Στα αζήτητα τα γερασμένα καΐκια των προσφύγων

Η διαδρομή των καϊκιών και των ψαρόβαρκων που είναι φορτωμένες, κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά, με πρόσφυγες από τη Συρία έχει συγκεκριμένο δρομολόγιο και πίσω από καθένα από αυτά υπάρχει μια ολόκληρη ιστορία, μια ιστορία η οποία έχει ως κοινό υπόβαθρο την προσπάθεια ενός δοκιμασμένου λαού που επιδιώκει να ξεφύγει από τη φρίκη του πολέμου.

Η διαδρομή ενός τέτοιου σκάφους, μιας ψαρόβαρκας, ενός καϊκιού ή ενός ταχύπλοου ξεκινάει από τη Μερσίνα της Τουρκίας και έχει προορισμό τα παράλια της Κύπρου. Στην ουσία η συμφωνία κλείνεται νωρίτερα από την Κωνσταντινούπολη, όπου πέφτουν και τα λεφτά στο τραπέζι. Εκεί γίνεται το deal, όπως αποκάλυψαν κατ' επανάληψιν τελευταίως Τούρκοι διακινητές σε δηλώσεις τους σε Μέσα Ενημέρωσης στις πρόσφατες κινητοποιήσεις στα ελληνικά σύνορα.

Το όλο σχέδιο οργανώνεται στις μεγάλες πόλεις όπου είναι τα «εγκέφαλοι» και ακολούθως αρχίζει η αλυσίδα να ξεδιπλώνεται, μέχρι να φτάσει το καραβάνι με τους πρόσφυγες στην Κύπρο.

Χρυσοπληρώνουν τη μεταφορά

Για να έρθει ένας πρόσφυγας από την Τουρκία στην Κύπρο υπολογίζεται ότι του κοστίζει πάνω-κάτω $2.000-$3.000. Τα λεφτά αυτά μέχρι να φτάσουν στους μικροδιακινητές "διασκορπίζονται" δεξιά και αριστερά και έχουν πολλούς αποδέκτες. Το μεγαλύτερο μέρος των μαύρων αυτών χρημάτων καταλήγει στους μεγάλους διακινητές στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, που σίγουρα έχουν το ΟΚ τόσο του βαθέος κράτους της Άγκυρας όσο και του νεοσουλτάνου Ερντογάν και των αυλικών του φυσικά.

Δεν είναι λίγες οι φορές που στις προσωπικές τους καταθέσεις οι πρόσφυγες από το Τμήμα Αλλοδαπών και Μετανάστευσης παραδέχθηκαν ότι κάθε θέση στο σαπιοκάραβο όπου στοίβαξαν τα όνειρά τους τιμάται από $2000-$3000. Την ίδια στιγμή που αυτές οι παραδοχές βοηθούν να ξετυλιχθεί ελαφρώς το κουβάρι της παράνομης διακίνησης προσφύγων, η μαύρη τρύπα που υπάρχει, προκύπτει και από καταθέσεις των διακινητών, οι οποίοι αναφέρουν διαφορετικά "κόμιστρα", άρα αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το μεγάλο κόλπο παίζεται στα υψηλά δώματα της αστικής Τουρκίας.

Σε σχέση με το κομμάτι που αφορά το κόστος του πλεούμενου πρέπει να αναφέρουμε ότι, μια καλή βάρκα, που να αντέχει και σε συνθήκες υπερφόρτωσης, κοστολογείται από 40.000-60.000 τουρκικές λίρες, ήτοι $7.000-$10.000. Σε κάποιες περιπτώσεις το κόστος για την ψαρόβαρκα μπορεί να ανέλθει μέχρι και στα διπλάσια, από $15.000-$20.000 ή έως και $25.000, αναλόγως με το πόσο μεγάλη και καινούργια είναι.

Όσον αφορά το ταχύπλοο πολυτελείας που μετέφερε πρόσφυγες στις 2 Δεκεμβρίου 2018 στην παραλία Πιτίλη, γνωστή και ως «παραλία των σκύλων» στο Νέο Χωρίο, η αξία του μπορεί και να ξεπέρασε τις $25.000, αν αναλογιστεί κανείς ότι έφερε μόνο οκτώ μετανάστες.

