Έκθεση Επιτρόπου Διοικήσεως για προσωρινή κράτηση (υποδίκων) ενηλίκων – ανηλίκων

Εξαιρετικά πρόσφατα (13/02/25) με νέα έκθεσή της η Επίτροπος Διοικήσεως κατακρίνει, καταδικάζει και υπενθυμίζει για τα πραγματικά δεδομένα της παρούσας κατάστασης στις Κεντρικές Φυλακές, που αφορούν την κράτηση υποδίκων (ενηλίκων και ανηλίκων). - https://docdro.id/GYUbddX

Σε μια Κεντρική Φυλακή, η οποία μπορεί να εξυπηρετήσει 57 άτομα ως υποδίκους, στο παρόν στάδιο κρατούνται 276 υπόδικοι. Αποτέλεσμα να κρατούνται σε διάφορες πτέρυγες και να συνυπάρχουν μαζί με καταδίκους σε πλήρη αντίθεση με όλους τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και υποδείξεις των ευρωπαϊκών οργάνων, που αναγνωρίζουν ότι ένα αθώο άτομο που κρατείται προσωρινά μέχρι την ακρόαση της υπόθεσής του είναι διαφορετικό από ένα άτομο το οποίο έχει καταδικαστεί και εκτίει ποινή φυλάκισης.

Μια ξεκάθαρη υπενθύμιση ότι σε καμία ευρωπαϊκή ή παγκόσμια οδηγία ή κανονισμό δεν επιτρέπεται ο τρόπος με τον οποίο χειριζόμαστε το πρόβλημα στην Κύπρο, δηλαδή να συνυπάρχουν υπόδικοι με κατάδικους ως γενικός κανόνας επειδή υπάρχει πρόβλημα με τον υπερπληθυσμό και τα κτήριά μας δεν επιτρέπουν την εφαρμογή του κανόνα.

Αυτά από μόνα τους δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση τις εξαιρετικές περιστάσεις που επιτρέπουν τέτοιο χειρισμό, ο οποίος χειρισμός και πάλι πρέπει να είναι περιορισμένος και χρονικά. Η γενική εφαρμογή της εξαίρεσης που επιτρέπει στους υποδίκους να βρίσκονται μαζί με τους κατάδικους, η οποία πια αποτελεί κανόνα και όχι εξαίρεση, είναι πλέον καταδικαστέα.

Ο υπερπληθυσμός ακόμα και στους υποδίκους είναι ένα πρόβλημα, το οποίο θα πρέπει και μπορεί να λυθεί με σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες θα δώσουν περισσότερες επιλογές στα Δικαστήρια, να διατάσσουν τη διαφορετική μεταχείριση ενός ατόμου πάρα να μεταφέρονται στις Κεντρικές Φυλακές και να περιμένουν κάποιες φορές ακόμα και 2 ολόκληρα χρόνια να ξεκινήσει η υπόθεσή τους. Ενώπιον της Βουλής υπάρχει η εισήγηση για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής παρακολούθησης για τους υποδίκους και περιμένουμε ακόμα να αποφασιστεί. Όμως ακόμα και χωρίς βραχιόλι μια διαταγή Δικαστηρίου ως όρος εξασφάλισης της παρουσίας του ατόμου στη δίκη του, θα μπορούσε να έχει σοβαρά αποτελέσματα όπως ήδη υπάρχει στην ειδική νομοθεσία για τους ανηλίκους, όπου επιτρέπει το διάταγμα του κατ’ οίκον περιορισμού χωρίς την εφαρμογή βραχιολιού σε άτομα που πρέπει να εξασφαλιστεί η παρουσία τους στο Δικαστήριο σε μελλοντικό στάδιο.

Πέραν του ότι οι υπόδικοι είναι άτομα αθώα, αφού δεν έχουν καταδικαστεί ακόμα και συνεπώς άτομα τα οποία βρέθηκαν στις Κεντρικές Φυλακές όχι για τις πράξεις τους αλλά για άλλους λόγους, όπως για την εξασφάλιση της παρουσίασής τους στην υπόθεση που αντιμετωπίζουν, θα πρέπει να τύχουν και διαφορετικής μεταχείρισης στα υπόλοιπα δικαιώματα που έχουν, κάτι που δυστυχώς επίσης δεν υπάρχει στο παρόν στάδιο από την Κεντρική Φυλακή.

Οι υπόδικοι θα πρέπει να έχουν διευρυμένη πρόσβαση στο μαρτυρικό υλικό της υπόθεσής τους και διευρυμένο δικαίωμα σε επισκέψεις με τους δικηγόρους τους για να μπορούν να ετοιμαστούν σωστά και ανεπηρέαστα για την υπεράσπισή τους, το οποίο αποτελεί και συνταγματικό δικαίωμά τους. Δυστυχώς, οι Κεντρικές Φυλακές στο παρόν στάδιο δεν επιτρέπουν τη χρήση τεχνολογίας μέσα στα επισκεπτήρια πάρα μόνο όταν ο δικηγόρος λάβει άδεια να χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικό υπολογιστή της φυλακής (αν αυτός είναι διαθέσιμος), δεν υπάρχει εξειδικευμένος / διαφορετικός χώρος για τους δικηγόρους να μπορούν να συναντηθούν με τους πελάτες τους, υπάρχουν περιορισμοί στον χρόνο και στις μέρες που μπορεί ο δικηγόρος να επισκεφθεί τον πελάτη του και υπάρχει τεράστια δυσκολία στη διαδικασία διευθέτησης ραντεβού για να μπορεί ο δικηγόρος να μεταβεί στις Φυλακές για επίσκεψη. Την ίδια ώρα ο υπόδικος από μόνος τους δεν έχει πρόσβαση σε τεχνολογία ώστε να μπορεί να επεξεργάζεται σωστά το μαρτυρικό υλικό που υπάρχει στην υπόθεσή του και γενικά να προβαίνει ο ίδιος στη σύνταξη και επεξεργασία κειμένων ή και άλλων πληροφοριών που υπάρχουν στο διαδίκτυο. Όλα τα αμέσως πιο πάνω, με το σκεπτικό ότι ένας υπόδικος στερείται μόνο του δικαιώματος της ελευθέριας και κανένα άλλο δικαίωμά του δεν πρέπει να επηρεάζεται, τότε θα πρέπει η Κεντρική Φυλακή και το Υπουργείο Δικαιοσύνης άμεσα να λάβουν διορθωτικά μέτρα.

Επίσης είναι ξεκάθαρο ότι η κράτηση ανηλίκων γενικά στις Κεντρικές Φυλακές είναι παράνομη όπως είχαμε εμείς οι ίδιοι καταγγείλει και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα διορθωτικές κινήσεις, αφού η καταδίκη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι βέβαιη.

*Προέδρος Συνδέσμου Προστασίας Δικαιωμάτων

Φυλακισμένων & Αποφυλακισθέντων