Αναλύσεις

Το τραγικό πάθημα της Σουηδίας στο μεταναστευτικό, μάθημα για την Κύπρο

Η ραγδαία άνοδος της εγκληματικότητας και η αποτυχία ενσωμάτωσης – Η μαρτυρία ενός Κύπριου και το μακρύ χέρι της ισλαμικής Τουρκίας

To μεταναστευτικό δεν αποτελεί πρόβλημα και κίνδυνο μόνο για την Κύπρο, αλλά και για πολλές άλλες χώρες της Ε.Ε. Οι μεγάλοι αριθμοί μεταναστευτικών ροών, που εισέρχονται παράνομα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω των κατεχομένων, είναι δύσκολο να τύχουν διαχείρισης. Αφού πολλοί αιτητές ασύλου δεν πρόκειται να απελαθούν, πολλοί είναι αυτοί που προκρίνουν την τακτική της «ενσωμάτωσης» στην κυπριακή κοινωνία. Είναι όμως εφικτό κάτι τέτοιο; Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας σε άλλες χώρες και συγκεκριμένα στη Σουηδία, που διαθέτει ένα σοβαρό και στιβαρό κοινωνικό κράτος πρόνοιας;

Η παραδοχή της αποτυχίας

«Η Σουηδία δεν κατάφερε να ενσωματώσει τον τεράστιο αριθμό μεταναστών που έχει δεχθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, πράγμα που οδήγησε σε παράλληλες κοινωνίες και βία συμμοριών». Aυτό παραδέχτηκε την Πέμπτη η Σουηδή Πρωθυπουργός, Μαγδαλένα Άντερσον, καθώς ξεκίνησε μια σειρά από πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα.

Αυτόν τον μήνα οι Σουηδοί σοκαρίστηκαν μετά από βίαιες ταραχές που προκάλεσαν τραυματισμούς περισσότερων από 100 αστυνομικών. Η βία ξέσπασε όταν ένας ακραίος Σουηδός-Δανός πολιτικός έκαψε το Κοράνι σε μια συγκέντρωση και προσπάθησε να πράξει το ίδιο σε αρκετές γειτονιές όπου κυριαρχούσαν μετανάστες.

Το μακρύ χέρι του Ερντογάν

Tο περιστατικό έσπευσε να εργαλειοποιήσει άμεσα το τουρκικό καθεστώς με το Υπουργείο Εξωτερικών, με την ανακοίνωση να κάνει λόγο για «άθλια επίθεση» και «διστακτικότητα για την πρόληψη ισλαμοφοβικών και ρατσιστικών προκλητικών πράξεων».

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η Τουρκία έχει ισχυρή υποστήριξη σε ορισμένους κύκλους στη Σουηδία. Ο μηχανισμός προπαγάνδας του Ερντογάν έχει τα αποτελέσματά του. Αυτό συμβαίνει χρόνια τώρα, αφού θρησκευτικοί οργανισμοί του Ισλάμ, τζαμιά, φοιτητικές μουσουλμανικές οργανώσεις, κόμματα και βουλευτές δουλεύουν εντατικά προς το συμφέρον της Ισλαμικής Τουρκίας. Ανησυχητική είναι και η δραστηριότητα του νέου κόμματος της Σουηδίας, Nyans, το οποίο έχει ηγέτη τον Τούρκο πρώην βουλευτή του κεντρώου κόμματος, Mikael Yuksel. Ο Yuksel έχει στενές σχέσεις με το κόμμα του Ερντογάν και δεν είναι λίγες οι φορές που βρέθηκε στην Τουρκία για προεκλογική του εκστρατεία, ώστε να πείσει Τούρκους με σουηδική υπηκοότητα να τον ψηφίσουν. Υπενθυμίζεται ότι ο πρώην Υπουργός Κατοικίας της Σουηδίας Καπλάν είχε στενές επαφές με Γκρίζους Λύκους.

«Παράλληλες κοινωνίες»

Η Σουηδή Πρωθυπουργός κατηγόρησε τους εγκληματίες και είπε ότι στη χώρα έχει επιτραπεί να φουντώσει τόσο ο ισλαμισμός όσο και ο δεξιός εξτρεμισμός. «Ο διαχωρισμός επιτράπηκε να φτάσει τόσο μακριά, που έχουμε παράλληλες κοινωνίες στη Σουηδία. Ζούμε στην ίδια χώρα, αλλά σε εντελώς διαφορετικές πραγματικότητες», είπε.

Ο αριθμός των ανθρώπων στη Σουηδία που γεννήθηκαν στο εξωτερικό έχει διπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε 2 εκατομμύρια, ή το ένα πέμπτο του πληθυσμού. Η Πρωθυπουργός της Σουηδίας είπε ότι ήθελε να εισαγάγει τοπικές επιτροπές εγκληματικότητας νέων, όπου οι κοινωνικές υπηρεσίες και η Αστυνομία θα μπορούσαν να συνεργαστούν.

Αριθμοί εγκληματικότητας

Η Σουηδία έχει αυστηροποιήσει ριζικά τις μεταναστευτικές της πολιτικές από τότε που δέχθηκε περισσότερους ανθρώπους κατά κεφαλήν από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης το 2015. Σημειώνεται πως η έξαρση της εγκληματικότητας ήταν το πιο σημαντικό θέμα στην ατζέντα της προεκλογικής περιόδου το 2018, αλλά και των επικείμενων εκλογών Σεπτεμβρίου στη χώρα.

