«Οφείλουμε να ξεκινήσουμε από την 1η Σεπτεμβρίου»

Με στόχο την αναπλήρωση της απώλειας της διδασκαλίας που επέφερε το κλείσιμο των σχολείων λόγω της έξαρσης της πανδημίας του κορωνοϊού, το Υπουργείο Παιδείας είναι αποφασισμένο να κερδίσει ακόμα μία μάχη. Αυτήν της επίσπευσης της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς 2020-2021. Σύμφωνα με τον Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομο Προδρόμου, με τα δεδομένα που έχουμε η χρονιά μπορεί να ξεκινήσει από την πρώτη Σεπτεμβρίου με σκοπό το πρώτο διάστημα στα σχολεία να αφιερωθεί κάποιος χρόνος προκειμένου να ενισχυθούν τα παιδιά. Επί του παρόντος, όμως, όπως αναφέρει ο αρμόδιος Υπουργός σε συνέντευξή του στη «Σημερινή», δεν προβλέπεται να επαναλειτουργήσουν τα νηπιαγωγεία, ωστόσο θα ανοίξουν κανονικά τα θερινά σχολεία. Όσον αφορά το ζήτημα με τη μη επαναλειτουργία των ειδικών μονάδων εκπαίδευσης, ένας αριθμός παιδιών θα μπορούν από τις επόμενες 2-3 μέρες να πάνε στο σχολείο, ενώ για τα υπόλοιπα θα αποφασίσουν οι γιατροί. Στη συνέντευξή του ο κ. Προδρόμου αναφέρεται μεταξύ άλλων και στην αξιοποίηση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας και της ψηφιακής τεχνολογίας στην εκπαίδευση, λέγοντας πως αξίζουν συγχαρητήρια στο δημόσιο σχολείο και πως είναι κάτι που θα αξιοποιηθεί και με την επιστροφή στην ομαλότητα. Μιλά επίσης για τις δύσκολες αποφάσεις που κλήθηκε να λάβει η Κυβέρνηση σε συνεργασία με τους επιδημιολόγους το τελευταίο διάστημα, τονίζοντας πως οι αποφάσεις για την Παιδεία ήταν ομόφωνες.

Το ΑΚΕΛ καταδίκασε για ειδική εκπαίδευση… δεν ξέρει για διάβημα ΠΕΟ. Θα μου πείτε βέβαια και τι σχέση έχει το ΑΚΕΛ με την ΠΕΟ;

Η ψηφιακή τεχνολογία δίνει πολλές πρόσθετες δυνατότητες και ανοίγει δρόμους για τη λειτουργία των σχολείων και όχι μόνο σε συνθήκες κρίσης. Ετοιμάζεται αυτήν την ώρα ένα συνολικό θεσμικό πλαίσιο.

Στο εξής μεγάλη συμβολή μας θα είναι ότι προωθούμε και μια θεσμική ρύθμιση. Να προσδιορίζουμε την ιδιότητα του εργαζόμενου στην πολιτιστική δημιουργία. Οι ενδιαφερόμενοι ξέρουν ότι προωθούμε μια νομοθετική ρύθμιση και ότι για πρώτη φορά μετά από 60 χρόνια θα έχουμε και ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα κατοχυρώνει τους συντελεστές της πολιτιστικής δραστηριότητας.

Αυτήν την περίοδο η Κυβέρνηση κλήθηκε να λάβει δύσκολες αποφάσεις, με στόχο πάντα την προστασία της υγείας των πολιτών, οι οποίες όμως επέφεραν αντιδράσεις σε διάφορα επίπεδα και κυρίως σε ό,τι αφορούσε την Παιδεία και τα σχολεία. Πώς βιώσατε όλην αυτήν την κατάσταση;

