Πόσο απέχει ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών στην Κύπρο;

Η ιστορική απόφαση για την νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών στην Ελλάδα αποτέλεσε αναμφίβολα ένα από τα θέματα που βρέθηκαν στο υψηλότερο στρώμα στην ατζέντα των συζητήσεων τις τελευταίες ημέρες. Πέραν της σημασίας που έχει η απόφαση από μόνη της, κάτι που γίνεται αντιληπτό ακόμα και από εξώφυλλο των New York Times (“Η Ελλάδα γίνεται η πρώτη Ορθόδοξη χώρα που επιτρέπει τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών”), η νέα τάξη πραγμάτων ενδέχεται να αποτελέσει την απαρχή ενός ντόμινο εξελίξεων που δύναται να επηρεάσει ίσως και ολόκληρη την Ευρώπη.

Στο προσκήνιο η ταυτότητα φύλου

Για το εάν και κατά πόσο υπάρχει η πρόθεση από πλευράς Κυβέρνησης για να επιτευχθεί κάτι παρόμοιο στην Κύπρο, κλήθηκε ν’απαντήσει ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Ιωάννης Αντωνίου. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε μιλώντας στην «Σημερινή», στο παρόν στάδιο εκκρεμεί στη Βουλή το ζήτημα της ταυτότητας φύλου. Αξίζει να επεξηγήσουμε πριν προχωρήσουμε στα όσα δήλωσε ο κύριος Αντωνίου πως η ταυτότητα φύλου αφορά στην ουσία άτομα που βιολογικά ανήκουν σε ένα φύλο αλλά νιώθουν ότι ανήκουν σε κάποιο άλλο. Η πρακτική χρησιμότητα της ενδεχόμενης θέσπισης της ταυτότητας φύλου είναι η δυνατότητα αλλαγής του εν λόγω φύλου σε κρατικά έγγραφα και κατά κύριο λόγο ταυτότητες, διαβατήρια αλλά και εκλογικά βιβλιάρια. Άρα σε οποιοδήποτε φύλο νιώθει ο πολίτης ότι ανήκει αυτό θα αναφέρεται και στα κρατικά έγγραφά του και πρόκειται για πρόταση νόμου που κατέθεσε η τέως Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου το 2022.

Συνεπής απέναντι στους ΛΟΑΤΚΙ ο ΠτΔ αλλά…

Όπως ανέφερε ο κύριος Αντωνίου γίνονται βήματα αφού αρχικά υπήρξε η αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας, μετά ήρθε η θέσπιση του συμφώνου συμβίωσης (από το 2015) ενώ το στρατηγικό πλάνο της Κυβέρνησης συνεχίζει με την ταυτότητα φύλου υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης και η Κυβέρνηση θα είναι συνεπείς απέναντι στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. “Η Κυπριακή Δημοκρατία παρακολουθεί τις εξελίξεις σε επίπεδο Συμβουλίου της Ευρώπης και Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν επιβάλλουν τον γάμο, αφού η απόφαση αυτή εναπόκειται στο κάθε μέλος της ξεχωριστά” ήταν η αρχική του τοποθέτηση προσθέτοντας πως “Η Ελλάδα πέρασε στο επόμενο στάδιο αίροντας τις διακρίσεις φύλου. Κάποια στιγμή η συζήτηση αυτή θ’αρχίσει και στην Κύπρο. Αυτή την στιγμή όμως δεν υπάρχει το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον”.

Γονικά δικαιώματα, γάμος, γονείς και τι ισχύει στην Κύπρο

Σημαντικό κομμάτι θεωρείται και το νομικό πλαίσιο της εν λόγω νομοθεσίας καθώς και το τι ακριβώς περιλαμβάνεται σε αυτό. Ο έγκριτος νομικός, Λάρυς Βραχίμης κληθείς να σχολιάσει εάν και με ποιο τρόπο επηρεάζεται έμμεσα η Κύπρος επεξήγησε πως σύμφωνα με νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, εάν σε κάποια χώρα του κόσμου αποκτήσεις γονικά δικαιώματα για ένα μωρό και στη συνέχεια μετακομίσεις σε μία ευρωπαϊκή χώρα, η χώρα αυτή έχει υποχρεώσει να σεβαστεί αυτό το δικαίωμα. “Εάν για παράδειγμα κάποιος έχει γονικά δικαιώματα στην Αμερική και έρθει στην Κύπρο, πρέπει να θεωρηθεί πατέρας. Αυτό όμως δεν έχει καθόλου να κάνει με το θέμα του γάμου.” ήταν η πρώτη τοποθέτησή του.

Αυτό που στην ουσία αλλάζει στην Ελλάδα -πέραν της τέλεσης πολιτικού γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, αντί μόνο του συμφώνου συμβίωσης που προϋπήρχε- είναι ουσιαστικά το δικαίωμα των ομόφυλων αφενός να υιοθετήσουν παιδί και αφετέρου να γίνουν γονείς μέσω παρένθετης μητέρας (όμως αυτό πρέπει να συμβεί στο εξωτερικό). “Το επόμενο στάδιο είναι ότι κάποιος θα πάει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και θα κερδίσει και την παρένθετη μητέρα, που είναι το μόνο που απέκλεισαν στην Ελλάδα” υπογράμμισε ο Λάρυς Βραχίμης προσθέτοντας “Στην Αγγλία για παράδειγμα ο ένας ονομάζεται πατέρας και ο άλλος γονιός (εννοώντας τα ομόφυλα ζευγάρια), έχει δηλαδή γονικά δικαιώματα χωρίς να είναι ο πατέρας.”

Απαντώντας στο καίριο ερώτημα του πως η νομοθεσία πλέον στην Ελλάδα μπορεί άμεσα ή έμμεσα να επηρεάσει την Κύπρο το παράδειγμα που δόθηκε από πλευράς του κυρίου Βραχίμη λέει ότι “ας πούμε χάριν συζήτησης ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι από την Κύπρο μεταβεί στην Ελλάδα και τελέσει γάμο και στην συνέχεια υιοθετήσουν ένα παιδί και επιστρέψουν στην Κύπρο, ο νόμος δε θα το δεχτεί. Θεωρώ όμως ότι εάν κάνουν προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα το κερδίσουν”.

Στο συρτάρι η πρόταση Θεοπέμπτου/Ατταλίδου για υιοθεσία ομόφυλων στην Κύπρο

Υπενθυμίζουμε ότι προ μηνών, πρόταση νόμου η οποία θα δίνει το δικαίωμα στα ομόφυλα ζευγάρια να προχωρούν σε υιοθεσία παιδιών, κατέθεσαν οι βουλευτές Χαράλαμπος Θεοπέμπτου και Αλεξάνδρα Ατταλίδου. Σκοπός της πρότασης η τροποποίηση του νόμου περί πολιτικής συμβίωσης έτσι ώστε πρόσωπα τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης, να έχουν το δικαίωμα υποβολής αίτησης για σκοπούς υιοθεσίας, ως να έχει τελεστεί γάμος στη βάση του περί Γάμου Νόμο -αφού η υιοθεσία αποτελούσε τη μόνη παράγραφο που είχε αφαιρεθεί κατά την θέσπιση του συμφώνου συμβίωσης-. Μια πρόταση που είχε προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων τόσο εντός όσο και εκτός Βουλής κατά την προσκόμιση της. Η «Σ» επικοινώνησε εκ νέου με τον κύριο Χαράλαμπο Θεοπέμπτου για να σκιαγραφήσει που βρίσκεται η πρόταση με τον ίδιο να δηλώνει πώς βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής (σ.σ Νομικών) και αναμένεται εάν και πότε θα τεθεί προς συζήτηση. Ο ίδιος πάντως δεν φάνηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για την κατάληξη της δηλώνοντας πως “με τα μυαλά που κουβαλάμε στην Κύπρο δεν το νομίζω να προχωρήσει”.