«Επιβεβλημένη η ομοσπονδία, αλλά απαραίτητη η δημοκρατία»

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ένα πράγμα: Το ζήτημα των «παρεκκλίσεων» δεν είναι κυπριακό. Είναι ευρωπαϊκό. Εδώ είναι και η δύναμη της θέσης μας
Θέλουμε μια έντιμη πολιτική συμφωνία που θα είναι βιώσιμη. Για να είναι βιώσιμη πρέπει να στήσει μια πολιτεία ανάλογη της ιστορίας, της κουλτούρας και της κοινωνικής ανάπτυξης αυτού του τόπου. Δηλαδή «ευρωπαϊκών προδιαγραφών»
«Από την πρώτη στιγμή, είπαμε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το κόμμα να μην παρασυρθούμε σε υπερβολές για θετική έκβαση, έτσι και τώρα δεν πρέπει να φτάνουμε σε υπερβολές απογοήτευσης επειδή φάνηκαν δυσκολίες», δηλώνει ο Εκπρόσωπος Τύπου και βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Πρόδρομος Προδρόμου, αναφερόμενος στη διαπραγματευτική διαδικασία για λύση του Κυπριακού. Σε συνέντευξή του στην Κυριακάτικη «Σημερινή», ο κ. Προδρόμου τονίζει ότι ο ΔΗΣΥ δεν προσπαθεί να αυξήσει το εκλογικό μέτρο, διότι μέχρι τώρα δεν υπήρχε εκλογικό μέτρο αλλά «μη ρύθμιση» και ήρθε η ώρα να πάρουμε αποφάσεις για το εκλογικό σύστημα του τόπου. «Πάντοτε υπήρξα υπέρμαχος της αναλογικής εκπροσώπησης. Νομίζω πως πρέπει να βρούμε τους σωστούς κανόνες οι οποίοι, πάντα σε σχετικό βαθμό, θα τη διασφαλίσουν», υπογραμμίζει.
Προσηλωμένοι στον στόχο
Ο ΔΗΣΥ είναι ο νούμερο ένα «καλλιεργητής» του καλού κλίματος σε ό,τι αφορά τις συνομιλίες, τη στιγμή που οι διαπραγματευτικές πραγματικότητες δεν φαίνεται να δικαιολογούν αυτή την τόσο μεγάλη αισιοδοξία. Γιατί επιμένετε σε αυτήν τη στάση;
Το καλό κλίμα υπάρχει από μόνο του, όταν επικρατούν συνθήκες που το στηρίζουν. Όπως ήταν και ο Μουσταφά Ακιντζί ως εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων. Όμως, από την πρώτη στιγμή, είπαμε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το κόμμα να μην παρασυρθούμε σε υπερβολές για θετική έκβαση, έτσι και τώρα δεν πρέπει να φτάνουμε σε υπερβολές απογοήτευσης επειδή φάνηκαν δυσκολίες. Η απάντησή μου είναι ευθεία: Διάφοροι, αξιωματούχοι και άλλοι, μπορεί ώρες-ώρες να πουν διάφορα, είναι ανθρώπινο.

Όμως, ο Δημοκρατικός Συναγερμός δεν στέκεται ούτε σε αισιοδοξία ούτε σε απαισιοδοξία. Αυτά είναι παρορμητικές καταστάσεις. Επιμένουμε στην απόλυτη και ανεξάρτητη, από το όποιο κλίμα, ανάγκη να τερματισθεί η τουρκική κατοχή. Αυτό δεν μπορεί να το ξεχνάμε· τα περιστασιακά σχόλια και «στιγμιότυπα», ας περισσεύουν. Πρέπει, με λιακάδα ή με συννεφιά, να παραμείνουμε προσηλωμένοι στον στόχο και, αναλόγως, να συνεχίσουμε να προσπαθούμε.