Από την ημέρα που εκδηλώθηκε η επιδημία ζούμε σε μια έκρυθμη κατάσταση. Πολλές αποφάσεις δημιουργούν αντιδράσεις. Και όταν αποφασίσαμε να ανασταλεί η λειτουργία των σχολείων υπήρξαν αντιδράσεις. Όπως επίσης και οι αποφάσεις για να προχωρήσουμε στο σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έφεραν αντιδράσεις και ένα σωρό επικρίσεις. Συνολικά, όμως, η χώρα μας τα έχει καταφέρει καλά. Η συνολική διαχείριση από την κυβέρνηση ήταν επιτυχής. Χωρίς αυτό να προσφέρεται καθόλου για εφησυχασμό -αντίθετα πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση και να είμαστε πολύ προσεκτικοί- έχουμε κερδίσει τη δυνατότητα να εγκαταλείπουμε τους περιορισμούς. Αντιλαμβάνομαι και την ανησυχία κάποιων γονιών και την περίσκεψη για επιστροφή στο σχολείο. Νομίζω όμως ότι όπως «μείναμε μέσα» για σιγουριά, έτσι και τώρα «βγαίνουμε έξω με προσοχή». Προστατευτήκαμε, για να κερδίσουμε ξανά τις κανονικές λειτουργίες στη ζωή μας. Δεν μπορεί να μείνουμε χωρίς εκπαίδευση. Οι ειδικοί τους οποίους συμβουλεύεται (η Κυβέρνηση) όλο αυτό το διάστημα, ομόφωνα, μάλιστα, έκριναν ότι μπορούμε σταδιακά να λειτουργήσουμε ξανά τα σχολεία με φοίτηση. Κλειδί βέβαια θα είναι να τηρήσουμε τις προφυλάξεις, τους κανόνες συμπεριφοράς που χρειάζονται για να προστατεύσουμε και τον εαυτό μας και τους γύρω μας και τη δημόσια υγεία. Αυτό μάλιστα είναι ένας από τους στόχους του σχολείου σήμερα. Να αφομοιώσουν και να κάνουν συνείδηση τα παιδιά μας τις προφυλάξεις εκείνες που πρέπει να παίρνουν όχι μόνο στο σχολείο, αλλά παντού. Γιατί, όπως το είδατε, στο επόμενο διάστημα θα κινηθούμε σχεδόν παντού. Και σε συναθροίσεις μέχρι δέκα πρόσωπα και στα πάρκα και στα καταστήματα, σε εστιατόρια και καφετερίες και όπως μπαίνει το καλοκαίρι και στις παραλίες. Γι’ αυτό, λοιπόν, θα πρέπει να εμπεδώσουν και τα παιδιά τους κανόνες υγειονομικής προστασίας που θα είναι απαραίτητοι.

Οι αποφάσεις για τα

σχολεία ήταν ομόφωνες

Πολλοί διερωτώνται γιατί υπήρξε ανάγκη να ανοίξουν τα δημοτικά. Τι απαντάτε στις ανησυχίες των γονέων τόσο των παιδιών που φοιτούν σε αυτά, όσο και των γονέων που έχουν μεγαλύτερα παιδιά που επιστρέφουν στις τάξεις;

Μια πρώτη απάντηση ίσως θα ήταν οι πολλές διαμαρτυρίες που δέχομαι από γονείς επειδή δεν επαναλειτουργεί ακόμα η προδημοτική και τα νηπιαγωγεία. Δεν μένω όμως σε αυτό. Υπάρχει και μια άλλη απάντηση, στα πρόσωπα και τις αντιδράσεις των παιδιών που είδα σε δημοτικά αυτές τις μέρες. Χάρηκαν που βγήκαν από τον εγκλεισμό, είδαν ξανά φίλους και συμμαθητές, τους εκπαιδευτικούς και ένιωσαν την ομάδα της τάξης τους, του σχολείου τους. Βέβαια, καλά είναι να έχουμε τον νου μας. Όχι να φοβόμαστε, αλλά να προχωρήσουμε με σύνεση και προσοχή. Και, πιστέψτε με, αυτό ακριβώς είδα να κάνουν δασκάλες και δάσκαλοι αυτές τις μέρες, ειδικά με τα παιδιά του δημοτικού. Εκείνο όμως που πρέπει να πούμε σε όλους τους γονείς είναι ότι οι αποφάσεις έχουν ληφθεί στη βάση της συμβουλής εκείνων που με επιστημονικό τρόπο μελετούν τα δεδομένα, τις έρευνες, τη διεθνή βιβλιογραφία και την εμπειρία άλλων χωρών και μας συμβούλευσαν ότι μπορεί να λειτουργήσουν τα σχολεία. Είναι οι ίδιοι ειδικοί σύμβουλοι, οι λοιμωξιολόγοι, που έδωσαν συμβουλές στη βάση των οποίων η Κυβέρνηση πήρε σωστές και ωφέλιμες αποφάσεις και προστατευτήκαμε.

