Κατσουρίδης:Είμαστε το ίδιο κοντά και σε λύση και σε ναυάγιο

Οι εξελίξεις στο Κυπριακό αυτήν τη φορά μπορούν να παρομοιάζονται με εκείνες του 2004 ως προς τη δυνατότητα να φτάσουμε σε κάποιο αποτέλεσμα, αρνητικό ή θετικό
Θα πάρει κάποιο χρονικό διάστημα για να μπορέσει το ΑΚΕΛ να αρθρώσει τις πολιτικές εκείνες που το ίδιο θεωρεί ότι θα το οδηγήσουν στην ανάκαμψη
Η συνέντευξη με τον τέως βουλευτή του ΑΚΕΛ και τέως ηγετικό στέλεχός του Νίκο Κατσουρίδη παρουσιάζει πάντα ενδιαφέρον. Ο λόγος του είναι μεστός κι αυτό αναγνωρίζεται και από τους φίλους, αλλά και από τους εχθρούς του. Είναι γι’ αυτό άλλωστε που το ΑΚΕΛ τον «χρησιμοποιούσε» στα δύσκολα, σε δημόσιες συζητήσεις με «αντιπάλους» τα σκληρά καρύδια των άλλων κομμάτων, τον έβγαζε μπροστά για να προωθήσει θέσεις του κόμματος που δεν θα ήταν αρεστές ή ευκολοχώνευτες από τα μέλη του κόμματος...

Το πρωτοκλασάτο, άλλοτε, στέλεχος του ΑΚΕΛ αποτελεί πλέον παρελθόν για το κόμμα, το οποίο τον απέβαλε πριν από ενάμιση περίπου χρόνο από τις τάξεις του, στη βάση του πορίσματος της κεντρικής επιτροπής ελέγχου του ΑΚΕΛ για την υπόθεση της πώλησης τ/κ γης στη περιοχή Δρομολαξιάς, για την οποία καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης το μέλος της γραμματείας του κόμματος Βενιζέλος Ζανέττος.

Ο αποβληθείς, πάντως, μιλά για το κόμμα στο οποίο μεγάλωσε με μεγάλη προσοχή μετρώντας, θα ’λεγε κανείς, τις λέξεις του. Πίσω όμως από αυτές, προσωπικά διέκρινα μια κάποια πικρία κι ένα παράπονο για τη συμπεριφορά παλιών συντρόφων του. Ίσως και να κάνω λάθος. Πρόκειται για μια καθαρά προσωπική εντύπωση, την οποία τολμώ να γράψω περνώντας τα εσκαμμένα και κινδυνεύοντας να εισπράξω διάψευση.

Η συνομιλία μας κράτησε περισσότερο από όσο ήταν προγραμματισμένο να διαρκέσει και είπαμε πολλά. Για τον ίδιο, το ΑΚΕΛ, τον Δημήτρη Χριστόφια, το Κυπριακό, την οικονομική κρίση και φυσικά τις επόμενες προεδρικές εκλογές, τις οποίες λέγεται ότι θα διεκδικήσει. Ο ίδιος πάντως δηλώνει πως δεν προβληματίσθηκε για κάτι τέτοιο. Ο διάλογος εξελίχθηκε κάπως έτσι:

-Θα είσαστε υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2018;

-Κάτι που δεν με προβλημάτισε δεν το σχολιάζω.

-Δεν σας προβλημάτισε ακόμα;

-Δεν με προβλημάτισε.

Η συζήτησή μας, που θα δημοσιευθεί σε δύο μέρη, ακολουθεί:
Ο πιο τυχερός Ακελικός
Tελικά είσαστε ο πιο τυχερός Ακελικός. Το κόμμα σας φρόντισε να σας αφήσει αλώβητο από όλα όσα τραυμάτισαν βαριά την πενταετή θητεία του Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία. Ούτε τα προβλήματα της κρίσης σάς άγγιξαν ούτε, και κυρίως, η τραγωδία στο Μαρί.

Εξαρτάται από τον φακό με τον οποίο βλέπει κανείς τα πράγματα. Σίγουρα το ΑΚΕΛ δεν ήταν υπεύθυνο για τη διακυβέρνηση, ανεξάρτητα αν ήταν το κόμμα που εξέλεξε τον Πρόεδρο και που στήριζε την κυβέρνηση. Όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Δεν είναι υπεύθυνος ο ΔΗΣΥ για τους χειρισμούς της Κυβέρνησης, ανεξάρτητα αν είναι το κόμμα της κυβερνητικής παράταξης. Όμως όταν έχεις μια σύνδεση με ένα χώρο που χρονολογείται, όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο αλλά και σε οικογενειακό, από την ημέρα της ίδρυσής του, το 1926, δεν μπορεί να σε αφήνουν ούτε αδιάφορο, ούτε ασυγκίνητο αυτά τα οποία συνέβησαν και συμβαίνουν.

