«Πέμπτη Φάλαγγα» στριμώχνει τον Χριστοδουλίδη

Στριμωγμένος… αισθάνεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στο Κυπριακό από την πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων του, λόγω των κατηγοριών που λέγονται σε βάρος του εξ ημετέρων και μάλιστα σε ξένες πρεσβείες και αλλού. Και ποιες είναι οι κατηγορίες αυτές; Ότι δεν επιθυμεί λύση και ότι έχει μιαν από τις κύριες ευθύνες για την αποτυχία του Κραν Μοντανά.

Αντί τελωνειακή ένωση… θέλει πλήρη ένταξη

Τουρκικό εμπάργκο χωρίς εφαρμογή και κυρώσεις

Το κόλπο της ισότιμης κυριαρχίας και τα ΜΟΕ

Η ανταλλαγή απόψεων…

Αυτά εξομολογείται ο ίδιος σε φίλους και συνεργάτες. Όπως πληροφορούμαστε, ο Πρόεδρος λαμβάνει μηνύματα από ξένους διπλωμάτες για όσα του καταλογίζουν πολιτικοί και δη των μεγάλων κομμάτων, αλλά και άλλοι παράγοντες εξωκομματικοί, που είναι οπαδοί του Κραν Μοντανά και προηγουμένως του Σχεδίου Ανάν, και έχουν την πολυτέλεια να επισκέπτονται ξένες πρεσβείες για «ανταλλαγή απόψεων». Το θέμα δεν αφορά μόνο τη Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στη Λευκωσία και την πρεσβεία των ΗΠΑ, αλλά και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως για παράδειγμα τη Γερμανία. Τα όσα λέγονται δεν επικεντρώνονται μόνο στο παρελθόν, αλλά και στους υφιστάμενους χειρισμούς του Προέδρου, τον οποίο θέλουν πιο «δοτικό» στην Τουρκία, με άλλα λόγια πιο εξευμενιστή, εννοώντας ότι θα πρέπει, εκτός των άλλων, να βάλει στο τραπέζι και το φυσικό αέριο ως κίνητρο για τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ και την Τουρκία.

Τουρκικό ρεπερτόριο

Ο Πρόεδρος είναι πιεσμένος και από τους ημετέρους, καθώς και από την ελληνική Κυβέρνηση, η οποία θέλει να τον σπρώξει, όπως και οι εν Κύπρω, σε «τολμηρά βήματα» και «γενναίες αποφάσεις», παρότι η τουρκική πλευρά, όχι μόνο δεν υποχωρεί ούτε κατά ένα «ιώτα» από τις θέσεις της, αλλά διεκδικεί συνεχώς. Απόδειξη, δε, τούτου είναι ότι τουρκική πλευρά:

1. Επιμένει ότι συνομιλίες δεν μπορούν να αρχίσουν εάν δεν γίνει δεκτή η θέση της ισότιμης κυριαρχίας, που παραπέμπει, όπως δέχεται ο Πρόεδρος, σε δύο κράτη. Αυτό ελέχθη και από τον Τούρκο ΥπΕξ, Χακάν Φιντάν, τις προάλλες, στις Βρυξέλλες. Ούτως ή άλλως, η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι η ισότιμη κυριαρχία μπορεί να επέλθει, για παράδειγμα, μέσω ΜΟΕ, όπως είναι το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου και η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, στη λογική ότι η Λευκωσία θα αποδεχθεί χωριστή οντότητα στον βορρά, πριν από τη λύση, και μάλιστα με τη συμβολή του ΟΗΕ, ακόμη και της ΕΕ. Και αυτή η προσέγγιση εμπίπτει στην αξίωση για την άρση της λεγόμενης απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων.
2. Δεν υποχώρησε στις Βρυξέλλες όταν ο Τούρκος ΥπΕξ, Χακάν Φιντάν, εκλήθη από τους εταίρους μας με την σύμφωνο γνώμη της Λευκωσίας, αφού η θέση του ιδίου και της χώρας του διατυπώνεται ως εξής: Α) Καμιά σύνδεση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας με το Κυπριακό. Και αυτό αφορά: i) στην κατάργηση της βίζας σε Τούρκους πολίτες εντός ΕΕ, θέμα επί του οποίου όμως δεν διαθέτει βέτο η κυπριακή Κυβέρνηση, ii) στην αναβάθμιση της τουρκικής τελωνειακής ένωσης, iii) στην αλλαγή προηγούμενων αποφάσεων Συμβουλίων, όπως του 2019, για τη λήψη κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας λόγω της επιθετικής στάσης της στην Ανατολική Μεσόγειο είτε σε βάρος της Κύπρου είτε σε βάρος της Ελλάδας.