Ήταν δηλαδή αυτές οι συμβουλές των επιδημιολόγων;

Ναι, οι τελικές αποφάσεις για τα σχολεία ήταν ομόφωνες. Ξέρετε όμως κάτι; Επιστρέφουμε αυτές τις μέρες στα σχολεία με τον ίδιο τρόπο που θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο και η νέα σχολική χρονιά. Όλα δείχνουν ότι περίπου ίδιες θα είναι οι συνθήκες. Αυτό μας λένε και οι ειδικοί και όλοι. Δεν έχει λοιπόν νόημα να πούμε μα, γιατί ανοίγουμε τώρα για ένα μήνα; Ανοίγουμε επειδή οφείλουμε στα παιδιά μας τα γράμματα, τη μόρφωση, την καλλιέργεια. Όσο πιο γρήγορα καταφέραμε να ανοίξουμε. Και ανοίγουμε τώρα και θα έχουμε συνέχεια, με ανάλογο τρόπο, τον Σεπτέμβριο.

Μένουν κλειστά τα νηπιαγωγεία,

επαναλειτουργούν τα θερινά

Μιλήσατε για τα νηπιαγωγεία. Υπάρχει ενδεχόμενο να ανοίξουν εντός του καλοκαιριού τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία που παραμένουν κλειστά; Το ίδιο ερώτημα έχω και για τα θερινά σχολεία...

Οι αποφάσεις, όπως το ξέρετε, είναι για σταδιακή άρση. Έχουμε διαδοχικές φάσεις. Οι αποφάσεις για την εκπαίδευση αφορούσαν τη δεύτερη φάση και μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς. Επομένως, ούτε δημόσια ούτε ιδιωτικά προβλέπεται να λειτουργήσουν τώρα. Τα θερινά σχολεία, όμως, για τις ηλικίες που αποφασίστηκε από τώρα, δηλαδή παιδιά του δημοτικού και μεγαλύτερα, θα μπορέσουν να λειτουργήσουν μετά το τέλος του σχολικού έτους. Τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά. Κατά πόσον στη συνέχεια μπορεί να υπάρξει άλλη απόφαση και για μικρότερες ηλικίες δεν το ξέρω, δεν μπορώ να το προδικάσω. Να σας εξηγήσω όμως ότι την ώρα που η διευρυμένη σύσκεψη με τον Πρόεδρο, τους επιδημιολόγους και πολλά μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου έπαιρνε τις αποφάσεις που εφαρμόζουμε σήμερα, είχαμε ενώπιόν μας όλα τα σχολεία. Γενική διαπίστωση ήταν ότι μπορεί να λειτουργήσουν. Υπήρξε όμως μια εισήγηση για να πάμε πιο φρόνιμα και να περιορίσουμε κάπως τον συνολικό σχολικό πληθυσμό που επρόκειτο να κινητοποιηθεί. Ήταν τότε που κρίθηκε συνετό να καθυστερήσουν λίγο περισσότερο οι μικρότερες ηλικίες, τα νηπιαγωγεία, όπου ίσως να ήταν και πιο δύσκολο να αφομοιωθούν αμέσως οι κανόνες υγειονομικής συμπεριφοράς. Με ένα άλλο κριτήριο, το ότι υπάρχει πολύ ικανοποιητική λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, παραπέμφθηκε σε επόμενη φάση και η επάνοδος στο λύκειο - εκτός βέβαια των τελειοφοίτων, που για άλλους λόγους είχαν ήδη επιστρέψει.

«Αξίζουν συγχαρητήρια

στο δημόσιο σχολείο»

Πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε την τεχνολογία του διαδικτύου με την επιστροφή στην ομαλότητα;