Η ουσία όμως είναι πώς τα πράγματα διορθώνονται ή δεν επαναλαμβάνονται όσα δεν διορθώνονται, διότι δυστυχώς υπάρχουν πράγματα στη ζωή που δεν διορθώνονται. Δεν έχει νόημα η συνεχής αναμόχλευση του τι ακριβώς έγινε. Αυτό το λέω, όχι προς κριτική εναντίον οποιουδήποτε, αλλά επειδή θεωρώ ότι είναι ένα από τα κακά μας στην Κύπρο.

Δηλαδή μπορεί να ασχοληθούμε με ένα θέμα, π.χ. τις συμφωνίες της Ζυρίχης, ένα εκατομμύριο φορές. Το ερώτημα είναι ένα: Αν το δίδαγμα για το πώς καταλήξαμε στη Ζυρίχη και ποιο ήταν το περιεχόμενο της συμφωνίας μπορεί να μας βοηθήσει να μην πάθουμε τα ίδια ή και χειρότερα σήμερα. Σε αυτό νομίζω είμαστε πολύ-πολύ πίσω. Κάνουμε χιλιάδες αναλύσεις, διδάγματα όμως, για να πάμε παρακάτω, σπάνια αντλούμε.
Χρειάζεται χρόνο ακόμα το ΑΚΕΛ

Διαπιστώνεται ότι το ΑΚΕΛ έπαθε, αλλά φαίνεται ότι δεν έμαθε, διότι εξακολουθεί να κατρακυλά. Το έδειξαν, άλλωστε, τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών. Φαίνεται ότι δεν έκανε ή δεν κάνει διορθωτικές κινήσεις. Διότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ως διορθωτική κίνηση η αποβολή μελών ή η στέρηση του δικαιώματός τους να ψηφίζουν ή να παίρνουν μέρος στη λήψη αποφάσεων.

Θεωρώ ότι οι αποφάσεις για οποιαδήποτε πρόσωπα δεν καθορίζουν την πορεία ενός χώρου, ανεξαρτήτως του όποιου επηρεασμού μπορεί να υπάρχει. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών είναι νωπό. Θεωρώ ότι λογικά το ΑΚΕΛ είναι ακόμα σε διαδικασία πραγματικής αφομοίωσης του αποτελέσματος και των όποιων συμπερασμάτων καταλήγει το κόμμα. Θα πάρει κάποιο χρονικό διάστημα για να μπορέσει να αρθρώσει τις πολιτικές εκείνες που το ίδιο εκτιμά ότι θα το οδηγήσουν στην ανάκαμψη.

Συνεπώς θεωρώ ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα για να καταλήξει κάποιος στο συμπέρασμα αν το ΑΚΕΛ έκαμε ή όχι διορθωτικές κινήσεις. Και βέβαια οι βουλευτικές εκλογές και τα αποτελέσματά τους είναι πολύ κοντά σε ένα καθοριστικό, για τη ζωή όλων μας, γεγονός, το οποίο θα καθορίσει και το μέλλον των κομμάτων. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό, που αυτήν τη φορά μπορούν να παρομοιάζονται με εκείνες του 2004 ως προς τη δυνατότητα να φτάσουμε σε κάποιο αποτέλεσμα, αρνητικό ή θετικό. Αυτό θα το κρίνει ο κόσμος. Είναι όμως ολοφάνερο ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα. Ανάλογα λοιπόν με το αποτέλεσμα, τα γεγονότα θα καθορίσουν και την πορεία των κομμάτων, ανεξάρτητα από το τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα.
Το «όχι» για το τσιμέντωμα του «ναι»

Εξηγήστε μου σας παρακαλώ τι ακριβώς εννοούσατε το 2004, όταν αποφασίσατε να πείτε «όχι» στο δημοψήφισμα για να τσιμεντώσετε το «ναι». Ήταν μια δήλωση που, αν και επιχειρήθηκε πολλές φορές να εξηγηθεί, δεν έγινε ακόμα εντελώς κατανοητή.

