λειτουργεί παραδειγματικά και αποτρεπτικά. Επιπλέον τούτου, αποφασίσθηκε να δημοσιοποιηθούν και οι προηγούμενες κατασχέσεις. Θα αποσταλούν προειδοποιητικές επιστολές προς όλους τους Συνδέσμους που έχουν μέλη επαγγελματίες οδηγούς, σε σχέση με την εντατικοποίηση των ελέγχων και την επιβολή αυστηρών χρηματικών ποινών και θα εξεταστεί η δυνατότητα αξιοποίησης σύγχρονης τεχνολογίας για αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων.

Η εύνοια του «Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής» στον αθέμιτο ανταγωνισμό

40% η ζημιά στα πρατήρια

Η «Σ» επικοινώνησε με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Πρατηριούχων, Σάββα Προκοπίου, ο οποίος μίλησε για τα μέτρα που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση, αλλά και για τα επόμενα βήματα του Συνδέσμου στην περίπτωση που δεν αρθεί η παρανομία.

Αρχικά ανέφερε ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την Κυβέρνηση πρέπει να υλοποιηθούν και όχι μόνο να είναι ειπωμένα από τον κ. Κεραυνό. «Σε μεταγενέστερο στάδιο θα υπάρξουν και άλλες εισηγήσεις. Έχουμε ζητήσει σύγκληση των Υπουργείων που εμπλέκονται στο θέμα των καυσίμων και αναμένουμε ότι σύντομα θα πάρουμε μια πρόσκληση για να συμμετέχουμε και εμείς, για να υπάρχει μια κοινή γραμμή στο θέμα που αφορά τα καύσιμα».

Συμπλήρωσε ότι ακόμη δεν τους έχει ανακοινωθεί πότε θα εφαρμοστούν τα μέτρα που εξήγγειλε η Κυβέρνηση. «Είχαμε και στο παρελθόν πολλές συναντήσεις και αναμένουμε ότι αυτήν τη φορά θα εφαρμοστούν οι αποφάσεις».

Όσον αφορά τις δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας και την αναφορά στον όρο «εξ ανάγκης», σημείωσε ότι είναι ερμηνεία από το Τελωνείο, το οποίο είναι αρμόδιο για να εφαρμόσει τους Κανονισμούς της Πράσινης Γραμμής. «Εάν και εφόσον παραστεί η ανάγκη για καύσιμο, τότε είναι εντάξει. Αν όμως ο σκοπός της μετάβασης στα κατεχόμενα είναι για εφοδιασμό του οχήματός μας με καύσιμα, τότε δεν είναι εντάξει. Ο Κανονισμός της Πράσινης Γραμμής λέει ξεκάθαρα ότι αν υπάρχει κατάχρηση τότε είναι παρανομία. Η συχνότητα του εφοδιασμού καυσίμων από τα κατεχόμενα δεν μπορεί να ξεπερνά ένα με δύο οχήματα ανά 100».

Υπογράμμισε ότι αυτήν τη στιγμή η μείωση εργασίας στα πρατήρια ανέρχεται μεταξύ του 35% και 40%. «Εμείς δεν έχουμε έρευνες που να δείχνουν πόσα λεφτά χάνει η Κυβέρνηση, αλλά κάποια στοιχεία που ήρθαν στην κατοχή μας αναφέρουν ότι το κράτος χάνει περίπου 185 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο».

Ο κ. Προκοπίου μίλησε και για το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της διαμαρτυρίας από πλευράς των πρατηριούχων αν δεν αλλάξει η υπάρχουσα κατάσταση. «Δεν αποφασίσαμε ποια μέτρα θα είναι αυτά. Το ζήτημα είναι να λυθεί το πρόβλημα μέσα από διάλογο και αποφάσεις που θα είναι δραστικές».

Τόνισε ότι, όπως πολλοί πρατηριούχοι αντιμετωπίζουν σοβαρό θέμα επιβίωσης, έτσι και πολλές οικογένειες αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. «Το κράτος οφείλει να βοηθήσει τα νοικοκυριά μέσα από κοινωνικές παροχές, χωρίς να ανέχεται τις παρανομίες. Το καύσιμο είναι κράχτης και με την πάροδο του χρόνου θα επηρεαστούν και άλλοι τομείς αν δεν εφαρμοστούν τα μέτρα».