Σε αυτό το ζήτημα, στην αξιοποίηση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας και της ψηφιακής τεχνολογίας, νομίζω ότι αξίζουν συγχαρητήρια στο δημόσιο σχολείο. Μέσα σε μερικές εβδομάδες καταφέραμε να κάνουμε βήματα που δεν είχαν γίνει για χρόνια. Μέσα στις πολύ δύσκολες συνθήκες της πανδημίας καταφέραμε να εγκαταστήσουμε και να λειτουργήσει για πρώτη φορά σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και παιδαγωγικής στήριξης. Επιμορφώθηκαν περισσότεροι από τρεις χιλιάδες εκπαιδευτικοί στο πρόγραμμα, οι οποίοι στη συνέχεια στήριξαν και μεταξύ των συναδέλφων τους, ως «πυρήνες», την προσπάθεια. Έχουμε κάπου 70 χιλιάδες ενεργούς χρήστες που έχουν συνδεθεί και χρησιμοποίησαν το σύστημα. Εξοπλίσαμε με συσκευή κάπου 7.300 παιδιά που το χρειάζονταν -και αυτό αντιστοιχεί σε ποσοστό 12,3% του συνόλου των μαθητών- και δώσαμε 1800 συνδέσεις στο διαδίκτυο σε νοικοκυριά που δεν το είχαν. Έγιναν δεκάδες χιλιάδες ψηφιακές μαθητικές τάξεις, 30 χιλιάδες νομίζω... Σκοπεύω βέβαια όχι μόνο να διατηρήσουμε αυτές τις πρόσθετες δυνατότητες που έχει πια το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά να τις συστηματοποιήσουμε, να τις βάλουμε σε άλλη βάση και να τις αναπτύξουμε. Η ψηφιακή τεχνολογία δίνει πολλές πρόσθετες δυνατότητες και ανοίγει δρόμους για τη λειτουργία των σχολείων και όχι μόνο σε συνθήκες κρίσης. Ετοιμάζεται αυτήν την ώρα ένα συνολικό θεσμικό πλαίσιο. Θα δούμε πρώτα απ’ όλα τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό μέσα στα σχολεία. Ταυτόχρονα θα αναπτύξουμε με εντατικούς ρυθμούς και το περιεχόμενο, το ψηφιακό παιδαγωγικό υλικό. Διότι η αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων δεν σημαίνει την απλή μετάδοση της συμβατικής διδασκαλίας και διαδικασίας με ηλεκτρονικά μέσα. Υπάρχουν πολλές πρόσθετες δυνατότητες που θα κατακτήσουμε και θα αξιοποιήσουμε. Όπως και για πολλά άλλα πράγματα, το αύριο μετά από αυτήν την εμπειρία δεν θα έχει σχέση με ό,τι ξέραμε πριν...

Γενικότερα, όμως, όλα αυτά που βιώσαμε αυτήν τη δύσκολη περίοδο μπορεί να επιφέρουν αλλαγές στην εκπαίδευση προς το καλύτερο; Για παράδειγμα, η μείωση της ύλης ή η μείωση των παιδιών ανά τάξη θεωρείτε ότι μπορούν να επιφέρουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα;

Το ότι χρειάζεται βελτίωση των μαθησιακών και γενικότερα των αποτελεσμάτων μας είναι το επίκεντρο της συνολικής μεταρρύθμισης που επιχειρείται στη διάρκεια αυτής της διακυβέρνησης. Η συζήτηση όμως για την έκταση της διδασκόμενης ύλης είναι κάτι σαν παγίδα. Δεν οδηγεί πουθενά. Σημασία έχει να μαθαίνουν τα παιδιά όση Βιολογία και Φυσική χρειάζεται, για παράδειγμα, για να καταλαβαίνουν όχι σαν σύνθημα, αλλά στην ουσία την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής. Σημασία έχει να μαθαίνουν όσα αγγλικά ή γαλλικά χρειάζονται για να κινηθούν -χωρίς ιδιαίτερα, εννοείται- μέσα στον σημερινό κόσμο και στη γειτονιά μας που είναι η Ευρώπη. Σημασία έχει να μαθαίνουν όσα Μαθηματικά, Ιστορία κ.ά. χρειάζονται για να μπορούν μετά να φοιτήσουν σε ένα καλό πανεπιστήμιο. Σημασία έχει να μάθουν τόσα ελληνικά που να αντιλαμβάνονται τη λογοτεχνική σοφία ενός Σεφέρη, τα ποιητικά χρώματα του Ελύτη ή βεβαίως γιατί περίπου 2800 χρόνια μετά η Ιλιάδα του Ομήρου παραμένει ένα από τα αρτιότερα έργα που κάνει έναν Τζέιμς Τζόις να γράφει ένα αριστούργημα με τίτλο «Οδυσσέας». Πιο απλά, να μαθαίνουν και να χρησιμοποιούν σωστά ελληνικά, όπως στο Λονδίνο μαθαίνουν αγγλικά και στο Παρίσι γαλλικά. Και να μη λέμε όλοι μαζί, λάθος, «προέδροι» αντί «πρόεδροι», και «πάτερ Ιωάννης» αντί «πατήρ Ιωάννης» και πολλοί της... διεθνής κατάστασης! Το θέμα δεν είναι η έκταση της ύλης, αλλά η παιδαγωγική προσέγγιση και να κερδίσουμε κάποιους «δείκτες» επάρκειας στις γνώσεις. Αποτελέσματα που φαίνονται μέσα στην κοινωνία και τη ζωή. Και το ζήτημα των αριθμών, των μαθητών στην τάξη, είναι επίσης σχετικό και τελικά... οικονομικό. Το ζήτημα είναι να υπάρχει ζήλος, αφοσίωση και έμπνευση για μάθηση και καλλιέργεια. Εκεί είναι ένα δύσκολο, πολύ δύσκολο στοίχημα. Δεν αρνούμαι, όμως, ότι αυτή η κρίση και οι δύσκολες συνθήκες μάς δίδαξαν πολλά και δείχνουν και κάποιους δρόμους.

