Χωρίζουν κατά χιλιάδες οι Κύπριοι

Κρίση φαίνεται ότι περνάει ο θεσμός του γάμου στη χώρα μας, καθώς τα διαζύγια χρόνο με τον χρόνο πολλαπλασιάζονται. Ετησίως καταχωρούνται 800 διαζύγια σε κάθε επαρχία της Κύπρου, ενώ από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα έχουν καταχωρηθεί σχεδόν 400 αιτήσεις διαζυγίου, σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Το φαινόμενο να χωρίζουν τα ζευγάρια υπήρχε από πολύ παλιά, όμως κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί με τέτοιους γρήγορους ρυθμούς και να δημιουργεί αλλεπάλληλα προβλήματα. Την ίδια ώρα εν μέσω πανδημίας παρατηρήθηκαν υψηλά ποσοστά κακοποίησης και βίας στην οικογένεια κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού, κάτι που φαίνεται να συνέβαλε στην αύξηση των διαζυγίων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος στη «Σημερινή», τα διαζύγια παρουσιάζονται αυξημένα.

Οι λόγοι που οδηγούν στον χωρισμό

«Ούς ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μη χωριζέτω». Με αυτήν την εντολή προτρέπονται οι άνθρωποι που επιλέγουν να ακολουθήσουν τον έγγαμο βίο. Εντούτοις ο θεσμός του γάμου βιώνει ίσως τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία, καθώς το φαινόμενο του χωρισμού κυριαρχεί ανάμεσα στη νέα γενιά.

Στη «Σ» μίλησε η πρόεδρος της Επιτροπής Οικογενειακού Δίκαιου Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Αναστασία Τζίρτη, η οποία αναφέρθηκε στην αύξηση του αριθμού των διαζυγίων στην Κύπρο και στους λόγους που οδηγούν σε αυτό.

Τα στοιχεία που κατέχει ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος για τα διαζύγια αφορούν την επαρχία Λευκωσίας, όπου καταχωρούνται τα περισσότερα διαζύγια σε παγκύπρια βάση.

Συγκεκριμένα, καταχωρήθηκαν 853 αιτήσεις διαζυγίων το 2020 και 1024 το 2023.

Επιπλέον, για το 2024 στη Λευκωσία καταχωρήθηκαν μέχρι στιγμής 135 αιτήσεις διαζυγίου, 100 αιτήσεις για γονική μέριμνα και 77 αιτήσεις για διατροφές ανηλίκων.

Όπως ανέφερε η κ. Τζίρτη οι αριθμοί αυτοί αφορούν υποθέσεις που καταχωρήθηκαν, καθώς υπάρχουν και πολλές υποθέσεις που επιλέγουν να μην προχωρήσουν με έκδοση διαζυγίου. «Υπάρχουν ζευγάρια που για δικούς τους προσωπικούς λόγους χωρίζουν αλλά δεν προχωρούν στη διαδικασία έκδοσης διαζυγίου και παραμένουν σε διάσταση», είπε.

Μετέπειτα ανέφερε τους τρεις βασικούς λόγους που τα ζευγάρια οδηγούνται στον χωρισμό. Ο πρωταρχικός λόγος, σύμφωνα με την κ. Τζίρτη, είναι η αποξένωση. «Το ζευγάρι αποξενώνεται και δεν υπάρχει πλέον ο θεσμός της οικογένειας, πλέον χωρίζουν πολύ πιο εύκολα».

Ο δεύτερος λόγος είναι η βία στην οικογένεια, καθώς παρατηρείται μια αυξητική τάση. «Έχουμε μεγάλη αύξηση στις καταγγελίες που αφορούν τα περιστατικά βίας στην οικογένεια, όμως τα περιστατικά είναι περισσότερα καθώς πολλά εξ αυτών δεν καταγγέλλονται ή αποσύρονται στην πορεία».

Εξήγησε ότι δεν υπάρχει βία μόνο κατά των γυναικών αλλά και κατά των ανδρών. «Και παλαιότερα υπήρχε, αλλά ένας άνδρας δεν ήταν εύκολο να πάει να το καταγγείλει. Σήμερα, όμως, έχουμε πάρα πολλές καταγγελίες από άνδρες».