Τέλος, ανέφερε ότι στις συναντήσεις που είχαν με τον Υπουργό Οικονομικών ζήτησαν τροποποίηση του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, ούτως ώστε να ξεκαθαρίσει και να συγκεκριμενοποιηθεί τι συμβαίνει με τα καύσιμα. «Να είναι πιο συγκεκριμένος ο Κανονισμός για να έχουμε πιο σωστή εικόνα για ερμηνεία. Ο Κανονισμός αναφέρει ότι δεν μπορούμε να εφοδιαζόμαστε με προϊόντα τα οποία καταφθάνουν στα παράνομα λιμάνια και το αεροδρόμιο των κατεχομένων αλλά αν κάποιοςβρεθεί στα κατεχόμενα και δεν έχει καύσιμο, θα εφοδιάσει το όχημά του. Μας είπαν ότι είναι κάτι χρονοβόρο αλλά εμάς δεν μας ενοχλεί, φτάνει να ξεκαθαρίσει».

«Το πρόβλημα ξεκινά από τη μεγάλη διαφορά τιμής»

Όπως εξήγησε ο κ. Προκοπίου, το πρόβλημα ξεκινά από τη μεγάλη διαφορά τιμής που υπάρχει στα κατεχόμενα σε σχέση με τις ελεύθερες περιοχές, ξεκαθαρίζοντας, παράλληλα, πως «δεν είναι δικό μας θέμα αλλά του κράτους και των εταιρειών εισαγωγής». Μάλιστα, από χθες, (1/7), η διαφορά της τιμής αυξήθηκε κι άλλο, αφού με κυβερνητική απόφαση τερματίστηκε το μέτρο της επιβολής μειωμένου συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης. Μιλώντας για την εν λόγω απόφαση της Κυβέρνησης, ο κ. Προκοπίου είπε ότι «κάθε σεντ που αυξάνει την τιμή του καυσίμου για εμάς είναι μεγάλο κόστος, γιατί πρέπει να διατηρήσουμε τα στοκ μας και τους πελάτες μας με πιο υψηλό κόστος. Εμείς θέλουμε πολύ περισσότερο τη μείωση των τιμών για τις επιχειρήσεις μας και για την τσέπη μας. Και εμείς καταναλωτές είμαστε».Υπογράμμισε ότι είναι έτοιμοι να καταθέσουν περισσότερες εισηγήσεις. «Είναι ένα πρόβλημα, το οποίο θα επεκταθεί ραγδαία και σε άλλους τομείς. Χρειάζονται πολύ καλοί χειρισμοί, έτσι ώστε να μην προκληθεί μεγαλύτερο πρόβλημα. Η Κυβέρνηση μπορεί να βοηθήσει κρατώντας τους φόρους κατανάλωσης όσο πιο χαμηλά γίνεται».

Δρουσιώτης: Τα 8 σεντ πάνω δεν θα αυξήσουν την κατανάλωση στα κατεχόμενα

Για την επιπλέον οικονομική επιβάρυνση που έχουν οι πολίτες μετά την απόφαση της Κυβέρνησης για τερματισμό της επιδότησης στις τιμές των καυσίμων, μίλησε στη «Σ» ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης.

Αρχικά ανέφερε ότι οι τιμές στα καύσιμα αυξήθηκαν κατά 8.32 σεντ. «Η μέση τιμή στο πετρέλαιο κίνησης ήταν 1.407 και έφτασε το 1.51, ενώ η βενζίνη 95 από 1.38 έφτασε το 1.47».

Συμπλήρωσε ότι ο Σύνδεσμος θεωρεί δικαιολογημένη την κατάργηση της επιδότησης στα καύσιμα, διότι έχουν μειωθεί οι τιμές κατά μέσο όρο 50 σεντ το λίτρο. «Η βενζίνη 95 είχε μείωση 44 σεντ, το πετρέλαιο κίνησης μειώθηκε κατά 58 σεντ, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης μειώθηκε κατά 54 σεντ».

Υπογράμμισε ότι η αύξηση της τιμής των καυσίμων δεν θα αυξήσει τους πολίτες που εφοδιάζουν τα οχήματά τους από τα κατεχόμενα. «Όταν μειώθηκε η τιμή των καυσίμων στις ελεύθερες περιοχές κατά 50 σεντ, μειώθηκαν και οι αγορές από τα κατεχόμενα; Όχι, δεν μειώθηκαν. Έτσι και τώρα η αύξηση των 8 σεντ δεν θα αυξήσει την κατανάλωση στα κατεχόμενα. Είναι το επιχείρημα αυτών που δεν γνωρίζουν πώς λειτουργεί η αγορά», είπε.

Καταληκτικά, ο κ. Δρουσιώτης ανέφερε ότι ο Σύνδεσμος διαφωνεί με την απόφαση για άρση της επιδότησης στον ηλεκτρισμό. «Οι τιμές του ρεύματος παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Θα έπρεπε να συνεχιστεί η επιδότηση τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο».