Συνεντεύξεις

ΟΜΗΡΟΥ Πηγή νέων δεινών η πολιτική του κατευνασμού

Δυστυχώς, δρομολογείται η επιστροφή σε μια χρεοκοπημένη, αδιέξοδη, επικίνδυνη και τελικά καταστροφική πορεία, τονίζει ο Γ. Ομήρου
Στόχος της Τουρκίας είναι η εφαρμογή του περιβόητου «σχεδίου Β» για αναβάθμιση, ακόμη και αναγνώριση του ψευδοκράτους
Η ΑΝΑΣΤΟΛΗ συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις, θα έπρεπε να χρησιμεύσει ως η αφετηρία νέων πολιτικών και νέας στρατηγικής, με πρώτιστη προτεραιότητα τη διαφύλαξη και προάσπιση της κρατικής υπόστασης της ΚΔ

Την έντονη ανησυχία για τη διαφαινόμενη επιστροφή της ελληνικής κυπριακής πλευράς στις συνομιλίες εκφράζει, σε συνέντευξή του στη «Σημερινή», ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Γιαννάκης Ομήρου.
Διατυπώνει δε το ερώτημα, αν η Τουρκία έχει δεσμευθεί ρητά και έμπρακτα στον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Διερωτάται, ακόμα, για πιθανή ανταπόκριση στη γνωστή πρόταση Άιντα για αμοιβαίο πάγωμα και αποχή δραστηριοτήτων στην ΑΟΖ από την Κυπριακή Δημοκρατία και την Τουρκία. Θεωρεί ότι κινδυνεύουν να εξανεμιστούν τα ερείσματα που δημιουργήθηκαν από τη συμφωνία του Καΐρου μεταξύ Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου, την επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα και τις αναβαθμισμένες σχέσεις με το Ισραήλ. Διατυπώνει, παράλληλα, την εκτίμηση ότι, ενώ η απόφαση για αναστολή συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις υπήρξε ορθή, η διαφαινόμενη επάνοδος της πλευράς μας αποδεικνύει ότι υπήρξε απλώς μια σύντομη παρένθεση, αντί η αναστολή να αποτελέσει την αφετηρία μιας νέας πολιτικής και μιας νέας στρατηγικής. Τέλος, επισημαίνει με έμφαση ότι η επιστροφή στις συνομιλίες γίνεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία, πέραν της επιχείρησης υποκλοπής και οικειοποίησης του φυσικού μας αερίου, χαρακτηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ως «εκλιπούσα» και έχει θέσει σε εφαρμογή το διαβόητο «Σχέδιο Β» για αναβάθμιση, ακόμα και αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Ο τουρκικός ηγεμονισμός
Είμαστε σε μια περίοδο ανακατατάξεων και επανακαθορισμού στρατηγικών συμμαχιών στην ευρύτερη περιοχή. Πώς αξιοποιούμε προς όφελος της Κύπρου αυτό το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται; Και πώς αποδυναμώνουμε τους στρατηγικούς σχεδιασμούς και τις βλέψεις της Τουρκίας στην περιοχή;
Ας δούμε πρώτα τις ηγεμονικές βλέψεις και φιλοδοξίες της Τουρκίας στην περιοχή. Ο τουρκικός ηγεμονισμός και οι αρπακτικές διαθέσεις της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου ανησυχούν χώρες της περιοχής, όπως είναι η Αίγυπτος, το Ισραήλ, ο Λίβανος, η Ιορδανία. Κατανοούν αυτές οι χώρες ότι η Τουρκία δεν περιορίζεται σε φιλοδοξίες αρπαγής του φυσικού αερίου της Κύπρου. Έχουν αντιληφθεί ότι ο τουρκικός στόχος ανατροπής του Άσαντ, η αύξηση της επιρροής της στη Γάζα και μέσω της Συρίας στον Λίβανο, αποσκοπεί τελικά σε μια ηγεμονική θέση στην ΑΟΖ όλης της Ανατολικής Μεσογείου. Άρα, για την Κύπρο, αλλά και για την Ελλάδα, διανοίγονται σημαντικές ευκαιρίες ως συνέπεια της σύμπτωσης συμφερόντων. Όμως, Κύπρος και Ελλάδα οφείλουμε να χαράξουμε άλλες πολιτικές και άλλες στρατηγικές, με στόχο να οικοδομήσουμε τείχος ανακοπής των τουρκικών σχεδιασμών. Δηλαδή, να επανεξετάσουμε και να αναθεωρήσουμε τη μέχρι τώρα εθνική μας στρατηγική. Δυστυχώς, εξ όσων φαίνεται, η αναστολή συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις, που ήταν ορθή, αντί να αποτελέσει την αφετηρία της νέας πολιτικής και στρατηγικής, αποδεικνύεται ένα σύντομο διάλειμμα. Μια σύντομη παρένθεση. Το χειρότερο, δε, είναι ότι κινδυνεύουν να εξανεμιστούν τα ερείσματα που αποκτήθηκαν από τη συνάντηση και τη συμφωνία του Καΐρου μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδας, την επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα και τις αναβαθμισμένες σχέσεις με το Ισραήλ.
Αντιφατική η στάση μας
Με ποιες διασφαλίσεις η ελληνική πλευρά επιστρέφει στις συνομιλίες;
Θα πρέπει να ανατρέξουμε σε όσα έχουν μεσολαβήσει από την αναστολή συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις. Κατάθεση «μεσολαβητικής πρότασης» από τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γ.Γ. του ΟΗΕ Άιντα για δημιουργία ομάδας για το φυσικό αέριο από ίσο αριθμό Ε/κ και Τ/κ, για τη λεγόμενη βέλτιστη διαχείριση των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες. Προσωρινή αποχώρηση του «Μπαρμπαρός» και επάνοδος της ε/κ πλευράς στις συνομιλίες. Η ορθή απόρριψη αυτών των προτάσεων δεν εμπόδισε την Τουρκία να απαιτήσει την ταυτόχρονη αναστολή των γεωτρήσεων της ΕΝΙ-ΚΟGAS και την αποχή του «Μπαρμπαρός» από τις σεισμικές έρευνες. Ακολούθησε η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για συμπερίληψη του θέματος του φυσικού αερίου στις συνομιλίες, με την απλή υποσημείωση ότι θα συζητηθεί ως τελευταίο θέμα, μαζί με το κεφάλαιο του εδαφικού. Δυστυχώς, η αντιφατική και χωρίς συνέχεια και συνέπεια πολιτική που ακολουθήθηκε, όχι μόνο δεν έκαμψε την τουρκική προκλητικότητα και την ποντιοπιλατική στάση της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά τις ενεθάρρυνε.
Δεν υπάρχει ρητή τουρκική δέσμευση
Η διαφαινόμενη επανάληψη των συνομιλιών γίνεται με διασφάλιση μη συνέχισης των παραβιάσεων της ΑΟΖ της Κύπρου από την Τουρκία;
Δεν έχω αντιληφθεί κάτι τέτοιο. Δεν είδα πουθενά σαφή και ρητή δέσμευση της Τουρκίας ότι σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, όπως κατοχυρώνονται από το Διεθνές Θαλάσσιο Δίκαιο. Ούτε όμως ότι δεν θα ισχύσει η πρόταση για «αμοιβαίο» πάγωμα δραστηριοτήτων στην ΑΟΖ από την Κυπριακή Δημοκρατία και την Τουρκία. Που, αν αυτό ισχύσει, θα είναι ολέθριο, αφού πλέον θα αποδεχθούμε την εξίσωση της νομιμότητας με την παρανομία. Και θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για την κυπριακή κυριότητα του υποθαλάσσιου πλούτου μας.
Έτοιμη για το «σχέδιο Β» η Τουρκία
Την ίδια περίοδο που εξελισσόταν και εξελίσσεται η επιδρομική δραστηριότητα της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, υπήρξαν και οι αμφισβητήσεις της ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία η Άγκυρα χαρακτηρίζει με διαβήματα προς την Ε.Ε. και τον ΟΗΕ ως «εκλιπούσα»...
Έτσι ακριβώς. Και ο Νταβούτογλου, δικαιολογώντας το δήθεν δικαίωμα του «Μπαρμπαρός» να διεξάγει έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, δήλωσε ότι «προήλθε σε συμφωνία με τη Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Χρησιμοποιεί, δηλαδή, την υποτελή διοίκηση του παράνομου μορφώματος των κατεχομένων, κατά χαρακτηρισμόν του ΕΔΑΔ, για να επιχειρηματολογήσει ότι, όπως και η Κυπριακή Δημοκρατία, έχει το δικαίωμα συνομολόγησης συμφωνιών για την εκμετάλλευση της ΑΟΖ. Και όλα αυτά, σε μια περίοδο που είναι διάφανος ο στόχος της Τουρκίας να θέσει σε εφαρμογή το περιβόητο «Σχέδιο Β», που αποφάσισε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, για δρομολόγηση προσπαθειών αναβάθμισης ακόμα και αναγνώρισης του ψευδοκράτους.
Καταδικασμένη η πολιτική του κατευνασμού
Τελικά, επαναλαμβάνονται οι αδιέξοδοι και αναποτελεσματικοί χειρισμοί των τελευταίων 40 χρόνων.