Ο Μουσταφά Ακιντζί αξιώνει μόνιμες παρεκκλίσεις από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, για να διασφαλιστεί, όπως λέει, η διζωνικότητα. Πώς σχολιάζετε τη θέση αυτή, δεδομένου αφενός του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της παράταξής σας και αφετέρου της πεποίθησής σας ότι ο κ. Ακιντζί είναι πιο διαλλακτικός;
Υπάρχει κάποια παρανόηση για τη σχέση «διζωνικότητας» και κοινών ευρωπαϊκών αρχών και κανόνων. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ένα πράγμα: το ζήτημα των «παρεκκλίσεων» δεν είναι κυπριακό. Είναι ευρωπαϊκό. Εδώ είναι και η δύναμη της θέσης μας. Εκείνο που πολύ πρόχειρα και μάλλον επιπόλαια είχε πει το 2004 ο Επίτροπος Φερχόιγκεν, ότι δηλαδή «βρείτε κάποια συμφωνία και εμείς θα τα βολέψουμε», δεν ισχύει. Δεν είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για πολλούς και διάφορους πολύ σοβαρούς λόγους - ανεξάρτητα από τη μικρή ποσότητα που είναι η Κύπρος- η ίδια η Ευρώπη δεν δέχεται τέτοια «κόλπα» με παρεκκλίσεις.

Οι κοινοί ευρωπαϊκοί κανόνες θα ισχύσουν μέσα από μια πολιτική συμφωνία για την Κύπρο, όπως εξάλλου διεκδικούσαν και οι Τουρκοκύπριοι το 2003, όταν διαδήλωναν στους δρόμους - θυμάστε; Άρα δεν είναι θέμα «διαλλακτικότητας», αλλά των κοινών βασικών κανόνων που ορίζουν το ευρωπαϊκό «είναι» μας. Από αυτήν την άποψη, αν θέλετε να το πούμε, η συμβολή της παράταξής μας είναι ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει διασφαλίσει αποφασιστικότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κάποιου είδους «διαιτητική» παρουσία του εκπροσώπου της στις διαπραγματεύσεις. Λέω, λοιπόν, μετά λόγου γνώσεως, ότι δεν πρόκειται η Ε.Ε. να δεχθεί παρεκκλίσεις τις οποίες ίσως φαντάζεται η τουρκική πλευρά.
Οι... μπλε γραμμές
Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές του ΔΗΣΥ για τη λύση του Κυπριακού αυτήν τη στιγμή;
Κόκκινες γραμμές; Ρούχα μαζί που πλύθηκαν κι έχουνε γίνει ροζ... Θυμάστε πριν από δέκα και είκοσι και τριάντα χρόνια τι λέγαμε; Όχι ο ΔΗΣΥ, αλλά όλοι! Δεν με εκφράζει να μιλώ με «κόκκινες γραμμές». Να σας πω για... μπλε γραμμές; Οι γραμμές μας είναι εκείνες του κυπριακού Ελληνισμού. Πρώτα και πάνω απ’ όλα, να βρεθεί μια συμφωνία με την οποία η Τουρκία θα πάψει να έχει λόγο, να απαιτεί να έχει «στο χέρι» την Κύπρο και να ανακατεύεται στις υποθέσεις μας. Δύσκολο. Αλλά απαραίτητο. Και αν παρακολουθήσαμε την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας αυτές τις μέρες, αλλά και τις διαπραγματευτικές θέσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, αυτό είναι το πρώτο που επιδιώκουμε. Έπειτα, εννοείται ότι θέλουμε μια έντιμη πολιτική συμφωνία, που θα είναι βιώσιμη. Για να είναι βιώσιμη, πρέπει να στήσει μια πολιτεία ανάλογη της ιστορίας, της κουλτούρας και της κοινωνικής ανάπτυξης αυτού του τόπου. Δηλαδή «ευρωπαϊκών προδιαγραφών». Γιατί έτσι θα είναι δημοκρατία και γιατί έτσι θα είναι κράτος δικαίου.
Πρέπει να πω ότι όσο η ομοσπονδία είναι επιβεβλημένη -γιατί αλλιώς δεν υπάρχει συμφωνία που να τερματίζει την κατοχή- άλλο τόσο αναγκαία είναι και η δημοκρατία. Ταυτόχρονα, νομίζω καταλαβαινόμαστε ότι για να είναι πράγματι βιώσιμη, μια συμφωνία-λύση πρέπει να εξασφαλίζει στην πράξη και όχι στα λόγια τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών. Καθαρά, νομίζω, πράγματα, στα οποία βρίσκουμε υποστήριξη μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια -όσο και αν σκοπιμότητες και συμφέροντα υπάρχουν και εκεί. Όπως φαίνεται κάπου να υπάρχει «λυσιφοβία», άλλο τόσο φαίνεται να υπάρχει συμμετρικά και «λυσιλαγνεία». Πρέπει να αποφεύγουμε και τα δυο. Καλύτερα να πάμε ψύχραιμα και μετρημένα, και όταν υπάρχει κάτι, να κρίνουμε όσο γίνεται αντικειμενικά και υπεύθυνα.