Κάλυψη της ύλης με την

έναρξη της νέας χρονιάς

Υπάρχουν σκέψεις για να αλλάξει η ύλη, εφόσον ολοκληρώθηκε νωρίτερα φέτος η διδασκαλία της; Την επόμενη σχολική χρονιά, τα σχολεία ίσως αρχίσουν με κάποια μαθήματα που μπορεί να μην καλύφθηκαν αυτήν τη χρονιά;

Δεν είναι αλήθεια ότι γενικά καλύφθηκε νωρίτερα η λεγόμενη ύλη. Στα γνωστικά αντικείμενα με τον μεγαλύτερο διδακτικό χρόνο, Ελληνικά, Μαθηματικά κ.ά., φτάσαμε μέσα Μαρτίου περίπου στα δυο τρίτα. Κρίθηκε ικανοποιητικό για φέτος. Ήταν περίπου ό,τι αναλογούσε. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν τίθεται θέμα να αλλάξει το τι αναμένεται να διδαχτεί. Την επόμενη σχολική χρονιά θα ξεκινήσουμε όσο γίνεται νωρίτερα. Το ότι μειώθηκαν για να προσαρμοστούν στις συνθήκες οι φετινές απαιτήσεις των εξετάσεων για τους τελειόφοιτους, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνει μια πρόσθετη προσπάθεια για μείωση της απώλειας διδασκαλίας σε όλες τις άλλες βαθμίδες και τάξεις. Ναι, όπως το λέτε θα γίνει. Αφού καταγράφεται αυτές τις μέρες το τι έγινε φέτος, στην αρχή της νέας σχολικής χρονιάς θα διατεθεί κάποιος χρόνος προκειμένου τα παιδιά να ενισχυθούν για να μπορέσουν να ανταποκριθούν εκεί που θα βρεθούν τον Σεπτέμβριο. Ειδικότερα στις μεταβατικές καταστάσεις. Την πρώτη τάξη λυκείου και τεχνικών-επαγγελματικών σχολών, την πρώτη τάξη γυμνασίου και την πρώτη δημοτικού ακόμα. Αλλά και γενικότερα, σε κάθε τάξη.

Σε πρόσφατες δηλώσεις σας, κάνατε λόγο για πιθανή επίσπευση της έναρξης της επόμενης σχολικής χρονιάς 2020-2021. Υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία;

Με τα δεδομένα που έχουμε, νομίζω ότι οφείλουμε να ξεκινήσουμε από την πρώτη Σεπτεμβρίου. Βέβαια είναι αρκετές οι προϋποθέσεις και οι δυσκολίες, ιδιαίτερα ως προς τη στελέχωση που μέσα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ένας αν όχι άθλος, τουλάχιστον στοίχημα που καλούμαστε να κερδίσουμε. Είμαι σε συνεχή επικοινωνία και σχεδιάζουμε και με την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας και με τις διευθύνσεις μας βέβαια. Αν το επέτρεπαν οι καιρικές συνθήκες θα έλεγα ότι ειδικά την επόμενη χρονιά θα έπρεπε να ξεκινήσουμε και νωρίτερα, από τον Αύγουστο. Γιατί το ζητούμενο είναι να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και των προσδοκιών της κοινωνίας. Όπως και να ’χει, όμως, θα ξεκινήσουμε όσο το δυνατόν ενωρίτερα, με στόχο προτού μπούμε στο πρόγραμμα της νέας χρονιάς, να αναπληρώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη απώλεια διδασκαλίας από τη χρονιά της πανδημίας.