Σε βιβλίο με τίτλο «Mass Challenge: The Socioeconomic Impact of Migration to a Scandinavian Welfare State», ο Tino Sanandaji, οικονομολόγος κουρδικής καταγωγής, που έχει γίνει κορυφαίος επικριτής των μεταναστευτικών πολιτικών της Σουηδίας, γράφει: «Οι ξένοι αντιπροσωπεύουν το 53% των ατόμων με χρόνιες ποινές φυλάκισης, 58% των ανέργων και λαμβάνουν το 65% των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας. Το 77% της παιδικής φτώχιας της Σουηδίας εντοπίζεται σε νοικοκυριά με αλλοδαπό υπόβαθρο, ενώ το 90% των υπόπτων για δημόσιους πυροβολισμούς έχουν προέλευση μεταναστών». Στοιχεία όπως αυτά έχουν γίνει ευρέως γνωστά. Ο αριθμός των Σουηδών που ευνοούν την αυξημένη μετανάστευση μειώθηκε από 58% το 2015 σε 40% το 2021.

Η μαρτυρία ενός Κυπρίου

Την κατάσταση όπως εξελίχτηκε τα τελευταία χρόνια περιγράφει στη «Σημερινή» ο Μιχάλης, ένας 36χρονος Κύπριος που διαμένει και εργάζεται εδώ και περίπου 11 χρόνια στη Σουηδία. «Η χώρα δεν ήταν έτοιμη το 2015 να δεχτεί 80.000 μετανάστες, αφού υπήρχαν μια σειρά από ελλείψεις. Κυρίως κατοικίας, απασχόλησης, δασκάλων, ακόμα και νοσηλευτών, για να μπορούν να δώσουν ένα χέρι βοηθείας σε αυτούς που χρειάζονταν ιατρική περίθαλψη. Όλα αυτά συνέβαλαν στην αλλαγή στάσης σχεδόν όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων αλλά και του μέσου Σουηδού. Φυσικά στο πλαίσιο αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο η εγκληματικότητα», είπε, προσθέτοντας πως η αλλαγή φαίνεται και από τη στάση της πολιτικής ηγεσίας της χώρας.

Στο ίδιο πλαίσιο, σημειώνει πως είναι αρκετά ανησυχητική η ραγδαία άνοδος της εγκληματικότητας. «Με την αύξηση του πληθυσμού αυξάνονται και τα κρούσματα της εγκληματικότητας. Αρκετοί είναι που θεωρούν ότι η Σουηδία ήδη βρίσκεται σε εμφύλιο πόλεμο αφού οι εγκληματικές συμμορίες είναι αρκετές σε κάθε γωνιά της χώρας. Υπάρχουν ακόμα και μικρά παιδιά που συμμετέχουν στις συμμορίες, κάτι που είναι πολύ ανησυχητικό επίσης. Αυτό το φαινόμενο το είδαμε τελευταίως με τις πασχαλινές ταραχές, όπου 12χρονοι έριχναν πέτρες σε αστυνομικούς με την ανοχή των γονέων τους. Υπάρχει μεγάλο δίκτυο στις συμμορίες που αγγίζει αρκετά επίπεδα της κοινωνίας. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αθώοι άνθρωποι χάνονται από πυροβολισμούς και αυτό το είδαμε πολλές φορές. Παράδειγμα το 12χρονο κοριτσάκι πριν από 2 χρόνια έξω από ένα βενζινάδικο».

«Αυτοί που προσαρμόστηκαν ήταν οι Σουηδοί»

Κληθείς να σχολιάσει το ζήτημα της προσαρμογής-ενσωμάτωσης μεταναστών, ο Μιχάλης δήλωσε: «Στην πραγματικότητα αυτό που ισχύει είναι ότι ο σουηδικός λαός προσαρμόζεται σε αλλαγές που οι μετανάστες επιβάλλουν. Το βλέπουμε σχεδόν παντού ότι η δεύτερη γλώσσα είναι τα Αραβικά παραδείγματος χάριν. Υπάρχουν οικογένειες που είναι δεκαετίες στη Σουηδία και δεν ξέρουν την γλώσσα και ούτε πάνε σχολείο για να μάθουν, αλλά παρόλα αυτά κάθε μήνα υπάρχει το bidrag (επίδομα) στον τραπεζικό λογαριασμό», είπε, προσθέτοντας: «Ο κόσμος πιστεύει σε μεγάλο βαθμό ότι ο μετανάστης είναι εργατικό χέρι στη μεγάλη βιομηχανία της χώρας του. Απαιτεί έργα γιατί πληρώνει υψηλό φόρο για την προσαρμογή και την ένταξη των μεταναστών. Η Σουηδία έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια στο μεταναστευτικό και άφησε, δυστυχώς, πίσω άλλους τομείς της χώρας, όπως κυρίως το θέμα της υγείας».

Αλλαγές στο καθεστώς εργοδότησης

«Χρειαζόμαστε τάξη στη σουηδική αγορά εργασίας», είπε ο Anders Ygeman, Υπουργός Μετανάστευσης της Σουηδίας, ανακοινώνοντας τα σχέδια σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη. Η σουηδική κυβέρνηση θέλει τώρα να εισαγάγει το λεγόμενο «arbetsmarknadsprövning», ένα σύστημα που καταργήθηκε το 2008, σύμφωνα με το οποίο οι άδειες εργασίας των υποψήφιων εργατών μεταναστών που επιθυμούν να εργαστούν στη Σουηδία θα εγκρίνονται μόνο εάν καλύπτουν μια θέση όπου υπάρχει εθνική έλλειψη.

Η αλλαγή έρχεται πέρα από τους νέους αυστηρότερους κανόνες που πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή την 1η Ιουνίου, οι οποίοι θα απαιτούν από τους αιτούντες άδεια εργασίας να έχουν σύμβαση εργασίας προτού χορηγηθεί άδεια.