Εκπροσώπηση πραγματικών πολιτικών προτάσεων
Ο ΔΗΣΥ επανέφερε την ιδέα της αύξησης του εκλογικού μέτρου στο 5%, η οποία προκάλεσε δριμείες αντιδράσεις. Γιατί επιμένετε σε ένα τόσο υψηλό εκλογικό μέτρο, ενώ δεν έχουμε κοινοβουλευτικό πολίτευμα;
Μια στιγμή... Να τα πάρουμε με τη σειρά... Δεν επιμένουμε. Προτείνουμε αναλογική εκπροσώπηση πραγματικών πολιτικών προτάσεων. Δεν πρόκειται για «αύξηση» του εκλογικού μέτρου, διότι μέχρι τώρα δεν υπήρχε εκλογικό μέτρο. Την προηγούμενη φορά, από μια κομματική διελκυστίνδα προέκυψε μια ευκαιριακή «μη ρύθμιση» - όπως συνήθως κάναμε στην Κύπρο, που γι’ αυτό βούλιαξε. Τώρα στην πρώτη κατανομή εδρών έχουμε το «φυσικό» μέτρο. Δηλαδή στη Λευκωσία 100/20=5%, στη Λεμεσό 100/12=8,3% κ.ο.κ. μέχρι την Κερύνεια 100/3=33,3%. Αυτά δεν τα λένε στον κόσμο! Στη δεύτερη κατανομή, όμως, συμμετέχουν όσοι έχουν 100/56=1,78% των ψήφων. Αυτό ξέρετε τι σημαίνει στην πράξη; Ότι βουλευτής Λευκωσίας εκλέγεται κάποιος και την εκπροσωπεί με 2,5 από τις 150 χιλιάδες των ψηφοφόρων, επειδή κάποιοι άλλοι «του μάζεψαν» ψήφους στην Πάφο, τη Λάρνακα, την Αμμόχωστο κ.ο.κ. Αυτό το λέτε «αναλογική εκπροσώπηση»;
Απ’ την άλλη, πρέπει να έχουμε εκπροσώπηση πραγματικών πολιτικών προτάσεων. Όχι ευκαιριακών πολιτικών εκδηλώσεων και συναθροίσεων, ούτε και παραλλαγών των υφιστάμενων προτάσεων με διάφορα κίνητρα. Πάντοτε υπήρξα υπέρμαχος της αναλογικής εκπροσώπησης. Νομίζω πως πρέπει να βρούμε τους σωστούς κανόνες οι οποίοι, πάντα σε σχετικό βαθμό, θα τη διασφαλίσουν. Σίγουρα περισσότερο απ’ ό,τι το «τυχάρπαστο» που επικρατεί σήμερα. Ποιο είναι το τυχάρπαστο; Ότι την ώρα που 19.894 ψήφοι ΕΔΕΚ-Οικολόγων στις Ευρωεκλογές εκπροσωπούνται με μια έδρα, ενώ 97.732 ψήφοι του ΔΗΣΥ, δηλαδή πενταπλάσιοι, εκπροσωπούνται με δυο έδρες, δεν υπάρχει αναλογικότητα ούτε και φυσική δικαιοσύνη. Όπως και να ’χει, μην το παρακάνουμε...
Δεν ισχυρίζομαι ότι η πρότασή μας τα διορθώνει όλα. Πρέπει όμως να ξεφύγουμε από το «προοδευτικό» παραμύθι ότι σήμερα έχουμε αναλογικότητα και δικαιοσύνη. Γι’ αυτό το παράδειγμα των Ευρωεκλογών. Αυτό νομίζω επιζητούν και όσοι λέτε ότι εξέφρασαν διαφωνία. Να συνεννοηθούμε πρέπει. Στον ευρωπαϊκό χώρο, σε τουλάχιστον 25 κράτη υπάρχει κάποιο μέτρο. Στα περισσότερα τυγχάνει να είναι 5%. Μπορεί κανείς να πει ότι εκεί δεν υπάρχει δημοκρατία ή δεν τηρείται η αναλογική εκπροσώπηση πολιτικών δυνάμεων;
Ξενίζει, επίσης, το χρονικό σημείο που επιλέξατε για ανακίνηση του ζητήματος του εκλογικού μέτρου, καθώς τα μικρότερα κόμματα προχωρούν εδώ και καιρό με τον σχεδιασμό τους στη βάση των υφιστάμενων δεδομένων. Γιατί δεν περιμένετε να αποφασίσει η νέα Βουλή;
Γιατί; Επειδή στην Κύπρο για δεκαετίες τώρα, γνωρίζοντας για πολλά πράγματα ότι έπρεπε να τα αλλάξουμε, όλο λέγαμε «άσ' το μετά... βλέπουμε... στην επόμενη Βουλή....». Και τελικά είδαμε... Την κατάρρευση εξαιτίας της ευθυνοφοβίας και της ατολμίας. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός εδώ και δεκαετίες υποβάλλει προβληματισμό και κάνει προτάσεις για το εκλογικό σύστημα. Καιρός να πάρουμε και αποφάσεις!
