ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Ήταν 1η Απριλίου της ΕΟΚΑ η αρχή... Ιστορική η επέτειος της 1ης Απριλίου 1955. Πάνε 63 χρόνια από τότε που ο κυπριακός Ελληνισμός αγωνιζόταν για την απελευθέρωση από τον Βρετανό δυνάστη και την Ένωση της Κύπρου με τη Μητέρα Ελλάδα. Θυμόμαστε εκείνον τον ωραίο αγώνα κάνοντας αναφορά σε τρεις αγωνιστές της Ελευθερίας, που θα μείνουν στη μνήμη μας. Γρηγόρης Αυξεντίου, Αντώνης Παπαδόπουλος, Τάσος Μάρκου. Πέραν της προσφοράς τους στους Αγώνες του τόπου μας, είχαν και οι τρεις ενεργό παρουσία στο ποδόσφαιρό μας, οι δύο πρώτοι με την Ανόρθωση και ο τρίτος με τον ΑΠΟΕΛ. ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ Ο Αίαντας της Μεσαορίας, ο Σταυραετός του Μαχαιρά. Άφθαρτο το μεγαλείο της υπεράνθρωπης αυτοθυσίας του. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ από τη Λύση Αμμοχώστου, είναι πανανθρώπινο σύμβολο ανδρείας. Είναι ο θρυλικότερος των ηρώων του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ, που κοσμεί την ιστορία του Έθνους, κοσμεί ταυτόχρονα και την ιστορία της Ανόρθωσης.
Η στενή φιλική του σύνδεση στο Γυμνάσιο με τον Αντώνη Παπαδόπουλο συνετέλεσε καθοριστικά στο δέσιμό του με τον σύλλογο της Αμμοχώστου. Λάτρης του ποδοσφαίρου, ο Γρηγόρης ήταν ένθερμος υποστηρικτής της Ανόρθωσης, υπήρξε στέλεχος της ομάδας του Γυμνασίου Αμμοχώστου, συμπαίκτης, μεταξύ άλλων, με τον Αντώνη Παπαδόπουλο. Προηγουμένως αγωνιζόταν στην ομάδα του χωριού του ΛΑΛΛ Λύσης.
Από μικρός αγαπούσε το ποδόσφαιρο και, όπως λένε αυτοί που τον γνώριζαν, τόσο στο δημοτικό όσο και στο γυμνάσιο οργάνωνε ποδοσφαιρικές συναντήσεις και έδειχνε ιδιαίτερο πάθος για το άθλημα. Η αδυναμία του για τον Α. Παπαδόπουλο και το ποδόσφαιρο τον έκανε να τρέχει ξοπίσω την Ανόρθωση και να παρακολουθεί τον φίλο και την ομάδα του. Μέχρι και αποβολή από το σχολείο δέχθηκε γι’ αυτήν του την αγάπη. Σαν γίνονταν επεισόδια στο γήπεδο παρέμβαινε για να προστατεύσει τον φίλο του, πηδώντας από τα κιγκλιδώματα. Ο ίδιος έλεγε στους φίλους του στη Λύση μετά από ένα τέτοιο επεισόδιο: «Όταν είδα ότι κινδύνευε ο Αντώνης πήδηξα πάνω από το κιγκλίδωμα και βρέθηκα μεταξύ των εμπλεκομένων. Έφαγα κάμποσες σφαλιάρες αλλά γλίτωσα τον Αντώνη». Σε μιαν άλλη περίπτωση, όταν καθυστέρησε λόγω άλλης απασχόλησης, έτρεχε μόνος οδηγώντας το λεωφορείο του από τη Λύση στη Λευκωσία για να παρακολουθήσει αγώνα της Ανόρθωσης. Περνώντας από το χωριό Βατυλή, προσπάθησαν άλλοι οπαδοί της Ανόρθωσης να τον σταματήσουν για να τους πάρει μαζί του. Χωρίς να ελαττώσει ταχύτητα ο Γρηγόρης Αυξεντίου έβγαλε το κεφάλι του από το παράθυρο του αυτοκινήτου και τους φώναξε: «Τόπον έχω, χρόνο δεν έχω...», και έφυγε τρέχοντας για το γήπεδο.
Στις 30 Ιανουαρίου 2011, ημέρα των γιορτασμών για τα 100χρονα της Ανόρθωσης, ο Γρηγόρης Αυξεντίου ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος του συλλόγου. Συγκλονίζει η αναφορά της αδελφής του, Χρυσταλλούς Σουρουλλά: «Απ’ όλες τις τιμές που του έγιναν, ο Γρηγόρης τούτη θα τη θεωρήσει την καλύτερη, διότι την Ανόρθωση την είχε μέσα στην καρδιά του».
Το γήπεδο του ΑΣΙΛ στη Λύση όσο και το προσωρινό στη Λάρνακα είναι αφιερωμένα στον Γρηγόρη Αυξεντίου. ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ο κορυφαίος αθλητής, ποδοσφαιριστής και γυμναστής. Ο φλογερός αγωνιστής και ακραιφνής πατριώτης. Ο πάντα σεμνός και ταπεινός, ο μειλίχιος άνθρωπος. Αγνός, άδολος και ανεξίκακος Αντώνης Παπαδόπουλος, μια πολυσύνθετη φυσιογνωμία της Κύπρου, της Αμμοχώστου και της Ανόρθωσης.