Ο φόβος μου είναι ότι η δεύτερη ή καλύτερα η πολλαπλώς επαναλαμβανόμενη πλάνη είναι χειρότερη από όλες τις προηγούμενες. Η πολιτική του κατευνασμού δεν είναι μόνον ως ιστορικό πλέον αξίωμα καταδικασμένη. Αλλά, επιπρόσθετα, είναι πηγή νέων δεινών. Η αναστολή συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις θα έπρεπε να χρησιμεύσει ως η αφετηρία νέων πολιτικών και νέας στρατηγικής. Με πρώτιστη προτεραιότητα τη διαφύλαξη και προάσπιση της κρατικής υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τον απεγκλωβισμό από μια διαδικασία που μετέτρεψε το Κυπριακό, από διεθνές, σε δικοινοτικό πρόβλημα.


Σε επαναφορά και εμβάπτιση του Κυπριακού στη διεθνή κολυμβήθρα ως ζήτημα εισβολής και κατοχής. Και για αξιοποίηση των νέων γεωστρατηγικών, γεωπολιτικών και γεωοικονομικών δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή μας. Και για να υφάνουμε και να στερεώσουμε νέες συμμαχίες και ερείσματα που θα επενδύσουν και θα επιτρέψουν την ασφαλή ανάπτυξη της νέας αναγκαίας εθνικής στρατηγικής. Αντ' αυτού, δρομολογείται η επιστροφή στην «πεπατημένη». Σε μια χρεοκοπημένη, αδιέξοδη, επικίνδυνη και τελικά καταστροφική πορεία.