Τι προβλέπει το Κεκτημένο

Άρα, στο άτυπο Συμβούλιο της 29ης Αυγούστου, όχι μόνο στριμωγμένος δεν έφυγε ο κ. Φιντάν, αλλά, τόσο Αθήνα όσο και Λευκωσία τού «καθάρισαν» το προφίλ και του δημιούργησαν προσδοκίες, θέτοντας στο ράφι τις αυτονόητες κυπρογενείς, όπως ονομάζονται, υποχρεώσεις της Τουρκίας, όπως είναι:

1. Η άρση του εμπάργκο, που η Τουρκία εφαρμόζει σε πλοία και αεροσκάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. 2. Η εφαρμογή, από πλευράς Άγκυρας, της υφιστάμενης τελωνειακής ένωσης με την Κυπριακή Δημοκρατία. Γιατί; Διότι, με βάση το Κεκτημένο, είναι υποχρεώσεις της Άγκυρας που θα πρέπει να υλοποιηθούν, αλλιώς υπάρχει η οδός των κυρώσεων. Όταν η Τουρκία δεν εφαρμόζει την υφιστάμενη τελωνειακή ένωση με την Κυπριακή Δημοκρατία, πώς θα γίνει συζήτηση για μια νέα αναβαθμισμένη; Όταν η άρνηση της Άγκυρας να την εφαρμόσει, δημιουργεί προβλήματα αθέμιτου ανταγωνισμού; Γιατί; Διότι τα τουρκικά προϊόντα εισάγονται στην κοινή ευρωπαϊκή αγορά και από τα κράτη μέλη της ΕΕ περνούν στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ τα δικά μας προϊόντα απαγορεύεται να εισαχθούν στην Τουρκία. Καθ’ ύλην αρμόδια Αρχή για την εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης χωρίς διακρίσεις είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όταν κλείνει τα μάτια, το κράτος μπορεί ν’ αναλάβει δράση ή ακόμη και πολίτες εφόσον πλήττονται τα συμφέροντά τους, μέσω παραβιάσεων του περιεχομένου της συμφωνίας μεταξύ τελωνειακής ένωσης - Τουρκίας. 3. Την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, όπως η Αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005 καθορίζει.

Το τουρκικό εμπάργκο

Εάν, λοιπόν, υπάρχει εμπάργκο, η ευθύνη ανήκει στην Άγκυρα: Α) Το εμπάργκο, που υπάρχει τα κατεχόμενα, είναι αποτέλεσμα του τουρκικού στρατού κατοχής, διότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί το Κεκτημένο. Και αν υπάρχει εμπάργκο αυτό δεν το επιβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά η Τουρκία, αφού, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης (Δ’ Διακρατική Προσφυγή και Τιτίνα Λοϊζίδου εναντίον Τουρκίας), η ευθύνη για τις παρανομίες που γίνονται στα κατεχόμενα ανήκει στον τουρκικό στρατό, ο οποίος ελέγχει εκεί την κατάσταση. Δηλαδή, η ευθύνη ανήκει στην τουρκική κυβέρνηση και στην ίδια την Τουρκία ως κράτος. Β) Η Τουρκία επιβάλλει εμπάργκο σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και στα πλοία και αεροσκάφη της, δηλαδή στον εναέριο χώρο της, στα λιμάνια και στα αεροδρόμιά της, καθώς και στα προϊόντα μας. Άρα, η Άγκυρα επιβάλλει εμπάργκο και σε βάρος των Ελληνοκυπρίων και σε βάρος των Τουρκοκυπρίων. Ερωτήματα: Πρώτον, γιατί οι κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας, όπως πηγάζουν από το Κεκτημένο, δεν είναι προϋπόθεση για την επανέναρξη των συνομιλίων; Δεύτερον, γιατί η Αθήνα και η Λευκωσία δεν αξιώνουν την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία; Δεν θεωρούν ότι πρέπει να υπάρξει κάτι τέτοιο; Δεν πιστεύουν στο Κεκτημένο; Πώς θα βοηθήσει η ΕΕ όταν δεν ξεκινήσουμε από τα βασικά;