Για όσους παρακολουθούν με ενδιαφέρον το κεφάλαιο "Συρία – Κύπρος - Μεταναστευτικό", θα ξέρουν ή σίγουρα θα θυμούνται πως σε κάθε άφιξη οι βάρκες αυτές "φιλοξενούν" κόσμο πέραν της φυσιολογικής αριθμητικά δυνατότητάς τους. Μια βάρκα, ας πούμε, που χρησιμοποιείται από 5-6 άτομα για αλιευτικούς σκοπούς, μπορεί να φέρει στην Κύπρο μέχρι και 120 άτομα, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο σαν σαρδέλες. Κάποιες άλλες μπορεί να έρθουν με πιο "ελαφρύ φορτίο", με μόλις 40-50 πρόσφυγες δηλαδή, αν και το κόστος και σε αυτήν την περίπτωση δεν φαίνεται να διαφοροποιείται.

Πού καταλήγουν οι βάρκες

Πού καταλήγουν, όμως, αυτές οι βάρκες που φέρνουν τους πρόσφυγες; Τα τελευταία χρόνια γύρω στις 15 περιπτώσεις κατέληξαν στα λιμάνια της Δημοκρατίας και στους αστυνομικούς σταθμούς Πόλεως Χρυσοχούς και Πάφου.

Αυτήν τη στιγμή που γράφεται το κείμενο δυο από αυτά τα καΐκια βρίσκονται στα λιμάνια του Λατσιού και του Κάτω Πύργου Τηλλυρίας, ενώ άλλα δυο βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο του λιμανιού του Λατσιού. Την ίδια στιγμή στον αστυνομικό σταθμό Πόλεως Χρυσοχούς υπάρχουν επίσης ακινητοποιημένα κάποια από αυτά τα καράβια που πλέον μάλλον με σαπιοκάραβα άρχισαν να μοιάζουν και σίγουρα δεν θα έχουν στο εγγύς μέλλον καμία εμπορική αξία.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι τα πλοία αυτά κάποια στιγμή βγαίνουν και σε δημοπρασία, μέσω Αστυνομίας, και αφού φυσικά δοθεί το πράσινο φως από το Τμήμα Τελωνείου για να μπορέσουν -αν μπορέσουν- να αποσβέσουν προς τη Δημοκρατία τα έξοδα που το κράτος επωμίστηκε μέχρι να τα εντοπίσει με τους πρόσφυγες, να τα οδηγήσει στο λιμάνι και να ακολουθήσει η όλη διαδικασία ρυμούλκησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην τελευταία δημοπρασία που έγινε στην Πάφο, και στην οποία η λίστα περιελάμβανε δυο τέτοια σκάφη, δεν υπήρξε το απαιτούμενο ενδιαφέρον, αφού οι βάρκες αυτές δεν είναι εύκολο να επιστρέψουν στο νερό.

Η γραφειοκρατία εμποδίζει

την επιστροφή τους στο νερό

Γιατί όμως υπάρχει αυτή η δυστοκία στο κράτος να ξεφορτωθεί αυτά τα καΐκια; Στην ουσία υπάρχουν πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες, που εμποδίζουν το να επιστρέψει μια τέτοια βάρκα πίσω στη θάλασσα. Η κυριότερη είναι το ιστορικό της και η πορεία της, από τη στιγμή που κατασκευάστηκε, ναυπηγήθηκε και ταξίδεψε για το εξωτερικό, στην Κύπρο στην προκειμένη περίπτωση. Μια τέτοια ψαρόβαρκα, αγνώστου κατασκευαστή, με ασαφές ιστορικό και δίχως κατασκευαστικά σχέδια που να πιστοποιούν στις υπηρεσίες του κράτους και συγκεκριμένα στο Τμήμα Αλιείας ότι έχουν διασφαλισμένα τα ζητήματα ασφαλείας που πλέον τόσο η Κυπριακή Δημοκρατία όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούν προαπαιτούμενα δεν μπορεί εύκολα να πάρει τα απαραίτητα έγγραφα, σφραγίδες και υπογραφές για να καταλήξει ξανά στο νερό. Κάποιες, μάλιστα, που πωλήθηκαν, είτε έμειναν σταθμευμένες σε ένα χωράφι ή κάποια αποθήκη ή κατέληξαν τελικά εξαρτήματα και ανταλλακτικά για άλλα σκάφη με παρόμοιες προδιαγραφές και δραστηριότητες.