«Δεν συμβαδίσαμε εμείς με το ΑΚΕΛ»
Τελικά με το ΑΚΕΛ συμβαδίζετε στα περισσότερα θέματα, με εξαίρεση εκείνα που άπτονται της οικονομίας και της κοινωνικής πολιτικής;
Ποιος με ποιον συμβαδίζει, ας το κρίνουν οι πολίτες και σε βαθύτερη προοπτική, η Ιστορία. Δεν νομίζω η ιστορία αυτού του τόπου να λέει ότι η φιλελεύθερη παράταξη έχει συμβαδίσει με εκείνους που από τη δεκαετία του 1930 ευθυγράμμιζαν πολιτικές με το τι υπέβαλλαν οι κομμουνιστικές διεθνείς. Όπως και να ’χει, στη σύγχρονη πολιτική ιστορία δεν συμβαδίσαμε εμείς με το ΑΚΕΛ. Άλλες πολιτικές δυνάμεις το έκαναν κατ’ επανάληψιν. Όταν κρίθηκε η εξουσία και η πορεία της χώρας το 2008, ο ΔΗΣΥ είχε τη δική του πρόταση. Ήταν άλλα κόμματα -που τώρα λένε ότι διαφωνούν- που έφεραν τον Γ.Γ. του ΑΚΕΛ στην εξουσία και την Κύπρο στη χρεοκοπία. Το ξεχνάτε; Αν την Κύπρο ορίζουν οι προεδρικές εκλογές, πότε ο ΔΗΣΥ συμβάδισε με το ΑΚΕΛ; Ποτέ! Είναι άλλα πολιτικά κόμματα που και συμβάδισαν και έκαναν κοινά προγράμματα και συγκυβέρνησαν με το ΑΚΕΛ. Μήπως ψάχνετε σε λάθος πίστα;
Με το ΑΚΕΛ έχουμε μια εντελώς διαφορετική βάση και πολιτική φιλοσοφία-κοσμοθεωρία. Αν, από εντελώς διαφορετικές αφετηρίες μπορεί να συναντηθούμε σε κάποια ζητήματα, αυτό δεν μας σκανδαλίζει. Θέλουμε και πρέπει να είμαστε πραγματιστές. Αλλά, ειδικά στο εθνικό ζήτημα, που πράγματι χρειάζονται μεγάλες και θαρραλέες συγκλίσεις, ας μην ξεχνάμε κάτι θεμελιακό που το έχει ήδη δείξει και ο λαός μας: δεν είναι θέμα κομματικών αποφάσεων, αλλά της δικής του κρίσης.
Ισχυρά ψηφοδέλτια
Στην Πινδάρου φαίνεται να επικρατεί ένας ευχάριστος πονοκέφαλος ενόψει βουλευτικών εκλογών, αφού πάρα πολλά στελέχη και μέλη εκδηλώνουν ενδιαφέρον για συμπερίληψή τους στο ψηφοδέλτιο. Ποια δεδομένα θα ζυγίσει η ηγεσία για να κάνει την τελική επιλογή;
Στον ΔΗΣΥ υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια θεσπισμένες καταστατικές διαδικασίες. Δεν είναι θέμα ηγεσίας. Προνοείται από τον Καταστατικό Χάρτη του κόμματος, το οποίο πρωτοποριακά εισήγαγε στην Κύπρο διαδικασίες δημοκρατίας, ποιοι και πώς έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν την εκπροσώπηση των πολιτών. Άρα, λοιπόν, μακάρι να υπάρχει όσο γίνεται μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Αυτό σημαίνει ότι τελικά, μέσα από τις θεσπισμένες διαδικασίες, που δίνουν τον λόγο στη βάση του κόμματος, θα έχουμε ισχυρά ψηφοδέλτια.