Αντιστροφή παιχνιδιού στην ΕΕ

Επειδή, ακριβώς, όλες αυτές οι τουρκικές υποχρεώσεις έχουν μπει στο ράφι, έχουμε φτάσει στο σημείο να αξιώνουν οι Τούρκοι ότι για ν’ αρχίσουν οι συνομιλίες, θα πρέπει να τερματιστεί το εμπάργκο από την Κυπριακή Κυβέρνηση και τη διεθνή κοινότητα, ενώ είναι αυτοί που επιβάλλουν εμπάργκο. Και το οποίο θα τερματιστεί, εάν αποχωρήσει ο στρατός κατοχής. Τα ζήτησαν οι ΥπΕξ Κύπρου και Ελλάδας από τους εταίρους τους στο άτυπο Συμβούλιο ή πριν από αυτό; Όχι, βέβαια! Εφόσον μάλιστα δεν θέτουν θέμα για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, τι πράττει η Άγκυρα; Αξιώνει την αναγνώριση του ψευδοκράτους από την Κυπριακή Δημοκρατία στη λογική της ισότιμης κυριαρχίας. Θέλει να μας επιβάλει αυτοδιάλυση. Όχι μόνο δεν αξιώνουν την εφαρμογή των κυπρογενών υποχρεώσεων ως τμήματος του κεκτημένου, αλλά δίνουν κίνητρο στην τουρκική αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση, προτού όμως η Άγκυρα εφαρμόσει την υφιστάμενη… Και να ήταν μόνο αυτό; Η Τουρκία επέμενε προχθές σε πλήρη ένταξη, χωρίς να την δεσμεύει το Κυπριακό.

Σκυταλοδρόμος και συνένοχος

Εάν πάει ο Πρόεδρος και ο Τατάρ σε τριμερή, τι θα συμβεί; Θα τεθεί η πολιτική της ισότιμης κυριαρχίας και των δύο κρατών, από τη μια, και των δύο συνιστώντων κρατών με πολιτική ισότητα, από την άλλη. Πάμε, λοιπόν, για τετραγωνισμό του κύκλου. Αλλά και αν δεν πάνε οι Τούρκοι σε τριμερή, τι θα πράξει ο Πρόεδρος για να αποφύγει τη διχοτόμηση; Θα δώσει και άλλα, όπως τον προτρέπει η Πέμπτη Φάλαγγα είτε βρίσκεται στη Λευκωσία είτε στην Αθήνα. Αδικούν, πάντως, τον Πρόεδρο, διότι, επί της ουσίας, δεν διαφωνεί μαζί τους, αφού είναι ο σκυταλοδρόμος της δικής τους πολιτικής και των προκατόχων του, που έφεραν το Κυπριακό στη σημερινή κατάσταση, 50 χρόνια μετά την εισβολή. Άρα, η αναφορά σε πιέσεις και στριμώγματα από τον Πρόεδρο για την πολιτική, που ακολουθεί, δεν είναι άλλοθι… Κατά κάποιον τρόπο είναι συνενοχή στη διχοτόμηση, εφόσον, όπως και ο ίδιος λέγει, καθώς και εκείνοι που τον κατηγορούν ή τον πιέζουν: Δεν υπάρχει σχέδιο Β’…

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων