Λιλλήκας: Πρόβλημα με την προσέγγιση

Η πραγματικότητα είναι ότι ουδέποτε έχουν δεχθεί ότι η κυριαρχία θα είναι μία και αδιαίρετη. Η τουρκική πλευρά και ο κ. Ακιντζί θέλει την κυριαρχία να είναι διαιρετέα. Εάν δεν το θέλει, τότε να εκδοθεί ένα νέο ανακοινωθέν, στο οποίο να μην υπάρχει αναφορά σε συνιστώντα κράτη
Θέμα εμπιστοσύνης ως προς την προσέγγιση που έχει ο κ. Αναστασιάδης στις συνομιλίες θέτει ο Γιώργος Λιλλήκας, σε συνέντευξή του στην Κυριακάτικη «Σημερινή». Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών υποστηρίζει ότι με τα σημερινά δεδομένα οδηγούμαστε σε λύση που θα επιφέρει την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα, διερωτάται γιατί ο κ. Ακιντζί θέτει ζητήματα ευρωπαϊκού κεκτημένου, ενώ η πληροφόρηση που υπάρχει από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη είναι ότι ο Τ/κ ηγέτης το έχει αποδεχθεί.
Συμβιβασμός με τη διχοτόμηση
Στο Κυπριακό υπάρχουν έντονες διεργασίες, ενώ συναντήθηκε και το κόμμα σας με τον κ. Έιντε πρόσφατα. Η Κυβέρνηση παρουσιάζει μια εικόνα ότι προχωρούν οι συζητήσεις χωρίς να έχουμε μπει ακόμη στα καυτά θέματα. Είναι μια διαδικασία συνομιλίων όπως γινόταν στο πρόσφατο παρελθόν, ή θεωρείτε ότι οδεύουμε σε αρνητικό αποτέλεσμα;
Να πω ότι το Κυπριακό δεν ήταν ποτέ δύσκολο πρόβλημα να λυθεί. Η δυσκολία είναι να βρούμε μια καλή και δίκαιη λύση. Αυτό που με ανησυχεί και με βάση την ενημέρωση που είχαμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και από τις επαφές μας με τον κ. Έιντε, είναι ότι γίνεται πρόοδος στις συνομιλίες, αλλά αυτή η πρόοδος είναι ουσιαστικά ακόμη ένα πακέτο δικών μας μονομερών υποχωρήσεων. Έχουμε αποδεχθεί να υποβαθμίσουμε τα πολιτικά δικαιώματα που είναι μέρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και για την ψήφο αναφορικά με τη γερουσία και για την ψήφο αναφορικά με την Άνω Βουλή. Ακόμη και όταν λέμε θα ψηφίζουν γερουσιαστές ή βουλευτές ανάλογα με την εσωτερική ιθαγένεια, αυτό είναι εθνικότητα.
Εάν η λύση έχει τα στοιχεία που έχουμε λάβει μέχρι τώρα, για το πώς προχωρούν οι συνομιλίες, ναι, νομίζω ότι θα φτάσουμε σε μία λύση που δεν θα ανατρέπει τα δεδομένα της κατοχής, αλλά, αντίθετα, θα είναι μία λύση που θα τα νομιμοποιεί. Ακόμη και αυτοί που χρησιμοποιούν τον όρο «απελευθέρωση» αλλά και τον όρο «επανένωση» της Κύπρου, δεν θα υπάρχει επανένωση. Δεν βλέπω πώς θα αποφασίσουν κάποιοι, είτε Ε/κ είτε Τ/κ, να εγκατασταθούν σε μια περιοχή που θα τη διοικεί αιωνίως η άλλη κοινότητα και ο ίδιος, ενώ θα πληρώνει φόρους, θα υπόκειται στους νόμους εκείνης της κοινότητας που δεν θα δικαιούται να ψηφίζει αυτούς που θα τον κυβερνούν.