Συμπλήρωσε ότι υπάρχει μεγάλη άγνοια στον κόσμο για το πώς μπορούν να προχωρήσουν με καταγγελία. «Πρέπει η Αστυνομία, η Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού και η Επίτροπος Ισότητας να συνεργαστούν και να βγάλουν στην τηλεόραση φιλμάκια, όπως στο παρελθόν, για ενημέρωση του κοινού. Υπάρχει άγνοια από τον κόσμο για το πώς μπορούν να καταγγείλουν και ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθήσουν», ανέφερε.

Υπογράμμισε ότι θα πρέπει να γίνει επιμόρφωση των αστυνομικών γιατί υπάρχουν περιπτώσεις που μέλη δεν ξέρουν πως να χειριστούν τέτοιου είδους καταστάσεις.

Ο τρίτος λόγος, σύμφωνα με την κ. Τζίρτη, είναι ο οικονομικός.

«Το μεγαλύτερο ποσοστό των διαζυγίων εκδίδεται για ‘ισχυρό κλονισμό’ που αφορά και τους δύο. Τον τελευταίο καιρό ακόμη και στην απόφαση του διαζυγίου αναγράφεται ότι λύνεται ο γάμος λόγω του ισχυρού κλονισμού των σχέσεων των διαδίκων», είπε η κ. Τζίρτη.

Η πανδημία ανέδειξε τα υπάρχοντα προβλήματα

Σοβαρότατες επιπτώσεις επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων καθώς δοκιμάστηκαν οι αντοχές των ζευγαριών, με αποτέλεσμα να ληφθούν αποφάσεις ζωής.

Η πανδημία ανέδειξε τα υπάρχοντα προβλήματα, καθώς ο εγκλεισμός επηρέασε τις σχέσεις των ζευγαριών. Στην ουσία, όπως διεφάνη, δεν ευθύνεται εξολοκλήρου η πανδημία, απλώς κάποια θέματα προϋπήρχαν και αναδείχθηκαν μέσα από τον χρόνο που πέρασε ο καθένας με τον/τη σύντροφό του.

«Μετά τον κορωνοϊό ξεκίνησαν να βγαίνουν πολλές υποθέσεις, γι’ αυτό και έχουμε αυτήν την αύξηση. Τα προβλήματα υπήρχαν, αλλά ο κόσμος μέσα από τη ρουτίνα του δεν είχε τον χρόνο για να ασχοληθεί. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας βγήκαν στο φως πολλές υποθέσεις με βία στην οικογένεια», εξήγησε.

Όπως ανέφερε, «μετά τον κορωνοϊό παρατηρήθηκε αύξηση στη λύση γάμων που τα ζευγάρια είναι παντρεμένα 20-25 χρόνια. Αυτοί οι γάμοι ήταν προβληματικοί και απλώς πήραν την απόφαση να προχωρήσουν με το διαζύγιο. Συνήθως σε αυτούς τους γάμους εκείνο που τους κρατούσε ήταν τα παιδιά και το οικονομικό».

Εξήγησε ότι στις ηλικίες 35-37 ετών ο λόγος είναι καθαρά η αποξένωση του ζευγαριού. «Πολύ μικρό ποσοστό προσφεύγει σε συμβούλους γάμων, όμως και πάλι το αποτέλεσμα είναι να φτάνουν στον χωρισμό. Ένας στους δέκα δεν προχωρεί σε λύση του γάμου, τις περισσότερες φορές είναι θέμα χρόνου».

Την ίδια ώρα εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι αιτήσεις για διατροφή είναι πολύ πιο λίγες από εκείνες για γονική μέριμνα. Ο λόγος, σύμφωνα με την κ. Τζίρτη, που υπάρχουν πολλές υποθέσεις γονικής μέριμνας, είναι γιατί οι γονείς χρησιμοποιούν τα παιδιά. «Για παράδειγμα, υπάρχει προσπάθεια αποξένωσης από τον ένα γονιό για εκδικητικούς λόγους. Υπάρχουν δύσκολες υποθέσεις στο δικαστήριο, δεν έχει σημασία το μορφωτικό επίπεδο. Τα περισσότερα διαζύγια είναι από ανθρώπους μορφωμένους με ψηλά εισοδήματα».