Είμαστε προετοιμασμένοι για ενδεχόμενο δεύτερο κύμα έξαρσης της πανδημίας κατά την επόμενη σχολική χρονιά; Τα πρωτόκολλα που θέσατε τώρα θα ισχύουν και τότε;

Φυσικά το απευχόμαστε! Οι απόψεις των ειδικών διίστανται και, επειδή είναι κάτι πρωτόγνωρο, δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Αλλά και στην περίπτωση που θα πρέπει να έχουμε και τότε μέτρα προφύλαξης, ασχέτως νέου κύματος, είμαστε προετοιμασμένοι. Οι κανόνες συμπεριφοράς και τα πρωτόκολλα που μας έχουν εισηγηθεί οι ειδικοί επιστήμονες της υγείας και έχουμε υιοθετήσει, θα ισχύουν και νομίζω πως είναι επαρκή γιατί είναι πολύ καλά μελετημένα. Φυσικά πάντα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και όποιες αναπροσαρμογές χρειαστεί. Ποιο είναι όμως το πιο σημαντικό; Ότι ήδη έχουμε αποκτήσει συνείδηση. Και αυτήν τη συνείδηση τώρα το σχολείο την κάνει για τα παιδιά καθημερινό βίωμα. Μέσα στα σχολεία αυτές τις μέρες τα παιδιά διδάσκονται στην πράξη, όχι μόνο σε βιντεάκια και καρτούν, που καλά είναι κι αυτά και χρήσιμα. Αλλά διδάσκονται μέσα από την εμπειρία της ομάδας που συναντάται, λειτουργεί και κινείται πώς πρέπει να συμπεριφέρονται και τι πρέπει να αποφεύγουν. Αυτό ακριβώς θα αξιοποιηθεί στη διάρκεια ολόκληρου του καλοκαιριού, όπου κι αν βρεθούν με την οικογένειά τους, αλλά θα το έχουμε έτοιμο και με την επιστροφή το φθινόπωρο.

Αποφασίζουν οι γιατροί για την Ειδική

Τι γίνεται με τις μονάδες ειδικής εκπαίδευσης στα σχολεία και τις τόσες διαμαρτυρίες; Θα επανεξεταστούν οι αποφάσεις;

Έχει από πολλές μέρες τώρα ανακοινωθεί ότι τα Ειδικά Σχολεία δεν μπορεί να επαναλειτουργήσουν. Αυτή δεν ήταν μόνο δική μας απόφαση, αλλά προέκυψε σε διαβουλεύσεις με τους ειδικούς. Δυστυχώς δεν μπορεί εκεί να διασφαλιστούν συνθήκες υγειονομικής ασφάλειας για τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς ή άλλους εργαζομένους. Όσον αφορά τις ειδικές μονάδες στα σχολεία, καθώς και άλλα παιδιά που για τη φοίτησή τους πρέπει να υποστηριχθούν από σχολικούς βοηθούς/συνοδούς επειδή δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, το μεγάλο δίλημμα που ετέθη ήταν η ασφάλεια της υγείας. Βασικός και απαράβατος κανόνας, η «αλφαβήτα» της ασφάλειας αυτόν τον καιρό είναι η απόσταση των δυο μέτρων. Για τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά προφανώς δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Γι’ αυτό είχαμε την υποχρέωση, πριν και από το αδιαμφισβήτητο δικαίωμά τους στη φοίτηση, να φροντίσουμε το δικαίωμα στην υγεία και τη ζωή. Όπως επίσης και την προστασία των βοηθών/συνοδών που τα φροντίζουν, αλλά συχνά και των εκπαιδευτικών και των άλλων παιδιών. Ακούω τις διαμαρτυρίες και τις καταλαβαίνω. Πώς να μην τις καταλαβαίνω; Μήπως όμως θα ήταν λύση να πούμε να πάνε στο σχολείο και ας μην τηρούνται τα υγειονομικά πρωτόκολλα;

Ναι, αλλά είναι πολλά παιδιά. Θα επανεξεταστούν οι αποφάσεις;