Η απάντηση είναι η ίδια με αυτήν που έδωσε εκατό φορές το ΑΚΕΛ. Την πιο αναλυτική απάντηση όμως μπορεί να τη δώσει αυτός που διατύπωσε τη θέση. Το βασικό νόημα για όλους εμάς, που είμασταν τότε στην ηγεσία του ΑΚΕΛ, είναι ένα: Ότι το «όχι» θα μετατραπεί σε «ναι», από τη στιγμή που οι προϋποθέσεις που έθεσε η Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του ΑΚΕΛ για να πει «ναι» στο σχέδιο Ανάν θα υλοποιούνταν. Αυτό είναι κατ’ εμένα το πολιτικό μήνυμα της δήλωσης. Αν υπάρχει κάτι άλλο, αυτό μπορεί να το απαντήσει μόνον ο Δημήτρης Χριστόφιας.
Ήταν δηλαδή δική του έμπνευση η διατύπωση της δήλωσης;

Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω.
Η Συνδιάσκεψη αυτή τη δήλωση αποφάσισε;

Επαναλαμβάνω. Η πολιτική θέση που εξέφραζε αυτό το μότο ήταν αυτή που περιέγραψα. Δηλαδή λέμε «όχι», έχουμε 5-6 προϋποθέσεις, αν υιοθετούνται μετατρέπουμε το «όχι» σε «ναι».
Με καλύπτει η δήλωση του Αβέρωφ Νεοφύτου

Θεωρείτε ότι τώρα είμαστε κοντά στις προϋποθέσεις για μια διευθέτηση;

Έχω κατ’ επανάληψη πει ότι με καλύπτει η δήλωση του Προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου προ 15 ημερών. Ότι είμαστε τόσο κοντά σε λύση, όσο είμαστε και σε ναυάγιο. Κατά τη γνώμη μου αυτό ίσχυε πάντα στο Κυπριακό. Η θέση αν δεν συμφωνηθούν όλα, δεν έχει συμφωνηθεί τίποτε, ισχύει για το τελικό αποτέλεσμα. Και να εξηγήσω τι εννοώ: Μπορεί τα πάντα να συμφωνηθούν αλλά, αν για παράδειγμα θα επιμένει η Τουρκία ότι θα διατηρήσει επεμβατικό δικαίωμα, κατά τη γνώμη μου ανατρέπονται όλα τα άλλα και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε κατ' αρχήν συμφωνία. Βέβαια υπάρχει κι ένα παρεμφερές ερώτημα. «Μπορείς να ανατρέψεις αυτά που έχεις ήδη συμφωνήσει»;

Η δική μου απάντηση είναι ξεκάθαρη. Από τη στιγμή που δεν θα δεχθείς το αποτέλεσμα, θα έχεις σοβαρό κόστος, επειδή είσαι η αδύνατη πλευρά. Με άλλα λόγια, εμείς, η αδύνατη πλευρά, αυτά για τα οποία δεσμευόμαστε, θα μας κυνηγούν για πάντα. Η Τουρκία, δυστυχώς για μας, μπορεί να τα ανατρέπει και δεν θα την κυνηγούν, γιατί δεν υπάρχει κανείς να την κυνηγήσει.
Ποιος και τι μπορεί να υπογράψει

Πιστεύετε ότι ο Νίκος Αναστασιάδης ή ο οποιοσδήποτε Πρόεδρος μπορεί εύκολα να βάλει την υπογραφή του σε μια λύση; Θα πληρώσει ασφαλώς μεγάλο πολιτικό κόστος.

Αν το περιεχόμενο της λύσης ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις για λειτουργικότητα, βιωσιμότητα, ασφάλεια, ευημερία και υπό τις συνθήκες ικανοποίηση του περί δικαίου αισθήματος -που για μένα είναι τα τέσσερα χαρακτηριστικά που, αν υπάρχουν, μπορεί να περάσει μια λύση ένθεν και ένθεν της γραμμής του Αττίλα- τότε ναι, μπορεί να υπογράψει. Όμως θεωρώ ότι είμαστε σε ένα σημείο μετά από 42 χρόνια, που για το τι καλύπτει και τι δεν καλύπτει αυτές τις προϋποθέσεις, υπάρχουν πολλαπλές ερμηνείες. Και εδώ είναι η τραγωδία μας: Που δεν μπορούμε να καταλήξουμε ως πολιτικός κόσμος σε κοινές θέσεις για το τι είναι ασφαλές και τι είναι λειτουργικό.
Δεν ακολουθούν πια τυφλά τα κόμματα οι πολίτες

Πιστεύετε ότι οι πολίτες σήμερα θα πειθαρχήσουν στη γραμμή που θα υποδείξει το κόμμα τους; Θα υποστηρίξουν δηλαδή τη θέση που το κόμμα τους υποστηρίζει;

Θεωρώ ότι αυτό το θέμα έχει ξεπεραστεί, όχι μόνον από το 2004, αλλά και στις τελευταίες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις. Τι εννοώ; Ο κόσμος πλέον δεν ακολουθεί πιστά τη θέση του κόμματος που υποστηρίζει, προπάντων σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Το 2004 ήταν μια αποκάλυψη, όταν η ηγεσία του ΔΗΣΥ, στην παρουσία του ίδιου του Γλαύκου Κληρίδη και παρ' όλες τις χίλιες δυο διαβεβαιώσεις για το περιεχόμενο του Σχεδίου Ανάν, δεν κατάφερε να κερδίσει πέραν του 30% των συναγερμικών ψηφοφόρων, τότε για ποιο πράγμα μιλούμε;

Από τότε μέχρι και σήμερα, δηλαδή 12 ολόκληρα χρόνια, τι αποδεικνύουν; Απομάκρυνση των ψηφοφόρων από τα κόμματα και κατ’ επέκτασιν και από τις θέσεις τους. Βέβαια, μια σοβαρή μερίδα κομματικών θα επηρεασθούν, αλλά δεν θα ακολουθήσουν. Ο κόσμος θα κρίνει, στη μεγάλη του πλειοψηφία, από μόνος του. Αν συμπίπτει η κρίση του με εκείνη του κόμματός του, καλώς για τα κόμματα.

Αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι είναι τα κόμματα που πρέπει να φροντίσουν να έχουν συνέπεια με τις θέσεις τους, για να υπάρχει συνέπεια και στην ανταπόκριση του κόσμου. Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να λες για χρόνια στους ψηφοφόρους σου ότι δεν πρόκειται να δεχθείς λύση που δεν θα περιλαμβάνει επιστροφή της Μόρφου, και μετά να αλλάξεις γραμμή. Αν το κάνεις, πρέπει να υποστηρίξεις τη νέα θέση με πολλή ειλικρίνεια και μια πραγματικά λογική εξήγηση για την αλλαγή. Διαφορετικά ο κόσμος θα πει πως τον κοροϊδεύουν οι ηγέτες του κι αφού τον κοροϊδεύουν για ένα θέμα, γιατί να μην σκεφτεί ότι τον κοροϊδεύουν και για άλλα;

Άρα, εδώ που φτάσαμε, η μόνη, κατά τη γνώμη μου, πραγματική διασφάλιση ότι ο κόσμος θα ψηφίσει συνειδητά και εν γνώσει του τι επιλέγει, είναι η πλήρης ενημέρωσή του, η επάρκεια χρόνου για να διεξαχθεί διάλογος, οπόταν ο καθένας μας, όποια τοποθέτηση κάνει, θα την κάνει ως προϊόν συνειδητής σκέψης και προβληματισμού. Τότε μόνο θα έχει νόημα το όποιο αποτέλεσμα, πολύ περισσότερο που αν θα πάμε για λύση δεν αρκεί το 51%, το 52% ή το 53%, είτε από την ελληνοκυπριακή κοινότητα είτε από την τουρκοκυπριακή. Για να έχει βιωσιμότητα η λύση, χρειάζεται μεγάλα ποσοστά έγκρισης.
«Ο καβγάς για τα χώματα»

«Φτάνει να μαλώνουμε για τα χώματα». Ακραίο μεν, ακούγεται δε...

Η θέση ότι η πάροδος του χρόνου εμπεδώνει τα τετελεσμένα, δεν είναι αέρας, ούτε σύνθημα, ούτε προέκυψε ξαφνικά στην Κύπρο. Κακά τα ψέματα. Είναι αξίωμα ότι ο τρόπος ζωής που διάγεις, πώς τον διάγεις, καθορίζει στο τέλος και τη συνείδησή σου. Δηλαδή, σίγουρα δεν είναι ίδια η σχέση του ανθρώπου με το χώμα που γεννήθηκε, που δημιούργησε, που έκαμε οικογένεια κ.λπ. με αυτήν του ανθρώπου που δεν τη γνωρίζει. Δεν γεννήθηκε εκεί, δεν την είδε, δεν έζησε εκεί. Συνεπώς είναι όντως από μόνο του το πέρασμα του χρόνου ένας παράγοντας, που από τη μια δημιουργεί απόσταση και από την άλλη επιβάλλει τη γρηγορότερη λύση του προβλήματος. Βέβαια λύση. Όχι διάλυση ή μια γρήγορη διευθέτηση, για να πούμε ότι λύσαμε το πρόβλημα.