Ο Αντώνης Παπαδόπουλος, πειστικός απόστολος της ιδέας του Αθλητισμού, ήταν σε όλη του τη ζωή οραματιστής και ιδεολόγος. Το όραμα της Εθνικής Ελευθερίας τον έκανε στα νιάτα του να ακολουθήσει τα βήματα του Αυξεντίου στις απάτητες βουνοκορφές των κυπριακών βουνών και να δοκιμάσει μαζί του τις μεγάλες ηρωικές στιγμές του Αγώνα.
Καθηγητής Σωματικής Αγωγής, αθλητής και προπονητής στίβου στον ΓΣΕ, ποδοσφαιριστής και αρχηγός της Ανόρθωσης και αργότερα προπονητής, πρόσφερε αφιλοκερδώς πολύτιμες υπηρεσίες. Ήταν ανιχνευτής ταλέντων και πήρε πολλά ταλέντα από την Επαρχία Αμμοχώστου στην αγαπημένη του ομάδα. Δικά του ταλέντα ήταν μεταξύ άλλων οι Π. Ιακώβου, Ζάγκυλος, Καράς, Πάπυρος, Πιερής, Άσπρου, Κοβής, Ζέμπασιης, Σιαλής, Θωμάς κ.ά.
Μεγάλη η προσφορά του στον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο. Στον ΓΣΕ και την Ανόρθωση, πρώτα ως αθλητής και ποδοσφαιριστής και αργότερα ως προπονητής και παράγοντας. Πολύ μεγάλη και η προσφορά του στον Αγώνα της ΕΟΚΑ μαζί με τον αδελφικό του φίλο, Γρηγόρη Αυξεντίου. Τόσο στην προπαρασκευή όσο και στη διάρκεια του Αγώνα, με ορμητήριο το οίκημα της Ανόρθωσης. Το όνομα του Αντώνη έγινε θρύλος. Η Ανόρθωση έδωσε το όνομα του Αντώνη Παπαδόπουλου στο προσωρινό της γήπεδο. ΤΑΣΟΣ ΜΑΡΚΟΥ Ο Τάσος Μάρκου αποτελεί φάρο εθνικής περηφάνιας και αγωνιστικότητας. Με καταγωγή από το Παραλίμνι και μετέπειτα από την Αμμόχωστο, υπήρξε άνθρωπος με εθνικό όραμα και πάθος. Εντάχθηκε από νωρίς στην ΕΟΚΑ και έγραψε ένδοξες σελίδες στον τομέα της Κυθρέας, όπου και ήταν επικεφαλής. Αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και εισήλθε στις τάξεις του Κυπριακού Στρατού ως Διοικητής της Προεδρικής Φρουράς του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Το 1963, κατά την τουρκοκυπριακή ανταρσία, με απαράμιλλο θάρρος ηγήθηκε της άμυνας της Λευκωσίας και έσωσε μεγάλη ομάδα Ελληνοκυπρίων στρατιωτών.
Μετέπειτα, ως Ταγματάρχης, υπηρέτησε τη Δημοκρατία και υπερασπίστηκε τη νομιμότητα. Κατά τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής το 1974 έμεινε μόνος με λιγοστούς στρατιώτες, χωρίς βοήθεια και ενίσχυση, να αντιμετωπίσει την πολυάριθμη 28η τουρκική Μεραρχία στην περιοχή Μιας Μηλιάς. Στόχος του ήταν να παρεμποδίσει όσο ήταν δυνατόν την τουρκική προέλαση προς την Αμμόχωστο. Την 15ην Αυγούστου έλαβε τη ριψοκίνδυνη απόφαση και προχώρησε, παρά τις αντιθέσεις των στρατιωτών του, μέσα στην κόλαση του πυρός του Πενταδακτύλου για ν' απεγκλωβίσει στρατιώτες. Έκτοτε αγνοείται. Η Κυπριακή Πολιτεία τον προήγαγε σε Υποστράτηγο και έδωσε το όνομά του σε ένα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα της Κύπρου, ενώ ο Δήμος Παραλιμνίου ονόμασε το δημοτικό γήπεδο «Τάσος Μάρκου».
Ο Τάσος Μάρκου κατά τη διάρκεια της τουρκοανταρσίας του 1963 είχε το αρχηγείο του στο σωματείο του ΑΠΟΕΛ κι αυτό τον έκανε να συνδεθεί με το σωματείο, στο οποίο διετέλεσε έφορος μέχρι το 1966, και ήταν η αιτία αυτό να προσελκύσει πολλούς στρατιωτικούς και αγωνιστές. Ο Τάσος Μάρκου υπήρξε και αθλητής στη σφαιροβολία, όπου κέρδισε πολλούς αγώνες.