Πράγματι, εκτός από 450 παιδιά στα ειδικά σχολεία, έχουμε άλλα περίπου 600 σε γυμνάσια και κάπου 500 σε δημοτικά. Με περισσότερους από 1.100 συνοδούς. Υπάρχει μια μεγάλη διαφοροποίηση με διάφορες κατηγορίες. Ένας αριθμός παιδιών -ας μην περιγράψουμε χαρακτηριστικά- θα μπορούν από τις επόμενες 2-3 μέρες να πάνε στο σχολείο, αφού έχουμε διασφαλίσει τις συνθήκες και θα μπορεί το σχολείο να υποστηρίξει την παρουσία τους. Για τα υπόλοιπα, που είναι ο μεγάλος αριθμός, τι προβλέπεται; Να συνεργαστούν οι γονείς/κηδεμόνες, με την υπεύθυνη γνώμη των θεράποντων ιατρών, με την επιτροπή που έχει συσταθεί. Και η επιτροπή δεν είναι τόσο στελέχη του Υπουργείου Παιδείας, όσο γιατροί. Θέλουμε να μας πουν υπεύθυνα εκείνοι των οποίων η γνώμη έχει το απαραίτητο βάρος. Όχι φωνές, συνθήματα και αφορισμούς που ακούμε. Για να δούμε ποια παιδιά και κάτω από ποιες συνθήκες μπορούν να φοιτήσουν με ασφάλεια. Δεν έχουμε το δικαίωμα να διακινδυνεύσουμε. Να επανεξεταστούν οι αποφάσεις, με ρωτάτε. Ποιες αποφάσεις; Ότι θα ήταν καλό να μας συμβουλεύσουν όλους, και εμάς στο Υπουργείο και τους γονείς, οι γιατροί; Εμείς έχουμε μεταβιβάσει και στο Υπουργείο Υγείας τα ερωτήματα, τα ειδικά χαρακτηριστικά, προκειμένου να έχουμε την υπεύθυνη γνώμη, ακόμα και των ειδικών λοιμωξιολόγων αν κρίνεται απαραίτητο. Θέλουμε να είμαστε βέβαιοι ότι ενεργούμε σωστά και όχι υπό το κράτος μόνο του συναισθηματισμού.

Το διάβημα της ΠΕΟ και

οι διαμαρτυρίες του ΑΚΕΛ

Ναι, αλλά μέχρι και Επίτροποι έχουν αντιδράσει ζητώντας να υπάρξει ισότητα και να διασφαλιστούν τα δικαιώματα αυτών των παιδιών…

Πράγματι. Σωστά μπαίνει το ερώτημα για τα δικαιώματα. Το δικαίωμα στην υγεία; Η προστασία της υγείας και της ζωής; Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει Επίτροπος, είτε δικαιωμάτων του παιδιού είτε ανθρωπίνων δικαιωμάτων είτε οποιοσδήποτε που θα ριψοκινδύνευε να φροντίσει άλλα δικαιώματα πριν και πάνω από την υγεία και τελικά τη ζωή. Για να καταλάβετε όμως την ουσία και την υπόσταση κάποιων διαμαρτυριών, να σας πω κάτι χαρακτηριστικό. Πριν από καμιά δεκαριά μέρες και ενώ υπήρχε ενδεχόμενο τα παιδιά των ειδικών μονάδων να φοιτήσουν απευθείας, δεχτήκαμε στο Υπουργείο διάβημα από την ΠΕΟ. Που επεσήμανε... επιτρέψτε μου να το βρω εδώ στα χαρτιά μου για την ακριβή φρασεολόγια... να το πω ακριβώς:

«Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα υγείας πρέπει να διατηρείται απόσταση μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών. Πώς θα διατηρεί απόσταση ο/η συνοδός από τον μαθητή όταν χρειάζεται να του παρέχει προσωπική φροντίδα (αλλαγή πάνας, χρήση τουαλέτας, σκούπισμα μύτης, διατροφή κ.λπ); Πώς θα διατηρήσουν απόσταση οι συνοδοί από τα παιδιά που έχουν κινητικά προβλήματα όταν χρειάζεται να τα σηκώνουν από τα καθίσματα;».

Αυτά έλεγε η ΠΕΟ όσο θεωρούσε ότι θα φοιτούσαν τα παιδιά αυτά. Η αλήθεια είναι ότι μας προβλημάτιζαν κι εμάς. Αυτά όμως δεν τα ξέρει, φαίνεται, το ΑΚΕΛ, αφού λαύρο βγήκε να καταδικάσει τις διαδικασίες και την «αναλγησία». Τους ενόχλησε και θορυβήθηκαν επειδή δεν αφήσαμε άκριτα αυτά τα παιδιά να βρεθούν μέσα στο σχολείο. Μάλιστα. Θα μου πείτε βέβαια και τι σχέση έχει το ΑΚΕΛ με την ΠΕΟ;

Στα σκαριά προγράμματα στήριξης για τον πολιτισμό

Όσον αφορά το κομμάτι του Πολιτισμού; Τι έχει κάνει το Υπουργείο; Υπάρχει μεγάλη ευαισθησία για τους ανθρώπους του Πολιτισμού.