Τέτοιες υποχωρήσεις διαπιστώνονται και στο περιουσιακό, όπου με βάση την ενημέρωση που έχουμε, ναι μεν υπάρχει αναγνώριση των δικαιωμάτων του ιδιοκτήτη, αλλά παρουσιάζεται και αναγνώριση δικαιωμάτων στον «χρήστη». Η επιλογή να δώσουν δικαιώματα και στους δύο και η επίλυση να γίνεται πιθανότατα με μια σειρά δικαστικών υποθέσεων, αποτελεί διαδικασία που θα πάρει δεκαετίες. Αυτές δεν είναι λύσεις. Είναι συμβιβασμός με τη διχοτόμηση και μας παραπέμπει σε δύο κράτη που θα ζουν αρμονικά, με τη μόνη διαφορά ότι θα υπάρξει κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, που είναι η μεγάλη μου ανησυχία.
Αμοιβαίοι οι συμβιβασμοί
Σας κατηγορούν ότι δεν θέλετε λύση. Αμέσως κατηγορείτε οποιεσδήποτε κινήσεις. Πώς απαντάτε στους επικριτές σας; Μια καινούργια προσπάθεια δεν θέλει συμβιβασμούς για να καταλήξει κάπου θετικά;
Η επίτευξη συμφωνίας απαιτεί αμοιβαίους συμβιβασμούς, οι οποίοι όμως δεν θα πρέπει να οδηγούν ούτε σε ένα κράτος παράλυτο, ούτε σε κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε σε στέρηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μπορώ να υπερηφανευτώ ότι είμαι ο μόνος από τους εν ενεργεία πολιτικούς που από το 2008 αφιέρωσα ολόκληρο κεφάλαιο στο βιβλίο που έγραψα για το Κυπριακό, που εξηγώ γιατί η «μη λύση» είναι επικίνδυνη για τον κυπριακό Ελληνισμό. Από την άλλη, σε αντίθεση με κάποιους άλλους, δεν πιστεύω ότι η οποιαδήποτε λύση είναι καλύτερη από τη «μη-λύση». Λύσεις που θα προβλέπουν κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας θα μας οδηγήσουν σε ομηρία από την Τουρκία. Η δημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας αποδείχθηκε ότι είναι η πιο ισχυρή ασπίδα στον τουρκικό επεκτατισμό.
Ωραιοποιεί ή κρύβει πράγματα;
Δεν αποτελεί ασπίδα προστασίας το γεγονός ότι είμαστε στην ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο;
Θα μπορούσε να αποτελέσει ασπίδα, αν εμείς οι ίδιοι ξεκαθαρίζαμε κάποια θέματα. Εδώ γεννιούνται ερωτηματικά κατά πόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημερώνει πλήρως το Εθνικό Συμβούλιο, ή ωραιοποιεί και κρύβει πράγματα. Υποτίθεται ότι ο κ. Ακιντζί έχει αποδεχθεί ότι δεν είναι θιασώτης της χωριστής κυριαρχίας, ότι θέλει ομοσπονδία και ότι αποδέχεται ότι δεν συνομιλούν δύο κυρίαρχα συνιστώντα κράτη, αλλά δύο κοινότητες χωρίς κυριαρχία. Αυτή είναι η ενημέρωση του Προέδρου.

Ο κ. Ακιντζί όμως, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες, στη συνάντηση που είχε με τον κ. Γιούνκερ μίλησε για παρεκκλίσεις από το κεκτημένο και για λύση που θα αποτελεί πρωτογενές δίκαιο. Και ρωτώ: Εάν έχει δεχθεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αλλά και όσα υποτίθεται φαίνονται από το ανακοινωθέν Αναστασιάδη-Έρογλου, προς τι να υπάρχουν παρεκκλίσεις; Η πραγματικότητα είναι ότι ουδέποτε έχουν δεχθεί ότι η κυριαρχία θα είναι μία και αδιαίρετη. Η τουρκική πλευρά και ο κ. Ακιντζί θέλει την κυριαρχία να είναι διαιρετέα.

Εάν δεν το θέλει, τότε να εκδοθεί ένα νέο ανακοινωθέν, στο οποίο να μην υπάρχει αναφορά σε συνιστώντα κράτη. Να υπάρχει αναφορά μόνο σε ομοσπονδία. Ρώτησα τον κ. Αναστασιάδη, αν θα δεχόταν ο κ. Ακιντζί. Η απάντηση του Προέδρου είναι ότι αυτό είναι συμφωνημένο, δεν μπορούμε να επανέλθουμε. Τα υπόλοιπα είναι παραμύθια. Προκάλεσα τον κ. Έιντε, αλλά και άλλους ξένους πρέσβεις να αναφέρουν ένα θέμα στο οποίο η τουρκική πλευρά υποχώρησε και έκανε συμβιβασμό. Δεν υπάρχει.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θέλει λύση στο Κυπριακό;
Ναι, θέλει λύση. Όλοι οι Προέδροι ήθελαν λύση. Όλοι έκαναν συμβιβασμούς και υποχωρήσεις για τη λύση. Δυστυχώς, ουδέποτε η Τουρκία ανταποκρίθηκε θετικά.
Εκ του αποτελέσματος
Εμπιστεύεστε τον κ. Αναστασιάδη στις συνομιλίες;
Με τον κ. Αναστασιάδη έχω κάθετες διαφωνίες όσον αφορά την αντίληψη του Κυπριακού. Από το 1974 μέχρι σήμερα, τα 28 χρόνια κυβέρνησαν υποτίθεται Προέδροι που ήθελαν λύση χθες. Αναστασιάδης, Χριστόφιας, Κληρίδης και Βασιλείου. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε αποδεχθεί την κατάλυση της Κ.Δ. μέσω του Σχεδίου Ανάν, και φαίνεται να είναι θιασώτης κατά καιρούς μιας χαλαρής συνομοσπονδίας, παραγνωρίζοντας τον ρόλο της Τουρκίας και τις επεκτατικές βλέψεις που έχει. Εξού και η επίσκεψη Αναστασιάδη στον Ερντογάν μετά το δημοψήφισμα.
Άρα, δεν τον εμπιστεύεστε;
Θα τον κρίνω από το αποτέλεσμα. Έχω κάθετες διαφωνίες στο ανακοινωθέν, διότι έθεσε τα θεμέλια κατάλυσης της Κ.Δ. Έθεσε τα θεμέλια που θα οδηγήσουν σε λύση δύο ξεχωριστών κρατών, που θα ζουν αρμονικά οι λαοί. Η αναφορά ότι «το κράτος θα προκύψει από τη συμφωνία» τι σημαίνει; Το κράτος πρέπει να συνεχίζει να υπάρχει. Προκύπτει κάτι που δεν υπάρχει. Οι αναφορές στο κεκτημένο συνοδεύονται από τη φράση, πρώτα μάλιστα, «θα διαφυλαχθεί η διζωνικότητα». Είναι εδώ που δεν εμπιστεύομαι την προσέγγιση του Προέδρου.