Και πράγματι χαίρομαι που υπάρχει ευαισθησία. Γιατί συχνά είναι ο ξεχασμένος τομέας στην κοινωνία μας. Έτσι νιώθουν και οι δημιουργοί και συντελεστές και τους ακούμε. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο προσπαθήσαμε να σταθούμε δίπλα τους. Κατ’ αρχάς προσαρμόσαμε τους προϋπολογισμούς και τα μέσα που έχουμε. Για να στηριχθούν τα λειτουργικά έξοδα θεσμικών φορέων. Των Στεγών Γραμμάτων και Τεχνών, των στεγών χορού, των μουσείων, του θεάτρου Ριάλτο, των βιβλιοθηκών… γενικά όλων. Για να σταθούν όρθιοι και να μπορέσουν να λειτουργήσουν την επόμενη μέρα. Επιπρόσθετα χρηματοδοτήσαμε εγκεκριμένα προγράμματα και εκδηλώσεις ακόμα και αν αυτά διακόπηκαν. Δώσαμε στήριξη σε κινηματογραφικά γυρίσματα και σε όλα τα προγράμματα που είχαμε. Σχεδιάζονται τώρα και προγράμματα για στήριξη της επαναδραστηριοποίησης. Να ενισχύσουμε παραστάσεις με λιγότερους θεατές λόγω περιοριστικών μέτρων. Να στηρίξουμε ειδικές διαδικτυακές πολιτιστικές δράσεις. Να αναπροσαρμόσουμε με τα δεδομένα τη διοργάνωση για τα “ΚΥΠΡΙΑ”…

Ναι, αλλά ακούσαμε πολλές φωνές για ανθρώπους που έμειναν χωρίς καμία στήριξη, χωρίς εισοδήματα.

Πράγματι, στον χώρο αυτό υπάρχουν καλλιτέχνες και εργαζόμενοι στην πολιτιστική δημιουργία που δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στα πολύ γενναιόδωρα προγράμματα στήριξης εργαζομένων και απασχόλησης από την Κυβέρνηση, διότι είχαν πρόσκαιρες ή χωρίς τακτική περιοδικότητα ασχολίες και εργασία. Είναι γνωστά τα δεδομένα. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να δοθεί μια έκτακτη εφ’ άπαξ χορηγία 900 ευρώ. Όπως απ’ ό,τι πληροφορούμαι στην Ελλάδα αντίστοιχα υπήρξε χορηγία 800 ευρώ. Συγκεντρώσαμε στις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου την εκδήλωση ενδιαφέροντος. Έχουμε πολύ κόσμο. Αυτές τις μέρες εξετάζονται οι αιτήσεις, στη βάση των κριτηρίων που έχουν τεθεί - δηλαδή αν πρόκειται για ανθρώπους που έχουν την πολιτιστική δραστηριότητα ως κύρια επαγγελματική ενασχόληση, αν δεν έχουν τύχει στήριξης από άλλα δημόσια προγράμματα κλπ. Νομίζω ότι σύντομα, αναλόγως του ρυθμού διεκπεραίωσης των αιτήσεων, θα γίνουν και οι πληρωμές. Όμως, με την ευκαιρία, θέλω να υπογραμμίσω κάτι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν και για εμάς ότι δεν υπήρχε κάποιο αρχείο, κάποιο μητρώο, ποιοι είναι οι άνθρωποι αυτοί που απασχολούνται στην πολιτιστική δημιουργία, στον πολιτιστικό τομέα. Για κάποιες ειδικότητες τα πράγματα είναι πιο απλά, υπάρχουν και συλλογικοί φορείς, συνδικαλιστικοί και άλλοι. Όμως σε άλλες περιπτώσεις τα πράγματα δεν είναι τόσο προφανή ή διάφανα. Γι’ αυτό νομίζω ότι στο εξής μεγάλη συμβολή μας θα είναι ότι προωθούμε και μια θεσμική ρύθμιση. Να προσδιορίζουμε την ιδιότητα του εργαζόμενου στην πολιτιστική δημιουργία. Οι ενδιαφερόμενοι ξέρουν ότι προωθούμε μια νομοθετική ρύθμιση και ότι για πρώτη φορά μετά από 60 χρόνια θα έχουμε και ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα κατοχυρώνει τους συντελεστές της πολιτιστικής δραστηριότητας.